Week 13 colleges Flashcards
Wat zijn de 3 lagen van de huid?
- Epidermis
- Dermis
- Subcutis
Uit welke 4 cellen bestaat de epidermis?
- Keratinocyten (hoorncellen)
- Melanocyten (pigmentcellen)
- Langerhanscellen
- Merkelcellen
Hoe lang duurt de regeneratie van de epidermis?
4 weken
Wat is het verschil in melanosomen tussen mensen met een lichte en een donkere huid?
Donkere mensen hebben meer melanosomen en grotere melanosomen
Welk soort melanosomen hebben donkere mensen? EN lichte mensen?
Donkere mensen: meer eumalanosine, deze beschermen beter
Lichte mensen: meer phaomelanosomen, deze beschermen minder goed
Wat is het probleem bij mensen met albinisme?
Een probleem in het tyrosine kinase gen, dit zet normaal de melanocyten aan om melanine te produceren
Uit welke 4 cellen/onderdelen bestaat de dermis?
- Papillen → stevigheid
- Bloedvaten → temperatuur
- Fibroblasten → tussenstof
- Adnexen (huidaanhangsels)
Wat zijn 2 functies van de papillaire dermis?
Het vasthouden van warmte door de capillary loop dicht te knijpen, of juist warmte te verliezen door de capillary loop open te zetten
Wat zijn de functies van de dermis?
Stevigheid, soepelheid en volume
Uit welke 2 vezels bestaat de dermis? Wat zijn hun functies/eigenschappen?
- Collageenvezels (trekvast)
- Elastinevezels (rekbaar)
Wat zijn de functies van de eccriene zweetklieren in de dermis/subcutis?
- thermoregulatie
-terugresorptie Na+
-homeostase water &
electrolyten
Wat in de functie van de apocriene zweetklieren?
oiv androgenen
secreet door bacteriën
omgezet (lichaamsgeur)
Noem 6 functies van de dermis
- Mechanische bescherming
- Thermoregulatie
- Aanvoer voedingsstoffen/zuurstof
- Aanvoer ontstekingscellen
- Pijn- en tastzin
- Aanvoer keratinocyten en melanocyten bij wondherstel
Noem 4 functies van de subcutis
- Energiereserve
- Isolatie
- Waterreservoir
- Stootkussen
Waar staat bij dermatologisch onderzoek PROVOKE voor?
- Plaats
- Rangschikking
- Omvang (aantal, grootte)
- Vorm
- Omtrek
- Kleur
- Efflorescenties = bloeiwijze
Waar moet je vooral aan denken bij een asymmetrische huidaandoening?
Aan een infectieuze oorzaak/oorzaak van buitenaf
Wat zijn de namen en bijbehorende groottes bij de rangschikking van omvang bij het diagnosticeren van een huidafwijking via PROVOKE
- Miliair: 1-2 mm
- Lenticulair: 3-10 mm
- Nummulair: 1-3 cm
- Kinderhandpalmgroot: 3-5 cm
- Handpalmgroot: 5-10 cm
Noem een aantal typische Behçet klachten
- Aanhoudende aften
- Pijnlijke zweertjes mond tot keel
- Pijnlijke zweertjes scrotum en penis
- Pijnlijke rode puistjes
- Pijnlijke gewrichten
- Uveïtis
- Vasculitis
Wat houdt een pathergietest bij Behçet in?
- Positieve pathergietest
- Puistjes na prik, bij de helft van de Behçet patiënten komt dit voor. Het sluit in ieder geval alle andere ziektes uit, het komt alleen bij Behçet voor
Wat is het vereiste criterium voor Behçet? En wat zijn de 4 overige criterie?
Vereist: aften in mond
Overig:
1. Recidiverende genitale ulcera
2. Oogafwijkingen
3. Huidafwijkingen
4. Pathergietest
Noem 2 belangrijke verschillen tussen Behçet en IBD?
Bij IBD geen positieve pathergietest & geen genitale zweren
Noem 4 mogelijke triggers van Behçet
- Streptococcen (sanguis): verhoogde reactiviteit skin test, antistofvormig, BD inductie
muizen, γ/δ-T cellen inductie - Herpes: in lesies, BD inductie muizen, geen effect antivirale middelen
- HSP65: stimuleert γ/δ-T cellen van BD patiënten en formatie anti-HSP65, uveitis in
muizen, aanwezig in BD lesies - Retinal S-proteine: auto-antistoffen na uveitis bij BD, homologie met HLA-B51 en B27
(Moleclar mimicry)
Welke HLA molecuul is met Behçet geassocieerd?
