Week 4 - Hc. 6: Fysiologie van bloedaanmaak Flashcards

1
Q

Functie erytrocyten

A
  • Zuurstof transport van longen naar de weefsels
  • Ery’s bevatten hemoglobine moleculen die zuurstof kunnen binden en afgeven
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Thallasemie

A

Tekort aan a- of B-ketens: a-thallasemie/B-thallasemie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Opname en afgifte van O2 afhankelijk van:

A
  • O2 spanning
  • pH
  • Temperatuur
  • 2,3-DiPhosphoGlyceraat concentratie (2,3-DPG)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Embryonaal/Foetaal erytropoiese: localisatie

A
  • 3e week: dooierzak, chorion
  • 6e week: Lever, milt
  • 5e maand: beenmerg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Erytropoiese kind

A

Wervels; platten beenderen (bekken; ribben; sternum), lange pijpbeenderen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Humorale factoren erytropoiese

A
  • EPO: productie in de nier
  • Overige hemopoetische groeifactoren: bijv interleukine-3 (IL-3)
  • Schildklier hormoon
  • Testosteron: hierdoor mannen hoger Hb dan vrouwen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Reticulocyten

A

Jonge rode bloedcellen - Restjes RNA, verdwijnt binnen 1-2 dagen in PB, normaal zijn 1-2% reticulocyten in bloed aanwezig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hemoglobine normaalwaarden

A
  • Man: 8,6-10,5 mmol/L
  • Vrouw: 7,5-9,5 mmol/L
  • Zwanger: > 6,5 mmol/L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Elementaire bouwstenen EPO

A
  • IJzer
  • Vitamine B12
  • Foliumzuur (vitamine B11)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Foliumzuur

A
  • Bronnen: bladgroenten, orgaanvlees, bonen, noten
  • Normaal dieet > 50 mcg (dagelijkse behoefte: 50 mcg, hoger bij kinderen, adolescenten en zwangeren)
  • Resorptie: jejunum
  • Opslag: divers o.a. in lever (voldoende voor enkele weken)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Erytropoiese volwassene

A

Wervels; platte beenderen (bekken, ribben, sternum); bovenste gedeelte humerus en femur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hematologische parameters

A
  • Hemoglobine
  • Hematocriet
  • Erytrocyten
  • Mean Corpuscular Volume (MCV)
  • Red cell distribution width
  • Mean corposcular hemoglobin (MCH)
  • Mean corposcular Hb concentration (MCHC)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Vitamine B12

A
  • Bronnen: vlees, eieren, zuivelproducten
  • Normaal dieet: > 5 mcg (dagelijkse behoeft 2-5 mcg)
  • Resorptie: terminale ileum
  • Opslag: voorraad in lever -> voldoende voor enkele jaren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hematocriet normaalwaarden

A
  • Man 0,40-0,50 L/L
  • Vrouw: 0,36-0,46 L/L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Erytrocyten normaalwaarde in x10^12/L

A
  • Man: 4,5-5,6
  • Vrouw: 3,9-4,9
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

MCV normaalwaarde in fL

A
  • Gemiddeld volume van de erytrocyten
  • MCV=Ht/aantal ery’s per liter
  • Normaal 80-100 fL
11
Q

Red cell distribution width (RDW) normaalwaarde

A
  • maat voor de spreiding van de erygrootte
  • Normaal: 11,5-16%
12
Q

MCH formule

A

MCH=Hb/Ery’s

13
Q

MCHC formule

A

MCHC=Hb/Ht

14
Q

Anemie

A

Te lage hemoglobine concentratie i.v.m. de normaal

15
Q

Incidentie anemie

A
  • Mannen 4%
  • Vrouwen 8%
16
Q

Symptomen van anemie

A
  • Moeheid
  • Bleek zien
  • POB
  • Kortademigheid
  • Hartkloppingen
  • Klachten passend bij hartfalen
  • Duizeligheid
17
Q

Indeling van anemie

A
  • Indeling naar oorzaak
  • Indeling naar grootte van erytrocyten
18
Q

Indeling naar oorzaak anemie

A
  • Probleem met aanmaak van ery’s/Hb
  • Verlies van ery’s
  • Verhoogd verbruik/afbraak van ery’s (hemolyse)
19
Q

Indeling naar grootte van erytrocyten anemie

A
  • Microcytaire anemie (MCV < 80 fL)
  • Normocytaire anemie (MCV 80-100 fL)
  • Macrocytaire anemie (MCV > 100 fL)
20
Q

Problemen met aanmaak van ery’s

A
  • BM ziekte (MDS, aplastische anemie, leukemie, infiltratie door maligniteit)
  • Gebrek aan bouwstoffen (tekort aan Fe, foliumzuur, vitamine B12, Epo, TSH
21
Q

Verlies van ery’s

A
  • Acuut bloedverlies: aanvankelijk Hb nog normaal, maar daalt pas bij verdunning (plasma expansie)
  • Chronisch bloedverlies: bv. hevige menstruatie, gastro-intestinaal bloedverlies: Uiteindelijk Fe-tekort
22
Q

Oorzaken hemolyse

A
  • Corpusculaire defecten
  • Extracorpusculaire defecten
23
Q

Corpusculaire defecten ery’s

A
  • Afwijkingen in Hb productie: Hb-pathie
  • Membraan afwijkingen: bijv. sferocytose
  • Erytrocytaire enzym deficiënties: G6PD-deficiëntie
24
Q

Extracorpusculaire defecten

A
  • (auto/allo) antistoffen
  • Mechanisch: hartklep, diffuus intravasale stolling (DIS)
25
Q

Microcytaire anemie

A
  • Fe-gebrek: reticulocyten verlaagd
  • Hb-pathie: Thalassemie: reticulocyten normaal of verhoogd
  • (Anemie) van chronische ziekte: reticulocyten verlaagd)
26
Q

Normocytaire anemie

A
  • Acute bloeding: reticulocyten normaal
  • Nierziekte: reticulocyten verlaagd
  • Anemie van de chronische ziekte: reticulocyten verlaagd
  • Infiltratie beenmerg door maligniteit: reticulocyten verlaagd
  • Myelodysplatisch dysdroom (MDS): reticulocyten verlaagd
  • Hemolyse zonder reticulocytose: reticulocyten normaal
  • Sikkelcel anemie: reticulocyten verhoogd
  • Aplastische anemie: reticulocyten verlaagd
27
Q

Macrocytaire anemie

A
  • Vitamine B12 deficiëntie: reticulocyten verlaagd
  • Foliumzuur deficiëntie: reticulocyten verlaagd
  • Alcohol: reticuloycten verlaagd
  • Hypothyreoidie: reticulocyten verlaagd
  • Myelodysplatisch sysdroom (MDS): reticulocyten verlaagd
  • Hemolyse: reticulocyten verhoogd