ASPEKTY ETNICZNE ŻYCIA SPOŁECZNEGO Flashcards
Czynniki narodowotwórcze
język, alfabet
terytorium
struktury państwowe
gospodarka
kultura
religia
świadomość narodowa
koncepcja narodu etniczno kulturowa (antopologiczna)
Najważniejsze czynniki powstania narodu to język, religia, zwyczaje, obyczaje, historia, terytorium, czyli czynniki kulturowe.- to one pozwlają państwu przetrwać
Jest to określane jako droga od narodu do państwa.
koncepcja narodu politologiczna
Dążenie do utworzenia własnego państwa jest najważniejszym czynnikiem narodowotwórczym.
Państwo jest gwarantem ochrony takich czynników, jak język, obyczaje, zwyczaje, religia przed obcymi wpływami.
forma skrajnego nacjonalizmu w postaci bezkrytycznego uwielbienia własnego narodu
szowinizm
pogląd wyrażający brak podlegania podziałom kulturowo-politycznym i terytorialnym, lecz zarazem szanujący te podziały i stosujący się do reguł panujących na danym terytorium. , ingnrująca tradycje narodową postawa
kosmpolityzm
bezkrytycznie manifestowana otwartość i sympatia wobec wszystkiego, co odmienne w danej kulturze
ksenofilia
czynniki sprzyjające asymilacji
-mniejsza grupa
-rozporoszna grups (diaspora)
-sprzyjająca asymilacji polityka pańśtwa
-odmiennosc kulturowa
chec powrotu do wlasnych korzeni
natywizacja
podobieństwa między mniejszością narodową i etniczną
-obie mniejszości są mniej liczne od pozostałej części ludności Polski
-obie mniejszości w sposób istotny odróżniają się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją
-obie mniejszości dążą do zachowania swojego języka, kultury
-obie mniejszości mają świadomość własnej historycznej, wspólnoty narodowej i są ukierunkowane na jej wyrażanie
i ochronę
-przodkowie obu mniejszości zamieszkiwali na terytorium
różnica między mniejszością narodową i etniczną
mniejszość narodowa utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie, a mniejszosc etniczna nie utożsamia się z naroddem zorganizowanum we własnym państwie
charakterstyka etniczności w polsce
jednolita narodowościowa
obecnie 1,55% obcokrajowcó
9 mniejszosci narodowych: Niemcy Ukraińcy Białorusini Rosjanie Litwini Żydzi Ormianie Czesi Słowacy
4 mniejszośći etniczne: Romowie Łemkowie Tatarzy Karaimi
1 społecznośc posługująca się jezykiem regionalnym: Kaszubi
akty prawne regulające sytuacje mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce
Konstytucja RP
Ustawa 2005 o mniejszosciach narodwych
-Konwencja Ochrony Praw Człowieka
nie są mniejszością etniczną ani narodową a społecznością posługująca się językiem regionalnym;pochodza z pomorza
Kaszubi
deklarowana narodowość inna niż polska lub wraz z polską -najliczniejsze w Polsce, które nie mają statsuu mniejszosci narodowej/etnicznej
ślązacy
amerykanie
anglicy
włosi
francuzi
gdzie emigranci polscy są
Niemcy
Francja
Białoriś
USA
Brazylia
Kanada
Argentyna
dokument potwierdzający przynależność do narodu polskiego, który może być przyznany osobie nieposiadającej obywatelstwa polskiego albo zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz deklarującej przynależność do narodu polskiego i spełniającej określone ustawą warunki.;- jeden z rodzicóe lub dziadków jest polakiem)
karta polaka
co daje karta polaka
możliwość korzystania z uprawnień w następujących sektorach: nauka, oświata, opieka zdrowotna, transport publiczny oraz muzea. Warunkiem do korzystania np. z bezpłatnego wstępu do muzeum jest konieczność okazania dokumentu.
kto decyduje w sprawie uznania wnioskodawcy za osobe pochodzenia polskiego
konsul
wielowartwowość tożsamci narodowej Królestwa Belgii
-nie istnieje jednordona
-silna mniejszosc niemiecka
-jezyki urzedowy: niderlandzki, francuski, niemiecki
podział na Flamamdów (spokrewnienie z Holendrami, katolicy, płn) i Walonów (naród romański, francsku, katolcy, płd)
wielowartwowość tożsamci narodowej Królestwa Hiszpani
-poszczegolne regiony z autonomią
-hiszpanski katalonski baskijski aranejski galicjski
wielowartwowość tożsamci narodowej Konfederacji Szwajcarskiej
małe ojczyzny- kantony
katolicy, protestanci
niemiecki francuski włoski romański
pocohodzenie- celtyckie germańskie łacińskie
absolwent uczelni- przynajmniej 3 języki
wielowartwowość tożsamci narodowej UK i Irlandi Północnej
państwo wieloetniczne; anglicy, szkoci, walijczycy (język walijski), zwolennicy funkcjonwiania w uk, irlandczycy (jez irlandzki), protestanci vs katolicy
polityka włączania imigrantów, założenie ze imgranci to prszyli obywatele panmstwa, brak wsparcia dla podtrzymania ich etnicznej roznorodnosci; roznosci etniczne to zlo
model unifkacji/asymilacji
polityka włączania imigrantów, założenie że ich odrebnosc to prywatna sprawa, brak wsparcia dla podtrzyamnia jej ale jej akceptacja
model integracji
polityka włączania imigrantów, przyznanie obywatelstwa nie towna sie likwidacj odrebnosci wspieranie wielokulturowsoci
model wielekulturowy
proces jakościowych i wieloaspektowych zmian kulturowych wywołanych kontaktem odmiennych systemów kulturowych w sytuacji ich ciągłej i bezpośredniej konfrontacji, prowadzący do stopniowych przekształceń w jednym lub we wszystkich wchodzących w interakcję systemach.
