Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Lífeðlisfræði I > Hjartað > Flashcards

Hjartað Flashcards

1
Q

Einstreymislokar

A

blóð kemst í rétta átt en ekki til baka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

AV valve

A

A = antrium = Gátt

V = ventricle = Slegill

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hjartað er sjálfvirkt

A

gangráðsfrumur búa til rafpúls

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Það er sjálfvirkni í hvaða frumum og göngum?

A

gangráðsfrumum og Na göng

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

SA hnútur ræður af því að

A

boðspenna frá SA fer niður hina hnútana sem truflar og tekur yfir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hlutverk AV hnúta og hinna fyrir utan SA hnút

A

leiða boðspennu niður

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

100 m sek töf í AV hnúti

A

svo að gáttirnar og sleglarnir séu ekki að dragast á sama tíma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvort er lengri boðspenna í hjartavöðvafrumum eða beinagrindarvöðvafrumum?

A

hjartavöðvafrumum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Er hægt að senda aðra boðspennu í hjartavöðvafrumum eins og í beinagrindarvöðvafrumum?

A

Nei

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Leiðslur

A

munurinn á a.m.k 2 punktum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Skaut

A

einn punktur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hjarta og blóðrásarkerfi - Ferli

A
  1. Súrefnissnautt blóð í fæti ferðast með bláæðum í átt að hjarta. Bláæðar verða stærri og að lokum er ein æð frá neðri hluta líkamans sem rennur inn í hjartað (neðri holæði). Einnig rennur bláæðablóð frá efri hluta líkamans í efri holhæð í hjartað.

2.Hægri gátt hjartans tekur við blóði frá neðri holæð og efri holæð.

  1. Úr hægri gátt berst blóðið niður í hægri slegil
  2. Hægri slegill pumpar blóðinu upp um lungnaslagæð sem skiptist í 2 lungnaslagæðar - til lunga
  3. Í lungunum losnar CO2 úr blóðinu en O2 bætist í blóðið. Þar mep er blóðið rautt
  4. Súrefnisríkt blóð frá lungum rennur um lungnabláæðar til hjartans. Blóðið rennur inn í vinstri gátt.
  5. Úr vinstri gátt rennur blóðið niður í vinstri slegil. Vinstri slegill dælir blóðinu út um ósæðina
  6. Úr ósæðinni greinast ýmsar slagæðar sem greinast og dreifa blóðinu um allan líkaman,
  7. Slagæðarnar greinast í minni slagæðar og að lokum rennur blóðið um háræðanet, sem liggur um næstum alla vefi líkamans. Í háræðunum losnar O2 úr blóðinu og CO2 er tekinn upp úr vefjum (og í smæstu slagæðunum/slagæðlingunum).
  8. Komin aftur á staðinn sem við byrjuðum á - súrefnissnautt blóð í bláæð í vef
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Blóð að hjarta

A

bláæðar - súrefnisnautt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Blóð frá hjarta

A

slagæðar - súrefnisríkt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Blóð í lungnaslagæðum

A

súrefnissnautt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Blóð í lungnabláæðum

A

súrefnisríkt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Súrefnisnautt

A

minna af O2 því vefir líkamans hafa notð hluta þess O2 sem barst með slagæðablóðinu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hægri slegill dælir um lungnahringrás

A

Lítil mótstaða, lágur þrýstingur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Vinstri slegill dælir um nánast allan líkamann

A

Mikil mótstaða, hár þrýstingur

Sterkari vöðvi, þykkari veggir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Lokur

A

milli gátta og slegla (hægri og vinstri)

í lungnaslagæð

í ósæð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hver er tilgangur þessara loka? - Milli gátta og slegla

A

blóð ekki út í gáttir við samdrátt slegla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hver er tilgangur þessara loka? - Í lungnaslagæð og ósæð

A

Blóð ekki til baka til slegla eftir samdrátt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Atrioventricular lokur

A

Milli vinstri slegils og gáttar - Bicuspid loka (mitral/mítur/tvíblöðkuloka)

Milli hægri slegils og gáttar - Tricuspid loka (þríblöðkuloka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Chordae tendineae

A

þræðir sem tjóðra niður lokurnar - tengja lokurnar við papillary vöðva innan í sleglum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Slagæðalokur

A

Hálfmánalaga blöðkur - Loka æðinni þegar blóð ætlar til baka inn í slegil

Ósæðarloka

Lungnaslagæðarloka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Af hverju eru ekki lokur milli bláæða og gátta?

