Naczynia Flashcards

1
Q

Krążenie krwi

A

Serce -> Duże tętnice (sprężyste) -> Średnie i małe tętnice (mięśniowe) -> Tętniczki (arteriole) -> Prekapilary -> Kapilary -> Postkapilary -> Żyłki (wenule) -> Średnie i małe żyły -> Duże żyły -> Serce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Elementy składowe ściany naczynia

A
  1. Śródbłonek (nabłonek jednowarstwowy płaski)
  2. Komórki mięśniowe gładkie
  3. Tkanka łączna:
    • włókna kolagenowe i srebrochłonne (część wytworem mięśniówki gładkiej)
    • włókna/blaszki sprężyste (wytwór mięśniówki gładkiej)
    • komórki tkanki łącznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Komórki śródbłonka

A
  1. Z mezenchymy
  2. Układ nabłonka i blaszka podstawna
  3. Spłaszczone
  4. Liczne pęcherzyki pinocytotyczne
  5. Ciałka Weibel-Palade’a (z czynnikiem von Willebranda)
  6. Połączenia międzykomórkowe (strefy przyleganie i neksusy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Funkcje śródbłonka

A
  1. Wytworzenie gładkiej wewn. powierzchni naczynia (prawidłowy przepływ krwi)
  2. Kontrola transportu substancji
  3. Kontrola migracji komórek
  4. Produkcja składników istoty międzykomórkowej i substancji biologicznie czynnych
  5. Przemiany niektórych substancji krążących we krwi
  6. Udział w angiogenezie
  7. Endocytoza patogenów i szczątków komórek (np. w wątrobie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Transport przez śródbłonek

A
  1. Dyfuzja przez błonę (gazy, małe cz. hydrofobowe)
  2. Transportery w błonie (jony, glukoza, substancje proste)
  3. Transcytoza (substancje wysokocząsteczkowe)
  4. Transport przez: - kanały pinocytotyczne - okienka - szczeliny międzykomórkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Migracja leukocytów

A
  1. Marginacja -> Toczenie -> Adhezja -> Diapedeza
  2. Wykorzystanie ICAM-1 i selektyn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Substancje produkowane przez śródbłonek

A
  1. Składniki substancji międzykomórkowej:
  • kolageny
  • laminina
  • proteoglikany
  1. Substancje wpływające na proces krzepnięcia krwi:
  • czynnik von Willebranda
  • aktywator plazminogenu
  • czynnik aktywujący płytki krwi
  • prostacyklina (PGI2)
  1. Substancje regulujące napięcie ściany:
  • endoteliny
  • NO
  1. Czynniki wzrostowe:
    * VEGF
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Kom. progenitorowe śródbłonka

A
  1. Powstają w szpiku kostnym (mezenchymatyczne KM)
  2. Krążą we krwi
  3. Osadzają się w miejscach uszkodzeń śródbłonka
  4. Naprawiają śródbłonek lub tworzą nowe kapilary
  5. Ujemna korelacja z wiekiem, miażdżycą, czynnikami chorób naczyniowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kapilary

A
  1. Średnica: 5-10 µm, łączna długość: 100 000 km
  2. Wymiana gazów i substacji
  3. Elementy składowe ściany:
  • śródbłonek
  • blaszka podstawna
  • perycyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Perycyty

A
  1. Pochodzenie mezenchymatyczne
  2. Wypustki otaczające kapilary
  3. Produkują blaszkę podstawną
  4. Kurczliwość
  5. Plastyczność (fibroblasty, chondroblasty, osteoblasty, adipocyty, mięśniówka gładka)
  6. Specyficzne mezenchymatyczne KM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Typy naczyń włosowatych

A
  1. O ścianie ciągłej
  2. O ścianie okienkowej
  3. O ścianie nieciągłej (zatokowej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Kapilary o ścianie ciągłej

A
  1. Ciągła wyściółka śródbłonkowa
  2. Ciągła blaszka podstawna
  3. Obecne perycyty
  4. Selektywna przepuszczalność
  5. Powszechne (mózg, płuca, mięśnie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kapilary o ścianie okienkowej

A
  1. Śródbłonek z otworkami (fenestracjami) - średnica 70 nm
  2. Okienka przesłonięte białkowymi przeponkami
  3. Ciągła blaszka podstawna
  4. Obecne perycyty
  5. Ułatwiona przepuszczalność
  6. W jelitach, nerkach, gruczołach dokrewnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kapilary o ścianie nieciągłej (naczynia zatokowe)

A
  1. Duże otwory w śródbłonku lub szerokie szczeliny międzykom.
  2. Brak lub nieciągła blaszka podstawna
  3. Brak perycytów
  4. Swobodny transport substancji i ułatwiona migracja komórek
  5. W wątrobie, śledzionie i szpiku kostnym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Angiogeneza

