Mammacarcinoom chirurgie en radiotherapie Flashcards
Wat zijn mogelijke oorzaken van verhoogde incidentie v borstkanker?
Bevolkingsonderzoek, vrouwen krijgen laat kinderen, geven weinig borstvoeding, leefstijl
Ziekte van de westerse wereld
Overleving borstkanker afhankelijk van ziekte stadium?
Ja
HER-2 + tumoren prognose?
slechte histologische kenmekren, veel grade III, grote tumor, veel lymfen positief
Betere prognose luminaal A of B?
A (laag Ki-67)
Hoezo verbeterde prognose bij borstkanker?
Betere diagnostiek, nieuwe geneesmiddelen, personalised medicine
Wanneer is mammografie minder betrouwbaar?
<40 j. Borstweefsel nog heel actief. Dan ook screening met MRI.
Of wanneer iemand heel dens klierweefsel heeft
BIRAD?
Gebruik bij radiologie. Hoe hoger classering hoe hoger risico op maligniteit.
Cat 3; 2% maligne –> vanaf 3 weefseldiagnostiek
Cat 4: 2-95% maligne
Hoe wordt mammografie gemaakt?
altijd van beide borsten (vergelijking) van zijkant en boven naar beneden
Bij diagnose carcinoom meer info
beeldvorming en subtype, afmeting, lymfeknopen en metastasen
Lobulair carcinoom eigenschappen
Groeit sprieterig; afmeting lastig in te schatten.
Grote kans op multifocaliteit + contralateraal carcinoom.
ALTIJD EERST MRI!!!
Waarom afmeting carcinoom chirurgisch gezien belangrijk?
Borstsparende operatie of niet.
Evt. neo-adjuvante therapie
Wat betekent positieve lymfen?
Invloed op keus voor neo-adjuvante behandeling (die begin je)
Altijd lokale okselbehandeling; radiotherapie of lymfeklierdissectie
Wat als er pre-operatief geen aanwijzingen zijn voor positieve lymfeklieren?
Schildwachtklierprocedure!
Chirurgisch van belang bij operatie
Leeftijd en conditie. (hoge leeftijd eerder amputatie)
Tumor goed palpabel? Anders pre-operatieve röntgenmarkering (anders niet radicaal)
Wens van patient
MDO belangrijk!!!!!
MST = mamma sparende therapie, goed?
Ja, prognose zelfs iets beter. Kans op recidief vs tumor in andere borst 2.4% tegen 2.8%
Operatieve mogelijkheden mammacarcinoom
Radicale mastectomie, gemodificieerde radicale mastectomie, ablatio, lumpectomie
Radicale mastectomie
Mamma amputatie met meenemen m. pectoralis major en minor + oksel klieren eruit + klieren sternum.
Alleen als tumor in spierweefsel is doorgegroeid
Hoe lopen lymfeklieren uit mamma?
Naar oksel, klein deel naar sternum (hier soms metastase)
Je kan zenuw raken tijdens operatie; vooruitstaand schouderblad…….
Gemodificieerd radicale mastectomie
Borst verwijderen, fascie m pectoralis en lymfeklieren in oksel
Ablatio mammae
Borst weg (kan huid en tepelsparend)
Lumpectomie
Borstsparend. Tumor eruit
60% van de gevallen
Waarom is okselklierstatus belangrijk
Prognose (kans op metastasen?) en behandeling
Okselklierdissectie heeft hoge morbiditeit –> 10-30% lymfoedeem op lange termijn
Wat is de schildwachtklier?
Eerste lymfeklier die gepasseerd wordt vanuit de tumor in de borst (kan er 1 zijn of 2).
Wordt ontdekt door voor de operatie een radioactieve tracer in tumor te spuiten + blauwe kleurstof –> wordt afgevoerd –> kleurt schildwachtklier blauw!!
Wat gebeurt er bij schildwachtklierprocedure?
Klieren worden verwijderd waar tumor direct op draineert.
Vermindering morbiditeit
Als deze later positief zijn –> wordt oksel bestraald, geen complete dissectie = gebruiksvriendelijker
Mammasparende operatie
Lumpectomie + schildwachtklierprocedure (of OKT)
Na lumpectomie ook altijd?
Bestraling! Om even effectief te maken van mastectomie
Mammasparende therapie
Mammasparende operatie + radiotherapie