HLA-B51
Welke familie van borellia komt in amerika voor? En welke 3 in europa?
- US
- Borrelia burgdorferi
- EU
- Borrelia garinii
- Borrelia afzelii
- Borrelia burgdorferi
Hoe presenteer stadium 1 van een Lyme infectie zich?
3-30 dagen na de beet, erythema migrans (ronde kring), 30-60% jeuk en branderig gevoel, algehele malaise, soms asymptomatisch
Wat zie je bij stadium 1 Lyme vaak wel in europa maar weinig in amerika?
Centrale opheldering
Wat zie je bij stadium 2 Lyme borreliose? Wanneer treedt dit op?
Een gedessimineerde infectie, meerdere secundaire huidlaesies.
Koorts, algehele malaise, vermoeidheid.
Meninggitis, hersenzenuwuitval, artritis, carditis (av geleidingsblok), radiculitis.
Treedt <1 jaar na infectie op
Wat zie je bij stadium 3 Lyme borreliose? Wanneer treedt dit op?
Polyneuropathie, encephalopathie, chronische artritis, acrodermatitis chronica atroficans (ACA)
Het treedt >1 jaar na infectie op
In welk stadium van de ontwikkeling infecteren teken de mens?
In het volwassen stadium
Wat is het reservoir voor teken met lyme?
Herten
Waarom heeft voor vroege diagnostiek bij lyme serologie geen nut?
Dat zijn er nog geen antistoffen aan te tonen
Wat is je beleid bij een erythema migrans tekenbeet?
Direct antibiotica, geen diagnostiek nodig
Bij wat voor aandoening/symptoom is een PCR op borreliose/lyme het meest sensitief?
Bij lyme artritis
Vanaf welk % kans op infecte met lyme na een tekenbeet in een bepaalde regio wordt profylaxe gegeven na een tekenbeet?
Na 4% kans
Vanaf welke grootte erythema migrans zet je zonder diagnostiek antibiotica in? En hoe pak je het aan als de laesie kleiner is dan dit?
Vanaf 5 cm zet je gelijk antibiotica in. Bij kleiner dan 5 cm kijk je een week lang of de laesie groeit. Zo ja, dan kun je ook antibiotica inzetten
Wat is je therapie bij een stadium 1 lyme/erythema migrans?
Doxycicline 2 dd 100 mg, 10 dagen
Amocivilline 4 dd 500 mg, 14 dagen
Wat is je therapie bij een stadium 2 lyme?
Vroege neuroborreliose: ceftriaxon
Artritis: doxycycline
Wat is je therapie bij een stadium 3 lyme?
Ceftriaxon, 30 dagen
Noem 2 voorbeelden van huidmanifestaties van infectieziekten
- Exanthemen
- Septische embolieën
Noem 4 onderdelen van de huid die bijdragen aan de bescherming
– Hoornlaag
– Talg (lipiden)
– Antimicrobiële peptiden
– Huidflora
Door welke 2 grampositieve kokken worden pyodermieën veroorzaakt?
- S. aureus
- S. pyogenes
Noem 6 pyodermieën, van oppervlakkig naar diep gelegen
- Impetigo vulgaris/bullosa: stratum corneum
- Ecthyma
- Folliculitis/furunkel/carbunkel: infecties van huidadnexen
- Erysipelas: gaat door dermis heen
- Cellulitis
- Fasciitis necroticans
Wat adviseer je als therapie bij impetigo vulgaris/krentebaard?
Lokaal: korsten afwassen (antiseptisch, antibiotisch) <- ligt super oppervlakkig, hiermee was je je besmettelijkheid
Per os: antibiotisch, glucloxacilline
Waardoor wordt folliculitis veroorzaakt?
S. aureus
Noem 3 provocerende oorzaken voor folliculitis
– Trauma (scheren)
– Occlusie (bv olie, strakke broeken,
zittend werk)
– Topicale corticosteroïden
Waar wordt erysipelas door veroorzaakt?
Pyogene streptokokken
In welke huidlagen zit erysipelas?
Dermis, oppervlakkige subcutis en oppervlakkige lymfevaatjes
Waar vind erysipelas vaak plaats?
