RYWALIZACJA O WŁADZE

Question 1

etapy kształtowania się partii politycznych

Answer 1

1)koterie- frakcje artystyczne- niewielka liczby członków, nieformalny charakter min torysi, wigowie, Familia Czartoryskich

2)kluby polityczne (partie klubowe)- niewielka liczba członków, formalny charakter bez rozbudowanych strukutr- m.in. jakobi, żyrondiści, Klub Przyjaciół Konstytucji

3)partie masowe- duża liczba członków, rozbudowana struktura, wierność ideologi min. PPS, PSL, SPD w Niemczech

4)parie wyborczy- mała liczba członków, dużo sympatyków, partia opini, nacisk na konretne problemy- min, Partia Demokratyczna USA

Question 2

Funkcje partii politycznych w państwach demokratycznych

Answer 2

kształtowanie elit politycznych
ideologiczno-propagandowa formułowania doktyryn
opiniotwórcza i edukująca
rządzenia
wyborcza

Question 3

-rezygnacja z reprezentowania konkretnej grupy społecznej
-elektorat w jak największej gr ludzi
-rozmyty ideowo program polityczny
-oparcie siły na wyborcach
-szukanie fundatorów

Answer 3

partie wyborcze

Question 4

-pozbawione instytucjonalsci
np feminizm, ekologizm
-korzystanie z kryzsu demokracji
-przywołanie tematów w dyskursie publicznym, sczególnie kontrowersyjnych

Answer 4

nowe ruchy społeczne

Question 5

-wykorzystanie kryzsu istniejących partii
-krtyuka działania starych partii
-działanie w imieniu tzw ideologi nowoczesności- mobilizacja ludzi do działania i ataku oporu

Answer 5

nurty antysystemowe/antyestablishmentowe

Question 6

układ wszytsckih partii polityczncyh, a także organizacji quasi partyjnych, stousnek i relacje między nimi

Answer 6

system partyjny

Question 7

podział systemów partyjnych ze wzgledu na ilosc/podziały władzy

Answer 7

jednopartyjny- partii hegemonicznej

dwupartyjny i wielopartyjny
(- parti dominujacej, dwuipółpartyjny, dwublokowy, kooperacji partii, rozbici wiellopartyjnego)

Question 8

podział systemów partyjnych ze względu na sposób tworzenia rządów

Answer 8

zrównoważony
niezrównożony
rozproszony

Question 9

istnieje tylko jedna legalna partia
-zakaz działania innych partii

min NSDAP, Włochy faszystowskie, KRLD

Answer 9

system jedopartyjny

Question 10

odmiana systemu jednopartyjnego, nominalnie istnieje kilka partii, faktycznie tylko jedna z pełni fukncję władzy, zmuszając resztę partii do podporządkowania się

min w Polsce 1948-89 układ PZPR- ZSL-SD

Answer 10

system partii hegemonicznej

Question 11

istneije wiele partii, ale to dwie sposrod nich mają realne szansy zdobycia władzy, zazwyzaj większościowa ordynacja; stabilny system polityczny

USA, UK

Answer 11

system dwupartyjny

Question 12

istnieją conajmniej trzy partie mające sznase na zdobycie władzy, często proporcjonalna ordynacja wyborcza, może powodować powstawanie rządów koalicyjnych; często prowadzi do rozbicia politycznego

Answer 12

system wielopartyjny

Question 13

wśród wielu istniejących parti jedna cieszys ię zdecydowanie najwiekszym poparciem i ppzostaje bez przerwy u władzy

min Szwecja- gdzie prawie bez przerwy rządzi Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza
Meksyk, Indie, RPA

Answer 13

system wielopartyjny- partii dominującej

Question 14

istnieją dwie partie najczęsciej koalicje, dominujące nad pzoostałymi; zwykle potrzebują współpracy z mniejszą partią by rządzić

min powojenne Niemcy- SPD, CDU, Austria, Hiszpania

Answer 14

system wielopartyjny- dwuipółpartyjny (ustabilizowany)

Question 15

istnieje wiele partii, które rywalizują w ramasch dwóch koalcji, najczesciej centroprawicej i centrolewicowj

spotykany we Włoszech, Francji, Chile, na Wegrzech

Answer 15

system wielopartyny- dwublokowy

Question 16

największe partie które rywalizują ze sobą po wyborach wspólpracują, tworząc koalicyjny rząd

Szwajcaria, do 2008-4 różne partie

Answer 16

system wielopartyjny- kooperacji parti

Question 17

istnieje wiele partii, żadna z nich jednak nie jest większościową, konieczność tworzenia koalcij, najczęściej centowej, może zagrażać stabilności systemu parlamentarnego

Peru, Boliwia, Polska lata 90te

Answer 17

system wielopartyny- rozbicia wielopartyjnego (nieustabilizowany)

