Week 11 colleges Flashcards
Wat was er revolutionair aan het boek ‘plagues and peoples’ van McNeill?
traditionele geschiedschrijving is van een grote mannen-perspectief, menselijke ‘agency’. McNeill schreef vanuit een epidemiologisch, met name een ecologisch perspectief. Hij schreef ook over andere (niet-menselijke) motoren van historische verandering, zoals bacteriën en virussen in het leger van Napoleon (ipv over Napoleon zelf)
Wat zijn de 6 stappen van het cyclische patroon van infectieziekten in de geschiedenis?
- Ecologisch evenwicht binnen regio
- Populatiegroei tot natuurlijke grens is bereikt
- Militaire verovering, handel/en of migratie
- ‘Spillover’ van de ene ‘disease pool’ naar de andere
- Uitbraak epidemieën, met name in host region
- Domesticatie van infectieziekte (endemische fase - terug naar 1)
Noem 3 voorbeelden van ‘epidemiologische transities’
- 2e Eurasische transitie, 14e eeuw
- Transatlantische (colombiaanse) uitwisseling
- Cholera, 19e eeuw
Welke 2 globale factoren hebben bijgedragen aan de terugkeer van infectiezieken in de jaren ‘80?
- Klimaatverandering
- Globalisering
Welke 2 vormen endocarditis zijn er?
- Acute endocarditis
- Subacute endocarditis (lenta)
Wat houdt acute endocarditis in?
In de acute vorm zijn pathogene bacteriën actief. Deze vorm kan binnen enkele dagen levensbedreigend zijn
Wat houdt subacute endocarditis (lenta) in?
Bij subacute endocarditis heeft iemand maandenlang onduidelijke klachten, die met de loop der tijd toenemen
Noem 5 bijzondere tekenen bij endocarditis en leg uit wat ze inhouden
- Osler knobbeltjes (vasculitis in capillair vaatbed als gevolg van immuuncomplexen (pijnlijk))
- Janeway lesions (micro-emboliën in huid waarin bacteriën aanwezig zijn)
- Roth’s spots (bloedinkjes met lymfocytenophoping en oedeem in het vaatbed van de retina)
- Splinterbloedingen (lineaire bruine strepen in nagelbed)
- Trommelstokvingers
Wat zijn de 2 hoofdcriteria van de classificatie endocarditis volgens Duke?
- Positieve bloedkweken met: karakteristieke micro-organismen (2x) óf andere micro-organismen (>3x, óf 2x met 12 uur interval)
- Positief echocardiogram (vegetatie, abces, loslaten kunstklep) óf nieuw klepgeruis
Wat zijn de 6 nevencriteria van de classificatie endocarditis volgens Duke?
- Predispositie (hartafwijking en/of IV-drugsgebruik)
- Temperatuur
- Vasculaire afwijkingen (embolieën (janeway), bloedingen (roth’s))
- Immunologische afwijkingen (Osler knobbels, reumafactoren, glomerulonefritis)
- Overige microbiologische/serologische aanwijzing
- Niet-karakteristieke echografisch hartafwijkingen
Wanneer is een endocarditis volgens de Duke classificatiecriteria vrijwel zeker?
- 2 hoofdcriteria, óf
- 1 hoofdcriterium + 3 nevencriteria, óf
- 5 of meer nevencriteria
Waarom komt endocarditis voor na een tandheelkundige ingreep?
Doordat in de mond- en keelholte vergroenende streptokokken aanwezig zijn
Bij de 3 streptokokken die endocarditis veroorzaken (vergroenend, hemolytisch en gallolyticus (bovis)), waar komen deze vandaan en waar moet je dan aan denken?
- Vegroenend: mondholte (tandplaque), denk aan tandheelkundige ingreep
- Hemolytisch: mond- en keelholte (tandplaque), denk aan tandheelkundige ingreep
- Bovis: darm, denk aan maligniteit
Waar moet je aan denken bij een endocarditis veroorzaakt door s. aureus?
Huidlaesies, intravasale lijn, IV drugsgebruik
Waar moet je aan denken bij een endocarditis veroorzaakt door coagulase negatieve stafylokokken?
Huidlaesies, intravasale lijn
Wat zijn de 6 stappen van de pathogenese van endocarditis?
- Turbulentie bloedstroom of ander trauma -> schade aan endotheel van het endocard
- Depositie trombo’s en fibrine (niet-bacteriële trombotische endocarditis)
- (transiënte) bacteriëmie
- Adherentie aan en kolonisatie van NBT-laesie
- Snelle bacteriële groei en toename depositie trombo’s en fibrine
- Infectiehaard: vegetatie of abces, afhankelijk van inoculum van micro-organismen, bij constante stroming en geen (goede) fagocytaire afweer in vegetatie
Wat zijn 2 klinische gevolgen van een continue bacteriëmie bij endocarditis?
- Strooihaarden elders
- Soms ernstige sepsis
Wat zijn 2 klinische gevolgen van de immuunrespons bij endocarditis?
Immuuncomplexziekte, vasculitis
Wat zijn 2 klinische gevolgen van embolieën bij endocarditis?
Herseninfarct, mycotisch aneurysma
Wat voor soort antibiotica geef je bij voorkeur bij endocarditis?
Bactericide middelen, bv beta-lactam antibiotica
Welke 2 soorten verwekkers verwacht je bij een subacute endocarditis? Wat is de behandeling?