Het gezicht en de extremiteiten
Hoe behandel je erysipelas?
Flucloxacilline, clindamycine iv of oraal
Oedeen verminderen dmv ambulante compressie na de acute fase
Noem een aantal risicofactoren voor cellulitis
verminderde lymfe afvloed, arteriële/ veneuze
circulatie, huidbarrière, obesitas
Wat is je therapie voor necrotiserende fasciitis?
Ruime excisie!
En AB obv verwachte verwekker(s)
Wat wordt door het Molluscum-contagiosum-virus veroorzaakt?
Waterwratten
Wanneer wil je therapie geven bij HSV1/2 infecties?
- Secundaire bacteriële infectie
- Frequente recidieven
- Immuungecompromitteerden en andere ernstige gecompliceerde infecties
Noem een aantal luxerende factoren voor HSV
zonlicht, stress, menstruatie, koorts , trauma
War is dermatomycose?
Ringworm, een schimmelinfectie
In welk deel van de huid zit dermatomycose?
In het stratum corneum
Wat is onchomycose?
Een schimmelinfectie van de nagels, kalknagels
Wat is tinea capitis?
Een schimmelinfectie van de haarfollikels
Hoe behandel je schimmelinfecties van de huid?
Lokaal: azolen, whitfield creme, ciclosporox
Oraal: azolen, terbinafine, nystatine
Wat is de meest belangrijke oorzaak van nierfalen in endemische gebieden?
Post streptokokken endocarditis en glomerulonefritis, kan als superinfectie komen bij scabiës
Wat zijn bij kinderen de voorkeurslocaties bij scabiës?
Handen, voeten en oksels
Wat zijn bij volwassenen de voorkeurslocaties bij scabiës?
Handen, polsen, benen, genitaal gebied
Hoe diagnosticeer je scabiës?
Met een dermatoscoop, je zoekt naar delta-signs. De scabiës bevinden zich in het stratum corneum, dus je kunt ze gewoon zien op de huid
Hoe ontstaat scabiës crustosa?
Door verwaarlozing bij een scabiësinfectie, er zijn miljoenen mijten. Deze kunnen zo met dd lucht via schilfers verspreiden
Wat zijn de 3 pijlers van de behandeling van scabiës?
- Medicamenteus (permetrine, ivermectine, (beide >90% effectief), benzoylbenzoaat)
- Contacten behandelen
- Hygiënische maatregelen (was- en luchtvoorschriften, vermijden contacten)
Welke 4 kenmerken van psoriasis zie je bij histologie?
- Hyperkeratose
- Psoriasiform verlenge retelijsten
- Perivasculair lymfocytair ontstekingsinfiltraat
- Neutrofiele granulocyten
Wat is het koebner effect?
Daar waar je de huid kapot maakt, ontstaat nieuwe psoriasis (bijv na krabben, na een operatie). Dit heet het isomorf prikkeleffect
Noem 5 categoriën van psoriasis
- Chronisch plaque (80-90%)
- Guttate (<10%)
- Inverse/flexuraal (<5%)
- Pustulair (<5%)
- Eryhroderm (<2%)
Waardoor ontstaat prosiaris guttata vaak?
Als reactie op een luchtweginfectie
Welk cytokine staat bij plaque psoriasis vooraan?
IL-17
Welk cytokine staat bij paradoxale psoriasis vooraan?
IFN
Welk cytokine staat bij pustulair psoriasis vooraan?
IL-37
Welke 3 cytokines spelen de grootste rol in de verschillende vormen van psoriasis?
- IL-17
- IFN
- IL-36
Wat is de belangrijkste comorbiditeit bij psoriasis?
Catdiovasculaire aandoeningen
Wat voor soort medicatie wordt bij psoriasis gebruikt?
Corticosteroïden
Wat is de beste lokale therapie voor psoriasis?
Calciporiol zalf
Waarom is UV licht goed voor psoriasis?
Het onderdrukt het immuunsysteem
Wat zijn bij psoriasis de belangrijkste cytokines om te remmen?
TNF-a, IL-17 en IL-23
Met welke score monitor je de activiteit van psoriasis?
De PASI-score
Wat zijn op basis van de PASI-score de verschillende vormen van psoriasis?
Licht: 0-5
Mild: 5-10
Heftig: >10
Welke 3 cellen spelen de grootste rollen in de acute fase van psoriasis?