Question 18

występuje w nim wyraźna polaryzacja, ale bez dłuższej dominacji jednego ugurupowania, tendencja do regularnej zmiany rządów

min USA, UK

Answer 18

system zrównoważony

Question 19

jedna partia rządzi samodzielnie albo dominuje w koalcji przez dłuższy czas, wybory w prasktyce nie decydują o przejęciu władzy, mogą jedynie wpływać na jej zakres uczestncitwa w rządzie

RFN z dominacją CDU i SPD

Answer 19

system niezrównoważony

Question 20

nie występuję wyraźna polaryzacja, kilka parti może uzsykać podobny wynuk, polityczny skład rządu potrafi ulegać zmianie miedzy wyborami

Belgia, Finlandia, 2000s Polska

Answer 20

system rozproszony

Question 21

Wielka Brytnia

Answer 21

system dwupartyjny
Partia Konserwatywna i Partia Pracy
obecnie rządzi Partia Konserwatywna- Rishi Sunak

Question 22

Niemcy

Answer 22

system dwuipółpartyjny
Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Unia Chrześcijańsko-Spoęłczma
Socjaldematycnza CDU/CSU

currently: Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) , Olaf Scholz

Question 23

Szwajcaria

Answer 23

system wielopartyjny kooperacji partii
Szwajcarskia Partia Ludowa (SVP)- rządzi, Partia Socjaldemokratyczna (SP)

Question 24

Francja

Answer 24

system wielopartyjny dwublokowy

blok prezydencki: Republiko Naprzód!, Ruch Demokratyczny
blok centroprawicowy: Republikanie, UDI

(Skupiona wokół prezydenta Francji Emmanuela Macrona centroprawicowa koalicja Razem- RZĄDZI)

Question 25

Włochy

Answer 25

system wielopratyjny dwublokowy

blok centroprawicowy Liga Płn, Forza Italia
blok centrolewicowy: Partia Demokratyczna, Partie Tyrolskie

rządzi blok prawicowy

Question 26

rodzaj wyborów, w których prawo do udziału mają wszyscy obywatele danego kraju, którzy spełniają określone kryteria, takie jak wiek i obywatelstwo.

Answer 26

wybory powszechne

Question 27

demokratyzacja prawa wyborczego wybrane kraje

Answer 27

dla męźczyzn:
1848 Francja
1870 Stany Zjednoczone
1918 Polska, UK

dla kobiet:
1893 Nowa Zelandia
1902 Australia
1906 Finlandia
1918 Polska, UK

Question 28

proces, w którym wyborcy oddają swoje głosy w sposób poufny i anonimowy. Oznacza to, że nikt, ani inni obywatele, ani władze, nie mają prawa wiedzieć, za kogo konkretny wyborca głosuje

Answer 28

wybory w głosowaniu tajnym

Question 29

proces, w którym obywatele sami głosują na swoich przedstawicieli lub projekty

Answer 29

wybory bezpośrednie

Question 30

polegają na wyborze przez obywateli delegatów lub elektorów, którzy dokonują finalnego wyboru w wyborach

Answer 30

wybory pośrednie

Question 31

wybory, w których głosy obywateli mają równą wagę, siła głosu każdego obywatela jest taka sama

Answer 31

wybory równe

Question 32

wyborcy mają różną liczbę głosów- głosy nie mają równej wagi, głos w róznym stopniu wpływa na wynik wyborów

Answer 32

wybory nierówne

Question 33

wybory które polegają na tym, że partie lub kandydaci zdobywają mandaty na podstawie uzyskania większości głosów w danym okręgu wyborczym lub okręgu jednomandatowym (JOW)

Answer 33

wybory większosciowe

Question 34

opierają się na proporcjonalnym przyznawaniu mandatów w parlamencie lub innej instytucji na podstawie ogólnego odsetka głosów uzyskanych przez partie lub kandydatów, co pozwala na reprezentację różnych grup i poglądów politycznych proporcjonalnie do wyników wyborów.

Answer 34

wybory proporcjonalne

Question 35

system wyborczy, który łączy elementy zarówno wyborów większościowych, jak i proporcjonalnych w jednym procesie wyborczym. W takim systemie część mandatów jest przyznawana na podstawie wyborów większościowych w okręgach jednomandatowych lub wielomandatowych, podczas gdy pozostałe mandaty są przydzielane proporcjonalnie na szczeblu ogólnokrajowym lub regionalnym.

Answer 35

wybory mieszane

Question 36

metoda Dhonta

Answer 36

Metoda przydzielania mandatów proporcjonalnie do ogólnego odsetka głosów uzyskanych przez partie.
Polega na podziale liczby głosów uzyskanych przez każdą partię przez kolejne liczby naturalne (1, 2, 3,5 itd.), a następnie przydzielaniu mandatów partiom z kolejno największą ilością podziałów.

Ten system jest szeroko stosowany w krajach, takich jak Belgia, Finlandia, Hiszpania, Holandia, Islandia, Japonia, Szwajcaria Polska, czy Izrael.

