Week 3 HC1 Kinderpsychiatrische Stoornissen

Question 1

Waar staat ADHD voor?

Answer 1

Attention-deficit/hyperactivity disorder

Question 2

Welke 3 subtypen van ADHD zijn er in de DSM-V?

Answer 2

• aandachtstekort en hyperactiviteit-impulsiviteit (ADHD-c): ≥ 6 symptomen uit een lijst van 9 kenmerken, voor beide kerndimensies
• overwegend aandachtstekort (ADHD-i): ≥ 6 symptomen wijzend op aandachtsproblemen
• overwegend hyperactiviteit-impulsiviteit (ADHD-h): ≥ 6 symptomen betreffende hyperactiviteit-impulsiviteit

Question 3

9 criteria voor aandachtsproblemen

Answer 3

• moeite om de aandacht bij taken of spel te houden
• vergeetachtig bij dagelijkse bezigheden
• niet lijken te luisteren
• gemakkelijk afgeleid raken
• vermijden of afkeer hebben van taken die langdurige geestelijke inspanning vragen
• onvoldoende aandacht voor details of achteloos fouten maken
• aanwijzingen niet opvolgen of opdrachten niet kunnen afmaken
• moeite met organiseren van taken
• dingen kwijtraken die nodig zijn voor taken

Question 4

6 criteria voor hyperactiviteit:

Answer 4

• rondrennen of overal op klimmen als dit ongepast is
• onrustig bewegen met handen en voeten of draaien op de stoel
• moeilijk rustig kunnen spelen of ontspannen activiteiten kunnen uitvoeren
• in de weer zijn of maar doordraven
• opstaan als zittenblijven verwacht wordt
• achter elkaar doorpraten

Question 5

3 criteria voor impulsiviteit:

Answer 5

• het antwoord eruit gooien voordat de vragen afgemaakt zijn
• verstoren van bezigheden van anderen
• moeite hebben met op de beurt wachten

Question 6

Welke factoren zorgen voor ADHD?

Answer 6

• genetische factoren (65-90%) -> dopamine-D4-receptoren (DRD4) en dopamine transporter gen (DAT1)
• biologische factoren
• omgevingsfactoren: maternaal roken of alcoholgebruik

Question 7

Wat is er structureel anders bij ADHD?

Answer 7

Kleiner globaal hersenvolume met specifieker een kleinere nucleus caudatus, kleiner cerebellum en kleinere orbitofrontale cortex. Ook de cortexrijping is 1,5 tot 2 jaar vertraagd. De prefrontale cortex vertoont een verminderde activiteit.

Question 8

Welke niet-farmacologische behandelingen kunnen toegepast worden bij ADHD?

Answer 8

• psycho-educatie zowel bij de ouders & school (gedragstherapeutische interventies) als het kind (vanaf 11 jaar)
• planning- en organisatietrainingen
• eliminatiedieet en voedingssyplementen

Question 9

Welke farmacologische therapie kan gegeven worden bij ADHD bij kinderen?

Answer 9

Methylfenidaat (werkt bij 70% vand e kinderen), dexamfetamine, atomoxetine en clonidine

Question 10

Kinder- en jeugdpsychiatrie (KJP)
- hoe worden de patiënten onderverdeeld?

Answer 10

De medisch discipline die zich bezighoudt met de diagnostiek, behandeling en preventie van gedragsproblemen en emotionele problemen in de kindertijd en adolescentie
- de patiënten zijn kinderen van 0-12 j
- de patiënte n zijn adolescenten van 12-18 j

Question 11

Wat zijn verschillen tussen psychiatrisch onderzoek bij volwassenen en bij kinderen?

Answer 11

• bij kinderen staat het ontwikkelingsaspect meer op de voorgrond
• bij kinderen zijn er meerdere informanten (ouders, kind, leerkrachten)
• bij kinderen is er een grotere normale variabiliteit van de problemen, de ziektebeelden staan niet vast

Question 12

Volgens ? Moeten welke onderwerpen aan bod komen in het gesprek met het kind?

Answer 12

Volgens de SCICA (semigestructureerd klinisch interview voor kinderen en adolescenten van 6-18j)
- klachtenanamnese (indien kind oud genoeg)
- activiteiten en hobby’s
- school of werk
- vrienden en gezin
- lichamelijke klachten
- trauma’s en ingrijpende gebeurtenissen
- emoties, gevoelens, zelfbeleving
- projectievragen
- reden van de komst en specifieke problemen

Question 13

Op welke punten moeten gelet worden in de observatie van het kind bij psychiatrisch onderzoek?

Answer 13

• algemene indruk en uiterlijk
• bewustzijn
• oriëntatie
• contact met ouders
• contact met onderzoeker
• geschatte intelligentie
• grove en fijne motoriek
• spraak en taal
• waarneming en denken
• aandacht en concentratie
• impulsiviteit
• activiteit
• frustratie tolerantie
• stemming en affect
• gewetensfunctie
• spel

Question 14

Waaruit bestaat aanvullend onderzoek?

