Przełyk, pp Flashcards
Z czego zbudowany jest przewód pokarmowy? (warstwy, od zewnątrz)
-
Błona śluzowa, w tym
- nabłonek z błoną podstawną
- blaszka właściwa
- błona mięśniowa błony śluzowej - Błona podśluzowa
3. Błona mięśniowa
4. Błona włóknista (surwicza)
Gdzie zlokalizowane są włókna mięśniowe skośne w żałądku?
W obrębie dna i trzonu
Gdzie zlokalizowane są włókna mięśniowe podłóżne w zołądku?
Na krzywiznach (większosć)
Elementy występujące w wewnętrznej ścianie żołądka:
- fałdy żołądkowe
- pólka żołądkowe
- fałdy kosmkowe
- dołeczki żołądkowe między fałdami
Gdzie znajdują się ujścia gruczołów żołądkowych?
Na dnie dołeczków.
Miejsce produkcji soku żołądkowego:
Gruczoły trawieńcowe w dnie i trzonie.
Miejsce produkcji treści śluzowej w żołądku?
Antrum żołądka.
Elementy składające się na barierę śluzówkową żałądka:
- ph śluzu
- warstwa hydrofobowa na powierzchni śluzu (el. fosfolipidów)
- obecność wodorowęglanów
- wyściółka nabłonkowa
- sprawna błona podstawna
- buforowe własności blaszki właściwej
Jaki związek utrzymuje odpowiedni przepływ krwi przez błonę śluzową ochraniającą przed samostrawieniem?
Histamina (+ prostaglandyny)
Niedrożność (łac)
atresia
Wypadanie (łac.)
protrusia
Charakterystyka zmian w zwężeniu przełyku:
- nabyta choroba
- ściana ulega zgrubieniu i zwłóknieniu (szczególnie błona podśluzowa)
- błona mięśniowa może być zcieńczała
- nabłonek czasem owrzodziały
Pierścienie Schatzkiego- co to?
wypadanie błony śluzowej do światła dolnego odcinka przełyku
Czym jest zespół Plummer-Vinsona?
Zespół z protruzjami w górnej części przełyku w połączeniu z niedokrwistością, glossitis (zapalenie języka) i cheilosis (zapalenie kącików ust)
Najczęstsze powody zwężenia przełyku?
o oparzenia,
o uszkodzenie chemiczne,
o znaczny refluks treści żołądkowej,
o scleroderma w CREST
Charakterystyka achalazji przełyku:
o Brakiem perystaltyki
o Częściowe lub niecałkowite rozluźnienie LES (dolny zwieracz przełyku) podczas połykania
o Zwiększone spoczynkowe napięcie LES
Podział achalazji przełyku:
pierwotna wtórna
Pierwotna achalazja przełyku, przyczyny:
- przyczyny najcześciej nieznane
Wtórna achalazja przełyku, w czym występuje i co jest przyczyną objawów:
wystepuje w chorobie Chakasa, bakteria niszczy splot krezkowy przełyku, dwuunastnicy, jelita i moczowodu z ich poszerzeniem
Gdzie jest poszerzony przełyk w achalazji?
Nad LES
Objawy kliniczne achalazji przełyku:
- dysfagia
- zarzucanie treści pokarmwowej
- ryzyko raka płaskonabłonkowego
Przepuklina rozworowa- (łac.), z czego wynika?
Hiatus hernia
Z poszerzenia przestrzeni między ścianą przełyku a przeponą.
Przepuklina rozworowa, typy:
-
przepuklina wślizgowa (95%)
Wynika z wnikania wpustu i dna powyżej przepony, dzwonowate poszerzenie -
przepuklina okołoprzełykowa
połoczenie przełyk-żołądek w porządku, krzywizna większa przemieszcza się przez rozwór
Powikłania przepukliny rozworowej:
Owrzodzenia, perforacje, krwawienia, zadzieżgnięcia
Uchyłek przełyku (łac.), z czego wynika
diverticulum
polega na uwypukleniu ściany przełyku, spowodowane zaburzeniami perstaltyki.
Możliwe krwawienia, przebicia i zmiany zapalne
Zespół Mallory-Weissa, na czym polega?
polega na podłużnych pęknięciach dolnego odcinka przełyku i wpustu żołądka, przyczyna krwawień z górnego odcinka pok.
szczególnie u alkoholików, możliwe perforacje
Zapalenia przełyku, co najcześciej je wywołuje?
Spowodowane przez reflux oesophagitis, zarzucanie treści przez poluzowany LES.
Stopnie zmian zapalych w zapaleniach przełyku,
I stopień:
I stopień:
- pogrubiały nabłonek wielowarstwowy płaski (w strefie rozrodczej też) i wysłużonych soplach łącznotkankowych
- Niewielkie poszerzenie naczyń w soplach łącznotkankowych
Stopnie zmian zapalych w zapaleniach przełyku,
II stopień:
- poszerzenie strefy regeneracyjnej nabłonka (1/2 grubości)
- pojedyńcze komórki nacieku zapalnego w soplach łączn-tkank.
