Week 4 - Hc. 3: IBD inleiding Flashcards

1
Q

Inflammatory bowel diseases

A
  • Chronische darmontsteking
  • Incidentie neemt toe
  • Jonge patiëntenpopulatie
  • Levenslange morbiditeit en impact op kwaliteit van leven
  • Verhoogd risico op coloncarcinoom bij colonbetrokkenheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vormen van IBD

A
  • Colitis Ulcerosa
  • Ziekte van Crohn
  • IBD unclassified (IBD-U)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Morbus Crohn

A
  • Van mond tot kont
  • Discontinu (skip lesions)
  • Transmuraal
  • Fisteling, perianaal abces
  • Vaak extra-intestinale manifestaties (aften, artritis, uveitis, erythema nodosum, pyoderma)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Klinische verschijnselen Crohn

A
  • Buikpijn, diarree (met/zonder bloedverlies), vermoeidheid en gewichtsverlies
  • Fistelvorming
  • Perianale ziekte en proximale ziekte
  • Malabsorptie
  • Extra-intestinale manifestaties
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Colitis Ulcerosa

A
  • Colon
  • Continu
  • Oppervlakkig
  • Geen fisteling, zelden perianaal abces
  • Minder vaak extra-intestinale manifestaties
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Lokalisatie Colitis Ulcerosa

A
  • Proctitis
  • Linkszijdige colitis
  • (pan)colitis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Klinische verschijnselen colitis ulcerosa

A
  • Diarre (vrijwel altijd met bloed en slijm)
  • Bloed en slijm (met of zonder ontlasting)
  • Toename defecatiegedrag (loze aandrang)
  • Algemene ziekteverschijnselen zoals koorts, anorexie en vermagering
  • Pijnlijke darmkrampen voor defecatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Epidemiologie van IBD in NL

A
  • 90.000 IBD-patiënten (1 op de 200)
  • Iets minder dan de helft M. Crohn
  • Vrouwen iets vaken dan mannen
  • Piekincidentie tussen 15-25 en 55-65 jaar
  • Hoogste incidentie: Canada en Noord-Europa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoe ontstaat IBD

A

Samenspel van verschillende factoren
- Environment
- Genes
- Gut microbiota
- Immune system

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is er bij IBD aan de hand in de darm

A

Er is een vertoring van de barrière fumctie:
1. De mucus laag
2. Antimicrobiële peptides
3. Macrofagen
4. Dendritische cellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Oorzaken van disbalans van de mucosale immuunrespons

A
  • Gen mutaties, bijv. NOD2
  • Antibiotica op kinderleeftijd
  • Dieet

-> Zorgt voor verstoring van het microbioom
-> Verdere verstoring van de aangeboren en het verworven immuunsysteem -> Leidt tot een doorgaande ontstekingsreactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

IBD pathogenese

A

Multifactorieel
- Erfelijkheid, omgevingsfactoren, microbioom
- Verstoring in de balans van het immuunsysteem
- Overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
- Beschadiging van het epitheel
- Continue ontsteking

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Vaak voorkomende klachten bij IBD

A
  • Buikpijn
  • Bloederige diarree
  • Verminderde eetlust
  • Urgency
  • Constipatie
  • Rectaal bloedverlies
  • Koorts
  • Anemie
  • Misselijkheid en braken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Definitie van diarree

A
  • > = 2 ongevormde ontlasting/dag of vloeibaar volume > 200 g/dag
  • Chronische diarree >= weken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Gradering van diarree

A
  1. Toename van < 4 ontlasting/dag t.o.v. baseline
  2. Toename van 4-5 ontlasting/dag t.o.v. baseline
  3. Toename van >= 7 ontlasting/dag t.o.v. baseline; incontinentie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Lichamelijk onderzoek bij diarree: let op

A
  • Controles
  • Abdominale massa
  • Hoog klinkende of afwezige peristaltiek
  • Gewichtsverlies
  • Spierverlies
17
Q

DD bij diarree

A
  • Bacterieel: salmonella, shigella, campylobacter
  • Viraal: CMV
  • Parasieten: Amoebiasis
  • Niet infectieus: IBD, microscopische colitis, diverticulitis
  • Medicatie gerelateerd: NSAID’s
  • Vasculair: Ischemische colitis
  • Iatrogeen: Radiatie colitis
  • Maligniteit: Carcinomen
18
Q

Diagnostiek bij IBD

A
  • Bloed bij ontlasting
  • Endoscopie met biopten
  • MRI
  • CT (in specifieke gevallen)
19
Q

Calprotectine

A
  • Calcium en zink bindend eiwit in het cytoplasma van neutrofiele granulocyten en monocyten
  • Goede maat voor monitoring van patiënten met IBD
  • In de differentiaal diagnostiek bij verdenking IBS
20
Q

Pathologie Crohn (histologie)

A
  • Focale ulceraties
  • Transmurale inflammatie
  • Acute en chronische inflammatie
  • Granulomen
21
Q

Pathologie colitis ulcerosa (histologie)

A

Diffuus mucosale inflammatie met crypt abcessen

22
Q

IBD en extra-intestinale manifestaties (EIM)

A
  • Tot 50% van IBD patiënten >= 1 EIM gedurende ziektebeloop
  • EIM kan tijdens gehele ziekteduur optreden
23
Q

Risicofactoren voor krijgen EIM bij IBD

A
  • Jong
  • Vrouwen
  • CD > UC
  • Roken
  • EIM in familie
  • IBD chirurgie
24
Q

EIM - gewrichten

A
  • Pijn
  • Artritis
25
Q

EIM - Huid

A
  • Pyoderma gangrenosum
  • Erythema nodosum
26
Q

EIM - Ogen

A
  • Nodulaire episcleritis
  • Uveïtis

Primaire scleroserende cholangitis

27
Q

IBD complicaties

A
  • Mucosale ontsteking
  • Strictuur
  • Abces
  • Darmkluwen -> entero-enterale fistula