CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Flashcards
piramida maslowa
najważniejsze do najmniej ważnych
potrzeby fizjologczne
potrzeba bezpieczeństwa
przynależność
potrzeba uznania
potrzeba samorealizacji
cechy grupy społecznej
ma przynajmniej 2 osoby
wspólne wartośći
wspólne cele
strukturawewnętrzna
odrębność od innych grup
grupa odniesienia pozytywnego i negatywnego
grupy odniesienia pozytywnego odnoszą się do grup, z którymi człowiek się identyfikuje, czyli ich wartości i normy są spójne z jego własnymi.
negatywne grup, których wartości są przez jednostkę odrzucane
źródła więzi społecznej
naturalne (przyjaciele, rodzina)
stanowione (więźniowie, pobór do wojska)
zrzeszeniowe (pracownicy korpo)
etapy powstawonia więzi społecznej
styczność przestrzenna (stykanie się z innymi)
styczność psychiczna (przywiażywanie się)
styczność społeczna (wzajemne oddziaływanie stosunków i zależności społecznych)
rodzaje więzi społecznej
więź obiektywna (świadomość podobieństwa sytuacji życiowej, miejsca zamieszkania, wieku, zawodu)
więź subiektywna (poczucie wspólnoty z członkami zbiorowośći)
więź behawioralna (tworzy ją styczność społeczna; wspólnie podejmowane działania)
więź korporacyjna
poxzucie wspólnoty oparte na przekonaniu o wzajemnej niezbędnośći członków grupy do realizacji celów
reguły życia społecznego
zasada wzajemnośći - budowanie u drugiego człowieka poczucia zobowiązania, wzajemnośći np poprzez uświadczenie mu uprzyjmości
zasada zaufania
zasada pomocy- wspieranie jednostek słabszych
rodzaje rodzin wg. różnych kryteriów
wg władzy i poważania:
matriarchat
patriarchat
egalitaryzm (partnerstwo)
wg wielkości:
małe (nuklearne) (co najwyżej dwupokoleniowe)
wielkie (co najmniej trójpokoleniowe)
wg. miejsca zamieszkania:
patrylokalne- po ślubi- przy rodzinie męża
matrylokalne
neolokalne- po ślubie samodzielnie
wg. liczby małżonków:
mono
poli
wg. dziedziczenia nazwiska po matce/ojcu:
patrylinearne
matrylinearne
funkcje rodziny jako instytucji społecznej
opiekuńcza
prokreacyjna
seksualna
kontrolma
socjalizacyjna
stratyfikacyjna (nadanie pozycji społecznej członkom rodziny)
kulturowa
reakracyjna
emocjonalna
socjalizacja pierwotna
na jednostkę mają wpływ znaczący inni, przeważnie rodzice i najbliżsi krewni. Charakteryzuje się ona silnym emocjonalnym oddziaływaniem znaczących innych na jednostkę.;
nabywanie umiejetnosci, nasladowaie
socjalizacja wtórna
to etap socjalizacji, na którym człowiek przygotowuje się do pełnienia ról w dorosłym życiu, a po osiągnięciu tej dorosłości, modyfikuje i wzbogaca jedynie swoją osobowość, wchodząc w coraz to nowe role.’ trwa całe życie, np. nauka, analizowanioe, osoby niekoniecznie bliskie
socjalizacja dewiacyjna
kontrsocjalizacja; jednostka staje się taka, jakiej społeczeństwo nie chciałoby jej widzie
socjalizacja odwrotna
pokolenie starsze uczy się od młodszego
postawa konformistyczna vs non konformistyczna
komformizm- podporządkowanie
non- odwrotnie
oportunizm
postawa moralna charakteryzująca się rezygnacją ze stałych zasad moralnych lub przekonań dla osiągnięcia doraźnych korzyści, wybieranie zawsze tego, co jest w danej sytuacji korzystne.
legalizm
to co jest zgodne z oczekiwaniami musi być przestrzegane, gdyż wynika np. z obowiązujego prawa;
określa postawę społeczną, wyrażającą się w akceptacji wzorów postępowania zawartych w normach prawnych z uwagi na charakter tych norm.
nonkomformizm a antykomformizm
non- kiedy odrzucamy bo się nie zgadzamy
anty- kiedy odrzucamy nawet gdy się zgdzamy
system kontroli społecznej- składowe
zwyczaj- sposób postępoiwania w sytuacji
obyczaj- sposób postęowania w grupie
sankcja- sposób reagowania na zachowanie
rodzaje norm społecznych
nieformalne:
moralne (umysł człowieka, natura, Bóg) (czy to co robie jest dobre)
zwyczajowe (zwyczaj, nawyk) czy to co robię wypada
obyczjowe (obyczaj, tradycja)
formalne:
religijne (Bóg, religia)
prawne (państwo)
dewiacja społeczna
odchylenie od reguł działania społecznego, postępowanie niezgodne z normami, a także z wartościami przyjętymi w społeczeństwie lub w grupie społecznej.
