Skóra Flashcards
1
Q
Powłoki skórne
A
- Powłoka skórna:
* skóra + tkaka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) - Funkcje:
- ochrona
- termoregulacja
- gospodarka wodno-jonowa
- funkcja zmysłowa
- synteza witaminy D
- Warstwy skóry:
- naskórek (nabłonek)
- skóra właściwa (tkanka łączna wiotka + włóknista)
- tkanka podskórna (tkanka tłuszczowa + tkanka łączna wiotka)
2
Q
Naskórek
A
- Nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący
- Komórki naskórka:
- keratyocyty (90%)
- melanocyty
- komórki Langerhansa
- komórki Merkla
- Warstwy keratynocytów:
- w. zrogowaciała
- w. jasna
- w. ziarnista
- w. kolczysta
- w. podstawna
3
Q
Proces rogowacenia
A
- Zmiana kształtu komórek (walcowate -> wielokątne -> płaskie)
- Gromadzenie się filamentów pośrednich (cytokeratynowych) w cytoplazmie
- Modyfikacja błony komórkowej
- Nietypowa apoptoza (brak rozpadu na ciałka apoptotyczne)
- Eliminacja jądra i organelli
4
Q
Warstwa podstawna
A
- Obecność komórek macierzystych zdolnych do podziałów i różnicowania
- Produkcja czynników wzrostu (EGF), cytokin i synteza witaminy D
- Połączenia z błoną podstawną za pomocą półdesmosomów i kontaktów lokalnych
5
Q
Warstwa kolczysta
A
- Wypustki keratynocytów połączone desmosomami
- Wzrost liczby filamentów pośrednich
- Produkcja inwolukryny
- Produkcja cytokin, czynników wzrostu i synteza witaminy D
6
Q
Warstwa ziarnista
A
- Ziarna F (keratohiolinowe) - filagryna
- Ziarna L - lorykryna
- Keratynosomy (ciałka blaszkowate) - wydzielanie lipidów
- Wczesne cechy apoptozy
7
Q
Warstwa jasna
A
- Obumieranie keratynocytów
- Zanik jądra i organelli
- Cytoplazma z licznymi pęczkami filamentów pośrednich połączonych filagryną i grubą błoną komórkową
8
Q
Warstwa zrogowaciała
A
- Martwe, sztywne płytki (korneocyty) wypełnione pęczkami filamentów pośrednich
- Otoczka zrogowaciała (błona komórkowa + podbłonowa warstwa białek (lorykryna i inwolukryna))
- Warstwa zwarta i złuszczająca się
- Odporna mechanicznie
- Nieprzepuszczalna dla wody (lipidy z keratynosomów)
9
Q
Melaocyty
A
- Pochodzenie neuroektodermalne
- W warstwie podstawnej
- Synteza melaniny w melanosomach (tyrozyna -> DOPA -> melanina; enzym - tyrozynaza)
- Ziarna melaniny (przechodzą do keranocytów warstwy kolczystej)
- Ochrona żywych komórek przed UV (melanina)
10
Q
Komórki Langerhansa
A
- W warstwie kolczystej
- Długie “dendrytyczne” wypustki
- Ziarna Birbecka (langeryna - receptor dla mannozy)
- Pochodzenie szpikowe
- Jest komórką prezentująca antygen
11
Q
Komórka Merkla
A
- W warstwie podstawnej
- Drobne ziarenka z neuromediatorami
- Kontakt z zakończeniami nerwowymi
- Jest mechanoreceptorem
12
Q
Skóra właściwa
A
- Warstwa brodawkowa:
- tkanka łączna wiotka, liczne komórki
- pętle kapilar, włókna nerwowe i mechanoreceptory
- listewki skórne
- Warstwa siateczkowa:
- tkanka łączna włóknista, włókna spręzyste
- gruczoły i przewody gruczołów, korzenie włosów, mechanoreceptory, włókna nerwowe
- naczynia (dwa sploty, kłebki tętnicze)
Zawiera limfocyty, makrofagi i kom. dendrytyczne
13
Q
Tkanka podskórna
A
- Tkanka tłuszczowa i łączna wiotka
- Gruczoły, korzenie włosów, naczynia, mechanoreceptory
14
Q
Mechanizmy obronne skóry
A
- Bariera zapobiegająca wnikaniu patogenów:
- warstwa zrogowaciała z lipidami
- strefy zamykające łączące keratynocyty warstwy ziarnistej
- Komórki procesów obronnych:
- keratonycyty (RRW, cytokiny)
- kom. Langerhansa (migracja i prezentacja antygenów w węzłach chłonnych)
- limfocyty T i NK (komórkowa reakcja immunologiczna)
- makrofagi
- kom. dendrytyczne
- mastocyty
- neutrofile
15
Q
Włos
A
- Twór nabłonkowy, wpuklenia w skórę właściwą i tkankę podskórną
- Korzeń włosa:
- cebulka włosa (dolna część korzenia) - łącznotkankowa brodawka z kapilarami, macierz: keratynocyty i melanocyty
- włos właściwy (rogowacieje, keratyna twarda) - rdzeń, kora, powłoczka
- Pochewka wewnętrzna (rogowacieje, keratyna miękka):
- powłoczka
- warstwa Henlego
- warstwa Huxley’a
- Pochewka zewnętrzna (wpuklenie naskórka, nie rogowacieje)
- Torebka włosa (tkanka łączna)
16
Q
Mięsień wyprostny włosa
A
- Pęczek komórek mięśniowych gładkich
- Przytwierdzony do torebki włosa i górnej warstwy skóry właściwej
- Unerwienie autonomiczne
- Skurcz - wyprost włosa
17
Q
Cykl życia włosa
A
- Anagen - faza wzrostu (4 miesiące - 6 lat)
- Katagen - faza inwolucji (cebulka traci kontakt z brodawką, zatrzymanie wzrostu i obumarcie)
- Telogen (nowa brodawka, nowa cebulka)
- Anagen (nowy włos rośnie, stary wypada)
18
Q
KM naskórka
A
- Pierwotna nisza - zewn. pochewka włosa przy m. wyprostnym włosa
- Migracja do warstwy podstawnej i macierzy włosa
- Różnicują się w: kom. naskórka, struktury włosa i ich gruczołów
- Lokalizacja związana z cyklem włosa
19
Q
Gruczoł potowy
A
- Cewkowy prosty
- Odcinek wydzielniczy:
- kłębkowato zwinięty
- granica skóry właściwej i tkanki podskórnej
- kom. jasne (wydzielnicze walcowate) - transport jonów
- kom. ciemne (wydzielnicze walcowate) - produkcja białek
- kom. mioepitelialne
- blaszka podstawna
- merokrynowy sposób wydzielania (egzocytoza)
- Wydzielina: H2O, jony, białka, związki azotowe
- Przewód wyprowadzajacy:
- nabłonek dwuwarstwowy sześcienny
- wąskie światło
- częsciowa resorbcja Na+, K+, Cl-
- wydzielanie związków azotowych
- ujście: spiralny kanał w naskórku
20
Q
Gruczoł zapachowy
A
- Cewkowy prosty
- Odcinek wydzielniczy:
- walcowate/sześcienne kom. wydzielnicze
- merokrynowy + apokrynowy sposób wydzielania
- komórki mioepitelialne
- blaszka podstawna
- Wydzielina: H2O, kwasy tł., lipdy, cukry
- Przewód wyprowadzający:
- nabłonek dwu/trójwarstwowy sześcienny
- połaczony z mieszkiem włosa
21
Q
Gruczoł łojowy
A
- Pęcherzykowy rozgałęziony
- Odcinek wydzielniczy:
- wielowarstwowy układ kom. wydzielniczych
- holokrynowy sposób wydzielania
- blaszka podstawna
- Wydzielina: lipidy, szczątki komórek
- Przewód wyprowadzający:
- krótki
- nabłonek wielowarstwowy płaski
- połączenie z mieszkiem włosa
22
Q
Wolne zakończenia nerwowe
A
- Naskórek (żywe warstwy), skóra właściwa, wokół korzeni włosów
- Dotyk, ucisk, ból, temperatura
23
Q
Ciałko Merkla
A
- Komórka Merkla + zakończenie nerwowe
- Naskórek
- Delikatny dotyk
24
Q
Ciałko Meissnera
A
- Zakończenie nerwowe otoczone przez lemnocyty
- Całość w łącznotkankowej torebce
- Brodawki skórne
- Dotyk, przesuwanie naskórka względem skóry
25
Q
Ciałko Paciniego
A
- Zakończenie nerwowe otoczone koncentrycznymi spłaszczonymi lemnocytami i fibroblastami (płyn pomiędzy)
- Tkanka podskórna, torebki stawowe, krezka, niektóre narządy
- Ucisk, drgania o wysokiej częstotliwości
26
Q
Kolbka Krausego
A
- Zakończenie nerwowe otoczone łącznotkankową torebką
- Skóra właściwa, niektóre błony śluzowe, spojówka
- Dotyk
27
Q
Ciałko Rufiniego
A
- Zakończenie nerwowe otoczone łącznotkankową torebką
- Skóra właściwa, torebka stawowa, ozębna
- Rozciąganie
28
Q
Typy skóry
A
- Gruba (dłonie i stopy):
- gruby naskórek, wyraźne warstwy
- gruba w. zrogowaciała
- regularne brodawki i listewki skórne
- tylko gruczoły potowe
- brak włosów i ich struktur
- Cienka (skóra powłok):
- cienki naskórek, niewyraźne warstwy
- brak wyraźnej w. jasnej i ziarnistej
- cienka w. zrogowaciała
- mniej regularne brodawki
- wszystkie typy gruczołów skóry
- włosy i ich struktury