Je verwacht vergroenende streptokokken en enterokokken. Je behandeling is amoxicilline en ceftriaxon
Welke soort verwekker verwacht je bij een acute endocarditis? Wat is de behandeling?
S. aureus, je geeft cefalosporinen en flucloxacilline
Welke 3 soorten patiënten word antibiotische profylaxe voor endocarditis gegeven?
- Eerder een endocarditis doorgemaakt
- Kunstklep
- Bepaalde congenitale afwijkingen
Bij tandheelkundige ingrepen wordt ook een antibiotische profylaxe gegeven! Ook bepaalde geïnfecteerde plekken, KNO gebied, MDL ingrepen kunnen een advies hebben voor profylaxe.
Wat voor soort vasculitis kom je tegen bij een endocarditis?
Een immuuncomplex vasculitis
Wat is de betekenis van vasculitis?
Een ontsteking van de bloedvaten waarbij het klinisch beeld afhankelijk is van de aangedane bloedvaten
Wat is de belangrijkste cytokine die een rol speelt in de pathogenese van vasculitis van de (middel)grote vaten?
IL-6
Wat zijn de 4 stappen van het ontstaan van vasculitis van de (middel)grote vaten? Omschrijf wat er gebeurt
- Immature dendritische cellen bevinden zich tussen de media en adventitia
- De dendritische cellen worden geactiveerd door HLA en PAMPs, deze activeren vervolgens CD4+ cellen
- CD4+ cellen activeren Th17 (met IL-6, IL-21 en IL-23) en Th1 (met TNF-a en IL-1) cellen, door de Th1 cellen wordt IL-2, IL-6 en IFN-y geproduceerd. IL-2 en IL-6 zorgen voor systemische manifestaties, IFN-y gaat granulocyten activeren.
- Granulocyten raken geactiveerd, deze produceren ROI’s, MMP’s en PDGF & VEGF. Hierdoor ontstaat de hyperplastische intima
Waarom is de pathogenese van vasculitis van grote/middelgrote en de kleine vaten anders?
De (middel)grote vaten hebben een adventitia, kleine vaten niet. Bij kleine vaten is de pathogenese immuuncomplex-gemedieerd
Hoe ontstaat vasculitis van de kleine vaten?
Immuuncomplexen vormen en komen vast te zitten in de kleine vaten. Deze trekken leukocyten aan, die maken enzymen aan om de immuuncomplexen op te ruimen, maar deze enzymen tasten ook meteen de vaatwand aan
Noem 4 kenmerken van de klinische presentatie van vasculitis
- Meestal subacuut beloop
- Pijn
- Tekenen van ontsteking prominent
- Vaak multi-orgaan dysfunctie
Hoe ontstaat ANCA-gemedieerde vasculitis?
ANCA-antistoffen komen in aanraking met intracellulaire antigenen zodra deze aan de oppervlakte komen, dit gebeurt wanneer een PMN wordt geprimed en geactiveerd
Noem 3 gevolgen voor de vaten na een vaatwandontsteking
- Vernauwing
- Trombose
- Vaatwand verzwakking met evt ruptuur
Hoe bevestig je een vasculitis?
Met histologische dianostiek
Hoe diagnosticeer je een vasculitis van de aorta?
Angiografie, PET scan, etc. Geen biopt, dit kan ruptuur veroorzaken
Hoe wordt vasculitis van de grote vaten behandeld?
- Prednison
- Anti IL-6
Waar heeft polyarteritis nodosa een sterke associatie mee?
Hepatitis B
Hoe behandel je polyarteritis nodosa?
- Hepatitis behandeling
- Prednison + cyclofosfamide
Wat houdt de ziekte van Kawasaki in?
Dit is een vasculitis van de coronairarteriën, dit kan tot hartinfarct leiden
Wat is de behandeling van m. Kawasaki? Wat is het doel van de behandeling?
- Gammaglobulinesuppletie + aspirine
- Preventie coronairlijden
Waarom is plasmaferese geen behandeling voor vasculitis van de kleine bloedvaten?
Je wast het bloed, maar niet de vaatwanden, terwijl dit juist de plek is waar het probleem zich manifesteert
Noem 3 vasculitiden van de kleine bloedvaten
- Henoch-Schönlein
- Hypersensitivity vasculitis
- Cryogammaglobulinaemie
Hoe werkt de pathogenese van Henoch-Schönlein syndroom?
- Heel veel antistoffen → immuuncomplexen → slaan neer in o.a. de kleine bloedvaten van de huid in de benen
- Gaat vaak vanzelf over, want het wordt uitgelokt door een infectie. Als de antigenen zijn opgeruimd door het lichaam worden er geen antistoffen gemaakt, dus worden er geen immuuncomplexen meer gevormd, dus is het ziektebeeld voorbij
Noem 4 symptomen van Henoch-Schönlein syndroom
- Purpura
- Artritis
- Buikklachten
- Nierbetrokkenheid
Wat zie je op het histologisch beeld van Henoch-Schönlein syndroom?
- Leukocytoclastische vasculitis
- IgA-1 deposities
Waaruit bestaat de behandeling van Henoch-Schönlein syndroom?
Meestal een expectatief beleid, NSAID’s en steroïden kunnen mogelijk gebruikt worden
Wat houdt hypersensitivity vasculitis in?
Het is een afweerreactie tegen geneesmiddelen, hierdoor slaan immuuncomplexen neer