Układ dokrewny II Flashcards
1
Q
Wysepka Langerhansa
A
- Elementy składowe:
- komórki dokrewne
- kapilary okienkowe
- włókna nerwowe
- Kom. dokrewne:
- A - 10-35%, glukagon
- B - 55-80%, insulina
- D - 5-7%, somatostatyna
- PP - 0,5-2%, polipeptyd trzustkowy
2
Q
Przytarczyce
A
- Komórki główne (dokrewne)
- Komórki oksyfilne
- Grupy adipocytów
- Kapilary okienkowe
3
Q
Komórki główne przytarczyc
A
- Ciemne (aktywne):
- bardzo małe (6-8 µm)
- siateczka szorstka, aparat Golgiego, ziarna wydzielnicze
- produkcja parathormonu (PTH)
- Jasne (niekatywne):
- mniej siateczki i aparatu Golgiego
- duże skupiska glikogenu
- ziarna lipofuscyny
4
Q
Komórki oksyfilne przytarczyc
A
- Większe (10-15 µm)
- Silnie kwasochłonne
- Bardzo dużo mitochodriów
- Degenerujące komórki główne
- Odmiana onkocytów
5
Q
Szyszynka
A
- Z tkanki nerwowej
- Uwypuklenie międzymózgowia
- Kom. dokrewne zmodyfikowanymi neuronami lub kom. neurogleju
- Tkanka łączna opony miękkiej tworzy torebkę szyszynki i dzieli ją na zraziki
6
Q
Zrazik szyszynki
A
- Pinealocyty (kom. dokrewne)
- Kom. śródmiąższowe (zmodyfikowane astrocyty)
- Kapilary okienkowe
- Piasek szyszynkowy (złogi mineralne, fosforany i węglany wapnia)
7
Q
Pinealocyty
A
- Budowa:
- wypustki dochodzące do kapilar
- siateczka szorstka, aparat Golgiego, ziarna wydzielnicze, “wstążki synaptyczne”
- białka błonowe charakterystyczne dla fotoreceptorów
- zakończenia włókien nerwowych układu sympatycznego
- Produkty wydzielnicze (transport wypustkami do kapilar):
- melatonina (amina biogenna)
- serotonina (substrat dla melatoniny)
- peptydy (somatostatyna)
8
Q
Mechanizm wydzielania melatoniny
A
- Bodźce nerwowe generowane w siatkówce dochodzą do szyszynki drogą układu sympatycznego
- Neuroprzekaźnik (NA) hamuje produkcję melatoniny (produkcja głównie w ciemności)
- Melatonina steruje rytmami okołodobowym i rocznym
- Melatonina działa na podwzgórze, hamując wydzielanie hormonu uwalniającego gonadotropiny
9
Q
System rozproszonych komórek dokrewnych (DNES)
A
- Komórki dokrewne o podobnym pochodzeniu, strukturze, metabolizmie i charakterze chemicznych hormonów
- Wchodzą w skład gruczołów dokrewnych, nabłonków, gruczołów zewnątrzwydzielniczych różnych układów
- Pochodzenie - ektoderma nerwowa
- Hormony - peptydy i aminy biogenne
10
Q
Struktura i metabolizm DNES
A
- Struktura:
- liczne ziarna wydzielnicze
- szorstka siateczka, aparat Golgiego, wolne rybosomy
- rozbudowany cytoszkielet
- w nabłonkach - odwrócona polaryzacja, typ otwarty i zamknięty
- Metabolizm:
- produkcja amin biogennych (adrenalina, noradrenalina, dopamina, serotonina, melatonina)
- pobieranie i przekształcanie prekursorów w aminy biogenne
- enzymy charakterystyczne dla neuronów (AChE, NSE)
- synteza peptydów
11
Q
Powiązania między DNES a układem nerwowym
A
- Podobne pochodzenie
- Te same produkty wydzielnicze i neuroprzekaźniki
- Enzymy charakterystyczne dla neuronów
- Mogą należeć do obu układów
12
Q
Klasyfikacja DNES
A
- Centralne:
- kom. neurosekretoryczne podwzgórza
- pinealocyty
- kom. dokrewne przysadki
- Obwodowe:
- kom. C (tarczyca)
- kom. główne (przytarczyce)
- kom. A, B, D, PP (wysepki trzustkowe)
- kom. chromochłonne (rdzeń nadnerczy)
- kom. chemoreceptoryczne kłębków szyjnych i aortalnych
- kom. dokrewne cewy pokarmowej
- kom. dokrewne dróg moczowych i rozrodzczych
- kom. Merkla
13
Q
Mechanizmy molekularne sygnalizacji międzykomórkowej
A
- Niezbędne dla komórek do:
- prawidłowego funkcjonowania
- namnażania
- różnicowania
- przeżycia
- Główne rodzaje cz. sygnałowych:
- neuroprzekaźniki
- hormony
- czynniki wzrostu
- cytokiny
14
Q
Zasady sygnalizacji komórkowej
A
- Na sygnał reagują tylko te komórki, które mają odpowiednie receptory
- Odpowiedź zależy od specjalizacji czynnościowej komórki i od rodzaju receptora
15
Q
Receptor błonowy
A
- Funkcje:
- rozpoznanie i związanie cz. sygnałowej
- transdukcja sygnału
- aktywacja efektora
- Rodzaje transdukcji:
- jednoskładnikowa (jeżeli aktywację efektora wykonuje receptor)
- wielosładnikowa (udział białek pośredniczących)
- Zakończenie transdukcji i odpowiedzi komórki:
- eliminacja cz. sygałowej
- inaktywacja białka G
- eliminacja wtórnego przekaźnika
- defosforylacja białek
