SPRAWOWANIE WŁADZY W RP Flashcards
co obejmują finanse publiczne
-finanse państwa, jednostek samorządu terytorialnego, sysetmu ubezpieczeń społecznych
środki publiczne
dochody publcizne, śordkiz ue, przychody budżetu państwa, przychody jednostek sektora finansów publiczncyh
tzw expose budżetowe, uchwalany w formie ustawy i podpisywany przez prezydenta rp, przewidywane dochody i wydarju państwa; opracowany przez Radę Minsitrów
-objemuje okres roku
-jawny
-wiążący dla wydatków
projekt budżetu państwa
dochody panstwa
podatki
cła
czynsze
opłate administracyjne
-wpłaty z ue
dywidiendy
główna forma wynagrodzenia dla wspólników lub akcjonariuszy w zamian za zainwestowany w spółkę kapitał.
dywidienda
podatki bezpośrednie
podatek obciążający bezpośrednio podatnika. Jest nakładany na jego dochód lub majątek
- od dochodów osobistych pit
- od dochodów przedsiębiorstw cit
-od spadku i darowizn
-od nieruchomości
podatki pośrednie
danina publiczna płacona w pieniądzu, przymusowa, bezzwrotna, niezwiązana, zasilająca budżet państwa.
Do podatków pośrednich w Polsce zaliczane są: podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek od gier, cło. Nazwa „pośredni” wywodzi się od sposobu jego pobierania.
Termin pochodzi z łaciny, oznacza w dosłownym tłumaczeniu “od wartości”. Jest to opłata obliczana na podstawie wartości aktywa, produktów lub usług. - w przypadku podatku podatek od ceny netto czy dochodu- od towarów i usług vat, od dochodów osobistych pit
podatek nakładany ad valorem
podatek określony jako pewna stała kwota naliczana od każdej sprzedanej jednostki dobra np za posiadanie psa.
podatek kwotowy
dochody własne jednostek samorządu terytorialnego
środki finansowe służące do realizacji zadań jednostek samorządu teryotrialnego, pochodzące ze źródeł znajdujaących sie na terenie działania danego samprządu- srodki pozyskiwane z podaktów lokalnych, mienia gminu
jest formą zasilania polskich jednostek samorządu terytorialnego z budżetu państwa.
subwencja ogólna
są to środki przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie: zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, przeznaczone na koknretne działania
dotacje celowe
rodzaje i cele subwencji
gminu- oświatowa, wyrównawcza, równoważaca, rekompensująca
powiatu- ośiwatowa, wyrównawcza, równiwazaca
województwa- ośiwatowa, wyrównawcza, regionalna
procedura uchwalania budżetu gminy- rocznego planu
rada gminy uchwala wskazowki do projketu
|> wójt/burmistrz/prezydent miasta sporzadza projekt budżetu
|> Regionalna Izbra Obrachunkowa nadoruje jego prace
|_> Rada Gminy uchwala budżet badz nie w terminie- jesli tak to Regionalna Izba Obrachunkowa ogarnia go do lutego
zadania własne jednostek samorządu
na obszarze lokalnym, reliazowane we własnym imieniu
sfinansowane z dochodów włąsnych i subwencji
np utrzymywanie szkół i szpitali, budowa dróg
zadania powierzone jednostek samorządu
na obszarze ponadlokalnym,realizowane z innymi samorządami
sfinansowane z dochodów własnych samorządów- np. ponadlokalny transport, ponadlokalna straż gminna
zadania zlecone dla jednostek samorządu
na obszarze ogólnopaństwowym, realizwane w imieniu administracji rządowej
sfinansowane z dotacji celowych, np. spis powszechny, ewidencja ludności, wybory
edukacja- zakes zadan własnych administracji samorządowej
samorząd gminny- przedszkola, szkoły podstawowe
samorząd powiatowy- high school, sport/art school, poradnie psycho, youth schroniska
samorząd wojewódzki- placówki doskonalenia naucziecla, wyższe szkoł zawodwoe
zdrowie-zakes zadan własnych administracji samorządowej
samorząd gminny- przychodnie i poradnie, opieka psych, podst opieka stomatologiczna
samorząd powiatowy- szpitale rejenowe, specjalistyczna op zd, inspekcja san-ep
samorząd wojewódzki- promocja ochrony zftowia, szpitale specj
pomoc społeczna- zakes zadan własnych administracji samorządowej
samorząd gminny- proifilaktyka i zwalczanie alkoholizmu, osrodki pomocy społ, jadłodajnie, schroniska dla homeless
samorząd powiatowy- profilaktyka i zwazlczanie alko, domy dziecka, pomoc cudoziemcow w asimiliatiom
samorząd wojewózki- osrdki pomocy spł, prof i zw alo, kordynowanie pragramów opeiki
bezrobocie- zakes zadan własnych administracji samorządowej
samorząd gminny- roboty publcizne itd
samorząd powiatowy- Powiatowy Urząd Pracy
samorząd wojewódzki- Wojewódzki Urząd Pracy
usługi komunalne- zakes zadan własnych administracji samorządowej
samorząd gminny- wodociągi, kanalizacja, gaz, prąd, ogrzewanie
samorząd powiatowy- usuwanie odpadów niebezpiecznych
samorząd wojewódzki– brak
sfera, czy dziedzina zracjonalizowanych i systemowych działań państwa i społeczeństwa wokół problemów publicznych.
