Ravnoteža u prehrani - poglavlje 72 II

Question 1

dugoročna regulacija unosa hrane - povratni signali iz masnog tkiva

Answer 1

• povećanje zalihe masnog tkiva -> stvara se leptin -> krvotokom do do mozga -> olakšanom difuzijom kroz krvn-moždanu barijeru -> veže se za POMC i AGRP/NYP područja neurona za svoje leptinske receptore

Question 2

što se događa aktivacijom leptinskih receptora

Answer 2

1. smanjeno lučenje tvari koje potiču apetit - NYP i AGRP
2. aktivacija POMC neurona -> posljedično smanjenje poticaja hranjenja
3. povećana proizovdnja hipotalamičih tvari koje smanjuju hranjenje - npr hormon koji oslobađa kortikotropin
4. povećana aktivnost simpatikusa - povećanje metabolizma i potrošnje energije
5. smanjeno izlučivanje inzulina - smanjenje pohrane energije

Question 3

poremećaji leptina

Answer 3

• nemogućnost stvaranja leptina ili poremećeni leptinskih receptori -> hiperfagija i pretilost
• neosjetljivost na leptin -> kod pretilih osoba -> signalni putevi ne reagiraju na leptin

Question 4

BMI

Answer 4

• tjelesna masa u kg/visina u m2
• izmedu 25-30 - prekomjerna tjelesna masa
• iznad 30 - pretilost

Question 5

pretilost - općenito

Answer 5

• BMI iznad 30
• povećanje ukupne tjelesne masti za 25%(muški) i za 35% žene
• najveći problem -> povećanje visceralne, ambdominalne masti nego potkožno i donji dijelovi tijela

Question 6

hipertrofična i hiperplastična pretilost

Answer 6

• hipertrofična -> povećanje veličine adipocita
• hiperplastična -> povećanje broja adipocita

Question 7

osnovni uzrok pretilosti

Answer 7

• više energije se unosi nego što se troši -> suvišak se pohranjuje kao mast
• za svakih 38.9(9kcal) viška -> 1g masti se pohranjuje
• uglavnom pohrana pot kožu i peritonealna šupljina

Question 8

ostali uzroci pretilosti 4

Answer 8

• smanjena tjelesna aktivnost -> najvažniji - povećava mišićnu masu - smanjuje masnoće
• prekomjerno uzimanje hrane ->okolišni, kulturni, psihički čimbenici
• prekomjerno hranjenje u dojenačkoj dobi
• neurogeni poremećaji - oštećenje centara ili živčanih puteva centara za hranjenje - npr tumori -> kod pretilih ljudi koji smršave ostaju jako radit centri za hranjenje

Question 9

genetski čimbenici pretilosti

Answer 9

• samo 20% svih uzroka pretilosti
• poremećaji gena uzrokuju: poremećaji centara ili puteva centra za hranjenje i potrošak energije i pohrane masti
• npr monogenski uzrok: mutacije za MCR
• nasljedni nedostatak leptina ili mutacije leptisnkih receptora

Question 10

liječenje pretilosti

Answer 10

• više tjelovježbe, manje unosa hrane
• lijekovi za smanjivanje intenziteta gladi(amfetamini), poticanje ekspresije POMC neurna(lorkaserin)
• lijekovi koji mijenjaju cijelu apsorpciju lipida -> smanjuje se njihove apsorrpcija te se gube stolicom - orlistat - inhibitor lipaze
• kirurški želučana premosnica - prox želudac i jejunum

Question 11

pothranjenost

Answer 11

• veliki gubitak tjelesne mase
• uzrok: nedostatna prehrana ili patofiziološki poremećaji - psihogeni ili hipotalamički
• kod osoba oboljelih od raka - više se troši energije i smanjena je želja za hranom

Question 12

anoreksija

Answer 12

• smanjen unos hrane -> primarno zbog smanjenog apetita
• uzrokovano središnjim patofiziološkim mehanizmima
• posljedica -> pothranjenost
  .
• anorexia nervosa - pshički poremećaj - gubi se svaka želja za hranom

Question 13

kaheksija

Answer 13

• metabolički poremećaj -> povećan potrošak energije -> gubi se više tjelesne mase nego što bi se gubilo smanjenim unošenjem hrane
• najčešće kod osoba s tumorima ili AIDS

Question 14

gladovanje - iscrpljivanje tkivnih zaliha

Answer 14

1. troše se zaliha ugljikohidrata - glikogen - max za pola dana
2. kad se potroše zaliha ugljikohidrata -> troše se zalihe masti - jer su glavni izvor energije - troše se dok se ne potroše do kraja
3. trošenje zaliha bjelančevina u tri faze
   .
   - osjetni gubitak vitamina nakon tjedan dva - iscrpljenost, slabost

Question 15

gladovanje - trošenje zaliha bjelančevina u tri faze

Answer 15

1. početno brzo smanjivanje - lako dostupne bjelančevine se lako metaboliziraju ili se pretvaraju u glukozu(za mozak)
2. sporije smanjivanje - smanjena raspoloživost glukoze(iscrpe se brze i lake bjelančevine, slaba glukoneogeneza) -> od masnih metabolita se rade ketonska tijela - kao glukoza mogu proći kroz barijeru i hranit mozak - tako se smanjuje trošenje bjelančevina
3. faza brzog iscrpljivanja -> zalihe masti se iscrpe -> bjelančevine ostaju jedini izvor energije - narušavanje staničnih funkcija - smrt

Question 16

pohrana vitamina u tijelu

Answer 16

• manja količina u svim stanicama
• većinom u jetri
• npr vitamin A -> u jetri ga ima za 5-10mjeseci
• npr. vitamin D -> u jetri ga ima za 2-4mjeseca
• slaba pohrana vitamina topivih u vodi

Question 17

vitamini iz biljeznice

Answer 17

kk

Question 18

vitamin A

Answer 18

• retinoidi - retinol, retinal, retinska kiselina
  -u životnjskoj hrani -> retinol
• u biljnoj hrani - karotenoidni pigment -> provitamin u jetri se pretvara u vitamin A
  .
• sinteza vidnog pigmenta i rasti i diferencijacija stanica
  .
• ljuskavost kože, akne
• oštećenja epitela -> česte infekcije(antiinfekcijski vitamin)

Question 19

B1 - tiamin

Answer 19

• tiamin pirofosfat
• kokarboksilaza -> djeluje s dekarboksilazom
  .
• manjak beri beri -> smanjeno iskorištavanje piruvata i ak -> povećava se iskorištavanje masti
• posljedice:
  1. oštećenja perifernog i središnjeg živčanog sustava -> degeneracija mijelina, bubrenje neurona
  2. slabljenje srca i periferna vazodilatacija
  3. poremeaji probavnog sustava -> opstipacija, anoreksija

Question 20

B2 - riboflavin

Answer 20

• koenzim -> sudjeluje u prijenosu elektrona niz respiracijski lanac -> FAD, FMN
  .
• nedostatak -> probavni problemi, pečenje koži i osjeta, deesija
  .
• povezan s nedostatkom B1 iB3 => pelagra, beri beri => sindromi nedostatka vitamina

Question 21

B3 - niacin

Answer 21

• ili nikotinska kiselina
• redoks reakcije, NAD, NADP
  .
• rani manjak -> mišićna slabost, slabije želučano lučenje
• teški nedostatak -> odumiranje tkiva
• pelagra