Th22, Th2 en Th17
Welke 4 cellen spelen de grootste rollen in de chronische fase van psoriasis?
Th1, Th2, Th17 en Th22
Welke cel komt vaker voor bij psoriasis in kinderen?
Th17
Welke cel komt vaker voor bij psoriasis in volwassenen?
Th22
Wat zijn de 3 pathofysiologische processen die plaatsvinden bij systemische sclerose en wat zijn hun gevolgen?
- Imuuncelactivatie: auto-antistoffen/inflammatie
- Endotheeldysfunctie: vasculopathie
- Fibrosering: orgaandysfunctie
Door welke 3 dingen wordt de kliniek van systemische sclerose gekenmerkt?
- Inflammatie leidend tot fibrose van bijvoorbeeld longen en huid
- Vasculopathie, schade aan vaten, leidend tot digitale ulcera
aan handen en voeten en pulmonaal arteriele hypertensie - Ook gastrointestinale betrokkenheid met slikstoornissen, reflux,
bacteriele overgroei, diarree, obstipatie
Wat is een belangrijke mediator van vasculopathie bij mensen met systemische sclerose?
ET-1
Hoe ontstaat de vasculopathie bij mensen met systemische sclerose?
– MEER vasoconstrictieve, thrombogene, mitogene, pro-inflammatoire factoren
– MINDER vasodilaterende, anti-thrombogene, anti-mitogene factoren
In hoe veel % van de systemische sclerose patiënten komen digitale ulcera voor?
44%
In hoe veel % van de mensen met systsemische sclerose die last hebben van digitale ulcera vindt irreversibel weefseverlies plaats?
30%
Wat zijn de eerste symptomen van digitale ulcera bij systemische sclerose?
fenomeen van Raynaud (trifasische
verkleuring van vingertoppen als gevolg van vasoconstrictie en
vaatschade, wit/blauw/rood)
Bij welke 4 verschijnselen moet men denken aan systemische sclerose bij Raynaud?
- Asymmetrische presentatie (dus aan 1 hand, of slechts paar
vingers) - Gepaard gaande met wondjes/ulcera
- Op latere leeftijd ontstaan
- Andere symptomen van systemische sclerose
Wat is de eerste keuze behandeling bij het fenomeen van Raynaud?
Calciumantagonisten (geven vaatverwijding,bijwerkingen
zijn hoofdpijn en oedeem)
Noem naast calciumantagonisten nog 3 andere behandelmogelijkheden voor het fenomeen van Raynaud
- Endotheline receptor antagonist (bij bestaan van digitale ulcera, met name secundaire preventie)
- Fosfodiesterase remmers (bij digitale ulcera)
- Intrevaneus prostaglandines (iloprost): vaatverwijding, voor behandeling van actieve digitale ulcera
Noem 5 voorbeelden van gelimiteerde systemische sclerose
- Calcinosis cutis
- Raynaud
- Slokdarmmotiliteitsstoornis
- Sclerodactylie
- Telangiectasia
Hoe ontstaat de slokdarmproblematiek bij mensen met systemische sclerose?
Door verbindweefseling van de slokdarm staat deze vrijwel stil. Hierdoor zuurbranden en problemen met eten naar beneden krijgen
Wat is bij systemische sclerose een mogelijkheid voor directe fibroseremmers?
Nintedanib
Noem 3 inflammatieremmende middelen die kunnen worden ingezet bij systemische sclerose
- Methotrexaat
- Cyclofosfamide
- HSCT
Waarom wil je bij systemische sclerose juist de activatie van de fibroblasten remmen?
Als de fibroblast eenmaal aanstaat, dan is deze niet meer uit te krijgen
Wat is het verschil tussen morbilliform en rubelliform exantheem?
Morbilliform: grofvlekkig
Rubelliform: fijnvlekkig
Wat houdt enantheem in?
Dit is een uitslag op de slijmvliezen
Wat is de 1e klassieke exantheemziekte? Wat is de verwekker? Noem een aantal kenmerken (symptomen, soort exantheem, enantheem, etc.).
Naam: de mazelen/morbilli
Verwekker: Het paramyxovirus
Kenmerken:
- Incubatietijd: 8-14 dagen
- Symptomen: koorts, conjunctivitis, rhinitis en hoesten
- Exantheem: grofvlekkig confluerende maculopapuleus exantheem
- Enantheem: koplikvlekken
- Pathognomonisch: koplikvlekken
- Voorkeursleeftijd: 0,5-4 jaar
Wat zijn koplipvlekken?