polityka publiczna
uwarunkowania polityki gospodarczej państwa
zewnętrzne:
położone geo
sytuacja międzynarodowa
przynaleznosc do org
wewnętrzne
zasoby majątkowe
zagospodrawoanie przestrzenne państwa
układ sił politycznych
stosunki narodowoścowe
ustrojowo-systemowe
-podział administracyjny
rozwiązania instytucjonalne
system gospodarczy, w którym państwo ma decydujący wpływ na procesy produkcji, alokację zasobów i dystrybucję dóbr i usług
gospodarka centralnie planowana
gospodarka wolny rynek kapitalizm
gospodarka rynkowa
w państwach doborbytu polaczenie rynkowej gosp z centralnie planowana
regulowana gospodarka centrowa
całokształt działań władz publicznych, podmiotów prywatnych, różnych instytucji oraz organizacji w regionach mających na celu zwiększenie konkurencyjności gospodarek regionalnych, zdynamizowanie rozwoju w regionach oraz redukowanie przestrzennych dysproporcji rozwoju
polityka regionalna
FUNUSZ STRUKTURAKNE UE, Priorytetami tego programu są: gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, rozwój infrastruktury technicznej kraju i bezpieczeństwo energetyczne.; wyrównywanie szans regionoó
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)
jest głównym narzędziem finansowym Unii Europejskiej, wspierającym zatrudnienie w państwach członkowskich oraz promującym spójność gospodarczą i społeczną.
Europejski Fundusz Społeczny EFS
Jeden z pięciu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, stanowiący dodatkowe, czasowe wsparcie finansowe dla wybranych krajów Unii Europejskie, pomoc w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury transportowej dla krajow słanszych
Europejski Fundusz Spójności
model polityki przemysłowej polegający na promowania przez państwo wybranych gałezi przemysłu lub przedsiębiorstw zgodnie z przyjętymi prefernjami lub pod wpłwywem grup nacisku
sektorowa/ selektywna
model polityki przemysłowej polegajact na calosciowym wspieraniu przemyslu przy czestym zastsowoania firmm niefinansowych np rozbudowy infrastruktury państwa
horyzontalna
instytucje nadzorujące ochronę środowiska
Ministerstwo Klimatu i Środowika
Narodwy Fundusz Ochrony Środowiska i Gosp Wodnej
usunięcie lub zmniejszanie tzw luk społ
model polityki społecznej
pol interwencji doraźnej
przewidywanie i uprzedzanie nagtywnych zjawisk społ
model polityki społ
pol antycypacji
oparty na tzw kosnumpcji społecznej wyznaczonej i zaspokjonej przez odpowiednie instytyucje
model polityki społ
pol dystrybucji
polegający na scaleniu, łaćzeniu różnych wartości i przejawów życia społ
model polityki społ
pol integracji
świadczenia rodzinne w polsce
zasiłek rodiznny (dla biednych rodzin)
świadczenie rodicielskie (dla osób nie otrzymujących zasiłku macierzyńskiego, roczny)
świadczenie opiekuńcze (dla rodzin z niepełnosprawmnościami)
świadczenie alimentacyjne (dla tych którzy nie otrzymują alimentów)
jest funduszem, w którym gromadzone są wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe
FUS- Fundusz Ubezpieczeń Społeczntcg
zajmuję się całym procesem administracyjnym, w tym ewidencjonowania ww. składek na indywidualnych kontach ubezpieczonych
ZUS- Zakład Ubezpieczeń Społecznych
instytucja państwowa odpowiedzialna za ubezpieczenie społeczne rolników,
KRUS; Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
zadania ZUSu
zbieranie składek
przyznawanie i wypłacanie emerytur
sprawdanie czy ktos jest chory
wysyłanie na rechabilitacje
gwarantuje świadczenia pieniężne, w przypadku utraty dochodów pieniężnych związanej z wystąpieniem ryzyka inwalidztwa (niezdolność do pracy lub śmierć żywiciela).
