Ontwikkeling van het zelf en de persoonlijkheid

Question 1

Temperament

Answer 1

Aangeboren typische gedragsneigingen van hoe een individu met de wereld omgaat

Question 2

Continuïteit in de kindertijd

Answer 2

• Moeilijk temperament bij baby’s voorspelt moeilijk temeperament in de kindertijd
• hoger risico op gedragsproblemen (woede aanvallen)

Question 3

Geen continuïteit in de volwassenheid

Answer 3

• aanpassing op volwassen leeftijd is neit gerelateerd aan temperament als baby
• sommige dimensies van temperament zijn gerelateerd aan later Big Five persoonlijkheidstrekken

Question 4

Individuele verschillen in ontwikkeling

Answer 4

• Makkelijke kinderen kunne ook gedragsproblemen ontwikkelen
• Moeilijke kinderen ontwikkelen niet altijd gedragsproblemen

Question 5

Makkelijke baby’s

Answer 5

Vaak blij, gemakkelijk getroost, regelmatig eet- en slaappatroon
- 40%

Question 6

Traag opwarmende baby’s

Answer 6

Hebben tijd nodig om ‘op te warmen’ en zich aan nieuwe situaties aan te passen
- 15%

Question 7

Moeilijke baby’s

Answer 7

Reageren vaak geagiteerd, hebben moeite zich aan nieuwe situaties en mensen aan te passen
- 10%

Question 8

Surgency/ extraversie temperament

Answer 8

Actief, zelfverzekerd, energiek, benadert nieuwe situaties emotioneel positief
–> haalt plezier uit interacies, lacht veel

Question 9

Effortful control temperament

Answer 9

Eigen aadacht en gedrag op een vrijwillige manier reguleren: aandacht richten en verplaatsen, gedrag inhiberen indien nodig

Question 10

Negatieve affectiviteit temperament

Answer 10

Verdrietig, angstig, makkelijk gefrusteerd, snel geïrriteerd, moeilijk troostbaar

Question 11

Temperament meten

Answer 11

• creëeren situaties die angst, woede en vreugde uitlokken
• observeer hoe peuters zich gedragen
• angst-opwekkend: beangstigend speelgoed
• woede-opwekkend: frustrerende situatie
• uitbundigheid-opwekkende conditie: vermaak kind met poppen

Question 12

Verlegen temperament

Answer 12

• positief: vroege tekenen van beuwstizjn; geen problemen met discipline
• negatief: verlegenheid, angstigheid kan aanhouden tot op volwassen leeftijd, waardoor sociale ontmoetinen ongemakkelijk worden

Question 13

Verlegen temperament: latere ontwikkeling

Answer 13

• sterke focus op dreigende stimuli
• risico op internaliserende problemen
• maar: angst en remming nemen gewoonlijk af met de leeftijd

Question 14

Exuberant (uitbundig) temperament

Answer 14

Blij, ongeremd, onbevrees in nieuwe situaties en met nieuwe mensen
- vreugdevol; onberees; extravert; avontuurlijk
- mogelijk problemen met de ontwikkeling van eht bewustzijn; een hoger risico op latere gedragsproblemen

Question 15

Goodness of fit / persoon-omgeving fit

Answer 15

• opvoedingsstijl/omgeving is aangepast aan het temperament van het kind

Question 16

Ouderlijk advies uitbundig temperament

Answer 16

• geen gebruik van ‘machtsvertoon’
• sensitief positief ouderschap en liefde
• rustig redeneren als kind zeurt
• time-outs voor opstandig gedrag

Question 17

Autonomie vs. schaamte

Answer 17

• primaire taak/conflict van peuters (1.5-3 jaar): verwerven van autonomie vs schaamte
• kind leert zelf meer te doen
• grenzen zoeken/overschrijfen hoort daarbij –> terrible two
• 1 op 3 ouders bestempelt zijn kind als een kind met gedragsproblemen
• emotionele ontwikkeling: 1; vreugde, angst en woede en 2; meer complexe, uniek menselijke emoties (trots en schaamte)
• zelfbewuste emoties en gedragsregulatie
• belangrijk voor socialisatie