Answer 14

• psychologisch onderzoek: IQ-testen, diagnostiek van leerproblemen en taalstoornissen, aandacht, geheugen en planning
• somatisch onderzoek: screening, verwijzing, nader onderzoek op indicatie (LO, lab, scans)

Question 15

Autisimespectrumstoornissen (ASS)

Answer 15

In meerdere dimensies optredende ontwikkelingsstoornis

Question 16

Disruptieve stoornissen (3)

Answer 16

• ADHD: ADHD-I (vroeger ADD genoemd), ADHD-H, ADHD-C (meest voorkomend)
• ODD (oppositional defiant disorder): ongehoorzaam, driftig, niet aan regels houden, problemen in sociale omgang
• CD (conduct disorder): antisociale gedragsstoornis, kinderen met dergelijke aandoening kunnen agressief en delinquent gedrag vertonen
• DMDD (disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis): driftbuien

Question 17

Ticstoornissen

Answer 17

• stoornis van Gilles de la Tourette
• persisterende motorische of vocale ticstoornis
• voorlopige ticstoornis
• stereotiepe bewegingsstoornis

Question 18

Stemmingsstoornissen

Answer 18

• depressie
• dysthyme stoornis (licht, maar langdurige vorm van depressie)
• disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis (DMDD)

Question 19

Angststoornissen

Answer 19

• separatie-angststoornis
• paniekstoornis met agorafobie (angst om velige en vertrouwde omgeving te verlaten) of zonder agorafobie
• agorafobie zonder paniekstoornis in VG
• specifieke fobie
• sociale fobie
• selectief mutisme: thuis vrijuit spreken, maar op school amper iets zeggen
• gegeneraliseerde angststoornis
• angststoornis door een somatische aandoening of middel

Question 20

Obsessieve-compulsieve en verwante stoornissen

Answer 20

• OCD (obsessive compulsive disorder): obsessieve drang om handelingen uit te voeren, waaronder -> verzamelstoornis, morfodysfore stoornis (stoornis in de lichaamsbeleving), trichotillomanie (dwangmatig uittreken van haren), excoriatiestoornis (huidpulkstoornis)

Question 21

Trauma en stressorgerelateerde stoornissen

Answer 21

• acute stressstoornis
• aanpassingsstoornis
• PTSS (posttraumatische stressstoornis)
• **hechtingsstoornis): reactieve hechtingsstoornis (beperkt contact met anderen na een traumatische gebeurtenis), ontremd sociaal contactstoornis (juist wel contact met anderen na een traumatische gebeurtenis, bv kindermishandeling of verwaarlozing)

Question 22

Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen: een psychische aandoening waardoor lichamelijke klachten ontstaan, waar geen somatische oorzaak voor kan worden gevonden:

Answer 22

• conversiestoornis: neurologische symptomen -> psychogene niet-epileptische aanvallen (PNEA)
• nagebootste stoornis
• morfodysfore stoornissen
• somatisch-symptoomstoornis (ALK)

Question 23

Eetstoornissen

Answer 23

• anorexie nervosa
• boulimia nervosa
• eetbuistoornis
• PICA (eten van oneetbare dingen)
• vermijdende restrictieve voedselinname (ARDID, afkeer van voedsel)
• ruminatiestoornis (altijd blijven kauwen)

Question 24

Genderdysforie

Answer 24

Niet thuis voelen in de biologische gender. Komt zowel voor bij kinderen, adolescenten en volwassenen

Question 25

Specifieke leerstoornissen

Answer 25

Beperkingen in lezen (dyslexie), rekenen (duscalculie) of schrift

Question 26

Taalstoornis

Answer 26

Stoornis in spraak vloeiendheid (stotteren) of spraakklank stoornis. Belangrijk is om te realiseren dat een kind een normaal IQ kan hebben, maar wel problemen met spraak heeft. Dan is het belangrijk om ook de IQ te testen dmv een non-verbale test

Question 27

Sociale communicatiestoornis

Answer 27

Problemen in de contact en communicatie. Dit wordt een beetje gezien als een pragmatische taalstoornis. Het heeft dus niets te maken met syntax grammatica, semantiek.

Question 28

Coördinatie ontwikkelingsstoornis (DCD, developmental coordination disorder)

Answer 28

Wordt door de fysiotherapeut vastgesteld. Er zijn vaak subtiele afwijkingen in de motoriek en coördinatie, vaak in combinatie met ADHD of autisme

Question 29

Welke componenten heeft de kwetsbaarheid van een kind?
- noem voorbeelden van deze componenten/

Answer 29

• biologische componenten: genen, HPA-as en neurofysiologische structurele factoren
• psychologische componenten: IQ, geheugen, executieve functies en sociale vaardigheden

Question 30

Benoem een belangrijke gen-omgevingsinteractie

Answer 30

MAO-A gen: codeert voor een enzym dat in de hersenen zorgt voor afbraak van o.a. serotonine en dopamine, dit gen ligt op het X-chromosoom
- te weinig van dit enzym actief -> agressief en impulsief gedrag
- bij omgevingsfactor zoals verwaarlozing -> extreem agressief gedrag

Question 31

Hoe zit het met de prevalentie tussen jongens en meisjes bij stoornissen?

Answer 31

• ontwikkelingsstoornissen die op jonge leeftijd beginnen (autisme, ADHD, taalontwikkelingsstoornissen) -> vaker bij jongens
• stoornissen die in adolescentie beginnen (depressie, eetstoornissen) -> vaker bij meisjes

Question 32

Wat is de kritieke leeftijd voor compensatie?

Answer 32

Rond de 2 jaar
- als een kind langer dan 2j ernstige verwaarlozing ondergaat -> effecten zullen blijvend zijn
- als een kind korter dan 2j ernstige verwaarlozing ondergaat -> effecten nog reversibel als deze gevolgd worden door goede opvang