Choroby wątroby Flashcards
W których stanach występuje stłuszczenie drobnokropelkowe wątroby?
alkoholowe zapalenie wątroby
ostre stłuszczenie wątroby w ciąży
respole Rey’a
W których stanach występuje stłuszczenie grubokropelkowe wątroby? (krople przemieszczają jądro)
stłuszczenie alkoholowe wątroby
otyłość
cukrzyca
Jak morfologicznie wygląda cholestaza watrobowokomórkowa i przez zwężenie dróg żółciowych w hepatocytach?
Wątrobowokom: krople gromadzą się w cytoplazmie > zwyrodnienie wodniczkowe / pierzaste
Zwężenie dróg żółc: zmiany w hepatocytach
brązowe ziarnistości w kom Browicza-kupfera
czopy żółci w kanalikach
odczynowa proliferacja kanalików
> > ogniskowa destrukcja miaższu z tworzeniem jeziorek > włóknienie
Co stwierdzamy w obrazie histologicznym ostrego WZW?
zmiany zwyrodnieniowe hepatocytów (najczęściej balonowate)
nacieki zapalne
obrzmienie + pomnożenie kom. Browicza-Kupffera
cholestaza
martwice rozpływne
Obraz makroskopowy wątroby w WZW:
Obrzmiała wątroba, napięta torebka i zółtawo-zielony kolor od zastoju żółci
Kiedy można mówić o wystąpieniu przewlekłego zapalenia wątroby?
Kiedy stan zapalny trwa co najmniej 6 miesięcy
Podział morfologiczny stanów zapalnym w PZW:
Hepatitis minimalis (zapalenie minimalne)
skąpe nacieki limfocytarne w niektórych przestrzeniach i zrazikach
Hepatitis chronica persistens (zapal. prz. przetrwałe)
miejscowe zapalenie, nacieki w poszerzonych przestrzeniach wrotnych, bez uszkodzenia blaszki gr.
Hepatitis chronica lobularis (zap. przewl. zrazikowe)
Zmiany zapalne na terenie zrazików, z martwicami rozsianymi
Hepatitis chronica activa (zap przewl. aktywne - agresywne - PZWA) - osobna fiszka
Zapalenie przewlekłe agresywne - aktywne- MORFOLOGIA
prowadzi do przebudowy marskiej:
martwica kęsowa - wychodzenie limfocytów z przestrzeni wrotnych i atakowanie przylegających hepatocytów > martwica na terenie zrazików
zaburzenie architektoniki przez martwice
włóknienie następujące po martwicach (tworzenie mostków zapalno martwiczych > mostki włókniste)
W których chorobach obserwuje się mertwicę kęsowata?
Ch. Wilsona
polekowe PZW
pierwotna marskość żółciowa
pierwotne stwardniejące zapalenie wątroby
Piorunujące zapalenie watroby - opis
łacina
przyczyny
morfologia wątroby + histol.
Występuje, gdy objawy niewydolności wątroby (aż do spiączki) rozwijają się w ciągu 2-3 tyg.
hepatitis fulminans
przez wirusy hepatotropowe, toksyny, inne choroby rzadko
Wątroba jest pomniejszona, pofałdowana torebka
Histolog: rozległy zapadnięty miąższ z zachowanymi przestrzeniami wrotnymi.
Co stwierdzamy histologicznie w Zapaleniu wirusowym wątroby przez wirus herpes?
możliwe piorunujące zapalenie wątroby, histologicznie - występowanie wielojądrzastych hepatocytów
Co stwierdzamy histologicznie w Zapaleniu wirusowym wątroby przez wirus CMV?
histologicznie charakterystyczne wtrety z jasną obwódką (sowie oczka) i ziarniniaki nieserowaciejące z kom. nabłonkowatych
Choroba alkoholowa wątroby: postacie wymienić + łącina-
Stłuszczenie wątroby - Steatosis hepatis
Alkoholowe zapalenie wątroby - hepatitis alcoholica
Marskość alkoholowa - Cirrhosis micronodularis
Stłuszczenie watroby - opis
łacina
przyczyna
morfologia
odwracalność
steatosis hepatis
spowodowane przewlekłym alkoholizmem > akumulacja lipidów > stłuszczenie grubokropelkowe
Watroba powiększona, żółta, tłusta, krucha
Wzrost kolagenu wokół żył centralnych
Odwracalne po odstawieniu alkoholu
Alkoholowe zapalenie wątroby - opis
łacina
morfologia
Jest to zapalenie wywołane alkoholem, rozwijające się szybko.
