Week 14 colleges Flashcards
Wat zijn de top 3 oorzaken voor overlijden van reizigers
- Hart- en vaatziekten (zijn al langer aanwezig, maar klachten treden op in het buitenland)
- (verkeers)ongevallen
- Fatale infecties
Waar staat bij de anamnese bij een zieke reiziger LARISA voor?
- Locatie
- Activiteiten
- Reiziger
- Incubatietijd
- Syndromen
- Aanvullende onderzoek
Noem de 5 belangrijkste patiëntgebonden factoren bij zieke reizigers
- Leeftijd
- Geslacht
- Gezelschap
- Voorgeschiedenis
- Beschermende maatregelen
Wat is de belangrijkste patiëntgebonden factor voor overlijden aan malaria?
Leeftijd (hoe hoger, hoe groter de kans op overlijden)
Noem de 3 belangrijkste symptomen/syndromen bij zieke reizigers
- Koorts
- Huidafwijkingen
- Gastro-intestinale klachten
Noem de 4 belangrijkste onderdelen van het bloedbeeld bij zieke reizigers
- Leukocytose
- Leukopenie
- Trombopenie
- Eosinofilie
In welke 4 groepen is malaria onder te verdelen?
- Tropica
- Tertiana
- Quartana
- Apenmalaria
Welke malariasoort komt het meeste voor?
Malaria tropica, veroorzaakt door p. falciparum
In welke 4 vormen kan de malariaparasiet voorkomen in het lichaam? Hoe lang duurt elk stadium?
- Sporozoïeten: gaan in bloedbaan mee en komen via kupffercel in hepatocyt terecht. Dit gebeurt binnen enkele minuten
- Hypnozoïeten: slapende variant van malaria in lever
- Merozoïeten: de ontwikkeling van malaria in de lever, totdat het vrijkomt. Dit duurt 6-12 dagen
- Trophozoïet: malaria in de erytrocyt. De replicatieduur is 24-72 uur, dan vindt erytrolysis plaats
Welke malariasoorten hebben een koortspiekend patroon van om de 48 uur?
P. vivax en p. ovale
Welke malariasoort heeft een koortspiekend patroon van om de 72 uur?
p. malariae
Welke malariasoort heeft een onregelmatig koortpatroon?
P. falciparum
Wat bepaalt het patroon van de cyclus van koorts bij een malariainfectie?
De replicatiesnelheid en daarbij de cyclus van wanneer erytrolysis plaatsvindt.
Noem 6 onderdelen (symptomen) van de pathofysiologie van malaria? (dus niet de symptomen waarmee iemand in de kliniek komt opdagen, maar eerder dingen die je in het lab/bij onderzoek zou vinden)
- Weefselhypoxie, shock
- Orgaandysfunctie
- Immuun(de)activatie
- Anemie
- Trombopenie
- Diffuus intravasale stolling
Noem 5 klinishce verschijnselen waarmee een patiënt met een malariainfectie zich mee presenteert
- Koorts (let op specifiek patroon!)
- Hoofdpijn, spierpijn, malaise
- Veranderd bewustzijn
- Buikpijn, misselijk, braken, diarree
- Icterus, hepatosplenomegalie
Noem 2 redenen waarom een p. falciparum infectie ernstiger verloopt dan de andere malaria soorten
- Het infecteer beide jonge en oude erytrocyten (in tegenstelling tot p. vivax, p. ovale en p. malariae), hierdoor blijven er geen gezonde ery’s over
- Sequestratie van geïnfecteerde erytrocyten: de ery’s brengen een eiwitfactor tot expressie die kan binden aan endotheelcellen ← ery’s worden plakkerig en lopen vast in cappillairen, zorgt voor multi-orgaan falen
Hoe kunnen sommige mensen een ingebouwde resistentie hebben tegen malaria?
Ze hebben hemoglobinopathie of een andere afwijking aan de erytrocyt
Noem 3 manieren waarop erytrocytaire afwijkingen bijdragen aan resistentie tegen malaria
- Er is verminderde groei en ontwikkeling van de parasiet
- Er is een verhoogde klaring van de geïnfecteerde erytrocyten
- De hemozoïne-geïnduceerde pathologie is lager
Hoe werkt een dikke druppel bij de diagnostiek van malaria?
Je hebt een dikke druppel, waar meerdere lagen op elkaar zijn. Je haalt de erytrocyten weg, hierdoor blijft er (indien aanwezig) een hoge concentratie parasieten in 1 laag. Hierdoor is het sensitief
Noem 3 kenmerken van opkomende infectieziekten
Infectieziekten die:
1. Recent zijn toegenomen in incidentie
2. Verspreid zijn naar nieuwe gastheerpopulaties of gastheersoorten
3. Recent zijn ontdenkt of zijn veroorzaakt door geëvolueerde ziekteverwekkers
Wat is de WHO definitie van een zoönose?
