Paratireoidni hormon, kalcitonin, Ca, PO4, vitamin D, kosti i zubi - poglavlje 80 II

Question 1

međudjelovanje PTH i osteoklasta

Answer 1

• neizravni mehanizam -> osteoklasti nemaju receptore za PTH -> umjesto toga osteoblasti šalju signale osteoklastičnim prekursorima da stvore zrele osteoklaste
• PTH se veže za receotore na osteoblastima -> potiče sinezu citokina RANKL
• RANKLse veže za svoje(RANK) receptore na prosteoklastičnim stanicama -> uzrokuje diferencijaciju u zrele osteoklaste
• osteoblasti mogu lučit i OPGL -> citokin -> koči resorpciju kosti -> djeluje kao lažni receptor na koji se veže RANKL i onemogućuje njegovo djelovanje

Question 2

kontrola resorpcije kosti

Answer 2

• PTH i vitamin D -> potiču stvaranje zrelih osteoklasta:
  1. koče stvaranje OPGL
  2. potiču stvaranje RANKL
  .
• također -> glukokortikoidi -> potiču stvaranje RANKL, time i resorpciju
• također -> estrogen -> potiče stvaranje OPGL, time koči resorpciju

- mnogi lijekovi se istražuju vezano uz RANKL i OPGL

Question 3

RANKL i OPGL

Answer 3

• osteoblastični proteini -> odgovorni za signalizrianje stvaranja ili kočenja stvaranja osteoklasta
• RANKL -> ligand aktivacijskog receptora za jezgrin čimbenik kB
• čimbenik poticanja makrofagnih kolonija
  .
• osteoprotegerin-Ligand

Question 4

ravnoteža apsorpcije i odlaganja kosti

Answer 4

• kad se masa kosti ne mijenja => odlaganje = resorpcija
• osteoklasti u malim zbijenim skupinama -> stvaraju tunel -> osteoklasti isčezavaju -> mjesta naseljuju osteoblasti -> rade novu kost
• nova kost odlaže se u susljedne slojeve koncentričnih krugova - Lamele -> dok se ne ispuni cijeli tunel - odlaganje zapravo prestaje kad se počnu stiskat žile
• jedino što ostaje od prvobitnog tunela je Haversov kanal kroz koji prolaze žile
• svako novo područje kosti koje se odložilo na ovaj način = osteon

Question 5

važnost neprekidne pregranje kosti

Answer 5

• kost se prilagođava stupnju i silama naprezanja -> čvsrtoća i oblik
• održava se stalna čvrstoća kostiju -> kod starijih osoba gdje je rijeđa pregradnja kosti su krhke i slabe nego dok kod djece

Question 6

opterećenje i veličina odlaganja kosti

Answer 6

• kost se odlaže razmjerno teretu koji podnosi -> npr sportaš ima težu kost dok osobi u gipsu kosti se stanjuju => dugotrajno fizičko opterećenje aktivira osteoblaste i kalcifikaciju kostiju
• opterećenje može mijenat i oblik kosti

Question 7

prijelom kosti

Answer 7

• maksimalna aktivacija golemih osteoblasta a i stvaranje novih

Question 8

vitamin D općenito

Answer 8

• utjeće na apsorpciju Ca iz probave i na pregradnju kosti
• sam nije aktivan nego se mora pretvorit u 1-25(OH)2D3 koji izaziva sve te učinke => svi ostali imaju 1/1000 učinka
• nekoliko sterolnih spojeva -> pripadaju obitelji D vitamina -> najvažniji kolekalciferol(iz kože), a ostale dobivamo hranom(različiti za par atoma)

Question 9

kolekalciferol - > 1,25-dihidrokolekalciferol

Answer 9

• nastaje: obasjavanjem Sunčevih zraka 7-dehidrokolesterol - na koži
• u jetri -> pretvara se u 25-hidroksikoleklaciferol =» kontrolirano povratnom spregom - dakle kad ga ima puno sam sebe inhibira da ga ne nastane više i potiče svoju sintezu kad ga ima malo
• bubrezi -> pretvara se u 1,25-dihidroksikoleklaciferol -> u prox kanalićima-> potreban PTH

Question 10

utjecaj Ca na proizvodnju 1,25-dihidrokolekalciferol

Answer 10

• konc Ca u plazmi -> obrnuto razmjerna s konc 1,25-dihidrokolekalciferola u plazmi:
  1. direkt spriječava pretvorbu u bubrezima
  2. koči lučenje PTH -> kad nema PTH dolazi do pretvorbe u drugi 24,25 spoj koji ne djeluje kao vitamin D
• pazi ovu spregu= puno Ca -> malo 1,25 -> manja reapsorpcija iz crijeva -> manje Ca -> više 1,25

Question 11

mehanizam djelovanja vitamina D

Answer 11

• receptori u jezgrama ciljnih stanica
• receptor: ima domenu za koju se veže hormon i domenu koja se veže s DNA
• vitamin D + receptor + drugi unutarstanični receptor(retinski receptor X) => cijeli kompleks se veže za DNA i potiče transkirpciju ili nekad i koči
• receptori imaju najveći afinitet za 1,25 od ostalih oblika = objašnjava biološku učinkovitost

