Opća načela gastrointestinalne funkcije - poglavlje 63 I Flashcards

1
Q

fiziološka građa GI stijenke

A
  • izvana prema unutra: seroza -> uzdužni mišićni sloj -> kružni mišićni sloj -> podsluznica -> sluznica, može još bit muscularis mucose
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

GI glatki mišić kao sincicij

A
  • snopovi od po 1000 vlakana glatkog mišića(duga 200-500qm, promjer 2-10qm)
  • snopovi odvojeni rahlim vezivom
  • niti povezane pukotinskim spojištima -> omogućuje gibanje iona tj ap -> brže uzdužno nego poprečno
  • sincicij -> ap putuje u svim smjerovima
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

električna aktivnost GI sustava - spori valovi

A
  • stalno pobuđen spontanom elek aktivnošću -> spori valovi i šiljci
    .
  • nisu ap nego spore, valovite promijene potencijala mirovanja -> 5-15mV -> 3-12/min -> npr želudac 3 kontrakcije u min
  • uzrokuju -> Cajalove intersticijske stanice -> između slojeva glatkog mišića -> imaju ionske kanale koje ritmično mijenajju potencijal mirovanja -> prenosi se na glatke m stanice
  • ne uzrokuju kontrakciju(osim u želucu)(ne uzrokuju ulaz Ca) -> potiču pojavu šiljastih potencijala
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

električna aktivnost GI sustava - šiljasti potencijali

A
  • stalno pobuđen spontanom elek aktivnošću -> spori valovi i šiljci
    .
  • pravi ap -> kad mebrana dođe do -40mV, a potencijal mirovanja je -50,60
  • što je potencijal sporih valova viši -> frekvencija šiljastih je veća
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

razlika ap GI i živčanog sustava

A
  1. šiljasti potencijali traju 10-40puta dulje ->10,20ms
  2. ap uzrokuju spori kalcijsko-natrijski kanali -> kalmodulinski mehanizam -> Ca uzrokuje kretanje aktinskih i miozinskih niti
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

promijene potencijala mirovanja

A

uzrokuju depolarizaciju -> povećana podražljivost
- rastezanje mišića
- acetilkolin iz parasimp živaca
- Gi hormoni
uzrokuju hiperpolarizaciju -> smanjena podražljivost
- adrenalin, noradrenalin
-simpatikus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

tonična tj trajna kontrakcija GI mišića

A
  • može biti uz ritmične kontrakcije ili samostalna
  • nevezana uz osnovni elek ritam sporih valova
  • traje min ili satima -> traje ali mijenja svoju jakost
    .
    Može uzrokovat: niz šiljastih potencijala, hormoni, neprekidan ulazak Ca (trajno izazivaju depolarizaciju membrane)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

crijevni živčani sustav

A
  • vlastiti crijevni sustav -> u stijenci crijeva -> od jednjaka do anusa
    1. mijenterični ili Auerbachov splet -> između uzdužnog i kružnog sloja mišića -> pokreti
    2. podsluznični ili Meissnerov splet -> podsluznica -> lučenje izlučevina i krvotok
  • pod utjecajem simp i parasimp
  • senzorički živci -> iz stijenke -> prema ganglijima simpatikusa, vagusom do debla ili moždini
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

razlike mijenteričnog i podsluzničkog spleta

A

Mijenterični
- lanac povezanih neurona
- upravlja mišićnom aktivnošću
- podraživanje -> jačanje toničke kontrakcije, jačanje intenziteta i frekvencije ritmičnih kontrakcija, pojačanje brzine provođenja ap -> ubrzavanje peristatike
- inhibicijsko djelovanje -> vazoaktivni intestinalni polipeptid -> inhibiraju se sfinkteri -> pilorični, iliocekalni(oni usporavaju prijenos hrane)
.
Podsluznični splet
- nadzire funkcije unutarnjeg dijela stijenke
- integirranje osjetnih signala, lokalno crijevno lučenje, lokalna aporpcija i kontrakcija podsluzničkog mišićja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

nt crijevnih neurona

A
  • acetilkolin(potiče probavu), adrenalin(i nor utišavaju), adenozin-fosfat, serotonin, dopamin, kolecistokinin, tvar P, vazoaktivni intestinalni polipeptid, somatostatin, leu-encefalin, met-encefalin, bombezin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