Ziektes die gedeeld worden door de mens en andere gewervelde ziersoorten
Noem 3 voorbeelden van opkomende infectieziekten
- COVID-19
- Ebola
- Hoog-pathogene vogelgriep
Noem 2 oorzaken voor een hogere kans op een vogelgriepuitbraak
- Toename intensieve pluimveehouderijen
- Gebrekkige diergezondheidsstructuur
Uit welke 3 onderdelen bestaat een conventionele aanpak van opkomende infectieziekten?
- Een goede surveillance
- Een goede diagnose
- Zo goed mogelijk beperken van ziekte en dood (quarantaine en isolatie, ondersteunende infrastructuur)
Geef 3 belangrijke oorzaken voor de toename van opkomende infectieziekten wereldwijd
- Meer (illegale) handel in wilde dieren en dierlijke producten (COVID-19, SARS)
- Meer intensieve veehouderij (vogelgriep, Q-koorts)
- Meer ontbossing en humane invasie van natuurgebieden (ebola (vleerhonden), HIV/AIDS (gorilla’s))
Welke soorten factoren zijn systematisch geordend mbt de opkomst van infectieziekten (van groot naar klein)?
- Globale/regionale fatcoren
- Factoren mbt leefomgeving
- Factoren mbt pulatiedynamica
- Factoren mbt interacties
Welke 3 ‘transformatieve’ veranderingen moeten gebeuren om de opkomt van infectieziekten te voorkomen?
- Minder handel in wilde dieren
- Minder intensieve veehouderij
- Minder ontbossing
Noem 4 onderdelen waaruit de ondersteunende infrastructuur en zorg uit bestaat tijdens uitbraken van opkomende infectieziekten
- Isolatiecapaciteit
- IC-capaciteit
- Bescherming van personeel
- Therapie
Wat voor malaria wordt door p. falciparum veroorzaakt?
Malaria tropica
Wat voor malaria wordt door p. vivax en p. ovale veroorzaakt?
Malaria tertiana
Wat voor malaria wordt door p. malariae veroorzaakt?
Malaria quartana
Hoe behandel je p. malariae?
Met chloroquine
Hoe behandel je p. vivax en p. ovale?
Met chloroquine en primaquine
Waarom dien je bij p. vivax en p. ovale naast chloroquine ook primaquine toe?
De primaquine dient om de hypnozoieten te doden en om een uitgestelde aanval te voorkomen. Het dient niet te worden toegediend bij een G6PD-deficientie
met welke 3 middelen behandel je een ongeocmpliceerde p. falciparum infectie?
Met oraal malarone, mefloquine en riamet
Wanneer telt een malariainfectie met p. falciparum als gecompliceerd? Hoe behandel je dit dan?
het is gecompliceerd bij een parasietemie van > 2-5% en orgaanfalen. je behandelt dan met IV artesunate
Waarom heeft het weinig nut om uit te zoeken welk serotype van het denguevirus een patient heeft?
Omdat in alle endemische gebieden alle serotypen voorkomen
Welke 4 verschijningsvormen kent denguevirus?
- Aspecifieke koortsende ziekte (87% heeft niet of nauwelijks klachten)
- Klassieke dengue fever
- Dengue haemmorhagic fever
- Dengue shock syndrome
Omschrijf klassieke dengue fever
Duurt na een korte incubatieperiode ongeveer zes tot zeven dagen, met een kleine koortspiek aan het einde. De hoeveelheid trombocyten daalt totdat de koorts is gezakt. Tot het einde van de koorts heb je huidafwijkingen.
Omschrijf dengue haemmorhagic fever
Het gaat gepaard met hoge koorts, bloedingsneiging door trombocytopenie en indikking van het bloed. Een klein percentage van deze patienten raakt in shock, dit wordt DSS genoemd
Wat houdt zadelkoorts in? bij welke ziekte zie je dit?
Dit houdt in dat er eerst hoge koorts is, deze rond dag 3 zakt en op de vijfde dag weer op komt. Dit komt voor bij Dengue
Wat zie je specifiek bij Zikavirus en niet bij Chikugunya en dengue?
Conjunctivitis en oedeem van de extremiteiten
Hoe kun je aan de immunoglobulinen zien dat iemand een herinfectie heeft met dengue, maar dat dit een ander serotype is?