• receptori kao steroide i hormone štitnjače

Question 12

utjecaj vitamina D na Ca i fosfate

Answer 12

• potiče apsorpciju Ca:
  1. stvara KALBINDIN -> veznu bjelančevinu za Ca = najvažniji način
  2. stvara CaATPaze
  3. stvara alkalnu fosfatazu
• potiče reapsorpciju fosfata
• smanjuje izlučivanje mokraćom Ca i fosfata

• alkalna fosfataza= inhibira pirofosfat koji inhibira kalcifikaciju kosti ====> dakle potiče kalcifikaciju kosti
• kalcifikacija - stvaranje koštanih soli(Ca soli)

Question 13

utjecaj vitamina D na kosti

Answer 13

• puno VD => povećana resorpcija kosti
• malo VD => smanjena resoprcija kosti ))> jerrr potiče apsorpciju Ca, a Ca inhibira PTH
• potiče kalcifikaciju - isto zbog povećanog prijenosa Ca

Question 14

funkcijska anatomija PT žlijezde

Answer 14

• 4 žlijezde neposredno iza štitnjače
• glavne stanice -> luče PTH
• oksifilne stanice -> iscrpljene glavne stanice koje ne luče hormone
• tek nakon uklanjanja 3/4 žlijezde nastupit će hipoparatireoza

Question 15

kem građa PTH

Answer 15

• peptidni hormon -> 84ak
• preprohormon -> prohormon -> hormon
• ukladišten u sekrecijskim zrncima

Question 16

djelovanje PTH na konc Ca i fosfat izvan stanice

Answer 16

• ubrzigan PTH:
  1. konc Ca počne rast i nakon par sati dosegne plato -> djelovanje PTH na crijevnu apsorpciju i na bubrege za smanjeno izlučivanje
  2. konc fosfata se smanjuje brže i brže dođe do platoa -> PTH potiče reapsorpciju iz crijeva ali jače je djelovanje na bubreg koje nadvlada apsorpciju(pa se smanjuje)

Question 17

učinak PTH - na mobilizaciju Ca i fosfata

Answer 17

• dva učinka: brzi i spori
  1. brzi -> par min -> aktivacija već postojećih koštanih stanica -> pospješuje oslobađanje Ca i fosfata
  2. spori -> nekoliko tjedana -> proliferacija osteoklasta + osteoklastična resorpcija

Question 18

učinak PTH brzi faza mobilizacije Ca i fosfata iz kosti

osteoliza

Answer 18

• koštane soli miču se iz dva područja: koštanog matriksa blizu osteocita i područja blizu osteoblasta(uzduž površine)
• osteoblasti i osteociti => tvore osteocitni membranski sustav* -> djeluje kao membrana koja odjeljuje kost od izvanstanične tekućine => između kosti i osteocitne membrane je koštana tekućina
• osteocitna crpka -> aktivno prebacuje Ca iz koštane u izvanstaničnu tekućinu
• kad osteocitna crpka previše radi -> izbacuje puno Ca iz koštane tekućine -> tada soli kalcijeva fosfata se oslobađaju iz kosti = OSTEOLIZA - bez resorpcije matriksa(kad se crpka inaktivira -> konc Ca poveća u koštanoj tekućini -> ponovno odlaganje soli u matriks
• PTH djeluje na propusnost membrane za Ca” - receptori su na osteoblastima i osteocitima - povećavaju rad Ca crpke

• međusobno spojene stanice, prožimaju cijelu kost - od osteocita do osteocita
  “ na strani okrenutoj koštanoj tekućini, difuzija Ca iz koštane stanice u osteocitne membrane

Question 19

učinak PTH spora faza mobilizacije Ca i fosfata iz kosti

aktivacija osteoklasta

Answer 19

• aktiviranje osteoklasta -> preko RANKL i osteoblasta
• aktiviraju se već postojeći osteoklasti i stvaraju se novi osteoklasti
• resorpcija osteoklasta može bit tolko jaka da se aktiviraju osteoblasti -> da pokrpaju oslabljenu kost ali ipak dok je tuh PTH veća je apsorpcija
• u usporedbi s tijelom u kostima ima grooo Ca više neg bilo gdje drugdje -> bilo kakav učinak PTH nema utjecaj na Ca u kostima JEDINOOO ak baš dugo djeluje PTH onda se uočljiva resorpcija kosti

Question 20

učinak PTH na bubrežno izlučivanje i crijevnu apsorpciju

Answer 20

• bubrezi:
  1. povećava reapsorpciju Ca, Mg i H
  2. smanjuje apsorpciju fosfata, Na, K, ak
• jetri:
  1. povećava apsorpciju iz crijeva tako što povećava stvaranje 1-25

• apsorpcija Ca=> završni distalni kanalić i početna sabirna cijev