Choroby ślinianek

Question 1

Pseudotobiel śluzowa:

jak dochodzi do powstania
rodzaje

Answer 1

Jest to bezbolesna torbielowata zmiana, powstająca po urazie przewodu wyprowadzającego ślinę.

Rodzaje:

Mucocoele - przy mniejszych śliniankach
żabka (ranula) - w dużych gruczołach ślinowch
Torbiel Blandina-Nuhna - na końcu języka

Question 2

Jak powstaje torbiel śluzowa retencyjna?

Answer 2

Kiedy zatyka się odpływ wydzieliny przez mikrokamienie lub zagęszczenie > trbiel prawdziwa.
Najczęściej w śliniance przyusznej.

Question 3

torbiel limfocyto-nabłonkowa przy AIDS:

lokalizacja
przyczyny powstania

Answer 3

W śliniankach przyusznych

Pwstaje , gdy ww chłonne uciskają i blokują odpływ śliny z gruczołów.

Question 4

Które ślinianki są najbardziej narażone na zapalenie i jakie czynniki go wywołują?

Answer 4

Ślinianki przyuszne

bakterie (zapalenie ropne), wirusy (zapalenie nieropne)
często przy utrudnionym odpływie śliny > zapalenie przewlekłe ślinianek

Question 5

Jakie zmiany morfologiczne towarzyszą zapaleniom ślinianek?

Answer 5

rozległe włóknienie z przewlekłym zapaleniem

Metaplazja ślózowokomórkowa (zmiana nabłonka surowiczego na śluzowy)

niszczenie zrazików

Question 6

Czym jest zespół Mikulicza?

Answer 6

jest to powiększenie ślinianek i gruczołów łzowych na tle określonej choroby

Question 7

Zmiany morfologiczne w zespole Mikulicza i Sjogrena:

Answer 7

zanik zrazików gruczołowych, w ich miejsce naciek limfocytarny
wśród nacieków zapalnych rozrosty kom. nabłonkowatych i mioepitelialnych przewodów wyprowadzających > zarastanie światła przewodów
włóknienie tych wysp nabłonkowo-mioepitelialnych

Question 8

Kamica ślinianek-

których dotyczy przede wszystkim
patogeneza

Answer 8

Dotyczy ślinianek podżuchwowych

Predysponuje utrudnienie w odpływie śliny i bakterie/ zw. nieorganiczne jako jądra krystalizacji

Question 9

Nowotwory łagodne ślinianek, wymienić

Answer 9

gruczolak wielopostaciowy
Guz Warthina
gruczolak podstawnokomórkowy
gruczolak kwasochłonny
mioepitelioma
brodawczak przewodowy

Question 10

Gruczolak wielopostaciowy- opis

łacina
z czego się wywodzi
złośliwość
morfologia

Answer 10

Jest to łagodny, wolno rosnący nowotwór ślinianki przyusznej

adenoma pleomprphum
wywodzi się z komórek wstawek przewodów gruczołów ślinowych
pojedynczy, dobrze odgraniczony guz, różnej konsystencji, w strukturze ma wymieszaane elementy nabłonkowe, mioepitelialne i mezenchymalne podścielisko

Question 11

Jakie jest niebezpieczeństwo usuwania gruczolaka wielopostaciowego?

Answer 11

uszkodzenie nerwu twarzowego, bo guz rośnie nad nerwem twarzowym

Question 12

Guz Warthina (gruczolak limfatyczny)- opis

lokalizacja
płeć chorująca
z czego powstaje

Answer 12

Jest to łagodny guz ślinianek, związany z zaburzeniem wedrówek komórek w okresie embrionalnym

ślinianka przyuszna (powierzchowny płat)
chorują prawie tylko mężczyźni
powstaje z zaplątanych komórek przewodów gruczołów ślinowych

Question 13

Guz Warthina - morfologia

Answer 13

niejednorodny przekrój, obecne przestrzenie z śluzem lub treścią surowiczą, z dwuwarstwowym nabłonkiem
komórki onkocytarne (ziarnista cytoplazma, pęcherzykowate jądro, duże jąderko)
w świetle torbielowatych przestrzeni bezpostaciowe masy białkowe i debris

Question 14

Gruczolak podstawnokomórkowy- opis

z czego powstaje
morfologia

Answer 14

Jest to nowotwór łagodny głównie ślinianki przyusznej, rzadziej drobnych slinianek

powstaje z kom. podstawnych ślinianki

morf: zbudowany z gniazd kom nabłonkowatych otoczonych palisadowato mniejszymi komórkami (wygląda jak rak podstawnokomórkowy skóry)

Question 15

Onkocytoma-

Answer 15

łagodny nowotwór zbudowany z onkocytów (ziarnista cytoplazma, duże jąderko, aktywne enzymy oksydacyjne), zlokalizowany najczęsciej w śliniance przyusznej.

