Sléttir vöðvar

Question 1

Sá hluti úttaugakerfisins sem stýrir sléttum vöðvum og hjartavöðvi

Answer 1

Ósjálfráða taugakerfið (sjálfvirka, ANS)

Question 2

Uppbygging sléttra vöðva

Answer 2

Spólulaga

Einn kjarni

Frumurnar ekki jafn langar vöðvanum

Samdráttur byggir á aktíni og mýósíni - trópómýósín (Ekki trópónín)

Þræðir mynda ekki vöðvaþræðlinga (Ekki Z línur eða sarcomerur)

Question 3

Í stað Z-línanna koma akkerispunktar

Answer 3

dense bodies

Question 4

Grunnvirknin sú sama og hjá beinagrindarvöðva

Answer 4

Mýósín tengist við aktín og notar ATP til að framkalla samdrátt

Question 5

Ólíkt með aktín þræðina og mýósín

Answer 5

Mýósín togar aktín þræðina til sín (í sitthvora áttina) og styttar þannig vöðvann.

Mýósín hefur fullan aðgang að aktíni (skarast alveg)

Question 6

Hvað er ekki í sléttum vöðvum í þunnum þráðunum sem er ólíkt með beinagrindarvöðva

Answer 6

trópónín

Question 7

Aukinn Ca2+ styrkur => Aukinn samdráttur

Answer 7

Léttar próteinkeðjur á mýósíni blokka bindingu við aktín

Aukinn Ca2+ styrkur => próteinkeðjurnar fosfórast (ATP notað) => Fosfórað mýósín getur bundist aktíni => Samdráttur

Question 8

Hækkaður Ca2+ styrkur í umfrymi sléttrar vöðvafrumu leiðir til þess að

Answer 8

mýósín getur tengst aktíni (í slökun eru tengsl aktíns og mýósíns blokkuð af prótínkeðjum sem eru fyrir)

Question 9

það þarf ATP til að

Answer 9

hleypa mýósín að aktíni

til að mynda samdráttinn

Question 10

Faískir sléttir vöðvar

Answer 10

Boðspennur

Hröð aukning í Ca2+ styrk

Snöggir samdrættir

t.d. í meltingarfærumv

Question 11

Tónískir sléttir vöðvar

Answer 11

Himnuspenna -55 til -40mV

Opin Ca2+ göng

Stöðugur samdráttur

Stýring á Ca2+ styrk => Stýring á samdráttarkrafti (t.d. með boðefnum)

t.d. í æðum

Question 12

Flokkur slétta vöðva sem eru breytilegir samdráttarkraft

Answer 12

Fasískir

Question 13

Flokkur slétta vöðva sem eru alltaf í einhverjum samdrætti, er mismikill

Answer 13

Tónískur

Question 14

Fjöleininga sléttur vöðvi (Multiunit)

Answer 14

Margar sjálfstæðar einingar

Stjórnað af sjálfvirka taugakerfinu

Taugafruma virkjar hverja einingu

Question 15

Fjöleininga sléttur vöðvi (Multiunit) - Dæmi

Answer 15

í veggjum loftvega til lungna

í lithimnu augans

í vöðvunum -> “gæsahúð”

Question 16

Sléttir vöðvar úr einni einingu (Single unit)

Answer 16

Vöðvinn dregst allur saman sem ein eining - Gatatengi milli frumna

Flestir sléttir vöðvar

Þurfa ekki taugaboð til að dragast saman

Question 17

Fjöleininga - Fasískur eða tónískur?

Answer 17

Fasískir vöðvar

Question 18

Sléttir vöðvar úr einni einingu - Fasískur eða tónískur?

Answer 18

Geta verið fasískir eða tónískir

Question 19

Gatatengi milli frumna gera það að verkum að spennubreytingar berast

Answer 19

hratt og vel milli frumna

Question 20

Þetta er ólíkt því sem gerist í beinagrindarvöðva og í fjöleininga sléttum vöðva

Answer 20

Ef það verður afskautun á einum stað ferðast sú afskautun hratt um vöðvann og hann dregst allur saman - Sléttir vöðvar úr einni einingu

Question 21

Hvernig breyta sléttir vöðvar úr einni einingu himnuspennunni?

Answer 21

breyta henni sjálfir

Question 22

Þurfa sléttir vöðvar ur einni einingu taugaboð?

Answer 22

Nei

Question 23

Fasískir einnar einingar sléttir vöðvar

Answer 23

Gangráðsfrumur ná þröskuldi reglubundið eða óreglulega (t.d. í meltingarvegi)

Spennan dreifist um gatatengi => Samdráttur

Question 24

Tónískir einnar einingar sléttir vöðvar

Answer 24

Alltaf eitthvað af Ca2+ í umfrymi

Alltaf einhver samdráttur

Þurfa ekki taugaboð

Question 25

Það er ekki þannig að taugakerfi eða hormón hafi engin áhrif á einnar eininga slétta vöðva

Answer 25

Bæði taugakerfið og hormón geta stillt af virkni sjálfvirku sléttu vöðvanna, t.d. gert það líklegra að boðspenna náist.

Munurinn er að í beinagrindarvöðvum og fjöleininga sléttum vöðvum (sem allir eru fasískir) valda taugaboð klárt samdráttum.

Í sjálfvirkum einnar einingar sléttum vöðvum (ýmist fasískir eða tónískir) stillir taugakerfið samdráttinn af en veldur honum ekki beint.

Question 26

Hvernig breytir einnar einingar vöðvi styrk samdráttar?

Answer 26

Allur vöðvinn dregst saman í einu

Breytingar á Ca2+ styrk í umfrymi breyta styrk samdráttar

Áhrif á Ca2+ styrk

Question 27

Hvernig breytir einnar einingar vöðvi styrk samdráttar? - Áhrif á Ca2+ styrk

Answer 27

Taugaboðefni sjálfvirkja taugakerfisins

Sum hormón

Tog á vöðva

Efni úr efnaskiptum vefsins

Question 28

Áhrif sjálfvirka taugakerfisins á slétta vöðva

Answer 28

Acetylcholine (sef) eða Noradrenalín (drif)

Losnar á margar vöðvafrumur

Breytir Ca2+ styrk

Flestir sléttir vöðvar ítaugaðir af bæði drif- og seftaugakerfinu

Question 29

Dæmi um sléttan einnar einingar vöðva - Legvöðvi

Answer 29

Dregst saman vegna oxýtósíns (hríðarhormón)

Slaknar vegna adrenalíns

Bregst við togi með því að hleypa Ca2+ inn um tognæm göng

Question 30

Dæmi um sléttan einnar einingar vöðva - Í veggjum slagæðlinga

Answer 30

Víkka vegna staðbundinna efna eins og CO2 og H+

Question 31

Samhengi lengdar og samdráttar - Í beinagrindarvöðva

Answer 31

Vöðvinn lengist eða styttist um ca. 30% frá bestu lengd

Question 32

Samhengi lengdar og samdráttar - Sléttur vöðvi

Answer 32

0,5-2,5x af „eðlilegri lengd” = Í lagi

Gott því hol líffæri þurfa að þenjast út og tæmast eftir aðstæðum

Snögg teygja => Aukinn kraftur fyrst en slaknar svo

Question 33

Sléttir vöðvar

Answer 33

dragast hægt saman

eru lengi að slaka aftur

nýta ATP betur en beinagrindarvöðvar

nota yfirleitt loftháða orkuvinnslu (en geta glýkólýsu)