Travmalar Flashcards
ABCDE
Airway
Breathing
Circulation
Disability
Exposure
Hava yolunun sağlanması?
—Bilinç değişikliği -> entübasyon
—Künt travmalı hastalarda servikal yaralanma ekarte edilene kadar servikal imobilizasyon
—Entübe edilemiyorsa: Krikotiroidotomi/Trakeostomi
—<11 yaş ileri hava yolu ihtiyacı: Krikotiroidomi kontraendike, bu hastalara trakeostomi
Pnömotoraks düşündüren bulgular?
Künt veya penetran travma sonrası gelişen;
-Solunum güçlüğü
-Etkilenen tarafta solunum seslerinin alınamaması
-Hipotansiyon
-Ciltaltı amfizemu veya krepitasyon
Beck Triadı?
Yüksek venöz basınç (boyun ven dolgunluğu)
Hipotansiyon
Kalp ve solunum seslerinin derinden gelmesi
Glasgow koma skorlaması?
Oculo-Verbo-Motor (4-5-6)
min 3, max 15
—Gözler:
Yanıtsız: 1
Ağrı ile açılıyor: 2
Söz ile açılıyor: 3
Açık: 4
—Sözel:
Ses yok: 1
Tanımlanamayan ses: 2
Uygun olmayan kelimeler: 3
Konfüz: 4
Oryante: 5
—Motor:
Hareket yok: 1
Deserebre postür, ekstrnsor yanıt: 2
Dekortike postür, fleksiyon: 3
Ağrılı uyaranla çekme: 4
Ağrıyı lokalize eder: 5
Komutlara uyar: 6
Karın travmalarında cerrahi endikasyon?
Rijidite
Periton iritasyonu
Peritonit
Kehr belirtisi?
Sol subdiafragmatik hematoma bağlı sol omuz ağrısı
Danforth belirtisi?
İki omuz ağrısı (özellikle ektopik gebelik rüptürü sonrası hemiperitona bağlı bilateral diafragm iritasyonu)
FAST (Focused Abdominal Sonography for Trauma)?
—Peritonit varlığında doğrudan eksploratif cerrahi, yoksa FAST.
—250ml üzeri serbest sıvıları değerlendirmede duyarlı.
—FAST(+) ve hemodinami bozuk —> Laparotomi
—FAST(+) ve acil laparotomi endikasyonu yok, hemodinami stabil ise —> BT
—FAST (-) hemodinami bozuk ise —> Diagnostik Peritoneal Lavaj (DPL)
Acil laparotomi endikasyonları?
İnstabil hemodinami
Peritonit
Eviserasyon
Quincke Triadı?
Travmaya bağlı hemobili gelişir;
—Sarılık
—Sağ üst kadran ağrısı
—Hematemez/melena
İnhalasyon hasarı süşündüren bulgular?
-Ağız çevresi ve burun kıllarında yanık
-Kabalaşmış ses, wheezing, stridor, solunum sıkıntısı
-Hava yollarının termal hasarı/duman inhalasyonu nedeniyle ödem
—>Elektif entübasyon, Asla profilaktik antibiyotik verilmez, tetanoz profilaksi yapılır
Yanık hastalar yapılması gerekenler?
Sıvı resüsitasyonu
Hipotermiyi önlemek
Tetanoz profilaksisi
Ağrı yönetimi
Anksiyete tedavisi
Gastrik akut mukozal lezyon profilaksisi
DVT profilaksisi
Yapılmaması gereken: Profilaktik antibiyotik
Yanık yüzeyi hesaplamasında 9’lar kuralı?
Sağ sol kol, kafa 9-9-9
Bacaklar 18-18
Gövde 36
Perineum 1
Yanık derinliği?
—1. Derece:
Sadece epidermis
Hiperemi
Geriye döner
—2. Derece:
-Yüzeyel:
Papiler dermisle sınırlı
Eritemli ve ağrılı, basmakla beyazlar, sıklıkla su toplar
Pek iz bırakmaz hafif renk değişikliği, reepitelize olur
-Derin:
Retiküler dermise kadar
Daha soluk ve benekli
Basınca solmaz
Büller gelişebilir
Reepitelize olur, ciddi skar oluşur!
—3. Derece:
Cilt tam kat yanmıştır
Ağrısız!
Derinin elastikiyeti kaybolur
Kahve ve beyaz renk
Eskar gelişir (Yapısal bütünlüğü bozmamış ama sert ve yanık)
Eskarotomi gerekebilir
Deri greftleri gerekir
—4. Derece:
Yağ, kas, kemik yapıların da tamamen yanmadı
Genellikle elektrik yanıkları, kontakt yanıklar, yanık sırasında bilinç kaybı olanlarda görülür.
Kömürleşme