Question 18

Individuele verschillen in zelfregulatie

Answer 18

• verschillen in zelfbeheersing bij peuters hebben genetische oorzaak
• angstig geïnhibeerde kinderen gehoorzamen meer
• meisjes luisteren beter

Question 19

Marshmallow test

Answer 19

Je kunt er nu 1 eten of wachten en er 2 krijgen
- Kinderen die konden wachter hebben betere schoolprestaties en gezondere BMI

Question 20

Persoonlijkheid ontwikkelen

Answer 20

• sommige temperamentdimensies houden verband met Big Five persoonlijkheidskenmerken
  Maar: persoonlijkheid verandert ook als gevolg van opvoeding, culturele druk en levensgebeurtenissen

Question 21

Continuïteit en discontinuïteit

Answer 21

• Consistentie in rangschikking binnen een groep
• consistentie neemt toe met de leeftijd

Question 22

Persoonlijkheid en aanpassing

Answer 22

• emotionele stabiliteit en conscientiousness zijn gecorreleerd met een goede lichamelijke en geestelijke gezondheid
• persoonlijkheid beïnvloedt reactie op en omgang met gebeurtenissen in het leven, met name agreeableness en emotionele stabiliteit
• persoonlijkheid voorspelt levensduur

Question 23

Volwassenheidsprincipe

Answer 23

• Emotioneel stabieler
• meer coöperatief en gemakkelijk om mee om te gaan
• meer gedisciplineerd en verantwoordelijk

Question 24

Zelfbeeld
- kinderjaren

Answer 24

• Baby’s worden geboren zonder zelfbesef, maar ontwikkelen snel een impliciet, zo niet bewust, zelfbesef op basis van waarnemingen van hun lichaam en handelingen
• het vermogen om onderscheid te maken tussen jezelf en de wereld wordt duidelijker rond de leeftijd van 2 of 3 maanden
• tweede helft van eerste jaar –> gezamelijke aandacht
• 18 maand –> zelfherkenning
• 18-24 maand –> bewustzijn van wie ze zij

Question 25

Zelfherkenning

Answer 25

• Rouge test: markering op het gezicht > voor spiegel > kind raakt zichzelf aan
• rond 18 maanden kunnen kinderen dit
• hangt af van ervaring met reflecterende oppervlakken

Question 26

Zelf concept

Answer 26

• Zelfbeeld gevormd uit de ervaringen bijbehorende emoties
• op kleuterleeftijd: concreet en fysiek
• psychologische kenmerken en innerlijke kwaliteiten in globale termen

Question 27

Zelfbeld ontwikkelt zich van kindertijd tot adolescentie en wordt…

Answer 27

… minder fysiek en meer psychologisch (ik heb blauwe ogen vs ik ben eenzaam)
… minder concteet en meer abstract (ik hou van sport vs ik ben een eerlijk persoon)
… meer gedefinieerd (verschillende ikken in verschillende sociale contexten)
… meer geïntegreerd en coherent (afwijkende zelfpercepties opmerken en integreren)
… meer over gereflecteerd (meer zelfbewust, meer over het zelf nadenken)

Question 28

Identiteit
- jongvolwassenheid

Answer 28

Identiteit vs rolverwarring –> vereist integratie van zelfperceptie in een samenhangend zelfbesef
- identiteitsvorming
- classificatie in een van de vier identiteit statussen op basis van de ontwikkeling in de volgende domeinen

Question 29

Identity achievement

Answer 29

• psychologisch welzijn
• eigenwaarde
• complex denken over morele en sociale vraagstukken
• acceptatie van en coöperatie met anderen

Question 30

Factoren die van invloed zijn op identiteitsformatie

Answer 30

• cognitieve ontwikkeling
• persoonlijkheid
• kwaliteit van relatie met ouders (diffusion status, foreclosure status, moratorium + identiy achievement statussen)
• mogelijkheden voor ontdekking
• culturele en historische context (identity foreclosure)

