Şok Flashcards
DAMPler?
HMGB1: Mortalite gösterir
HSP
S100
Mitokondriyel DNA
IL-1 alfa
PRRler?
-TLR: +DAMP/PAMP -> IFNa, IFNb, NOS, TNF
-NLR: kaspaz-1->IL-1, IL-18
-Ca dependent C type lektin receptor: LfT
-RIG-1 like receptor
Hormonal faktörler?
—CRH (+)>ACTH (-)>TLR & NFK (Antiinflamatuar)
—MİF (-)>ACTH (Proinflamatuar)
—Yaralanma (-)>T3 > T4, T3 e dönüşür > Ötiroidi
—Katekolaminler: (+)IL-10, insülin azaltır, TNFa azaltır (Antiinflamatuar)
—İnsülin: Proinflamatuar
Proinflamatuar sitokinler?
TNFa, IL (1,2,6,8), IFNg, TNFR I/II
(1,2,6,8,g,a)
Antiinflamatuar sitokinler?
IL (4,10,13,1ra), PGE2, TGFb, TNF-BP
Sitokin özellikleri?
-TNFa: en erken, en güçlü IL1&6 ile ateşi indükler, Vd, koagülasyon aktivasyonu
-IL-1: DAMPtır, TNF benzeri (birbirlerini güçlendirirler), makrofaj serisinden salınır.
-IL-2: T ve B lenfosit proliferasyonu. Azalması imünosüpresyon yapar.
-IL-4: Antiinfl, IgG4 ve IgE yapımını uyarır
-IL-6: Yaralanmanın şiddeti ile doğru orantılı, proinfl, ateşi uyarır, CRP ve Fbg salgılatır, anjiyojenez, damar geçirgenliği, antiapoptoz
-IFNa: Viral ptojenlere karşı
-IFNg: Proinfl. antiinfl sitokinleri azaltır
Hemorajik şok yaklaşım?
Aktif kanama durdur
Az kristaloid, kombine Er-TDP-PLT (1:1:1) ile resüsitasyon
Hemorajik şok sınıflandırması?
4 sınıf
—Volüm kaybı: 15-30-40 (<15,15-30,30-40,>40)
—Kan basıncı: 1-2 normal, 3 düşük, 4 çok düşük
—Nabız: 100-120-140
—Solunum: 20-30-40
—Tedavi: 1-2 kristaloid, 3-4 kristaloid ve kan
Hg-O2 disosiyasyon sağa kaydıranlar?
pH azalması
Vücut ısı artışı
pCO2 artışı
2,3 DPG artışı
Genç Er
Kortizol, aldosteron, tiroid, piruvat kinaz eksikliği
Hg-O2 disosiyasyon sola kaydıranlar?
pH artması
2,3 DPG azalması
Vücut ısı azalması
pCO2 azalması
Yaşlı Er
Karboxihemoglobin
Methemoglobin
Heksokinaz eksikliği
Şokun kliniği?
Hızlı nabız, soğuk ve terli, taşipne, hipotermik, hipotansiyon, Arteriyo-venöz oksijen farkı yüksek!
Ciddiyeti laktik asidoz ile ölçülür. Baz açığı -3,-5,-10 (<-10 ciddi mortalite)
Ölümcül triad: Hipotermi, Asidoz, Koagülopati
Hasar kontrol resüsitasyonu?
%5 hipertonik sıvı
1:1:1 Er-TDP-PLT
Hasta ısıtılır
Kristaloid kısıtlanır
Hg: 7-9 , TA:80-90 arası tutulur
Koagülopati tedavisi
Septik şoka yaklaşım?
Kaynak kontrolü
Geniş spektrumlu atb (kültür alındıktan sonra hemen)
Kristaloid
Ortalama arter basıncı 65mmHg olacak şekilde vasopresör (norepinefrin), olmazsa kortikosteroid
SIRS?
Hiper/hipotermi
Taşikardi
Taşipne veya PaCO2<32
Lökositoz >12k veya Lökopeni <4k
>=2 tanı koydurur
Hipoperfüzyon bulguları?
Hipotansiyon
Laktik asidoz
Oligüri
Akut mental durum değişikliği
Septik şok bulguları?
Kardiyak debinin arttığı tek şok (erken dönemde)
Vd bağlı hipotansiyon
Lökositoz
Taşikardi
Taşipne
Hiperglisemi
Metabolik asidoz / respiratuar alkaloz
Arterio-venöz oksijen farkı düşük!!
SOFA kriterleri?
Skorlama (0,1,2,3,4)
Solunum: 400-300-200-100
Koagülasyon (PLT): 150-100-50-20k
Karaciğer (Bilirubin): 1-2-6-12
KVS (OAB):
CNS (Glasgow): 15-13-10-6
Renal (Krea): 1-2-3-5
İdrar çıkışı: <500 3p, <200 4p
Septik şok en sık etkenleri?
G-: E Coli
G+: S aureus
Nörojenik şok?
Bulguları: Bradikardi, hipotansiyon, periferik Vd, motor ve duyu kayıpları, sıcak ekstremite
Genellikle spinal kord travmasına bağlı
Tedavi: Ventilasyon, IV sıvı, Vasokonstriktör
Kardiyojenik şok?
En sık nedeni: MI
Bulgular: Taşikardi, CVP ve PAKP artar, periferik vasküler direnç artar, boyun venleri dolgun
ARDS tanı kriterleri?
Akut
Predispozan
pO2/FiO2 <200 (n>300) (200-300: ALİ acute lung injury)
Bilateral infiltrasyon
Pulmoner ödem yok, sağ kalp yetmezliği kliniği yok