hepatitis alkoholica
Morf:
zmiany zwyrodnienione hepatocytów (wodniczkowe, stłuszczenie)
ciałka Mallory’ego
martwica hepatocytów
nacieki z neutrofili
włóknienie gł. miąższowe, prowadzi do dezorganizacji struktury zrazikowej
Marskość alkoholowa- opis
łacina
wygląd wątroby
jest to końcowa i nieodwracalna forma choroby alkoholowej wątroby
Cirrhosis micronodularis
wątroba pomniejszona, brązowa, powierzchnia pokryta drobnymi regeneracyjnymi guzkami, z pasmami tk. łacznej pomiędzy
Ciałka Mallory’ego - co to jest?
Gdzie występuje?
kwasochłonne wewnątrzcytoplazmatyczne wtręty ze złogów filamentów, cytokeratyny i białek
Można je spotkać przy alkoholowym zapaleniu wątroby, chorobie Wilsona, nielkoholowym stłuszczeniu wątroby, zespołach cholestatycznych
hemochromatoza - na czym polega ?
Jest to choroba genetyczna, w której organizm zostaje przeładowany żelazem, odkłada się ono w organach (np. wątrobie) i uszkadza je.
Choroba Wilsona: opis
Narządy objęte
morfologia zmian w wątrobie
jest to choroba genetyczna, w której uszkodzony jest gen kodujący wydzielanie nadmiaru miedzi do żółci, co powoduje toksyczne uszkodzenia narządów.
Dotknięta wątroba, mózg, rogówka (blaszka graniczna wewnętrzna)
W wątrobie: zapalenie wątroby , stłuszczenia, glikogenowe zwyrodnienie jąder, ogniskowe martwice
Zespół Reye’a - opis
morfologia zmian w wątrobie
Jest to choroba dziecięca, w której po podaniu aspiryny dochodzi do ujawnienia wrodzonych błędów metabolizmu cyklu mocznikowego lub kwasów tł.
Morf: rozlane drobnokropelkowe stłuszczenia bez zapalenia
powiększone mitochondria z ciałkami wtrętowymi
Zapalenie wątroby okresu noworodkowego:
opis
zmiany morfologiczne
Jest to najczęstsza przyczyna żółtaczki z bilirubiną związaną u noworodków. Przyczyny sa różne, idiopatyczna, wrodzona niedrożność zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych itp
Morfologicznie: zaburzenie struktury zrazików
ogniskowe martwice
występowanie olbrzymich hepatocytów wielojądrowych
cholestaza
niewielkie nacieki zapalne
Pierwotna marskość żółciowa (PBC) - opis
łacina
przyczyny
morfologia stadiów:
To choroba przewlekła z postępującą destrukcją wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych.
Cirrhosis biliaris primaria
najprawdopodoniej spowodowana autoimmunologiczną reakcją uszkadzającą kom. nabłonka przewodów żółciowych
stadia:
Okres wrotny- niszczenie przewodów międzyzrazikowych przez limfocytarny naciek
Zmiany zwyrodnieniowe, martwica, możliwe ziarniniaki wokół przewodów
Okres proliferacji przewodzików i zmian okołowrotnych
poszerzenie przestrzeni wrotnych, mnożenie przewodzików żółciowych, nacieki zapalne, martwice
Okres zmian przerostowych -
zmiany zapalno martwicze typu pomostowego > włóknienie pomostowe
Okres marskości
Pierwotne stwardniejące zapalenie przewodów żółciowych (PSC)
- opis
łacina
czego dotyczy
morfologia
Jest to choroba zapalna ścian przewodów żółciowych, z włóknieniem oraz zwężeniami, o nieznanej etiologii.
