Cewa pokarmowa Flashcards

1
Q

Warstwy cewy pokarmowej

A
  1. Błona śluzowa:
  • nabłonek
  • blaszka właściwa
  • muscularis mucosae
  1. Błona podśluzowa
  2. Błona mięśniowa:
  • warstwa okrężna
  • warstwa podłużna
  1. Błona surowicza lub włóknista
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Przełyk

A
  1. Nabłonek wielowarstwowy płaski
  2. Blaszka właściwa bogata w włókna sprężyste
  3. Gruczoły śluzowe (przełykowe gr. wpustowe) w blaszce właściwej
  4. Szeroka, nieregularna, podłużna muscularis mucosae
  5. Gruczoły śluzowe (gr. właściwe) w bł. podśluzowej - śluz, lizozym, jony dwuwęglanowe
  6. Mięśnie szkieletowe i gładkie w bł. mięśniowej
  7. Zewn. błona włóknista
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Żołądek

A
  1. Cechy budowy ściany:
  • nabłonek jednowarstwowy walcowaty tworzący wpuklenia (dołeczki żoł.)
  • gruczoły cewkowe (wpustowe, właściwe, odźwiernikowe) w blaszce właściwej
  • dodatkowa wewn. warstwa mięśniowa o układzie spiralnym
  1. Nabłonek powierzchniowy:
  • wysokie walcowate komórki
  • aparat Golgiego, szorstka siateczka
  • śluzowe ziarna wydzielnicze
  • mikrokosmki na powierzchni
  • połączenia międzykomórkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Trzon i dno żołądka

A
  1. Gruczoły żołądkowe właściwe:

proste, cewkowe

ułożone równolegle w blaszce właściwej

pomiędzy nimi tkanka łączna z licznymi komórkami i naczyniami włosowatymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Gruczoł żołądkowy właściwy

A
  1. Budowa:
  • cieśń
  • szyjka
  • trzon z dnem
  1. Komórki:
  • macierzyste (cieśń)
  • śluzowe szyjki
  • główne (trzon)
  • okładzinowe (cały gruczoł)
  • dokrewne (cały gruczoł)
  1. Kom. macierzyste:
  • odnowa i regeneracja gruczołu oraz nabłonka powierzchniowego
  • nisza - fibroblasty, perycyty kapilar, kom. okładzinowe
  1. Kom. śluzowe szyjki - produkcja śluzu
  2. Kom. główne:
  • zasadochłonne
  • siateczka szorstka, aparat Golgiego, ziarna wydzielnicze
  • produkcja pepsynogenu, lipazy żołądkowej i podpusczki
  1. Kom. okładzinowe:
  • duże, piramidowe
  • kwasochłonne
  • czasem dwujądrzaste
  • kanaliki wewnątrzkomórkowe z mikrokosmkami
  • liczne mitochondria
  • produkcja HCl i czynnika wewn. Castle’a
  1. Kom. dokrewne:
  • produkcja gastryny, greliny
  • komórki ECL produkujące histaminę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wpust żołądka

A
  1. Płytsze, nieregularne dołeczki żołądkowe
  2. Gruczoły wpustowe (cewkowe, poskręcane):
  • kom. śluzowe (podobne do kom. nabłonka powierzchniowego)
  • kom śluzowe (identyczne jak kom. szyjki)
  • kom. okładzinowe i dokrewne (kom. G, gastryna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Odźwiernik

A
  1. Budowa:
  • głębokie dołeczki
  • rozgałęzione, cewkowe gr. odźwiernikowe
  • gruba warstwa okrężna mięśniówki (zwieracz)
  1. Gruczoł odźwiernikowy:
  • kom. śluzowe (jak kom. szyjki) - dodatkowo lizozym
  • liczne kom. dokrewne (G) - gastryna
  • kom. okładzinowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jelito cienkie

A
  1. Zwiększenie pow. chłonnej:
  • fałdy okrężne (x 2-3)
  • kosmki jelitowe (x 10)
  • brzeżek szczoteczkowy (x 20)
  1. Dwa piętra błony śluzowej:
  • górne - kosmki jelitowe
  • dolne - gr. (krypty) jelitowe
  1. Nabłonek jelitowy:
  • jednowarstwowy walcowaty
  • pokrywa kosmki i wyściela krypty
  1. Komórki:
  • enterocyty
  • kom. kubkowe
  • kom. niezróżnicowane (krypty)
  • kom. Panetha (krypty)
  • kom. dokrewne
  • kom. szczoteczkowe
  • kom. M
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Enterocyty

A
  1. Budowa:
  • wysokie, walcowate
  • brzeżek szczoteczkowy (ektoenzymy)
  • liczne organelle
  • połączenia międzykomórkowe
  1. Funkcje:
  • resorbcja substancji prostych
  • resynteza trójglicerydów i tworzenie chylomikronów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kom. kubkowe

A
  1. Budowa:
  • wąska podstawa
  • rozszerzona cz. górna z ziarnami wydzielniczymi
  1. Funkcja - produkcja śluzu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kom. macierzyste

