Prenatale ontwikkeling Flashcards
Verschillende fases
- foetus ontwikkeling
- Germinale fase
- Embryonale fase
- Foetale fase
Germinale fase
- 0-2 weken
Zygote is aan het delen en beweegt naar de baarmoederwand toe en nesteling
Ontwikkeling blastocyte
40% overleeft, uiteindelijk 250 cellen
Blastocyte
Gelaagde celmassa met een holte
- endoderm
- mesoderm
- ectoderm
endoderm
wordt het spijsverteringsstelsel en het ademhalingsstelsel
mesoderm
wordt het spier- en skeletsysteem
ectoderm
wordt de huid en het zenuwstelsel
Embryonale fase
- 3-8 weken
Blastocyte met de drie lagen –> embryonale schrijf
Vorming van hart en bloedsomloop: 3e week eerste hartslag
Neurale buis –> centraal zenuwstelsel, bijna alle neuronen in eerste maand
Foetale fase
- 9-40 weken
Langzamere, lange verfijningsperiode waarin lichaamsstructuren ontstaan
- ontwikkeling van de hersenen
- ontwikkeling van neuronale netwerken
Neurale buis
ectoderm vouwt om –> bovenste deel wordt de hersenen, onderste deel wordt het ruggenmerg
Drie principes van prenatale ontwikkeling
- Proximodistale volgorde
- Cefalocaudale volgorde
- van ongedifferentieerd naar gedifferentieerd
Proximodistale volgorde
Van binnen naar buiten, dus eerst het hart, dan de hersenen, dan de armen, dan de vingers etc.
- de romp vult snel, ledenmaten bijven kort en stomp
Cefalocaudale volgorde
Van boven naar beneden, dus eerst het hoofd en vanaf daar naar beneden
- bij pasgeborenen –> 25% van lengte is hoofd en 13% van het gewicht is hoofd
- bij volwassenen –> 12% van de lengte is hoofd en 2% van het gewicht is hoofd
Van ongedifferentieerd naar gedifferentieerd
Alle structuren gaan van heel grof en ongedetailleerd naar steeds fijner en gedefineerder
Ontwikkeling van de hersenen
Toename in omvang
- verdubbelt van maand 4 tot 7
- neurale buis wordt 100 miljard neuronen
- vorming hersenplooien
Ontwikkeling neurale netwerken
- Neurulatie
- Neuronale proliferatie
- Neurale migratie
Neurulatie
Vorming van de neurale buis
Neuronale proliferatie
Snelle vorming van neuronen
Neurale migratie
Bewefing van neuronen naar het einddoel in de hersenen
Ontwikkeling gehoor
- Foetus
- binnenoor rond 16 weken
- rond 22-24 weken: slakkenhuis, trommelvlied, gehoorbeentjes etc. volledig
- Baby’s horen: hartslag moeder, eten, ademen, lopen, praten, bewegen, spijsvertering etc.
Ontwikkeling zicht
- Foetus
- weinig externe visuele prikkels
- na de geboorte: scherp zicht op 19-21 cm
Ontwikkeling smaak en reuk
- Foetus
- na 24 weken primair smaavermogen
- na de geboorte: ontwikkelde smaak en reuk
Ontwikkeling tast
- Foetus
- vanaf 8 weken reactie (beweging) op aanraking
Ontwikkeling pijn
- Foetus
- pijn ‘geobserveerd’ bij premature babay’s van 24-26 weken
- neurale banen voor pijnperceptie rond 26 weken
- moeilijk om pijn bij een foetus vast te stellen
Wanneer kan een baby overleven
- leeftijd van levensvatbaarheid is 22-23 weken
- 50/50 kans op overleving in week 25
- normaal: 38 weken
Invloed van omgeving op prenatale ontwikkeling
- leeftijd
- drugs
- prenatale drugsverslaving
- roken en drinken
- slecht eten
- van de trap vallen
- blootstelling aan giftige stoffen
- genexpressie veranderen/verstoren
- luchtkwaliteit
etc.