Stopnie zmian zapalych w zapaleniach przełyku,
III stopień:
- poszerzenie strefy regeneracyjnej obejmujacej 3/4 grubości
- naciek zapalny w soplach
Stopnie zmian zapalych w zapaleniach przełyku,
IV stopień:
Owrzodzenie z ziarniną / wyraźny naciek zapalny
Zapalenie przełyku, najczęstszy objaw:
zgaga
Żylaki przełyku- łac.
u osób z jakimi zaburzeniami się rozwijają najczęściej?
Varices oesophagi
u 90% chorych na nadciśnienie wrotne
Przełyk Baretta- charakterystyka
Właściwie to powikłanie choroby refluksowej przełyku
Nabłonek w dolnym odcinku zastępowany
wielowarstwowy płaski > nabłonek gruczołowy (metaplazja)
metaplazja do nabłonka jelitowego grozi rakiem przełyku.
Nowotwory łagodne przełyku, jakie to są:
Najczęściej mięśniaki (guzy stomalne przewodu pok),
włókniaki, tłuszczaki, naczyniaki, nerwiaki, guz ziarnistokomórkowy, fibrolipoma (polipy mezenchymalne mieszane) , brodawczaki płaskonabłonkowe
Rodzaje raka przełyku:
- rak płaskonabłonkowy (90% raków)
rak klasyczny, rzekomosarkomatyczny, bazaloidny - rak gruczołowy
(szczególnie u osób z przełykiem Baretta) - inne, rzadko
Czynniki środowiskowe wywołujące raka przełyku:
- alkohol
- papierosy
- niedobory witamin, pierwiastków
- aflatoksyny
- nitrozaminy
*
Czynniki genetyczne wywołujące raka przełyku:
chorowanie na
- celiakia
- tylosis
- dysplazja ektodermalna
- epidermolysis bullosa
Rak płaskonabłonkowy Klasyczny przełyku:
występowanie (miejsce w przełyku)
postacie
podłoże zmian
rokowanie
postacie: 60% postać polipowata
15% płaska
25% wrzodziejąca
Na podłożu zmian dysplastycznych
rokowanie - złe, bo późno sie objawia,
lepiej jeśli nacieka tylko błonę śluzową i podśluzową (powierzchniowe)
Rak płaskonabłonkowy rzekomosarkomatyczny przełyku:
Co to jest?
To polipowaty guz o dwufazowym typie wzrostu:
- klasyczne utkanie
- wrzecionowatokomórkowe utkanie jak mięsak
Rak płaskonabłonkowy bazaloidny przełyku,
charakterystyka:
- rzadki
- bardzo złośliwy
mylony z cylindroma typu śliniankowego
Rak gruczołowy przełyku, typowe powstawanie:
Zaburzenia metaplastyczne na podłożu przełyku Baretta
chodzi tu właśnie o metaplazję jelitową / żołądkową i te komórki ulegają zezłośliwieniu
Najczęstsze przyczyny zapalenia błony śluzowej żałądka:
- NSAID (aspiryna)
- alkohol
- papierosy
- chemioterapeutyki
- uremia
- infekcje (salmonellosis)
- stres
- wstrząs, niedokrwienie
- napromienianie, zamrożenie
- mechaniczne uszkodzenie (endoskopia)
Z czym związane jest powstawanie stresowych wrzodów żołądka?
- nadmierne wydzielanie kwasu solnego
- obniżenie efektywności bariery ochronnej błony śluzowej
Jak nazywa się ostry wrzód związany z uszkodzeniem CSN?
wrzód Cushinga
Jak nazywają się owrzodzenia żołądka u oparzonych?
wrzody Curlinga
Jakie są morfologiczne fazy zapaleń błon śluzowych żałądka?
faza ostra
faza gojenia
Charakterystyka fazy ostrej zapalenia błony śluzowej żołądka-
- poszerzenie naczyń krwionośnych i ogniskowe ich uszkodzenie
- krwotok do przewodu pok
- powierzchowna martwica błony śluzowej
- naciek limfocytarny
- nadżerki lub wrzody
- złogi włóknika
Charakterystyka fazy gojenia zapalenia błony śluzowej żałądka-
Szybkość gojenia zależy od głębokości uszkodzenia, przy czym najbardziej istotne jest zachowanie strefy regeneracyjnej- dla żołądka są to szyjki gruczołów, dla jelita dna gruczołów.
Ostre uszkodzenie alkoholowe błony śluzowej żołądka- charakterystyka ze wsglądu na stężenie etanolu:
- stęzenie 2% - polepszona przeżywalność błony śluzowej
- stężenie 10% niewielkie zmiany
- stężenie 20% - powierzchowna wybroczyna krwawa
- stężony alkohol - wylewy krwawe, martwica krwotoczna, zakrzepy w powierzchownych odcinkach żyłek zbiorczych
przewlekłe nadużywanie alkoholu nie prowadzi do zapalenia przewlekłego, pomimo wymuszenia szybszej regeneracji.
Uszkodzenia polekowe błony śluzowej żołądka- charakterystyka dla zażywania NLPZ-
- jednorazowo aspiryna- drobne podnabłonkowe wybroczyny
- regularne zażywanie aspiryny- narastające liczebnie nadżerki, do trzeciego dnia zazywania, potem maleje.