akulturacja
człowiek należący do rdzennej ludności danego obszaru.
autochton
stanowią ok 2-3% australii
-byli poddawani przymusowej asymilacjo m in rezerwaty odbieranie dzieci
pełne prawa wyborcze od 1965
aborygeni
-zamieszkaujacy rosje
-byli im narzucane daniny ekspolatacja choroby glod alkoholizm
-po 1917 nadanie pewnej autonomii
-wzrost niecheci od XXI w
Buriaci
Jakuci
Tuwińcy
Chakasowie
Ałtajczycy
Nieńcy
-zamieszkuja kanade
-raisistowsko indanie i eskimosi
stanowią ok 5%
-ustawa o indianach 1876- dyksyrminacja rezerwaty przymusowe szkoły
inuici i metysi
zamieszkuja usa
mniej niz 1%
-przesladowani
-potem chronieni
indianie
Romowie
nieterytorialny naród lub grupa etniczna pochodzenia indyjskiego, której członkowie tworzą diasporę zamieszkującą większość państw świata.
Romowie stanowią społeczność o tradycjach nomadycznych wysoce zróżnicowaną pod względem językowym oraz kulturowym.
W Polsce zamieszkują głównie w miastach: Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, Łodzi, Krakowie i wielu innych
łemkowie
– wschodniosłowiańska grupa etniczna identyfikująca się jako część narodu rusińskiego (karpatoruskiego) bądź jako część narodu ukraińskiego.
poslki kosciol prawoslawny;
Tradycyjnie członkowie tej mniejszości zamieszkiwali tzw. Łemkowszczyznę, czyli Beskid Niski i część Beskidu Sądeckiego.(małopolska i podkarpacie)
tatarzy
grupa ludów tureckich z Europy wschodniej oraz północnej Azji. Wywodzą się z terenów północno-wschodniej Mongolii i rejonu Bajkału
wyznająislam, prawosławie
Zamieszkują tradycyjnie w województwie podlaskim,a opócz tego osrodki miejskie jak gdańsk i warszwa
karaimi
grupa etniczna i religijna, licząca kilka tysięcy osób, spośród których ok. 1600 żyje w Europie, kilkuset do kilku tysięcy w Izraelu, a mniejsze grupy także m.in. w Turcji, Egipcie i USA. Ich religia narodowa to karaimizm.(możliwe ze dawniej zamieszkiwali bliski wschód)
koncepcje powstania narodu
koncepcja antopologiczna (język, kultura, świadomość narodowa)
koncepcja politologiczna (okręslona paśntwowość dązenie do jej stworzenia)
skrajny nacjonalizm
szowinizm
postawa przeciwna do nacjonalizmu; zakłada równouprawnienie i współprace narodów
internacjonalizm
gdzie mieszkają mniejszości etniczne
tatarzy: pomorskie podlsaskie (islam)
łemkowie: lubuskie małopolskie podkarpackie (prawosławie, obrzędek bizantyjski)
karami: dolnośląskie łódzkie mazowiecki (wywodzą się z krymu, relgiia ala judaistyczna głównie większe miasta)
romowie: małopolska śląskie dolnośląskie
mniejszości narodowe w Polsce- zamieszkiwanie
Ukraińcy: pomorskie warminskomazurskie podlaskie (akcja wisłą)
Rosjanie: dolnośląskie warm-mazutskie (wywodzą się z fal imigracyjnych)
Białorusini: podlaskie (prawosłąwni)
Litwini: podlaskie (rzymscy katoloicy)
Niemcy: Śląskie i Opole (katolicy)
Ormianie: śląskie mazowieckie warszwa krakow
Czesi: łódzkie (ewangelicy)
zazwyczaj związana z językiem religią świadomościa historyczną barawami narodowymi
kultura narodowa
polega na dostrzeganiu różnorodności kultur, które można zrouzmeic w pełni po kontekscie ich zasad
relatywizm kulturowy
sposoby nabycia obywatelstwa
pierwotne:
krwi
ziemi (dziecko na terenie)
wtórne: te wszystkie repatriacje zwiazki malzenskie naturalizacje
utrata obywatelstwa
za pośrednictwem wojewody bądz konsula do Prezydenta RP
swoją działalnościa moga wpływać na decyzje podejmowane prez władze
grupy nacisku
