Reprodukcija muškarca - poglavlje 81 I Flashcards
1
Q
3 reprodukcijske funkcije muškarca
A
- spermatogeneza
- muški spolni čin
- regulacija reprodukcije hormonima
2
Q
funkcionalna građa muških spolnih organa
A
- TESTIS = sjemeni kanalići -> rete testis -> eferentni kanalići -> epididimis -> sjemenovod - prije ulaska u prostatu se proširuje u ampulu sjemenovoda
- prije nego što doe u prostatu - prolazi kroz dva sjemena mjehurića -> sadržaj ampula i sjemenih mjehurića ulazi u prostatu kao EJAKULACIJSKI KANAL u koji se slijevaju i kanali prostate
- on se prazni u unutarnju uretru -> vodi sadržaj van -> u nju se još slijeva sluz iz uretralnih žlijezda i bulouretralne žlijezde
- u sjemenim kanalićima nastaju spermiji
3
Q
primordijalne zametne stanice
A
- nastaju za vrijeme stvaranja embrija -> odlaze u testise i postaju nezrele zametne stanice spermatogonije(smještene u sjemenim kanalićima)
- u pubertetu se počnu dijelit i diferencirat u spolne stanice
4
Q
spermatogeneza općenito i početak
A
- u sjemenim kanalićim tijekom aktivnog spolnog života -> kreće s cca 13god
- potaknuta gonadotropinima iz adenohipofize
. - prvo spermatogoniji putuju između Sertolijevih stanica prema središnjoj šupljini sjemenog kanalića
Sertolijeve stanice - velike, brojne citoplazmatski izdanci kojima okružuju spermatogonije
5
Q
mejoza
A
- spermatogoniji proliferiraju mitozom -> oni koji prođu kroz sloj Sertolijevih stanica -> mijenjaju se i povećavaju -> i nastaju primarne spermatocite
- prva mejzoa -> 2 sekundarne spermatocite, svaka
- druga mejoza -> 4 spermatide sa po 23 kromosoma
- spermatide i dalje imaju obilježja epitelnih staica ali se polako počinju izduživat i nastaju spermiji
- os spermatogonija do sperijma -> 74dana
6
Q
spolni kromosomi
A
- u spermatogoniju -> jedan par od 23 para kromosoma nosi gensku informaciju - X i Y
- tijekom mejoze -> X ode u jednu spermatidu Y u drugu(lapolapo)
- određuju spol
7
Q
građa spermija
A
- glava = na vajskoj strani ima akrosom od G tijela -> on sadrži proteolitičke enzime i hijaluronidazu(za ulazak u jajnu stanicu)
- rep = središnji skelet aksonema, membrana oko aksoneme i nakupina mitohondrija u prox dijelu
- spermiji se pokreću kretanjem repa => ritmično klizanje cijevčica aksoneme - potreban ATP iz mitohondrija - kreću se 1-4mm/min
8
Q
hormoni koji potiču spermatogenezu
A
- testosteron
- lutenizacijski hormon - najviše Leydiogve stanice na lučenje testosterona
- FSH - najviše Sartolijeve stanica na SPERMIOGENEZU(spermatide-spermiji)
- estrogeni
- STH
9
Q
sazrijevanje i pohranjivanje spermija
A
SAZRIJEVANJE
- iz sjemenih kanalića idu u epididimis -> tamo nakon 24h dobivaju sposobnost kretanja(ali i dalje djelomično nepokretni do ejakulacije)
- nakon ejakulacije sa speromom - sadrži enzime i tvari za sazrijevanje spremija => tek tad sazrenu
POHRANJIVANJE
- u epidimusu i manji dio sjemenovod - tam mogu ostat mjesec dana a da ostanu fertilni
- u tom stanju su vrlo inaktivnini suprimirani zbog inhibicija raznih
10
Q
funkcija zrelog spermija
A
- aktivnost spermija pojačava: lužnata sredina(sperma), povišenje temp
- očekivan vijek spermija unutar žene - 1-2dana
11
Q
funkcija sjemenih mjehurića
A
- luči: fruktozu, limunsku kiselinu, prosaglandine i fibrinogen
- luči se u ejakulacijski kanal nakon pražnjenja spermija iz sjemenovoda - luči se zadnja i služi za ispiranje spermija
- fruktoza kao hrana
- prostaglandin - pomaže oplodnji -> reagiraju sa cerkivalnom sluzi žene i olakšava kretanje spermija + uzrokuju obrnute peristaltike koji guraju spermije prema jajnicima
12
Q
funkcija prostate
A
- izlučuje rijetku mliječnu kiselinu -> Ca, fosfati, citratni ioni, koagulacijski enzimi - povećava volumen sperme
- neutralizira kiselost i tekućine iz sjemenovoda(zbog limunske kiseline) i vaginalnih sekreta => pojačava pokretljivost i fertilnost spermija
13
Q
sperma
A
- 10% tekućina i spermiji iz sjemenovoda
- 60% tekućina iz sjemenih mjehurića - daje sluzavost
- 30% tekućina iz prostate - daje mliječan izgled
- koagulacijski enzim iz prostate + fibrinogen iz sjemenog mjehurića => nastaje ugrušak - zadržava spermu u dubljim djelovima rodnice
- ugrušak se otopi djelovanjem fibrinolizinom, također iz prostate -> tad kad se otopi ugrušak spermiji postaju pokretni
14
Q
kapacitacija spermija
A
- promijene spermija koje ih aktiviraju za krajnji proces oplodnje
- bez njih nema oplodnje
1. tekućine maternice i jajovoda - ispiru inhibicijske čimbenike koji spriječavaju krajnju aktivaciju
2. spermiji u muškim kanalima - sadrži kolesterol koji se ugrađuju u akrosom i čine ga čvršćim, spermiji u rodnici - gube kolesterole i akrosom postaje puno slabiji
3. membrana spermija propusnija za Ca -> promijene aktivnosti biča i enzima koji dolaze iz akrosoma
- traje 1-10h
15
Q
akrosomski enzimi
A
- hijaluronidaze -> depolimerizira polimere hijaluronske kiseline u međustaničnoj tvari koja povezuje granulomatozne stanice
- proteolitički enzimi -> razgrađuju bjelančevine građevnih elemenata priljbljenih uz jajne stanice