- zmiany spowodowane przez toksyczne działanie aspiryny i przez zaburzenie obronne (m.in. przepływ krwi)
- przewlekłe zażywanie NSLPZ prowadzi do NSAID-gastropatii, czasem wrzodu trawiennego
Charakterystyka gastropatoo poaspirynowej:
- obraz “zapalenia reaktywnego”, czyli nietypowy
- skapy naciek zapalny
- obrzękła błona śluzowa
Kiedy podejrzewamy wrzód aspirynowy?
Kiedy śluzówka w jego otoczeniu nie ma większych zmian zapalnych.
Jak działają steroidy na błonę śluzową żołądka?
Bezpośrednio- nijak, ale nasilają efekt działania NSAID na ślózówkę i refluksu żółci
Co przyspiesza a co spowalnia gojenie błony śluzowej żałądka?
steroidy spowalniają, obniżają produkcję śluzu (dodatkowo przyspieszają rozrost kom G)
Inhibitory receptorów H2 i pompy wodorowej przyspieszają gojenie nadzerek i owrzodzeń (+ rozrost kom G)
Skutek działania środków żrących na żołądek (jeśli się przeżyje)
uszkodzenia błony śluzowej, z następowym włóknieniem i możliwymi zwężeniami odźwiernika
Do czego prowadzą często niedokrwienia żołądka?
Pospolicie do zmian zapalnych i owrzodzeń, możliwe też zaburzenia perstaltyki i opróżniania
Zmiany po napromienianiu w zapaleniach bł.śl. żołądka
- zapalenia ostre i przewlekłe z matrwicą
- zapalenia zanikowe
- włóknienia
głęboki ostry wrzód > wrzód przewlekły
W jakim pH giną bakterie w żołądku?
poniżej 4.0 pH (większość)
przyczyny neutralizacji pH żołądka:
- kikut poresekcyjny
- żołądek po vagotomii
- blokery pompy wodorowej
- zapalenie zanikowe
Kiedy dochodzi do akumulacji bakterii beztlenowych w żołądku?
W zaburzeniach opróżniania żołądka
Przejście zapalenia brakteryjnego błony śluzowej żołądka w przebiegu H.pylori
Zapalenie ostre > zapalenie przewlekłe, z cechami autoimmunizacji
Podział zapaleń przewlekłych żołądka
Zapalenie swoiste
zapalenie nieswoiste
Podział zapalenia przewlekłego nieswoistego żołądka i objęte struktury:
- Aktywne
zapalenie aktywne <strong>części antralnej</strong>
zapalenie aktywne <strong>antrum i trzonu</strong> - Zanikowe
zapalenie zanikowe<strong> rozlane trzonu</strong>
zapalenie zanikowe <strong>wieloogniskowe</strong>
opuszczona strona 10 ze staśków dot podziałów i typów zmain aktywnych i zanikowych
Ubytek ściany nie przekraczający muscularis mucosae w żołądku to:
Nadżerka
Ubytek przekraczający muscularis mucosae w żołądku to:
Wrzód
charakterystyka ogólna wrzodów ostrych
Występuje martwica i ostry naciek zapalny
charakterystyka przewlekłych wrzodów żołądka:
matrwica włóknikowata na dnie wrzodu, z ziarniną, obliteracyjnymi zmianami naczyniowymi, przerostem pęczków nerwowych
Przyczyny ostrych (stresowych) wrzodów żołądka:
- NSLPZ
- wstrząs, najczęsciej
posocznicowy,
pourazowy,
oparzeniowy,
urazy wewnątrzczaszkowe
Mechanizm powstawania ostrych wrzodów żołądka:
- zmiany ukrwienia ściany żołądka (splanchnic vasoconstriction)
- zmiany w produkcji śluzu (wpływ steroidów)
- zwiększenie wydzielania kwasu (nerw błędny)
typ nacieku we wrzodach ostrych zołądka
najczęściej ropne, z brakiem bliznowacenia
Charakterystyka, umiejscowienia przewlekłego (trawiennego) wrzodu żołądka, łac. nazwa
(ULCUS PEPTICUM CHRONICUM)
Wrzód żołądka jest wyrazem nierównowagi między siłami ochronnymi błony śluzowej, a siłami uszkadzającymi
- częstszy w dwunastnicy niż w żołądku (na krzywiźnie mniejszej)
- wywołany przez zmiany zapalne/ niedokrwienie, mniej przez nadmierne wydzielanie
Leczenie choroby wrzodowej żołądka:
- leczenie inhibitorami pompy protonowej
- leki blokujące receptory h2 (histaminowe 2)
- eliminacja Helicobacter pylori
Powikłania choroby wrzodowej żołądka:
- krwawienie
- przebicie
- niedrożność
Do czego bliznowacieją wrzody trawienne (przewlekłe) żołądka?
Do blizny gwiazdkowatej
Czy wrzody żołądka prowadzą do raka?
Tak, szczególnie po zabliznowaceniu, z naciekiem zapalnym i metaplazją jelitową