Week 4 - Hc. 4: IBD therapie Flashcards
Behandeldoelen IBD therapie
- Inductie remissie
- Onderhouden remissie
- Voorkomen en behandelen van complicaties; afwegen risico’s behandeling en bijwerkingen
Piramide behandeling IBD
Er wordt begonnen met de minst invasieve behandeling met de minste bijwerkingen, maar dit is vaak ook degene die het minst werkt. Naarmate je hoger komt in de pyramide, wordt de behandeling agressiever. Bij ziekte van Crohn valt de onderste stap weg
Onderdelen pyramide
- 5-ASA of Sulfasalazine
- Prednison of Budesonide
- Immunosuppresiva
- Biologicals
- Chirurgie
5-ASA
Mesalazine:
- Dit zijn anti-inflammatoire medicijnen
- Worden bij mild tot matige colitis ulcerosa voorgeschreven als zowel inductie- als onderhoudstherapie
- Niet voorgeschreven bij Crohn
- Via klysma’s of oraal
- Combinatietherapie (oraal en lokaal) is effectiever
Bijwerkingen van Mesalazine
- Hoofdpijn, misselijk, uitslag
- Pancreatitis
- Interstitiële nefritis
Prednison
- Wordt gebruikt als inductietherapie
- Zorgt ervoor dat de ontsteking acuut verminderd
- Door veel bijwerkingen max. 12 weken gebruiken
- Oraal of intraveneus
Budesonide
- Werkt topicaal, bij het rechtszijdige colon en de ileocecaal regio
- Minder toxisch dan prednison en kan dus langer gegeven worden
- Vooral gegeven aan patiënten met milde Crohn in ileocecaal regio
Bijwerkingen steroïden
Hypertensie; Acne; Infecties; Diabetes; Gewichtstoename; Osteoporose; etc.
Immunosuppressiva:
- Thiopurines; azothioprina; mercatopurine; tioguanine
- Methotrexaat
- 3 maander ‘inwerktijd’, dus alleen onderhoudstherapie
Bijwerkingen immunosuppressiva
- Thiopurines: beenmergtoxiciteit, pancreatitis, griepachtige verschijnselen, hepatitis, lymfoom, non-melanoma skin cancer
- Methotrexaat: hepatitis, kaalheid, griepachtige verschijnselen, teratogeen (foliumzuur bijgeven)
Biologicals:
Anti-TNF:
- Infliximab
- Adalimumab
- Golimumab (alleen colitis ulcerosa)
a4B7-antagonisten
- Vedolizumab
Anti IL-12/IL-23
- Ustekinumab
Bijwerkingen biologicals
Infusie-gerelateerde bijwerkingen; infecties; allergieën; TBC reactivitiet; huidmaligniteiten
JAK eiwitten
- JAK1, JAK2, JAK3
- Signaaltransductie van cytokine receptoren en groeifactoren
- Cel proliferatie en differentiatie
JAK remmers
effectief bij chronische inflammatoire aandoeningen (rheumatoide artritis, psoriasis)
- Nieuwste middel voor de behandeling van IBD
Tafacitinib
- JAK1 en JAK3 remmer
- Alleen voor colititis ulcerosa
- Al effect na 3 dagen
- Beoordeling cardiovasculair risico voor start therapie
- Herpes zoster: vaccinatie
