Naczynia Flashcards
1
Q
Krążenie krwi
A
Serce -> Duże tętnice (sprężyste) -> Średnie i małe tętnice (mięśniowe) -> Tętniczki (arteriole) -> Prekapilary -> Kapilary -> Postkapilary -> Żyłki (wenule) -> Średnie i małe żyły -> Duże żyły -> Serce
2
Q
Elementy składowe ściany naczynia
A
- Śródbłonek (nabłonek jednowarstwowy płaski)
- Komórki mięśniowe gładkie
- Tkanka łączna:
- włókna kolagenowe i srebrochłonne (część wytworem mięśniówki gładkiej)
- włókna/blaszki sprężyste (wytwór mięśniówki gładkiej)
- komórki tkanki łącznej
3
Q
Komórki śródbłonka
A
- Z mezenchymy
- Układ nabłonka i blaszka podstawna
- Spłaszczone
- Liczne pęcherzyki pinocytotyczne
- Ciałka Weibel-Palade’a (z czynnikiem von Willebranda)
- Połączenia międzykomórkowe (strefy przyleganie i neksusy)
4
Q
Funkcje śródbłonka
A
- Wytworzenie gładkiej wewn. powierzchni naczynia (prawidłowy przepływ krwi)
- Kontrola transportu substancji
- Kontrola migracji komórek
- Produkcja składników istoty międzykomórkowej i substancji biologicznie czynnych
- Przemiany niektórych substancji krążących we krwi
- Udział w angiogenezie
- Endocytoza patogenów i szczątków komórek (np. w wątrobie)
5
Q
Transport przez śródbłonek
A
- Dyfuzja przez błonę (gazy, małe cz. hydrofobowe)
- Transportery w błonie (jony, glukoza, substancje proste)
- Transcytoza (substancje wysokocząsteczkowe)
- Transport przez: - kanały pinocytotyczne - okienka - szczeliny międzykomórkowe
6
Q
Migracja leukocytów
A
- Marginacja -> Toczenie -> Adhezja -> Diapedeza
- Wykorzystanie ICAM-1 i selektyn
7
Q
Substancje produkowane przez śródbłonek
A
- Składniki substancji międzykomórkowej:
- kolageny
- laminina
- proteoglikany
- Substancje wpływające na proces krzepnięcia krwi:
- czynnik von Willebranda
- aktywator plazminogenu
- czynnik aktywujący płytki krwi
- prostacyklina (PGI2)
- Substancje regulujące napięcie ściany:
- endoteliny
- NO
- Czynniki wzrostowe:
* VEGF
8
Q
Kom. progenitorowe śródbłonka
A
- Powstają w szpiku kostnym (mezenchymatyczne KM)
- Krążą we krwi
- Osadzają się w miejscach uszkodzeń śródbłonka
- Naprawiają śródbłonek lub tworzą nowe kapilary
- Ujemna korelacja z wiekiem, miażdżycą, czynnikami chorób naczyniowych
9
Q
Kapilary
A
- Średnica: 5-10 µm, łączna długość: 100 000 km
- Wymiana gazów i substacji
- Elementy składowe ściany:
- śródbłonek
- blaszka podstawna
- perycyty
10
Q
Perycyty
A
- Pochodzenie mezenchymatyczne
- Wypustki otaczające kapilary
- Produkują blaszkę podstawną
- Kurczliwość
- Plastyczność (fibroblasty, chondroblasty, osteoblasty, adipocyty, mięśniówka gładka)
- Specyficzne mezenchymatyczne KM
11
Q
Typy naczyń włosowatych
A
- O ścianie ciągłej
- O ścianie okienkowej
- O ścianie nieciągłej (zatokowej)
12
Q
Kapilary o ścianie ciągłej
A
- Ciągła wyściółka śródbłonkowa
- Ciągła blaszka podstawna
- Obecne perycyty
- Selektywna przepuszczalność
- Powszechne (mózg, płuca, mięśnie)
13
Q
Kapilary o ścianie okienkowej
A
- Śródbłonek z otworkami (fenestracjami) - średnica 70 nm
- Okienka przesłonięte białkowymi przeponkami
- Ciągła blaszka podstawna
- Obecne perycyty
- Ułatwiona przepuszczalność
- W jelitach, nerkach, gruczołach dokrewnych
14
Q
Kapilary o ścianie nieciągłej (naczynia zatokowe)
A
- Duże otwory w śródbłonku lub szerokie szczeliny międzykom.
- Brak lub nieciągła blaszka podstawna
- Brak perycytów
- Swobodny transport substancji i ułatwiona migracja komórek
- W wątrobie, śledzionie i szpiku kostnym
15
Q
Angiogeneza
A
- Produkcja czynników wzrostowych
- Wydzielanie
- Przyłączenie receptorów do śródbłonka
- Aktywacja i proliferacja śródbłonka
- Migracja śródbłonka
- Tworzenie kiełka -> rurki -> pętli
- Stabilizacja ściany
Czynniki promujące angiogenezę: VGEF, bFGF, PDGF, PD-ECGF, TGF