A
  1. Produkcja czynników wzrostowych
  2. Wydzielanie
  3. Przyłączenie receptorów do śródbłonka
  4. Aktywacja i proliferacja śródbłonka
  5. Migracja śródbłonka
  6. Tworzenie kiełka -> rurki -> pętli
  7. Stabilizacja ściany

Czynniki promujące angiogenezę: VGEF, bFGF, PDGF, PD-ECGF, TGF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Prekapilary i postkapilary

A
  1. Prekapilary:
    * zewnętrznie mięśniówka gładka o układzie okrężnym
  2. Postkapilary:
  • zewnętrznie warstwa perycytów
  • główne miejsce działania czynników prozapalnych
  • preferencyjne miejsce migracji leukocytów
17
Q

Regulacja przepływu krwi w łożysku naczyń włosowatych

A
  1. Zwieracze przedwłosowate
  2. Anastomozy tętniczo-żylne:
    a) proste:
    • odcinek tętniczy, regulacyjny i żylny
    • krótkie

b) kłębki tętnicze:

    • gruba mięśniówka (kom. epitelioidalne)
    • liczne zakończenia nerwowe
18
Q

Budowa ściany naczyń

A
  1. Intima (warstwa wewn.):
    • śródbłonek
    • warstwa tkanki łącznej wiotkiej
  1. Media (warstwa środkowa):
    * - komórki mięśniowe gładkie
  2. Przydanka (warstwa zewn.):
    * - włókna kolagenowe
19
Q

Regulacja kurczliwości naczyń

A
  1. Autonomiczne włókna nerwowe (przydanka i media)
  2. Hormony i substancje czynne w krwi
  3. Substancje wydzielane przez śródbłonek
20
Q

Naczynia naczyń

A
  1. W przydance i zewn. części medii
  2. Odżywanie dużych naczyń
21
Q

Różnice w budowie naczyń

A
22
Q

Tętniczki (arteriole)

A
  1. 1-3 warstwy komórek mięśniowych
  2. Wewn. blaszka sprężysta
  3. Przydanka
  4. Znaczna możliwość regulacji światła
23
Q

Typy tętnic

A
  1. Tętnica mięśniowa
  • blaszka sprężysta wewn. i zewn.
  • media: okrężny układ mięśniówki
  • funkcja: regulacja przepływu krwi
  • duże, średnie i małe tętnice
  1. Tętnica sprężysta
  • blaszka sprężysta wew.
  • media: naprzemienne warstwy mięśniówki i blaszek spręzystych
  • funkcja: redukcja różnic między skurczowym a rozkurczowym ciśnieniem
  • tylko największe tętnice
24
Q

Żyły o szczególnej budowie ściany

A
  1. Żyły opony twardej i beleczkowe śledziony:
  • brak własnej ściany
  • wyścielone śródbłonkiem kanały w tkance łącznej
  1. Duże żyły (żyły główne i wrotna):
    * podłużne pęczki mięśniówki gładkiej w przydance (sztywność)
  2. Żyły kończyn dolnych:
  • zastawki (cienkie fałdy intimy)
  • gruba, mocno umięśniona ściana (żyły powierzchowne)
25
Q

Kłebki szyjne i aortalne

A
  1. W tkance łącznej przy t. szyjnej i łuku aorty
  2. bogato unaczynione
  3. K. kłębkowe - ziarnistości, dochodzące zakończenia nerwowe
  4. K. osłonkowe - zmodyfikowane k. Schwanna
  5. K. kłębkowe monitorują poziom O2, CO2oraz pH i przesyłają sygnały do ośrodka oddechowego OUN
26
Q

Zatoka szyjna

A
  1. Rozszerzony odcinek t. szyjnej wewn.
  2. Gruba przydanka z licznymi włóknami i zakończeniami nerwowymi
  3. Zakończenia nerwowe monitorują ciśnienie krwi (baroreceptory)
  4. Sygnały przesyłane do ośrodków naczynioworuchowych rdzenia przedłużonego
27
Q

Serce

A
  1. Trzy warstwy ściany:
  • wsierdzie
  • śródsierdzie
  • nasierdzie
  1. Zastawki:
  • fałdy wsierdzia pokryte śródbłonkiem
  • warstwowa budowa: w. gąbczasta -> w. włóknista -> w. komorowa
  1. Nasierdzie:
  • pokrywa międzybłonek (nabłonek jednowarstwowy płaski)
  • pochodzenie mezenchymatyczne
  • wydziela fosfolipidy i białka
  • kontrola transportu do płynu osierdziowego
  • wydziela cytokiny