Question 37

zalety i wady system dhonta

Answer 37

Zalety:
Prosta i przejrzysta metoda
Może zmniejszyć ryzyko nadmiernego rozdrobnienia politycznego i pomaga w utworzeniu bardziej stabilnych rządów.

Wady:
Faworyzuje większe partie
Zmniejsza reprezentatywnoś parlamentu

Question 38

partia zdobywająca większość głosów podczas wyborów w skali całego kraju lub okręgu, otrzymuje nieproporcjonalnie dużą liczbę mandatów, pomimo że procent poparcia dla konkurujących partii przed wyborami jest zbliżony.

Answer 38

efekt św. Mateusza

Question 39

metoda Sainte- Lague

Answer 39

sposób przydzielania mandatów w proporcjonalnych wyborach. W tym przypadku stosuje się dzielenie liczby głosów uzyskanych przez partie przez kolejne liczby nieparzyste (1, 3, 5, 7 itd.) i przydzielanie mandatów partiom z największą ilością ilorazów.

Przykładem kraju, w którym stosuje się ten system, jest Niemcy, Nowa Zelendia Dania, Norwegia, Szwecja

Question 40

Formuła Sainte-Lague-wady i zalety

Answer 40

Zalety:
Bardziej proporcjonalny, akuratny
.
Wady:
Faworyzuje średnie partie
Skomplikowany do obliczeń

pośrednia metoda między Dhontem a Harem Neymerem

Question 41

metoda Hare’a-Niemeyra

Answer 41

metoda najwyższej średniej ilorazowej, jest stosowany do przydzielania mandatów proporcjonalnie do ogólnego odsetka głosów. W tym systemie stosuje się dzielenie liczby głosów uzyskanych przez partie przez średnie ilorazowe (iloraz liczby głosów i ilości mandatów, które partia już zdobyła).

Stosowany kiedyś w Polsce, Włoszecg, Niemczech (do 2005)

Question 42

zalety i wady formuły hare’a-niemyera

Answer 42

Zalety:
Bardzo proporcjonalny
Ogranicza nierówności

Wady:
Prefuje małe partie
Skomplikowany do obliczeń
-nie sprzyja satbilziacji gabinetowej

Question 43

Argumenty za stosowaniem ordynacji większościowej

Answer 43

Stabilność rządu
Pogłębianie więzi między wyborcami a przedstawicielami: W systemach większościowych wyborcy wybierają jednego konkretnego kandydata, co może prowadzić do silniejszych więzi między nimi a ich przedstawicielem.
pozwala kandydatom niezależnym na startowanie w wyborach
przejrzysta i zrozumiała dla obywateli

Question 44

Argumenty za stosowaniem ordynacji proporcjonalnej

Answer 44

Bardziej proporcjonalna reprezentacja
Wzmacnianie pluralizmu
pozwala partiom mniejszosciowym na uzyskanie mandatu

Question 45

przesunięcie głownej uwagi z strategu w procesie wyborczym z parti i programu na osobę lidera; kluczowa rola mediów

Answer 45

personalizacja wyborów

Question 46

podjęta w specjalnym głosowaniu uchwała parlamentu w systemie rządów parlamentarno-gabinetowych, wyrażająca brak zaufania do działalności ministra albo rządu, prowadząca do ich dymisji. Jest to instrument egzekwowania politycznej odpowiedzialności ministra czy rządu.;
zapewnia stabilność rządu i nie douszcza do tzw negatywnej wiekszosci parlamentu

Answer 46

konstruktywne wotum nieufności

Question 47

europejskie państwa gdzie wystęuje konstruktywne wotum nieufności

Answer 47

Niemcy
Wegry
Belgia
Hiszpania
Polska
Słowenia

Question 48

minimalny procent poparcia wyborców uprawniający komitet wyborczy do uczestniczenia w rozdziale mandatów. Występuje on w proporcjonalnych systemach wyborczych.

Answer 48

klauzula zaporowa

Question 49

skutki zastosowania klauzli zaporowej

Answer 49

-przeciwdziała rozdrobneiniu sceny politycznej
-zmienszja sie ilosc parti reprezentowanych w parlamentvir
-utrudnia uzyskanie mandatu ugrupowaniom skrajnym
-gwaruntuje sprawne działanie parlemntu

Question 50

okręgi wyborcze, w których mandat zdobywa tylko jeden kandydat.

Answer 50

JOW

Question 51

cele współczennego marketingu polityvznegi

Answer 51

-paralizowanie krytycznego myslenia
-redukowanie wiedzy obywateli
-psucie demokracji

Question 52

technika ta polega na wykorzystaniu w przekazie reklamowym elementów wzbudzających skrajne emocje., zaskoczenie, kontrowersja, skandal

Answer 52

marketing szokujący

Question 53

tendencję do bezgranicznej, zbytniej tolerancji wobec zachowań innych osób.

Answer 53

permisywizm