Emotionele ontwikkeling Flashcards
Emoties
Een gevoelsstoestand die relatief kort en sterk is en veroorzaakt is door een specifieke gebeurtenis
Stemming
Een gevoelstoestand die relatief lang duurt en minder intens is, en neit noodzakelijk veroorzaakt wordt door een specifieke gebeurtenis
Affect
Verzamelterm, zegt niets over de duur of inhoud –> kan zowel positief als negatief zijn, lang of kort, emotie of stemming
Subjectief welbevinden
Cognitieve en affectieve evaluaties van het leven
Levenskwaliteit
Heeft ook een objectief component (levensomstandigheden, lichamelijke gezondheid, inkomen, werk etc.)
Zuigelingen eerste emotie
- emoties zijn waarneembaar in de eerste levensdagen –> gezichtsuitdrukkingen
- biologische basis, maar ook omgevingsinvloeden (emoties spiegelen en socialicatie van emoties)
- rond 9 maanden: social referencing
- emotionele communicatie
Socialisatie van emoties
Baby’s worden getraind om vaker blije gezichten te tonen dan chagrijnige of verdrietige
Social referencing
Imitatie van de emoties van de ouders; referentiekader voor hoe zich te gedragen in nieuwe situaties
Emotionele communicatie
Baby’s en jonge kinderen leren emoties te begrijpen en ze op gepaste wijze te uiten
Emotie regulatie baby
- baby’s reguleren hun emoties vanaf het begin
- enekel eenvoudige strategieën (liedjes zingen en wiegen etc.)
Emotie regulatie 1 jaar
- Kunnen zich verwijderen van nare gebeurtenissen
- actief troost zoeken bij verzorgers als ze van streek zijn
Emotie regulatie 18-24 maanden
- proberen controle te krijgen over wat hen van streek maakt
- kan met frustraties omgaan, vaak door zichzelf af te leiden
- kunnen hun wenkbrouw fronsen of hun lippen samenknijpen om hun woede of verdriet te onderdrukken
Emotie regulatie 2 jaar
- symbolisch denken en taal
- cognitieve regulatie van verdriet
- dus eerst vooral motorische strategieën, nu ook cognitieve
Emotie regulatie 3-4 jaar
- ontwikkelen van prefrontale cortex
- verbeteringen in emotieregulatie, betere coping negatieve emoties
Emoties in de vroege kinderjaren
- kleuterschool en schoolgaande leeftijd, verbetring van emotionele competentie: duidelijke emotionele expressie, meer begrip van emotie en betere emotieregulatievaardigheden
–> emotionele competentie voorspeller van sociale competentie - aanleren van regels coor emotioneel gedrag (emotional display rules
Culturele verschillen emoties vroege kinderjaren
- individualistische culturen: aanmoedigen van open expressie van emotie
- collectivistische culturen: onderdrukking van zelfgerichte emoties, aanmoedigen van expressie van op andere gerichte emoties
Emotional display rules
Kloof tussen innelijke emoties en geuite emoties wordt groter
- vereist begrip van emoties en regels voor emotionele uitingen + vaardigheden voor zelfbeheersing
Emoties in midden en late kindertijd
- verbeterd emotioneel begrip
- verbeterd vermogen om negatieve emotionele reacties te onderdrukken of te verbergen
- gebruik van zelf geïnitieerde strategieën om gevoelens ergens anders op te richten
- meer rekening houden met gebeurtenissen die tot emotioneel reacties leiden
- ontwikkeling van een vermogen tot het ervaren van oprechte empathie, echt begrijpen hoe een ander zich voelt
Experience Sampling Method (ESM)
- meet de minuut-tot-minuut ups en downs van het emotionele leven
- herhaalde metingen van verschillende variabele (state level: cognities, emoties en gedrag)
- na gebeurtenissen, op vaste tijden en op willekeurige tijden
- daily diary
Daily diary emoties
Alleen een vragenlijst aan het einde van de dag, over de gehele dag
Emotie stereotype adolescenten
- juist: meer extreme schommelingen, snellere fluctuaties en emtoioneel intenser dan volwassenen
- onjuist: negatieve stemming/emotioneel verstoor en irrationele/bizarre schommelingen (er is altijd een rede)
Emotieregulatie adolescenten