Cholangitis sclerosans primaria
dotyczy zewnątrz i wewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych
nacieki limfocytarne w przestrzeniach wrotnych, ścianach przewodów
atrofia nabłonka przewodów
zwężenie światła, włóknienie
Marskość żółciowa wtórna- opis
łacina
jak powstaje, przyczyny
morfologia
Jest to choroba spowodowana zwężeniem zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych
Cirrhosis biliaris secundaria
Przyczyny: kamica żółciowa, nowotwory dróg żółciowych, głowy trzustki, mukowiscydoza
morfologia: włóknienie, guzkowata fragmentacja miąższu wątroby > marskość żółc. wtórna
możliwe ropnie. Wątroba zielonkawa, twarda, drobnoziarnista
czym jest i kiedy występuje zawał Zahna?
Jest to zawał przy ostrej zakrzepicy żyły wrotnej.
Jest klinowatym dobrze odgraniczonym wiśniowym ogniskiem zawałowym. Bez martwicy a jedynie z poszerzeniami w histologii.
Kiedy dochodzi do martwicy krwotocznej centralnej części zrazików?
Jak wygląda to morfologicznie?
Przy niewydolności prawokomorowej serca - wtedy bierne przekrwienie i hipoperfuzja.
Morf: watroba nakrapiana, muszkatołowa
Mikroskopowo widać wyraźne granice między zmienioną martwiczo a zdrową wątrobą.
Objawy stanu przedrzucawkowego i rzucawki ciążowych:
nadciśnienie ciężarnych białkomocz obrzęki zaburzenia krzepnięcia wykrzepianie wewnątrzanczyniowe przy pojawieniu się nadmiernych odruchów i drgawek > rzucawka
Morfologia stanu przedrzucawkowego i rzucawki w wątrobie:
ogniska krwotoków, zawałów niedokrwiennych wątroby
możliwe krwiaki podtorebkowe
W jakich chorobach dochodzi do niewydolności wątroby bez martwicy hepatocytów?
zespół Reye’a
ostre ciążowe stłuszczenie wątroby
zatrucie tetracyklinami
Marskość wątroby- czym jest?
typy guzków regeneracyjnych
Jest to postępujące włóknienie miąższu wątroby, w którym komórki zastępywane są włóknami tkanki łącznej, zaburzające prawidłową budowę. Prowadzi to do upośledzenia funkcji metabolicznych,
utrudnienia odpływu żółci
nadciśnienia wrotnego.
typy: Drobnoguzkowa (w marskości alkoholowej)
Czym różnią się guzki regeneracyjne osiowe od bezosiowych?
Osiowe - zawierają drogi wrotno-żółciowe, żyły środkowe, krew przepływająca ma normalny kontakt z hepatocytami
Bezosiowe - bez przestrzeni wrotnych ani żył, utrudniony kontakt z hepatocytami.
Gruczolak wątrobokomórkowy: łacina i krótki opis
adenoma hepatocellulare - jest to nowotwór związany z antykoncepcją doustną u kobiet, może pękać (szczególnie w ciąży)
Gruczolak z przewodów żółciowych: łącina, krótki opis
adenoma cholangiocellulare
Jet to rzadko, drobny podtorebkowy guzek, mylony z przerzutem do wątroby.
Torbielakogruczolak z przewodów żółciowych wewnatrzwątrobowych: łacina, opis krótki
cystadenoma biliare hepatis
rzadki- wolno rosnący guz, mogący złośliwieć
Jakie dwa główne typy raków wątroby?
Rak wątrobokomórkowy
Rak z nabłonka przewodów żółciowych
rzadziej:
rak mieszany
rak płaskonabłonkowy
Rak wątrobokomórkowy (HCC)
łacina
patogeneza
Jest to najczęstszy pierwotny rak wą troby
Przyczyny:
przewlekłe zapalenie wą troby HBV, HCV marskość wÄ troby hepatokarcinogeny Åśrodowiskowe alkoholizm dieta, hormony
Rak wątrobokomórkowy - morfologia, typy występowania
W 3 typach: guzowata, rozlanego nacieku, rozsianych drobnych guzków, włóknistoblaszkowy
guz zielonkawy, mało zrębu, miękki
liczne wylewy krwawe
komórki raka przypominają hepatocyty, ukłądają się w beleczki/ zraziki.