typy reakcji na dewację społeczną
-styl karny (kara, odczuwanie bólu)
-styl kompensacyjny (dłużnik winny odszkodowania)
-styl terapeutyczny (dewiant wymaga pomocy)
-styl koncyliacyjny (dewiant jest stroną sporu który powinien być rozwiązany tak by przywrócić harmonię społeczną)
-strategia prewejci
-strategia reformu, resocjalizacji
anomia społeczna
sytuacja, w której osoba traci możliwość odróżniania dobra od zła w odniesieniu do społeczeństwa. W psychologii anomia to popadnięcie w egoizm i brak poczucia odpowiedzialności przed instytucjami i osobami
przyczyny anomi społecznej i skutki
przyczyny np:
rewolucja ustrojowa, technologiczna, wojna, przemiany obyczjowe
skutki np:
dezorientacja, alianecja jednostki, rozpad więzi, nasilenie egoizmu
Rożnica między charakterem a osobowością
charakter- cecht względnie stałe, oparty na wartościach, określający stosunek do ludzi, świata
osobowość- cechy psychiczne i czynniki wewnętrzne wpływające na postępowanie jednostki, sposób myślenia, zachowania, odczucia- charkter+ temperamnt
typy osobowości wg Hipokratesa
melancholik (nastrojowy smutny)
cholertk (gwa ktowny energiczny)
flegmatyk (powolny spokojny dokładny)
sangwinik (uczucuiwy wesoły ruchliwy)
Zygmunt Freud
w psyche ludzkiej wyodrębnił świadomość, przedświadomość i nieświadomość (największy wpływ).
id (naturalne popędy i instyktyty)
superego (ideały i normy)
ego (poziom zapadania decyzji równoważacy superego i id)
Carl Gustav Jung
kontynuator teori Freuda
wprowadził nieświadomosć zbiorową z funkcjonującymi w niej archetypami (wyobrażenie wspólne dla społeczeństwa np. archetyp kobiecości/ męskości)
Alfred Adler
osobowść jednostki jest kształtowana przesz dązenie do przewagi nad innymi, które wynika z poczucia niższości (człowiek powinien to zwalczać)
Erich Fromm
polemika Freuda
człowiek powinien kształtować swoją osobowść wraz z innymi, nie w samotności
zdrowe społeczeństwo, braterstwo- potrzebne
Erich Erikson
neofreudysta
umiejętność rozwiązywania kryzsyów rozwojowych jest najważniejsza (pojawiają się od dzieciństwa do późnej starości) dla osobowosci
Gordon Allport
na cechy osobosci wpływa dzieciństwo i wspołeczesne otoczenie
3 grupy cech:
wyraźne- mocno kojarzące się z daną osoboą
centralne (tworzące podstawe osobowsci np szczerosc pracowitosc)
wtórne (uwidoczniają się w okreśłonych sytuacjach)
Albert Bandura
najważniejsze dla kształtowania się człowieka jest uczenie sie obserwacyjne
akceptacja a tolerancja
akceptacja- bierne aprobowanie inncyh wartości, pogodzenie się z czymś czego nie możńa i nie chce się zmienić)
tolerancja-czynne podejście do różnorodności, otwartość na dyskusje
stygmatyzacja
«publiczne potępianie jakiejś osoby lub grupy osób i odrzucanie ich w kontaktach społecznych»
– proces nadawania określeń dotyczących zachowania jednostkom, grupom społecznym lub kategoriom społecznym, w wyniku czego przyjmują one nadane im cechy i zaczynają działać zgodnie z przypisanymi im etykietami
autostereotyp
stereotyp, wyobrażenie o sobie lub własnej grupie społecznej lub narodowej, tak pozytywne, jak i negatywne, o jej zaletach i wadach. Samoocena własnej grupy, do której przyrównujemy przedstawicieli innych grup.
rodzaje konfilktów społecznych
- ze względu na źródlo konfliktu
strukturalne (np. róźnice klasowe)
sytuacyjne (wynikają z np. różnego systemu wartości) - ze względu na strony konfliktu:
klasowe
wyznaniowe
pokoleniowe
rasowe - ze względu na zakres konfliktu
totalne
fragmentaryczne
4.ze względu na przebieg:
gwatowne (przemoc)
niegwałtowne (metody pokojowe)
konstuktywne sposoby rozwiązywania konfliktów
negocjacje
mediacje
arbitraż
koncyliacja
inne (np. sąd, referndum, głosowanie)
mediacja
rozmowa z udziałem obu stron za pośrednictwem osoby trzeciej proponujacej rozwiazanie któremu strony nie muszą się podporządkować
arbitraż
rozmowy za pośrednictwem osoby trzeuchej ktorej strony muszą się podprządkować