A
  1. Lokalizacja - ponad dnem krypt
  2. Nisza:
  • blaszka podstawna
  • fibroblasty otaczające kryptę
  • naczynia włosowate
  • zakończenia nerwowe splotu Meissnera
  1. Rożnicują się we wszystkie kom. nabłonka jelitowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Kom. Panetha

A
  1. Na dnie krypt
  2. Siateczka szorstka, aparat Golgiego
  3. Kwasochłonne ziarna wydzielicze
  4. Produkują lizozym i defenzyny
  5. Wydzielają IgA
  6. Fagocytują bakterie i jednokomórkowe pasożyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kom. szczoteczkowe

A
  1. Pęczek dlugich mikrokosmków na powierzchni
  2. Zakończenia nerwoe blisko podstawy
  3. Funkcja chemoreceptoryczna (przekaźnik: NO)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kosmek jelitowy

A
  1. Palczaste uwypuklenie błony śluzowej pokryte nabłonkiem jelitowym
  2. Ciągła warstwa miofibroblastów pod nabłonkiem
  3. Wewnątrz zrąb:
  • tkanka łączna właściwa i leukocyty
  • kapilary o ścianie okienkowej
  • pojedyncze, ślepe naczynie chłonne
  • 1-3 pęczków kom. mięśniowych gładkich
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Krypta jelitowa

A
  1. Dno - kom. Panetha
  2. Powyżej - kom. niezróżnicowane
  3. Górna 1/2 - różnicujące się komórki (enterocyty i kom. kubkowe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dwunastnica

A
  1. Budowa:
  • duże, szerokie kosmki
  • mało kom. kubkowych
  • gruczoły dwunastnicze (Brunnera) w bł. podśluzowej
  1. Gruczoł dwunastniczy:
    * produkuje zasadowy płyn bogaty w dwuwęglany, EGF, lizozym
17
Q

Jelito czcze i kręte

A
  1. Jelito czcze:
  • węższe i krótsze kosmki
  • więcej kom. kubkowych
  1. Jelito kręte:
  • krótkie, wąskie kosmki
  • więcej kom. kubkowych
  • skupiska grudek chłonnych w bł. podśluzowej (kępki Peyera)
18
Q

Jelito grube

A
  1. Budowa:
  • brak kosmków
  • tylko głębokie, regularne krypty
  • liczne kom. kubkowe
  • brak kom. Panetha
  • fałdy półksiężycowate
  • zewn. warstwa mięśniówki podzielona na 3 odrębne taśmy
  1. Funkcja:
  • wchłanianie wody
  • transport jonów
  • produkcja śluzu
  • formowanie mas kałowych
19
Q

Kanał odbytniczy

A
  1. Podłużne fałdy błony śluzowej
  2. Nabłonek jednowarstwowy walcowaty -> wielowarstwowy walcowaty -> wielowarstwowy płaski
  3. Gr. śluzowe w blaszcze właściwej
  4. Sploty żylne w błonie podśluzowej
  5. Zwieracze: wewn. (m. gładkie) i zewn. (m. szkieletowe)
20
Q

Tkanka limfoidalna cewy pokarmowej

A
  1. Pojedyncze grudki chłonne (cała cewa pokarmowa)
  2. Skupiska grudek chłonnych i rozproszonej tkanki:
  • kępki Peyera w jelicie krętym
  • wyrostek robaczkowy
21
Q

Wyrostek robaczkowy

A

Budowa ściany jelita grubego

Skupiska tkanki limfoidalnej w blaszce właściwej i błonie podśluzowej

Ciągła warstwa podłużna mięśniówki

22
Q

Komórki M

A
  1. W miejscu kontaktu nabłonka jelitowego z tkanką limfoidalną
  2. Mikrofałdy na pow. szczytowej
  3. Pochłaniają obce antygeny i przenoszą do tkanki limfoidalnej (transcytoza)
  4. Monitorują skład antygenowy cewy pokarmowej
23
Q

Unerwienie cewy pokarmowej

A
  1. Autonomiczne
  2. Splot podśluzówkowy (wydzielanie gruczołów i kurczliwość muscularis mucosae):
  • wewn. Meissnera
  • zewn. Schabadascha
  1. Splot mięśniówkowy Auerbacha - kontroluje perystaltykę
24
Q

Komórki Cajala

A
  1. Lokalizacja - warstwa mięśniowa
  2. Kontaktują się z zak. nerwowymi i z kom. mięśniowymi (neksusy)
  3. Spontanicznie generują bodźce skurczowe (fale perystaltyczne)
  4. Pośredniczy w przekazywaniu bodźców między zak. nerwowymi a kom. mięśniowymi
25
Q

Kom. dokrewne cewy pokarmowej (enteroendokrynowe)

A
  1. Należą do systemu DNES (APUD)
  2. W nabłonku gruczołów, krypt i czasem w nabłonku powierzchniowym
  3. “Otwarte” lub “zamknięte”
  4. Ziarna wydzielnicze w części podstawnej
  5. Produkują hormony peptydowe o lokalnym działaniu
26
Q

Przykłady kom. enteroendokrynowych

A