Jakie rokowanie w typie włóknistoblaszkowym raka wątrobowokomórkowego?
Dobre, jeśli ulegnie całkowitej resekcji.
Rak z nabłonka przewodów żółciowych:
łącina
z czego się wywodzi
morfologia
Cholangiocarcinoma
może wywodzić się z każdego odcinka przewodów żółciowych
morfologia:
brak charakterystycznej budowy (pojedynczy lub mnogi guz)
obfita fibroplazja
Wątrobiak płodowy: opis
łacina
typy i ich morfologia
wygląd guza
Jest to nowotwór typu zarodkowego wczesnodziecięcy
hepatoblastoma
typy:
nabłonkowy - zbud z małych, wielobocznych komórek płodowych lub embrionalnych tworzących zraziki, cewki, brodawki, jak w wątrobie
mieszany nabłonkowy i mezenchymalny: element nabłonkowy i ogniska tk. włóknistej, chęstnej, mięśniowej
Nienowotworowe guzkowate zmiany wątroby: wymienić
ogniskowy rozrost guzkowaty (hyperplasia focalis nodularis)
rozrost guzkowy regeneracyjny (hyperplasia nodularis regenerativa)
Jak odróżnić zmiany guzkowate od marskości?
Guzki nie są rozdzielone tkanką włóknistą jak w marskości
Ogniskowy rozrost guzkowaty - opis
Jest to nienowotworowy rozrost. Najczęsciej pojedynczy, ograniczony guz, zbudowany z hepatocytów oddzielonych przegrodami.
Rozrost guzkowaty regeneracyjny: opis
morfologia
Jest to nienowotworowa zmiana, w której powstają liczne guzki regeneracyjne, prawdopodobnie z powodu nieznanej choroby.
Wątroba może mieć delikatnie guzkowatą poweierzchnię, z jaśniejszymi guzkami na przekroju.
Na obwodzie guzków atrofia hepatocytów, zagęszczenie włokien siateczkowych
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: opis
czemu towarzyszy
Morfologia
Kamienie mogą uszkadzać błonę śluzową pęcherzyka lub blokując odpływ > zwiększa ciśnienie w pęcherzyku.
Możliwe jest również zamknięcie przez pasozyty, organiczne zwężenie lub skręt.
Morf:
obrzękła, przekrwiona ściana z wysiękiem surowiczo-krwistym > ropnym
na błonie surowiczej wysięk włóknikowy /włókn-ropny
W ścianie dochodzi do zakrzepicy dobnych naczyń > owrzodzenia, martwice, perforacja
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego: opis
co mu towarzyszy
morfologia
Może byc następstwem licznych ostrych zapaleń lub rozwijać się samoistnie.
Towarzyszy mu najczęściej kamica, w 30% też bakterie w żółci
Morf
różne zmiany od nacieków > włóknienie > szkliwienie (pęch. porcelanowy)
kamienie
wodniak pęcherzyka żółciowego przy długim bloku odpływu
Jakie choroby dotyczą zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych?
Kamica dróg żółciowych
atrezja zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych (brak dróg > marskosć)
Torbiel przewodu żółciowego wspólnego
Najczestszy nowotwór pęcherzyka żółciowego/?
Gruczolakorak
kamica żółciowa- u kogo występuje najczęściej?
5P >płeć piękna, pulchna, płodna, po 40-tce
Gruczolakorak p. żółc.- opis
morfologia makro, postacie:
Jest to złośliwy nowotwór p. żółciowego, przebiegający skrycie, częściej u kobiet.
Przedysponuje do niego przewlekły stan zapalny.
Postać naciekająca: różnej wielkości, słabo odgraniczone zgrubienia ściany
Postać egzofityczna: guzowate, owrzodziałe masy rosnące do środka pęcherzyka
Gdzie najczęściej rozwija się gruczolakorak pęch. żółciowego?
W dnie i szyjce pęcherzyka.