parasimpatičko podraživanje GI sustava

A
  • povećava aktivnost crijevnog živčanog sustava
  • karnijalni i sakralni dio
    Kranijalni -> vagus -> jednjak, želudac, crijeva do dfk
    Sakralni -> S2,3,4 -> zdjelični živci -> do kraja debelog crijeva
  • postganglijski neuroni -> u crijevnim spletovima
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

simpatičko podraživanje GI sustava

A
  • inhibira aktivnost crijevnog živčanog sustava
  • T5-L2 -> moždina -> preganglijska vlakna u lancima -> periferni gangliji npr celijačni ili mesenterični -> tu su postganglijski neuroni -> vlakna vsuda po crijevu
  • inhibicijsko djelovanje noradrenalina
  • može se potpuno zaustavit gibanje hrane
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

aferentna vlakna iz crijeva

A
  • mogu se inervirat: nadraživanjem sluznice, rastezanjem stijenke, kemikalijama
  • mogu pokrenut ili obuzdat probavu
  • važni za GI reflekse
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

GI refleksi

A
  1. refleksi unutar crijevnog živčanog sustava - za lučenje, peristaltiku, lokalne čimbenike
  2. refleksi -> crijevo -> prevetrebralni gangliji -> crijevo - gastrokolični, enterogastrični, kolonoilealni -> neki od tih uzrokuju pražnejnje a neki koče pražnjenje
  3. refleksi -> crijevo -> moždina -> deblo -> nazad - bolni refleksi, defekacija, vagusni za motoriku i lučenje
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

gastrin i kolecistokinin - podražaj za izlučivanje, mjesto izlučivanja, djelovanje

A

Gastrin
- bjelančevine, rastezanje, živci
- G stanice antruma, dvanaesnika i jejunuma
- potiče izlučivanja želučane kiseline i rast sluznice
.
Kolecistokinin
- bjelančevine, masti, kiseline
- I stanice dvanaesnika jejunuma i ileuma
- potiče lučenje enzima gušterače i hidrogenkarbonata, kontrakciju žučnog mjehura i rast engokrine gušterače
- koči pražnjenje želuca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

sekretin, želučani inhibicijski peptid, motilin - podražaj za izlučivanje, mjesto izlučivanja, djelovanje

A

Sekretin
- kiseline, masti
- S stanice dvanaesnika, jejunuma i ileuma
- potiče lučenje pepsina, hidrogenkarbonata(iz žuči i gušterače), rast egokrine gušterače
- koči izlučivanje želučane kiseline
.
Želučani inhibicijski peptid - inzulinotropni hormon ovisan o glukozi
- bjelančevine, masti, ugljikohidrati
- K stanice dvanaesnika i jejunuma
- potiče oslobađanje inzulina
- koči izlučivanje želučane kiseline
.
Motilin
- masti, kiseline, živci
- M stanice dvanaesnika i jejunuma
- potiče pokretljivost želuca i crijeva

17
Q

2 kretnje probavnog sustava

A

propulzivne kretnje tj peristaltika i miješanje

18
Q

peristaltika

A
  • prstenasta kontrakcija -> pomiče sadržaj prema naprijed
  • podražaj za peristaltiku: rastezanje crijeva(nakupljanje hrane), parasimpatikus, kemijski ili fizički nadražaji epitela
  • događa se tamo di je glatki mišić sincijiji -> mokraćovod, žučni vodovi itd)
  • potreban mijenterički splet -> tam di ga nema vrlo slaba
19
Q

zakon crijeva

A
  • teoretski nakon kružne kontrakcije -> peristaltika se može širit oralno i analano -> ali oralno brzo nestaje -> zaš
  • zbog polariziranosti mijenteričnog spleta -> nakon rastezanja stijenke -> kontrakcija se pojavljuje oralno i širi se analn tj gura sadržaj analno
  • istovremeno se može i crijevo nizvodno relaksirati pa olakšava
  • peristaltični refleks + peristaltika -> zakon crijeva
20
Q

kretnje miješanja

A
  • može uzrokovat peristaltika -> kad sfinkter blokira put -> pa peristaltika nemre dalje slat sadržaj nego se mućka
  • povremenelokalne konstrikcijske kontrakcije -> na različitog mjestima i različitog trajanja