Question 16

Nowotwory złośliwe ślinianek - wymienić

Answer 16

rak śluzowo-naskórkowy
rak gruczołowo - torbielowaty
rak zrazikowokomórkowy
gruczolak polimorficzny o małej złośliwości
guz mieszany ślinianek

Question 17

Rak śluzowo-naskórkowy: opis

łacina
lokalizacja
z czego jest zbudowany

Answer 17

jest to złośliwy nowotwór o różnej złośliwości, najczęstszy nowotwór ślinianek u dzieci

carcinoma mucoepidermale
najczęściej zlikalizowany w śliniankach przyusznych (60%) a rzadziej w mniejszych gruczołach ślinowych (podniebienne)
Zbudowany z 3 komponentów:
dojrzałych komórek nabłonka w-warstwowego płaskiego
pośrednich komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego
komórek śluzowych

Question 18

Morfologia guzów o małym stopniu złośliwości raka śluzowo-naskórkowego

Answer 18

nieotorbione
dobrze odgraniczone od otoczenia
duża komponenta śluzowa, śluz może naciekać do podścieliska > stan zapalny z włóknieniem

Question 19

Morfologia guzów o dużym stopniu złośliwości raka śluzowo-naskórkowego

Answer 19

nieostro odgraniczone od otoczenia
naciekające tkanki
głownie komponenta płaskonabłonkowa (dojrzałe i pośrednie)
często ogniska martwicy
guz zrośnięty z podłożem

Question 20

Rak gruczołowato-torbielowaty: opis

łacina
lokalizacja
typy histologiczne
z jakich komórek

Answer 20

Jest to nowotwór złośliwy, najczęstszy wśród nowotworów ślinianek.

carcinoma adenoides cysticum
najczęściej w gruczołach ślinowych mniejszych (podniebienie)
powstaje z komórek rezerwowych nabłonka przewodów ślinowych
Typy: sitowaty, lity, cewkowy

Question 21

Co jest charakterystyczne dla raka gruczołowato-torbielowatego?

Answer 21

Naciekanie perineurium nerwów i pni nerwowych > ból!

Question 22

Typy histologiczne raka gruczołowato- torbielowatego

Answer 22

Typ sitowaty -
klasyczny, komórki rakowe typu mioepitelialnego tworzą gniazda o wewnętrznym układzie sita
Typ lity -
Duża aktywność mitotyczna, tworzenie litych guzów z możliwą ogniskową martwicą
Typ cewkowy

Question 23

Morfologia raka gruczołowato - torbielowatego

Answer 23

Twardy, lity guz, może być dobrze lub nieostro odgraniczony od otoczenia. szary, lub białoróżowy

Torbiele makroskopowo są niewidoczne

Mikroskopowo widać komórki różnicujące sie w kierunku mioepitelialnych - (skąpa cytoplazma, małe, hiperchromatyczne jądro), z dodatkiem niewielu komórek różnicujących się w stronę nabłonka przewodowego.

Question 24

Rak zrazikowokomórkowy ślinianek - opis

łacina
z czego jest zbudowany
z czego się wywodzi
typy

Answer 24

Jest to złośliwy nowotwór występujący w śliniance przyusznej (85%).

Carcinoma acinocellulare
wywodzi się z komórek macierzystych końcowego odcinka przewodów ślinowych > surowicze komórki zrazików
Typy: lity (jak typowa zrazikowa budowa ślinianki)
Typ torbielowaty - z torbielami.

Question 25

Gdzie powstaje gruczolak polimorficzny o małej złośliwości i czym jest?

Answer 25

Jest złośliwym nowotworem, tworzącym się w gruczołach ślinowych mniejszych jako twardawy, bolesny guz

Question 26

Guz mieszany ślinianek- opis

Postacie

Answer 26

Jest to złośliwy nowotwór ślinianek, o agresywnym przebiegu
Postać raka na podłożu gruczolaka wielopostaciowego - głównie występująca postać, na tym podłożu u 5% powstaje rak > przerzuty do płuc i kości
Carcinosarcoma (mięsakorak)
rzadki, dwukomponwntowy (nabłonek + mezenchymalny)