Kleine witte vlekken op het mondslijmvlies
Noem 2 mogelijke soorten complicaties van de mazelen
- 5-10%: otitis media, pneumonie
0,1%: encephalitis, myocarditis
Hoe diagnosticeer je de mazelen?
IgM serologie
In welke meldingsplichtige groep ligt de mazelen?
B2 (binnen 24 uur aan GGD melden bij vermoeden)
Wat is de 2e klassieke exantheemziekte? Wat is de verwekker? Noem een aantal kenmerken (symptomen, soort exantheem, enantheem, etc.).
Naam: roodvonk
Verwekker: groep A streptokokken
Kenmerken:
- Incubatietijd: 2-7 dagen
- Symptomen: koorts, keelontsteking, rhgezwollen cervicale klieren
- Exantheem: puntvormig rood ruw exantheem, narcosekapje
- Exantheem: frambozentong
- Voorkeursleeftijd: 2-10 jaar
Wat is de 3e klassieke exantheemziekte? Wat is de verwekker? Noem een aantal kenmerken (symptomen, soort exantheem, enantheem, etc.).
Rode hond/rubella
- Symptomen: bovenste luchtweginfectie, lymfadenopathie, soms gewrichtsklachten
- Exantheem: kleinvlekkig maculopapuleus, confluerende op romp en gelaat
- Enantheem: kleine rode vlekjes op palatum molle
Noem een aantal vroege en late complicaties van roodvonk
Vroege complicaties:
- Peritonsillair abces
- Otitis media acuta
- STSS
Late complicaties
- Acuut reuma
- Poststreptokokken glomerulonefritis
Hoe behandel je roodvonk?
Antibiotica bij ernstig zieke kinderen of risicogroepen
Hoe presenteert rode hond zich?
Als een luchtweginfectie met lymfadenopathie, daarna volgt exantheem/enantheem en koorts
Noem 3 complicaties van rode hond
- Trombocytopenische purpura
- Encefalitis
- Guillan-Barre syndroom
Binnen welke meldingsplichtige groep valt rode hond?
Groep B2, binnen 24 uur moet het aan de GGD gemeld worden
Wat is de 5e klassieke exantheemziekte? Wat is de verwekker? Noem een aantal kenmerken (symptomen, soort exantheem, enantheem, etc.).
Ziekte: erythema infectiosum
Ziekteverwekker: humaan parvovirus B19
Symptomen: malaise, koorts, gewrichtspijnen
Exantheem: erytheem wangen, maculopapuleus strekzijde ledematen, soms op billen en romp
Enantheem: geen
Wat is het kenmerk van de vijfde huidziekte?
Rode wangen (‘slapped cheeks’)
Wat is de belangrijkste risicogroep/complicatie bij de vijfde ziekte/erythema infectiosum?
Zwangeren, complicatie is intra-uteriene vruchtdood/spontane abortus bij infectie <20 weken
Wat is de 6e klassieke exantheemziekte? Wat is de verwekker? Noem een aantal kenmerken (symptomen, soort exantheem, enantheem, etc.).
Ziekte: exantheme subitum
Ziekteverwekker: humaan herpesvirus type 6A+B
Symptomen: hoge koorts zonder focus, na koorts ontstaat exantheem
Exantheem: fijn maculopapuleus exantheem
Enantheem: geen
Noem 3 complicaties van de zesde klassieke huidziekte/exanthema subitum
- Afstotingsreacties
- Pneumonie
- Encephalitis
Wat is de verwekker van de waterpokken? Noem een aantal kenmerken (symptomen, soort exantheem, enantheem, etc.).
Ziekteverwekker: varicella zoster virus
Symptomen: lichte koorts, algehele malaise, exantheem met jeukklachten
Exantheem: maculae welke snel overgaan in blaasjes en crusteuze laesies
Enantheem: vesikels of ulcera op het mondslijmvlies
Noem 3 complicaties van waterpokken
- Bacteriële superinfectie
- Meningo-encefalitis
- Pneumonie
Hoe wordt de diagnostiek van waterpokken/VZV gedaan?
PCR uit de blaasjes
Bij welke mensen met waterpokken/VZV wil je immunoglobulinen geven?
Bij niet immune zwangeren/pasgeborenen