vruchtbaarheid bij man en vrouw

Question 1

waarom zijn we op deze wereld

Answer 1

We zijn op deze wereld om voort te planten (liefst >2,1x) en onze unieke set genen te combineren met (liefst zoveel mogelijk) andere sets
hierdoor variatie in genenpool waarborgen–> aanpassingsvermogen soort aan veranderende omgeving behouden

Question 2

wat is vruchtbaarheid/ fertiliteit/ fecundability

Answer 2

vermogen organisme geslachtelijk voort te planten

Question 3

wat is fecundity

waar hangt dit mee samen (2)

Answer 3

vermogen levend nageslacht te krijgen, hangt samen met duur fertiele fase en aantal beschikbare gameten

Question 4

wat is Subfertiliteit

wat doe je hiertegen

wanneer ben je als je jong en gezond bent zwanger en wanneer ben je dan subfertiel

Answer 4

verminderd fertiel, duurt langer tot zwanger, vaak niet individueel probleem (combi probleem met partner)

Compenseren: als 1 minder vruchtbaar is de ander extra vruchtbaar maken

Spontane zwangerschapskans 80-85% bij gezonde jonge paren <1jr, 25% al <6mnd

Als je hier niet binnen zit dan ben je subfertiel (= 1/6 paren hebben dit)

Question 5

wat is infertiliteit en 2 voorbeelden
voorbeeeld steriliteit

Answer 5

absoluut onvermogen voort te planten,

zeldzaam–> soms lang afwachtend beleid

Infertility constitutes an unhealthy state (= onvruchtbaarheid is zorgprobleem)

Voorbeelden: azoöspermie, anovulatie en afsluiting tubae falopii (=steriliteit)

Question 6

Huidige vruchtbaarheidscijfer

Answer 6

Huidige vruchtbaarheidscijfer: ruim onder vervangingsniveau van 2,1 kind per vrouw dat nodig is om de bestaande generatie mannen en vrouwen volledig te vervangen

Laatst boven 2,1 in 1971, in 1965 boven 3 en in 2019 was het 1,57

Question 7

verschil opleidingsniveau op kinderwens

Answer 7

Hoger opgeleide vrouwen blijven vaker kinderloos, worden op latere leeftijd moeder en krijgen minder kinderen dan lager opgeleide vrouwen

nu leeftijd 1e kind: 32,4

Je hebt afnemende kans op zwangerschap en levendgeboren kind bij oudere vrouw

Question 8

wanneer gemiddelde zwangerschapskans kleiner

Answer 8

Als je jong bent is de kans klein dat je kinderloos blijft maar als je er langer mee bezig bent (en dus ook ouder wordt) wordt de kans groter–> gemiddelde zwangerschapskans kleiner

Geldt voor natuurlijke zwangerschappen en niet-natuurlijke (zoals IVF)

Question 9

kans slagen IVF en verschil over tijd

wat is bepalende factor en waarom

Answer 9

Kans op slagen IVF is 30% en per keer wordt die kans kleiner

1/3 van de mensen heeft het geen effect bij

Leeftijd vrouw is de bepalende factor door eicellen

Ouder–> grotere kans verminderd vruchtbaar, heeft te maken met leeftijd en kwaliteit van de eicellen

Question 10

3 gevolgen hogere leeftijd bij kinderen

effect lichaamsgewicht op zwangerschap

Answer 10

Hogere leeftijd: moeilijker zwanger te worden, complexer zwanger te zijn en perinatologische uitkomsten slechter

Probability spontaneous pregnancy declined linearly with BMI >29

Women with high BMI had a 4% lower pregnancy rate per kg/m(2) (= 1 BMI punt)

Mannen: increase in BMI with 10kg leads to a 10% reduction of fertility in USA farmers

Want: obesitas–> DNA-schade in zaadcellen

Question 11

gevolg als je als vrouw te zwaar bent als je zwanger bent

en verschil met man

Answer 11

Zwangerschapscomplicaties en miskramen komen meer voor en zijn lastiger op te sporen bij te zware vrouw want is lastig te zien en lastig echo

Negative lifestyle is associated with a significant fecundity reduction: smoking, alcohol, coffee & BMI

Stapelt op: rookt + drinkt + te zwaar–> nog lastiger

Man simpeler: alleen zaadcel nodig: goede leefstijl–> goed zaad

Question 12

Voorwaarden voor conceptie:

Answer 12

zaadcel + eicel + bij elkaar

Question 13

wat is essentieel in cyclus

Answer 13

feedback loops

LH en FSH uit hypofyse beïnvloeden ovaria–> inhibines (nega) en activines (posi)–> feedback

Question 14

FSH functie: 2

Answer 14

toename follikelgroei en oestradiol uit granulose cellen

Question 15

hoe komt ovulatie op gang

Answer 15

je maakt zoveel oestrogeen dat het nega feedback geeft op hypofyse en posi feedback op hypothalamus en hypofyse voor de aanmaak voor gonatropine (LH en FSH),

vooral LH want daarvan is de voorraad groter–> LH-piek–> ovulatiepiek

Question 16

LH:

Answer 16

om aan pre-ovulatoir stadium te signaleren dat het de rijping mag afmaken en eitje mag vrijkomen in de eileider–> lichaam hoopt dat zaadcel komt die die eicel kan bevruchten en kan transporteren naar het inmiddels uitgerijpte endometrium–> uitrijpen–> zwanger

Question 17

Progesteron

Answer 17

gemaakt in corpus luteum (restweefsel van na ovulatie)–> loopt op in paar dagen–> blijft even hoog–> nega terugkoppeling–> minder FSH en LH

Maar LH is nodig om corpus luteum draaiende te houden maar dat zakt in elkaar–> corpus luteum zakt in elkaar (levensduur = 2 weken normaal)

Als je in de tijd van goed corpus luteum niet zwanger wordt–> progesteron daalt want LH daalt–> endometrium verliest reden bestaan–> gaat stuk–> breekt af–> menstruatie

Menstruatie = progesteron-onttrekkingsbloedingen,
per menstruatie worden ongeveer 1,000 eicellen gebruikt

Als progesteron verdwijnt gaan stilletjes LH en FSH oplopen–> nieuwe ronde nieuwe kansen

Question 18

HCG:

Answer 18

eiwithormoon bij zwangeren,

lijkt sprekend op LH–> corpus luteum merkt verschil niet–> als zwanger blijft het doordraaien en blijft >2wk progesteron maken–> baarmoeder–> endometrium blijft langer goed zodat embryo zich goed kan ingraven en zichzelf in stand kan houden

Tijdens zwangerschap heel laag LH maar je hebt autonoom-producerend LH (= HCG) want de trofoblast van het embryo maakt HCG vanaf het 8-cellig stadium

Question 19

leefstijlverandering en wanneere gezond

Answer 19

Leefstijlveranderingen hebben ook impact op levenslange gezondheid van nieuwgeborenen

Gezond: staat van complete lichamelijke, geestelijke en sociale (hoort ook voorplanting bij) well-being (=WHO)