A

lítill þrýstingsmunur (lítið flæðir til baka)

gáttarsvæðið við æðar dregst saman

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Lög hjartaveggjarins

A

Innst - endothelium

Miðjan - myocardium

Yst - epicardium

Gollurhús

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Endothelium

A

þunn þekja, þekur líka æðar að innan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Myocardium

A

hjartavöðvafrumur

meginhluti veggjarins

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Epicardium

A

þunnt lag sem umlykur myocardium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Gollurhús

A

2 lög

  • tengir hjartað við bandvef í brjóstholi
  • smurning (auðveldar hreyfingu hjartans)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Intercalated discs / Millidiskar

A

tengja hjartavöðvafrumur

-Desmosome/þéttitengi = Mekanísk tenging

-Gatatengi = Rafmagnstenging

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Ein gátt/einn slegill

A

ein eining

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Hvernig verður hjartsláttur til?

A

Gangráðsfrumur

Samdráttarfrumur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Gangráðsfrumur

A

búa til rafpúlsinn sem setur hjartslátt af stað

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Samdráttarfrumur

A

99% af hjartavöðvafrumum, dragast saman og pumpa blóði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Himnuspenna í gangráðsfrumum - sjálfkrafa boðspennumyndun

A

Gangráðsfrumur hafa ekki fasta hvíldarspennu

Himnuspennan beytist sjálfkrafa með tíma þar til hún nær þröskuldi og boðspenna verður til

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Himnuspenna í gangráðsfrumum - Lykilatriði

A

Sérstök Na göng sem hleypa Na inn við yfirskautun frumunnar (en ekki við afskautun eins og hjá öðrum)

Himnuspennan breytist vegna flæðis Ca úr geymslum inni í frumunni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Náttúrulegir gangráðar

A

Purkinje þræðir

Bundle of his

SA hnútur

AV hnútur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Purkinje þræðir

A

ganga eins og greinar út úr bundle of his

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

SA hnútur

A

RÆÐUR - boð send um hjartað 70-80x/mín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

AV hnútur

A

40-60x/mín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

AV og His knippi og purkinje

A

geta ekki haldið sínum takti -> SA hnútur tekur við og hefur áhrif (gefast ekki tímar til að halda sínum takti)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Til að hjartað sé góð pumpa

A
  • Samdráttur gátta verður að klárast áður en sleglar dragast saman
  • Samdráttur hjartafrumna verður að vera samhæfur
  • Samdráttur hægri og vinstri gátta á sama tíma og samdráttur hægri og vinstri slegla á sama tíma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Samdráttur hjartafrumna verður að vera samhæfur

A

Til að þrýsta blóðinu skipulega í rétta átt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Raförvun og samdráttur gátta

A

Boðspenna berst um gatatengi

Interatrial pathway

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Interatrial pathway

A

Sér leið til að flýta fyrir í vinstri gátt

Hægri og vinstri gátt dragast saman

á svipuðum tíma

48
Q

Leiðni milli gátta og slegla

A

Bara gegnum AV hnút (og His knippi)

Electrically nonconductive fibrous tissue

Frá SA hnúti til AV hnúts = 30 msek

Töf í AV hnúti = 100 msek

49
Q

Electrically nonconductive fibrous tissue

A

rafmagn fer bara eina leið milli gátta og slegla

50
Q

Af hverju er töfin í AV hnúti (100msek) praktískt?

A

gáttir dragast á undan sleglum (sleglarnir streitast ekki á móti þegar þeir eru að fyllast)

51
Q

Raförvun slegla

A
  1. Boðin berast um slegil - His knippi og purkinje þræðir
  2. Purkinje þræðir örva hjaartavöðvafrumur
  3. Boðspennan berast milli hjartavöðvafrumna - gatatengi
52
Q

Himnuspennubreytingar með tíma í frumum sem dregst saman:

Gangráðsfrumum VS “venjulegri” hjartavöðva frumu

A

Gangráðsfruma: sjálfkrafa breyting á himnuspennu og sjálfkrafa myndun boðspennu óvenjuleg

Hjartavöðvafruma: sérstakt að afskautunin helst mjög lengi (250msek á móti 1-2 msek í tauga og vöðvafrumum)

53
Q

Samdráttur í hjartavöðvafrumu

A

Meirihluti Ca kemur úr innanfrumugeymslu

Mikið Ca í umfrymi -> lengri samdráttur:

-300 msek (100 msek í beinagrindarvöðva)

-langur samdráttur -> betri pumpa

54
Q

Lengri ónæmistími í hjartavöðvafrumu

A

Ekki hægt að setja annan samdrátt fyrr en slökun hefur orðið

Nauðsynlegt fyrir pumpuvirkni - Samdráttur og slökun á víxl

Samdráttur hjartavöðvafrumu - 300msek

55
Q

Hjartarafrit

A

Rafskaut mæla rafvirkni á yfirborði líkama

(lítill) rafstraumur berst upp á yfirborð líkama vegna rafvirkni hjartans

mælt óbeint

56
Q

P bylgja

A

afskautun gáttanna

57
Q

Bilið milli P og R

A

töf í AV hnútum

58
Q

Q bylgja

A

of lítil og ekki mælanleg

59
Q

QRS hlutinn

A

afskautun sleglanna

(Á sama tíma eru gáttirnar reyndar að endurskautast (yfirskautast))

