Pankreas Flashcards
Pnlreas kanlanması?
Baş kısmı:
Superior pancreatiko-dd (G-dd arter)
İnferior pankreatiko-dd (SMA)
Korpus ve kuyruk:
Dorsal pankreatik arter
İnferior pankreatik arter (SMA)
Pankreas enzimleri?
Sekretin: HCO3 salgısını uyarır
Somatostatin, Pankreatik polipeptid, glukagon: Exokrin pankreası baskılarlar
Amilaz ve Lipaz: Aktif formda salgılanan pankreas enzimleri
En sık görülen pankreas malformasyonu?
Pankreas divisum.
Anüler pankreas: Rotasyon ve füzyon defekti sonucu pankreasın dd2 etrafına sarılması
Pankreatit etiyolojisi?
Safra taşları (en sık neden)
Alkol
ERCP
Hiperkalsemi
Akut pankreatit ağrısı?
Ani başlayan, sırta vuran, şiddetli epigastrik ağrı
+Amilaz/lipaz 3x yüksek (>300) [Pankreatitin şiddeti ile orantısız] {Lipz daha spesifik, daha geç yükselir ama daha uzun süre yüksek kalır}
Akut pankreatit Cullen belirtisi?
Retroperitoneal kanamaya bağlı periomblikal ekimoz
Akut pankreatit Grey Turner belirtisi?
Retroperitoneal kanamaya bağlı belde ekimoz
Amilaz normal, akut pankreatit?
Hiperlipidemi
Ranson kriterleri?
Yaş
Lökosit
Glisemi
LDH
AST (SGOT)
Hematokrit düşüşü
Kalsiyum
Baz açığı (BE)
BUN artışı
Yaklaşık sıvı açıpı
Arteryel pO2
BİSAP kriterleri?
BUN>25
Bozuk mental durum, Glasgow <15
SIRS varlığı
Yaş>60
Plevral efüzyon
Akut pankreatit tanı ve tedavi algoritması?
Tanı:
Uyumlu karın ağrısı
Pankreas enzimleri >3x
Gerekirse BT
Tedavi (ilk 4 saat):
Analjezi
Sıvı resüsitasyonu
Ciddiyeti değerlendir -> Ranson, HAPS
Sistemik cevabı değerlendir -> SIRS skoru, SOFA
Profilaktik antibiyoterapi komtraendike!
Psödokist?
Sadece sıvı, enfeksiyon yok, >6 hafta ->Kronik
Akut pankreatitte epigastriumda kitle
Walled off Necrosis (WON)?
Sıvı ve nekroz. Enfeksiyon yok, >4hafta ->Kronik
Kronik pankreatit?
En sık nedeni: Kronik alkolizm, idiyopatik(2.)
En sık gen bozukluğu: CFTR (Kistik fibröz geni)
Tiplerin ortak patolojik özelliği: Perilobüler fibrozis, bunu önleyebilen Vit A
Kronik kalsifik (litojenik) pankreatit?
En sık kronik pankreatit tipi
Alkol, herediter, tropikal, hiperlipidemi, hiperkalsemi, ilaçlar, idiyopatil
Otoimun pankreatit (AİP)?
Serum B-globulin veya IgG4 düzeyleri artar.
Pankreas kalsiyum karbonat kristallerini azaltan protein?
Litostatin. Alkol, litostatin sekresyonunu inhibe eder.
Kronik pankreatit klinik?
Tekrarlayan ve akıt pankreatiti andıran sırtın ortasına doğru yayılan veya kuşak şeklinde ve süreklilik gösteren epigastrik ağrı
Ağrının en sık nedeni: Duktal hipertansiyon
Ödem olmaz!
Pankreas laboratuar bulguları?
İlk düşen enzim: Lipaz—>Steatoree
Kr Pankreatitin ciddiyetini yansıtan: Pankreatik polipeptid düzeyi
Erken evrede en iyi gösteren: Endoskopik ultrasonografi
Kronik pankreatit komplikasyonları?
En sık: Psödokist, pnkreasın en sık kistik lezyonu, ERCP yapılır, pankreas ile ilişkisizse takip veya İİA, ilişkili ise ERCP ile stent
Kronik pankreatit ameliyatları?
—Lateral pankreatikojejunostomi (Puestow ameliyatı): Wirsung >7mm ise
—Distal pankreatikojejunostomi
—Sfinkteroplasti
—Pankreatikoduodenektomi
Yeni başlayan diyabet veya diyabetli hastada insülin ihtiyacının artması?
Pankreas kanseri şüphesi
Pankreas kanseri gen bozuklukları?
En sık: K-ras onkogeni
Diğerleri: HER2/neu ve p53, p16, DPC4, PDX1, BRCA2
Herediter pankreatik kanser sendromları?
Herediter non-polipozis kolon kanseri
Familyal meme kanseri (BRCA2) [BRCA1 ilişkisiz]
Peutz-Jeghers Sdr
Herediter pankreatit
Ataksi teleanjiektazi
Courvasier bulgusu?
Sarılık+ağrısız hidropik safra kesesi palpasyonu
Öncelikli tanı: Pankreas başı kanseri
Pankreatikoduodenektomi karın ekploraston bulguları?
Rezeksiyon için kontraendikasyonlar:
KC metastazı
Çölyak lenf tutulumu
Peritoneal implantlar
Transvers mezokolon invazyonu
KC hilus lenf tutulumu
Kontraendike olmayanlar:
Dd ve distal mide invazyonu
Peripnkreatik lenf tutulumu
Porta hepatis boyunca lenf tutulumu
İnsülinoma?
%90 Benign, tek, sporadik, radyolojik görüntülenebilir
Klinik: Açlık hipoglisemisi
—Whipple triadı: Açlık hipoglisemisi, semptomlar arası glisemi <50, İV glukoz ile semptomların gerilemesi
Tanı: Plazma insülin/glukoz >0.4
Plazma C yükselir
Tedavi: Enükleasyon, Diazoksid, streptozosin
Gastrinoma?
=Zollinger-Ellison sdr
—Tedaviye dirençli multipl atipik yerleşimli peptik ülserler
—MEN1 de en sık görülen fonksiyonel pankreas endokrin tümörü
—En sık lokalizasyon: Duodenum, Passaro üçgeni sınırlarında (Sistik kanal-koledok birleşimi, dd2-dd3 birleşim yeri ve pankreas boynu)
—Klinik: Peptik ülsere bağlı ağrı, diyare, GİS kanaması, dehidratasyon, malnütrisyon
—Gastrin 100-1000 arası ise —> Sekretin provokasyon testi
VIPoma?
=Verner-Morrison Sdr
Klinik: Sulu diyare, Hipopotasemi, Aklorhidri (WDHA), pankreatik kolera
Metabolik asidoza rağmen hipopotasemi!!