ubezpieczenie rentowe
składowe ubezpieczenia wypadkowego
zasiłek chorobowy
rechabilitacja
zasiłek wyrównawczy
jednorazowe odszkodowanie
renta z tyt niemożnosci pracy
dodatek peilęgnacyjny
dodatek do renty rodzinnej
składowe ubezpieczenia chorobowego
zasiłek chorobowy- gdy przez chorobe nie mozmey pracowac
zasilek macierzyński
zasiłek opiekuńczy- gdy trzeba sie zajac chorym krewnym
Do zadań Funduszu należy przede wszystkim zarządzanie środkami, przekazanymi do jego dyspozycji, jak również finansowanie świadczeń w systemie powszechnej opieki zdrowotnej. Oprócz do zadań zalicza się m.in. promocję zdrowia, tworzenie i realizację programów zdrowotnych.
NFZ Narodowy Fundusz Zdrowia
organy kontroli i nadzoru zdrowia
Pąństwowa Inspekcja Sanitarna
Pńastwowa Inspekcja Farmaceutyczna
Rzecznik Praw Pacjenta
rodzaj polityki gospodarczej, kojarzony zazwyczaj z takimi określeniami jak „high-tech”, „zaawansowane technologie”
polityka innowacyjna
z czego składa się bezpieczeństwo narodowe/państwa
bezpieczenstwa zewnetrznego i wewnętrznego
sfera bezpieczeństwa RP- co robi Prezydent RP
-reprezentuje państwo w stosunkach zewnętrznych
-zwierzchnik Sił Zbrojnych RP
-zarządza powszechną mobilizacja na wniosek premiera
-decyduje o stanie wojny jesli Sejm nie może sie zebrać
konstytucyjny organ doradczy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa.
Rada Bezpieczęństwa Narodowego
sfera bezpieczeństwa RP- funkcje rady ministrów
-sprawuje kierownictwo nad działaniami obronnymi
-opacowuje strategie
-wprowadza stan klęski zywiolowej
sfera bezpieczeństwa RP-funkcje sejmu RP
-decyzja o wpradzeniu stanu wojny i zawarcia pokoju
-moze uchylic rozporzadzenie dot stanu wojenngeo/nadzwyczajnego
-przedluzenie tych stanow ewentualnie
inne organy bezpieczenstwa narodowego
siły zbrojne RP
Straż Graniczna
Służba Ochrony Państwa (zapewnia bezpieczenstwo wladzy)
Centralne Biuro Antykorupcyjne
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Agencja Wywiadu
Służba Wywiadu Wojskowego
Służba Kontrwywiafu Wojskoego
Policj
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Ochotnicza Straż Pożarna, Wodne gopr itd
4 modele relacji państwo- Kościół
-państwo ateistyczne
-państwo świeckie
-uprzywilejowanie głównego wyznania
-państwo wyznaniowe (teokratyczne)
panstwo gdzie
-oficjalnie promuje sie ateizm
-brak tolerancji dla jakkiejklwiek religi
-walka z wspolnatami
-zakaz religi
państwo ateistyczne
KRLD, CH-RL, Kuba, ZSSR
państwo ktore
-jest neutralne religijnie
-religie sa rownouprawnione
-panstwo i koscioly niezalezne
-bezstronni politycy
państwo świeckie
Francja, Niemcy, USA
państwo gdzie
-jeden kościol ma szcegolny status prawny
-w przeszlosci wpływ kosciola na prawodastwo, edukacje/ dyskryminacja religijna
-czasami glowa panstwa to glowa kosciola
państwo z uprzywilejowanym głównym wyznaniem
Anglia, Dania, Grecja, Malta, Argentyna
państwo gdzie
-prawo religijne jest prawem nadrzednym
-religia dyktuje aspekty zycia
-czesto walka z innymi reliiami
państwo wyznaniowe (teokratyczne)
Iran, Arabia Saudyjska
kwestia relacji państwo-kościoł w Polsce
-gwarancja wolnosci sumienia i relgii
-prawo obywateli do swiatyn
-mozliwosc wychowania dzieci w wybranej woerze
-rownoprawnosc kosciol
-bezstronnosc wladz publicznych
-poszanowanie przez panstwo i koscioly wzajemnej autonomii
scentralizowany system organizacyjny, w którym władza powiązana jest z urzędem. Pojęcie to oznacza oderwanie władzy od obywateli, a wręcz podejmowanie przez urzędników decyzji szkodliwych dla społeczeństwa.
biurokracja
rynek regulowany, na którym dokonuje się transakcji kupna-sprzedaży instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu; przede wszystkim zbywalnych papierów wartościowych oraz instrumentów pochodnych.
Giełda Papierów Wartościowych