60
Q

ST bilið

A

sleglarnir eru afskautaðir og í samdrættir (tæmast af blóði)

61
Q

T bylgja

A

endurskautun slegla (yfirskautast)

62
Q

TP bil

A

allt hjartað endurskautað (yfirskautað)

63
Q

Ósæðin geymir þrýsting vegna teygjanleika

A

120/80 = blóðþrýstingur

64
Q

Slagrúmmál

A

það rúmmál sem slegill pumpar í hverju slagi

65
Q

End diastolic volume mínus End systolic volume

A

stroke volume (slagrúmmál)

66
Q

Systóla

A

samdráttur og tæming hjartahólfs

67
Q

Diastóla

A

slökun og fylling hjartahólfs

68
Q

Tíminn í Diastólu

A

500msek í hvíld

styttra í áreynslu

69
Q

Tíminn í Systólu

A

300msek í hvíld

minna við áreynslu

70
Q

Hámarkshjartsláttartíðni í ungu fólki er ca 200x/mín - Af hverju er ópraktískt (óhentugt) að hafa enn hærri tíðni ?

A

ef tíðni hækkar þá þarf diastólan að styttast meira, það mikil að slegillinn nær ekki að fylla sig nógu vel - útflæðið gæti minnkað

71
Q

Hjartahljóð - Löbb

A

AV lokur lokast

72
Q

Hjartahljóð - Döbb

A

slagæðalokurnar lokast

73
Q

Útfall hjartans (cardiac output)

A

Rúmmál blóðs sem dælt er frá einum slegli á mín

74
Q

Ef 5 lítrar / mín. renna út úr vinstri slegli, hvað rennur mikið úr hægri slegli?

A

5 lítrar - þarf að vera í jafnvægi

75
Q

Útfall hjarta

A

Hjartsláttartíðni * slagrúmmál

76
Q

Útfall hjarta í hvíld

A

5 L/mín

77
Q

Útfall hjarta við mikilli áreynslu

A

20-25L/mín

78
Q

Hvaða strúktur í hjarta stjórnar (á endanum) hjartsláttartíðni?

A

SA hnútur

79
Q

Sjálfvirkja taugakerfið hefur áhrif á hjartað - Parasympatíska kerfið

A

lítil ítaugun slegla

Vagus taug

ítaugar gáttir

áhrif á SA hnút og AV hnút

80
Q

Sjálfvirkja taugakerfið hefur áhrif á hjartað - Sympatíska kerfið

A

meiri ítaugun slegla

ítaugar gáttir (SA og AV hnúta)

ítaugar segla verulega

81
Q

Grunntíðni SA hnúts - Án áhrifa taugakerfisins

A

70-100x á mín

82
Q

Í hvíld - Parasympatísk áhrif

A

hjartsláttartíðni minnkar

83
Q

Við áreynslu/streitu - Sympatísk áhrif

A

hjartsláttartíðni eykst

84
Q

Stýring á sympatísku/parasympatísku jafnvægi

A

kjarni í heilastofni

adrenalín frá nýrnahettum

85
Q

Slagrúmmálinu er stjórnað á 2 hátt

A

-Innri stjórnun

-Ytri stjórnun

86
Q

Innri stjórnun

A

teygt meira á hjartavöðva þegar fyllist meira hjartað - Kraftur samdráttar eykst

87
Q

Ytri stjórnun

A

Sjálfvirka taugakerfið. Adrenalín

88
Q

Innri stjórnun á slagrúmmáli

A

Ef það kemur meira blóð inn í slegilinn í diastólu þá verður -> sjálfkrafa meiri samdráttur og meira blóð út í systólu

Kraftur í vöðva breytist eftir því sem er langur - eftir sem teygt er meira á vöðva þá virkar hann betur

89
Q

Ytri stjórn á samdráttarkrafti hjarta

A

Sympatísk taugavirkni

Adrenalín frá nýrnahettum

-s.s. sympatíska taugavirknin eykur samdráttarkraftinn = meira slagrúmmál

-Þá utanaðkomandi áhrif, stýrikerfi sem segir hjartanu að pumpa meira

90
Q

Útstreymishlutfall

A

hvað fer stórt hlutfall sem er í sleglinum út

91
Q

Útstreymishlutfall - formúla

A

slagrúmmál / rúmmál í lok diastólu

92
Q

Útstreymishlutfall heilbrigðis hjarta

A

50-70% í hvíld

90% við erfiði

93
Q

Hvað getur hjartað ekki sem beinagrindarvöðvar gera?

