Oncologie + inleiding mammacarcinoom Flashcards
Goedaardig gezwel definitie vs kwaadaardig
De gevormde cellen dringen omliggend weefsel niet binnen.
Kwaadaardig –> gevormde cellen dringen omliggend weefsel wel binnen
Wanneer wordt abnormale celgroei kanker?
Infiltrerende groei, neiging tot uitzaaiing (lymfogeen, hematogeen, direct)
6 hallmarks of cancer
Proliferatieve signalling, ontwijken groei onderdrukkers, invasie en metastase, constant replicatie, angiogenese, weerstand tegen celdood
Hoe is de situatie na uitzaaiing?
Kanker gaat nooit meer helemaal weg. Kijk naar overall survival, en progressie-vrije overleving (geen klachten)
Meer ontdekking over genetische variatie tumoren
Minder naar traditionele classificatie maar juist meer op specifieke genen –> sommige kunnen wél behandeld worden.
Toekomst is meer personalized treatment
Heeft tumor vaak een homogeen genetisch profiel?
Nee, vaak verschillende klonen en verschillend genetisch profiel
Incidentie borstkanker
1:8 vrouwen, incidentie stijgt. Jaarlijks 15.000 nieuwe gevallen
In situ carcinoom?
Nog niet door basaal membraan doorgebroken
Symptomen borstkanker
Knobbel in borst, ingetrokken tepel, tepelvloed (bloederig en aan 1 kant), lymfeklieren in hals nek en oksel, sinaasappelhuid (vaak slechte prognose, slecht gedifferentieerd, tumor door alle huidlagen heen gegroeid; T4)
Borstkanker op welke leeftijd?
60% tussen 50 en 75 j
Bevolkingsonderzoek borstkanker?
Tussen 50 en 75 j
Elke 2 j mammografie.
Vermindert mortaliteit en maakt minder ingrijpende behandeling mogelijk
Wat is een mammografie?
X-ray van de borst. = gouden standaard
Wie worden er gescreend bij borstkanker?
Bevolkingsonderzoek >50 j Hoog risico patienten - Dragerschap mutatie BRCA - Sterke familie anamnese Thoraxwand bestraling in voorgeschiedenis
Risico factoren borstkanker
5% genetisch belast, Hormonale factoren (late 1e zwangerschap, kinderloos, vroege 1e menstruatie, late menopauze, duur borstvoeding) Goedaardige afwijking in borst Leefstijl; alcohol, overgewicht en roken na radiotherapie
Meteen na vaststelling verdachte massa?
Naar chirurg; om te kijken of geopereerd kan worden, heelkunde
Mortaliteit borstkanker daalt want?
Vroege detectie (bevolkingsonderzoek) Systemische therapie (chemo, anti-hormonaal, targeted). Meer awareness.
Ook prognose steeds beter
Wat is triple diagnostiek?
Lichamelijk onderzoek + beeldvorming (mammografie + evt. echo) + pathologie (cytologie en histologie) = biopt
MDO
Chirurg, internist-oncoloog, patholoog, radioloog, radiotherapeut etc
Behandelopties borstkanker
Lokaal: chirurgie en radiotherapie
Systemisch: chemo, anti-hormonaal, targeted therapie en overig
Hoeveel % borstkanker wordt geopereerd?
90%.
53% borstsparend = lumpectomie
47% = mastectomie (borstverwijderen)
Wat doe je ook als je een lumpectomie uitvoert?
Altijd ook radiotherapie: bestraling
Wat wordt op MDO besproken?
Diagnose? TNM classificatie? Voorstel behandelplan, deelname studie?
Stadium 3 borstkanker?
Lokale spreiding door borstbeen, positieve lymfeklieren
Stadium 4 borstkanker
Afstandsmetastasen
Stadium 1 borstkanker
Tumor alleen in borst, geen positieve lymfeklieren
Stadium 2 borstkanker
Tumor in borst + positieve lymfeklieren (axillair = in oksel)
Welk stadium wordt vaak gevonden bij diagnose?
Stadium 1 en 2! Samen 75% (+15% een DCIS)
Wat betekent oligometastatische ziekte
Wel M1, maar beperkt aantal metastasen: poging tot curatief behandelen
Wanneer dissemeninatie onderzoek?
Onderzoek naar metastasen in hele lichaam. Vanaf N2
Wat onderzoekt patholoog?
Hormoonreceptor status, Her2Neu status, grootte en uitbreiding tumor, differentiatie (bloom en richardson), ongunstige groei (lymf-angioinvasie?), radicaliteit (goed verwijderd??), lymfekliermetastasen; lokalisatie, micrometastasen, isolated tumor cells.
Hoeveel % is her2neu+ of hormoonpositief?
60-70% ER+ en/of PR+
20% Her2Neu+
N0 wat betekent het?
Geen tumorcellen in lymfeklieren OF enkele losliggende tumorcellen in lymfe
Waarom adjuvante systeemtherapie?
Aanvullende therapie om evt. micrometastasen te elimineren en curatief kansen te vergroten. Doel is 4% winst op 10 j OS.
Na operatie, meestal 6 kuren