Boek Flashcards
3 soorten development
- fysieke ontwikkeling
- cognitieve ontwikkeling
- psychosociale ontwikkeling
Verschil age grades en age norms
age norms zijn doelen volgens de sociale klok, age grades zijn groepen van leeftijd met een bepaalde kennen en kunnen (bijv. groepen op de basisschool
4 doelen van ontwikkelingspsychologie
- beschrijven
- voorspellen
- verklaren
- optimaliseren
Thema’s in ontwikkelingsspychologie
- levenslang
- multidirectioneel
- gains en losses
- plastisch
- historische culturele context
- context beïnvloed
- multidisciplinair
Freud
- id, ego, superego
id = bij de geboorte, impulsief, irrationeel en zelfzuchtige deel dat instincten wil voldoen
eg = tijdens kindertijd, ationele deel dat realistische manier voor voldoening zoekt
superego = tussen 3 en 6 jaar, morele standaarden die gedrag onder controle houden
Freuds psychoseksuele theorie
- orale fase: 0-1 met je mond onderzoeken
- anale fase: 1-3 zindelijkheid
- fallische fase: 3-6 identificatie met zelde geslacht ouder/ obsessie andere geslacht ouder
- latentiefase: 6-12 vooral op school en vrienden gefocust
- genitale fase: 12+ seksuele interesses
Soorten leren
- klassieke conditioneren - watson
- operante conditioneren - skinner
- observationeel leren - bandura
Diathese-stress model
hoge risico genen (diathese = kwetsbaarheid) in combinatie met hoge risico omgeving (stress)
Verschillen in genen-omgeving
- interactie: omgeving heeft verschillende invloeden op verschillende genen –> bijv depressie genen (nature en nurture beinvloeden elkaar)
- correlaties: passief, evocatief en actief –> bijv. socialiteit (nature beinvloed nurture)
- epigenetica: omgeving heeft invloed via de genen –> bijv. mishandeling invloed op opgroeien (nurture beinvloed nature)
Endocrien systeem
hormonaal systeem –> geeft hormone af aan bloed
- hypothalamus
- pituitary/ hypofyse
- thyroid/ schildklier
- adrenaline klieren (bijnieren)
- pancreas/ alvleesklier
- eierstokken/teelbal
Hormoonklieren
hypofyse - groeihormonen en hormoonactivatie
schildklier - thyroxine (breingroei en regulatie)
teelbal - testosteron
eierstok - estrogeen en progesteron
bijnier - adrenal androgenen (spieren/botten en seksuele motivatie)
Hiërarchisch systeem hormonen
- hypothalamus geeft releasing hormoon af aan de hypofyse
- Anterieur gedeelte van de hypofyse produceert het hormoon en geeft het af aan het bloed
- Hormaan gaat via bloed naar de bijnieren die het hormoon afgeven
orthogenetische ontwikkeling
Van ongedifferentieerd naar gedifferentieerd
–> hoort bij cephalocaudaal en proximodistaal
Reflexen
Ademen, knipperen en pupilreflex zijn blijvend
rooting (wang draaien naar aanraking) en sucking reflex gaan weg in eerste jaar
Assimilatie
Oude schema’s bij nieuwe gebeurtenissen
Accomodatie
Oude schema’s aanpassen voor nieuwe gebeurtenissen
Equilibrium
Balans tussen assimilatie en accomodatie –> bij disbalans werkt assimilatie niet en is er nog geen accomodatie gebeurt –> na toepassen van beide komt er een goede balans
Problemen bij Piaget
- onderschatten kinderen
- fout claimen dat brede stadia bestaan
- kan ontwikkeling niet uitleggen
- weinig aandacht voor sociale invloeden op cognitie
Ontwikkeling geheugen
- verandering in basiscapaciteiten –> betere ontwikkeling
- verandering in geheugen strategieën –> betere manieren om te onthouden
- meer kennis van geheugen –> bijv. hoelang ze moeten leren voor ze iets onthouden
- meer kennis van de wereld –> maakt leren makkelijker
Geheugen zonder strategieën
- problemen
- mediation deficiency –> hebben niks aan strategieën
- production deficiency –> kunnen strategie gebruiken, maar niet zelf bedenken
- utilization deficiency –> bedenken een strategie, die niet van toepassing is
Metageheugen en metacognitie
Metageheugen: kennis van geheugen en proces monitoren en reguleren
metacognitie: kennis van menselijk brein en cognitieve processen
Redenen voor childhood amnesia
- ruimte in werkgeheugen
- geen taal
- level van socioculturele support
- zelf gevoel (sense of self)
- verbatim vs gist storage
- neurogenese
Bayley Scale of Infant Development
- motor schaal
- cognitieve schaal
- taal schaal
Primaire emoties
- contentment - joy
- interest - surprise
- distress - sadness/disgust en anger/fear
emotional display rules
culturele regels over welke emoties wanneer wel en wanneer niet geuit moeten worden
Praten over mentale staat
- betere taalontwikkeling
- mind-mindedness: praten over mentale staat met ouders
- interacties met broers/zussen en vrienden
- culturele verschillen
Kohlberg’s moraliteit
Pre conventioneel: straf/gehoorzaamheid en kosten/baten
conventioneel: sociale verwachting en sociale systeem/geweten
Post conventioneel: sociaal contract/ individuele rechten en universeel principe
Kohlberg straf en gehoorzaamheid
gehoorzaamheid en strafvermijding
Kohlberg kosten en baten
gericht op eigen belang –> ‘Heinz’ vrouw zal meer van hem houden’
Kohlberg sociale verwachtingen
goede interpersoonlijke relaties –> goede echtgenoot
Kohlberg sociaal systeem en geweten
handhaving van de sociale orde –> stelen zet een slecht voorbeeld
Kohlberg sociaal contract en individuele rechten
rechten behoren aan de apotheker
Kohlberg universele principes
mensenleven is meer waard
Hostile attribution bias
Tieners zien de wereld als een vijandige plek, en nemen meteen aan dat dingen hun opzettelijk overkomen in plaats van perongeluk –> leidt tot antisociaal gedrag
Coercive family environments
Familieleden zitten vast in een machtsstruggle, waarbij iedereen de macht probeert te krijgen
Datingfases door de volwassenheid heen
- vroege volwassenheid: initiation fase
- mid volwassenheid: status fase
- late volwassenheid: affectie fase
- emerging adulthood: bonding fase
identiteitsstatussen van Marcia
- foreclosure status
- moratorium status
- achievement status
- diffusion status
Foreclosure status
gecommit aan identiteit zonder de opties te hebben onderzocht
Moratorium status
Opties aan het verkennen in een poging een identiteit te vestigen, maar nog niet gecommit
Achievement status
Status voor degenedie die na verkenning van opties is gecommit
Diffusion status
Opties zijn nog niet verkend en er is nog niet gecommiteerd aan een identiteit