- ineffectieve emotieregulatie: moeilijkheden op school, lager niveau van morele ontwikkeling, niet adequaat kunnen omgaan met stress en moeilijkheden in relaties
–> executieve functies nog niet volledig ontwikkeld
–> moeite met eigen emoties adequaat te uiten
–> andere emotieregulatiedoelen dan volwassenen
–> maar ook meer depressieve symptomen dan bij kinderen
Depressie en zelfmoord bij adolescenten
- adolescenten zijn over het algmeen opgewekt en vol vertrouwen over hun toekomst (4/10 flourisch; 6% is demoraliseerd)
- 1/6 scholieren overweegt zelfmoord
-1/12 doet een poging –> 18 per 100.000 succesvol - depressiecijfers stijgen, vooral onder meisjes
Emotionele keuzes
Gedragsmatige ontdekking: verzamelen van informatie ter voorbereiding op de toekomst
- verbreden horizon
- kennis verwerven
- nieuwe mensen ontmoeten
- risico’s nemen
Emoties op volwassen leeftijd
- ontwikkelingsveranderingen gaan door tijdens de volwassenheid
- inspanningen om een levensstijl te creëeren die emotioneel voldoening geeft, en voorspelbaar en beheersbaar
–> middelpunt van je leven neemt groeien af en dalen toe
Welbevinden gedurende de levensloop
- algemeen welzijn neemt af van adolescentie tot midelbare leeftijd, en neemt dan weer toe
- nadruk op gemiddelde leeftijdsverchillen = midlife niet erg gunstig
Uitdagingen op oudere leeftijd
- Afnemende gezondheid en geheugen
- Laatste kansen
- Confrontatie met eigen sterfelijkheid
- Verlies van dierbaren
- Verlies van onafhankelijkheid
- Verlies van doelen en eenzaamheid
- Financiële tegenslagen
Emoties op oudere leeftijd
- Emotionele ervaringen en expressie: geen veranderingen met de tijd
- emotioneel leven evenwichtiger, minder pieken en dalen
- emotieregulatie beter dan jongere volwassenen (meer positief en minder negatief)
- hoogtepunt van emotionele leven is 7e decennium
- goede verhouding tussen positieve en negatieve emotionele ervaringen voorspelde een overleving over een periode van 13 jaar
- welzijnsparadox
Welzijnsparadox
Algemeen welzijn neemt af van adolescentie tot middelbare leeftijd, en neemt dan weer toe
- oudere hebben minder negatieve emoties
Positiviteitsbias
een vorm van selectieve aandacht (= relatief meer aandacht voor, en beter geheugen voor, positieve informatie dan negatieve informatie)
- oudere volwassenen kunnen negatieve emtoies waarnemen en ervaren - maar ze hebben controle over de hoeveelheid tijd die ze besteden aan het focussen op negatieve emoties
- twee belangrijke hersengebieden: amygdala en ventrolmediale gebied van prefrontale cortex
- oudere herkennen negatieve emoties minder goed dan volwassenen
Sociaal-emotionele selectiviteitstheorie (SST)
Motivationele prioriteiten verschuiven gedurende de levensloop als een functie van de veranderende tijdshorizon
- meer emotionele regulatie
- minder emtionele information search
Emotionele keuzen op oudere leeftijd
De tijdshorizon wordt korter - doelen veranderen: focus op doelen die gerealiseerd worden tijdens het nastreven van het doel zelf: betekenis, voldoening
doeln: leef in he tmomen, duidelijk weten/zien wat belangrijk is, investeer in zekere dingen, relaties verdiepen en genieten van het leven
Conflict vermijdend gedrag
Mogelijke reactie in conflictsituatie: engagement vs. disengagement
- oudere verkiezen disengagement (negeren of vermijden)
Emotieregulatiestrategieën en selectieve verkleiningen van sociale netwerken
- grootte van inner cirkel blijft gelijk
- relaties met mensen van buiten die cirkel die voor negativiteit zorgen laten vallen
- emotioneel welzijn gaat omhoog als netwerken worden vernauwd
Beter regulatie van negatieve emoties
Oudere volwassen kunnen sneller uit negatieve emotionele toestanden komen, zijn minder emotioneel reactief op stressoren, gebruiken minder destructieve strategieën om conflicten op te lossen en vinden negatieve interpersoonlijke situaties minder stressvol