A

getur ekki sent margar boðspennur

getur ekki virkjað fleiri hreyfingar

94
Q

Munu á hjarta og beinagrindarvöðva

A

Beina

  • sumar hreyfieiningar dragast saman

Hjarta

  • allar vöðvafrumur dragast saman

Beina - kraftur aukinn:

  • fleiri einingar, samlagning samdráttar yfir tíma

Hjarta - kraftur aukinn:

  • teygt á vöðva (innri stjórn)
  • sympatísk örvun (ytri stjórn)
95
Q

Samantekt: Parasympatísk áhrif á hjartað

A

Acetylcholine losað

Hjartsláttartíðni - LÆKKAR

Töf í AV - HÆKKAR

Samdráttarkraftur í gáttum - LÆKKAR

96
Q

Samantekt : Sympatísk áhrif á hjartað

A

Noradrenalín losað

Hjartsláttartíðni - HÆKKAR

Töf í AV hnút - LÆKKAR

Hraði boða í gegnum leiðslukerfi (His og Purkinje) - hækkar

Samdráttarkraftur í gáttum og sleglum (ytri stýring) - HÆKKAR

Seytun adrenalíns frá nýrnahettum -HÆKKAR

Aðfall með bláæðum -HÆKKAR => Samdráttarkraftur - HÆKKAR

97
Q

Acetylcholine (Parasympatíksa) og noradrenalín (Sympatíska) - Hafa áhrif

A

á ýmis Jónagöng:

  • Aukið/minnkað gegndræpi fyrir jónum
  • Himnuspennubreytingar ganga hægar/hraðar
98
Q

Áhrif blóðþrýsting á vinnu hjartans

A

Sleglar þurfa að yfirvinna þrýsting í slagæðum

Illa opnar lokur => meiri vinna

99
Q

Næring hjartans - af hverju ekki nóg blóð úr hólfum (5L)?

A

Endothelium (innþekja) klæðir hjartahólf að innan og blóð lekur ekki í gegnum það

Blóð ekki innan úr hólfum og til vöðva

Sveim (diffusion) ekki nóg:

  • Mikil vegalengd
  • Mikil notkun (á súrefni og orkuefnum)
100
Q

Hvað nærir hjartað?

A

Kransæðar

101
Q

Kransslagæðar

A

ganga út úr ósæð

102
Q

Kranasbláæðar

A

tæmast inn í hægri gátt

103
Q

Fylling kransslagæða - Diastólu

A

70% blóðflæðis

104
Q

Fylling kransslagæða - Systólu

A

30% blóðflæðis

105
Q

Fylling kransslagæða - Er minna í Systólu af 2 ástæðum

A

Samdráttur slegils kreistir kransæðar

Ósæðarlokan þvælist fyrir opi kransæða

106
Q

Vinna hjartans er mismunandi í hvíld og áreynslu - Blóðflæði í kansæðum þarf að laga sig að þessu

A

kransæðar víkka þegar á þarf að halda

107
Q

Krafa hjartans um blóðflæð stjórnast af

A

þörfinni fyrir súrefni

108
Q

Adenosine

A

afleiðing á efnaskiptum í hjartanu (orkunotkun) - efni í ATP

109
Q

Kransæðasjúkdómar

A

Þrenging á kransæðum -> ónógt blóðflæði, mögulega hjartaáfall

110
Q

Æðakölkun

A

Æðaskellur (plaques) myndast -> Þrengja æðar

111
Q

Fylgikvillar æðakölkunar

A

Hjartaöng

Blóðsegamyndun og stíflur - Æðaskella rofnar => Blóðstorkun/blóðsegamyndun

112
Q

Hjartaöng

A

Of lítið blóð til hjartavöðva miðað við þörf

Brjóstverkur

113
Q

Thrombus

A

Staðbundin blóðsegi/tappi

114
Q

Embolus

A

Thrombus fer á flakk og stoppar við þrengingu

115
Q

Hjartaáfall

A

Hjartavefur skemmist/deyr vegna blóðþurrðar

Möguleg útkoma:

  • Dauði strax = of veikt hjarta til að pumpa/banvænar hjartsláttartruflanir
  • Dauði síðar = veiklaður hjartaveggur rognar/hjartabilun þróast
  • Full virkni næst á ný = sterkur örvefur + stækkun vöðvamassa sem lifði
  • Virkni skert = t.d. truflaður taktur vegna skemmda á gangráði/leiðslukerfi

Lífeðlisfræði I (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions