Układ dokrewny I Flashcards
1
Q
Typy sygnalizacji międzykomórkowej wykorzystujących hormony
A
- Endokrynowa (dalekiego zasięgu)
- Parakrynowa (lokalna)
- Autokrynowa (autoregulacja)
- Charkter chemiczny hormonów:
- peptydy/białkda
- pochodne aminokwasów
- steroidy (pochodne choleserolu)
2
Q
Ogólna charakterystyka gruczołów dokrewnych
A
- Brak przewodów wyprowadzających
- Kom. dokrewne
- Kom. pomocnicze/towarzyszące (nie zawsze)
- bogata sieć kapilar o ścianie okienkowej
- brak podziału na jednostki (bez tarczycy)
3
Q
Przysadka mózgówa
A
- Część gruczołowa:
- część obwodowa (płat przedni)
- część pośrednia
- część guzowa
- Część nerwowa:
- szypuła
- wyrostek lejkowaty (płat tylny)
4
Q
Rola podwzgórza w działaniu przysadki
A
- Zawiera komórki neurosekretoryczne, które produkują hormony i przenoszą je transportem aksonalnym na teren przysadki
- Hormony regulują aktywność wydzielniczą przysadki o czynność niektórych narządów (oś podwzgórzowo-przysadkowa)
5
Q
Szlaki podwzgórze-przysadka
A
- Podwzgórze-część gruczołowa:
- małe komórki neurosekretoryczne (jądra drobnokomórkowe)
- regulacja aktywności cz. gruczołowej przysadki
- transport hormonów przez naczyniowy układ wrotny (narząd neurohemalny)
- Podwzgórze-część nerwowa:
- duże komórki neurosekretoryczne (jądra wielkokomórkowe, nadwzrokowe i przykomorowe)
- produkcja ADH i oksytocyny
- transport do wyrostka lejkowatego i tam uwalnianie do naczyń włosowatych (narząd neurohemalny)
6
Q
Krążenie wrotne przysadki
A
- Element szlaku z jąder drobnokomórkowych
- Transport czynników regulujących aktywność przedniego płata przysadki
- Tętnice przysadkowe górne -> naczynia włosowate wyniosłości pośrodkowej -> naczynia wrotne -> sieć kapilar płata przedniego
7
Q
Hormony uwalniające i hamujące kom. cz. gruczołowej przysadki
A
- Hormon uwalniający tyreotropinę (TRH)
- Hormon uwalniający kortykotropinę (CRH)
- Hormon uwalniający somatotropinę (GHRH, SRH)
- Hormon uwalniający gonadotropiny (GnRH)
- Hormon uwalniający prolaktynę (PrRP)
- Dopamina (hormon hamujący prolaktynę, PIF)
- Somatostatyna (hormon hamujący somatotropiny i tyreotropiny)
8
Q
Część gruczołowa przysadki
A
- Elementy składowe:
- nieregularne sznury i grupy komórek
- liczne szerokie kapilary o scianie okienkowej
- Klasyfikacja komórek:
a) komórki barwnikooporne:
- kom. macierzyste
- kom. pęcherzykowo-gwiaździste
- “wyczerpane” kom. dokrewne
b) komórki barwnikochłonne:
- kwasochłonne (somatotropy, mammotropy)
- zasadochłonne (kortykotropy, gonadotropy, tyreotropy)
9
Q
Kom. pęcherzykowo-gwiaździste
A
- Wypustki cytoplazmatyczne
- Komunikacja między sobą i z kom. dokrewnymi przysadki przez neksusy
- Reakcja na substancje regulacyjne, regulując aktywność kom. dokrewnych przysadki
- Tworzą drugi system regulacji kom. dokrewnych przysadki
10
Q
Charakterystyka kom. barwnikochłonnych
A
- Kwasochłonne:
- obfita szorstka siateczka, aparat Golgiego
- produkcja hormonów białkowych
- Zasadochłonne:
- aparat Golgiego, mniej siateczki szorstkiej
- produkcja hormonów glikoproteidowych
11
Q
Rozmieszczenie kom. w cz. gruczołowej
A
- Część obwodowa:
* wszystkie typy kom. - Część pośrednia:
chromofoby
- kom. zasadochłonne początkowo uwalniające płodowy MSH, a potem ACTH i LPH
- u człowieka cysty Rathkego zamiast kom. zasadochlonnych
- Część guzowa:
- bogata sieć naczyniowa
- chromofoby
- mało aktywne kom. zasadochłonne produkujące ACTH, FSH, LH
12
Q
Część nerwowa przysadki
A
- Brak produkcji hormonów, jedynie uwalnianie oksytocyny i ADH
- Elementy strukturalne:
- aksony kom. neurosekretorycznych
- pituicyty (odmiana astrocytów)
- naczynia włosowate
13
Q
Tarczyca
A
- Budowa zrazikowa (pęcherzyki tarczycowe wypełnione bogatobiałkowym koloidem)
- Budowa pęcherzyków tarczycowych:
- koloid
- 1 warstwa sześciennych komórek dokrewnych (tyreocytów)
- komórki C (produkcja kalcytoniny, ziarna wydzielnicze)
- blaszka podstawna
- Pomiędzy pęcherzykami:
- naczynia włosowate
- delikatna tkanka łączna
14
Q
Etapy produkcji T3 i T4 w tarczycy
A
- Faza 1 - wydzielnicza (w kom. pęcherzykowych):
- synteza i wydzielanie tyreoglobuliny do koloidu
- synteza tyreoperoksydazy i jej wbudowanie do szczytowej błony kom.
- pobieranie jonów jodkowych i ich transport do koloidu
- Faza 2 (w koloidzie):
- utlenianie jonów jodkowych
- jodowanie tyreoglobuliny
- sprzęganie jodowanych reszt tyrozynowych (tyreoperoksydaza)
- Faza 3 - resorbcyjna (w kom. pęcherykowych):
- endocytoza jodowanej tyreoglobuliny
- trawienie w lizosomach
- wydzielanie produktów trawienia (T3 i T4) do naczyń
15
Q
Kora nadnerczy
A
- Warstwa kłębkowata (gniazda):
- małe komórki, nieliczne krople lipidowe
- mineralokortykoidy (np. aldosteron)
- Warstwa pasmowata (sznury):
- duże, jasne komórki, liczne krople lipidowe
- glukokortykoidy (np. hydrokortyzon, kortykosteron)
- Warstwa siatkowata (układ nieregularny):
- małe, kwasochłonne komórki, ziarna lipofuscyny
- androgeny nadnerczowe (dehydroepiandrosteron - DHEA)