Er wordt heel weinig IgM gemaakt,
Waarom treedt er bij een herinfectie met dengue (een ander serotype) immuno enhancement op? (dit houdt in dat de infectie erger verloopt)
Het oude antistof wordt nog wel gemaakt, maar dit kan niet aan het virus binden. Er vindt complexvorming plaats en het virus ontsnapt min of meer aan het immuunsysteem
Waarom wil je het liefst tegen alle 4 de dengue serotypen vaccineren?
Om zo immune enhancement te voorkomen
Waardoor wordt amoebedysenterie veroorzaakt?
Door entamoeba histolytica
Hoe behandel je amoebedysenterie?
Met metronidazol, gevolgd door clioquinol
Welke 2 soorten amoebiasis kan entamoeba histolytica veroorzaken?
Darmamoebiasis en weefselamoebiasis
Hoe ontwikkelt amoebiasis tot een abces in de lever?
Eerst chronische amoebiasis, in het darmlumen. Het invadeert dan de darmwand, dit leidt tot amoebedysenterie. Vanuit hier kan het naar de lever worden getransporteerd, waar het abcessen kan veroorzaken.
Hoe wordt hepatitis C verspreid?
Via bloed-bloed contact (denk aan IV drugberuik, bloedtransfusies, prikaccidenten, tattoeages, verticale transmissie)
Hoe werkt de diagnostiek voor hepatitis C?
- ALAT & ASAT zijn goede indicatoren voor hepatitis, maar zijn niet specifiek
- Anti-HCV IgG streedt na ongeveer 8 weken op. Deze blijven levenslang aantoonbaar!
- HCV RNA indiceert een actieve infectie
In hoe veel van de gevallen wordt een acute HCV infectie spontaan geklaard?
20%
Welke 3 uitkomsten kunnen bij levercirrose als gevolg van een HCV infectie optreden?
- Decompensatie
- HCC
- Lever-gerelateerde morbiditeit/mortaliteit
Wat voor symptomen zie je bij een acute HCV infectie?
aspecifiek: griepachtige symptomen, malaise, icterus
Wanneer telt een HCV infectie als chronisch?
Als HCV RNA >6 maanden aantoonbaar is
Noem 5 fysieke extrahepatische symptomen die optreden bij een chronische HCV infectie
- Genaecomastie
- Erythema palmare (erytheem op handpalmen)
- Caput medusae
- Spider naevi
- Gingivale bloeding
Hoe ziet het ALAT er uit bij mensen met chronische HCV?
De meeste hepatitis C patiënten hebben maar een milde ALAT stijging, 30% heeft continue normale ALAT niveau’s
Wat is de mediane overleving bij gedecompenseerde levericrrose bij een HCV infectie? En bij gecompenseerde cirrose?
Decompensatie: 2 jaar
Compensatie: >12 jaar
Noem de 5 stadia van leverfibrose volgens de Metavir score
- F0: geen fibrotisering
- F1: fibrose in de portale driehoek
- F2: portale firbrose met een aantal septa (zichtbaar als uitlopers vanuit de portale driehoek)
- F3: septale fibrose, hierdoor ontstaan verbindingen tussen portale driehoeken
- F4: levercirrose met verdringing van normaal weefsel
Noem 2 manieren om diagnostiek van leverfibrose/cirrose uit te voeren
een biopt of fibroscan (transient elastography)
Hoe groot is de kans om HCC te ontwikkelen bij leverfibrose bij HCV in 8 jaar? En bij levercirrose bij HCV?
Bij fibrose is de kans op HCC na 8 jaar erg laag (<2%) bij cirrose echter 8,5%. Dit is een stijging van ongeveer 1% per jaar bij levercirrose
Hoe wordt tegenwoordig HCV behandeld?
Het DAA’s: direct acting antivirals
Wat is het doel van DAA’s bij HCV?
Het doel van de behandeling is een betere levensverwachting en het voorkomen van levergerelateerd morbiditeit. Het doel is niet om SVR te bereiken.
Wat houdt SVR in bij HCV?
Antivirale therapie kan leiden tot sustained virological response (SVR), dit is wanneer er 12-24 weken na de start van de therapie geen HCV RNA aantoonbaar is
Noem 3 voordelen van de behandeling van patiënten met gedecompenseerde cirrose voor een LTx
- Verbeterde biochemie
- Vermindering van mortaliteit op de LTx wachtlijst
- Mogelijkheid van concominante HCC behandeling
Wanneer wil je bij gedecompenseerde levercirrose als gevolg van HCV wel voor een LTx met antivirale therapie behandelen? En wanneer niet?
Wel: bij een hoge MELD-score (>17) en een hoge urgentie voor LTx.
Niet: bij een lage MELD-score (<17) en een lagere urgentie voor LTx