Question 31

Huidige misopvattingen over midlife en identiteit

Answer 31

• middelbare leeftijd wordt algemeen geassocieerd met verhoogde stress als gevolg van: eisen van meerdere rollen, dinanciële spanning, baanverlies, echtscheiding, leeftijdsdiscriminatie door werkgevers, beperkte mogelijkheden voor hertrouwers, empty nest syndroom en problematische menopauze overgang
• meest hardnekkige mythe: midlife crisis

Question 32

Midlife crisis

Answer 32

• evaluatie van wat wel en wat neit is bereikt
• gebaseerd op: dromen, wensen en doelstellingen; leidt to desillusie, teleurstelling en dperessie en angst
• sterke en gematigde conceptualisatie

Question 33

Sterke conceptualisatie
-midlife crisis

Answer 33

• Normatief
• verbonden met middelbare leeftijd
• anders dan andere transities: emotioneel moeilijk, ontdekken van eigen beperkingen bij het bereiken van persoonlijke doelen, de beperking van het eigen leven

Question 34

Gematigde conceptualisatie
- midlife crisis

Answer 34

Overgang, die normatief is voor middelbare leeftijd, maar niet verschilt van andere psychologische aanpassingen

Question 35

Identiteit
- oudere leeftijd

Answer 35

Positief zelfbeeld van oudere volwassenen
- reduceren van afstand tussen idealen en echte zelf
- doelen en standaarden voor zelf-evaluatie aanpassen
- negatieve zelf-stereotypen vermijden

Question 36

Eigenwaarde
- voor schoolgaande leeftijd

Answer 36

Twee algemene aspecten van eigenwaarde
- competentie
- persoonlijke en sociale toerijkendheid

Question 37

Eigenwaarde
- schoolgaande leeftijd

Answer 37

Eigenwaarde gebaseerd op
- schoolprestaties
- gedrag
- sportprestaties
- uiterlijk
- peer populariteit

Question 38

Kinderen die neigen naar internaliserende problemen

Answer 38

• laag gevoel van eigenwaarde, overal mislukking in zien
• aangeleerde hulpenloosheid: machteloos voelen om hun lot te beïnvloeden
• falen omdat ze het niet proberen

Question 39

Kinderen die neigen naar externaliserende problemen

Answer 39

• onrealistisch hoog gevoel van eigenwaarde –> bij falen kunnen zij anderen de schuld geven om een onrealistisch hoog zelfbeeld te behouden
• falen door gebrek aan zelfinzicht/negeren van echte problemen

Question 40

Complimenten op zelfwaarde

Answer 40

• weinig aanmoediging en complimenten –> lage eigenwaarde
• te veel of loze complimenten –> onrealistisch hoge eigenwaarde
• compliemten na hard werk –> realistische eigenwaarde, hogere zelfredzaamheid

Question 41

Ontwikkeling eigenwaarde

Answer 41

• Nauwkeurigheid van zelfevaluaties neemt toe in de loop van de basisschooljaren
• jonge kinderen hebben de neiging een opgeblazen beeld van zichzelf te hebben
• rond de leeftijd van ongeveer 8 jaar: de meeste kinderen kunnen hun vaardigheden meer realistische evalueren
• meisjes en jongens starten school emt ongeveer hetzelfde niveau van eigenwaarde
• genderverschillen in eigenwaarde ontstaan in de vroege adolescnetie - ontwikkelen tijdens de schooltijd

Question 42

Culturele verschillen in eigenwaarde

Answer 42

VS:
- sterke focus op individueel succes
- veel positieve bekrachtiging
- motto: als je hard genoeg werkt, kom je er wel
Nederland:
- Maaiveldcultuur: tall poppy syndroom
- motto: doe normaal, dan doe je al gek genoeg
- minder/realistische positieve bekrachtiging