Mikrocirkulacija i limfni sustav - poglavlje 16 I

Question 1

građa arteriola i metaarteriola

Answer 1

• arterija ulazi u organ -> grana se 6-8 puta -> tad ju nazivamo arteriolom -> promjer 10-15qm
• arteriole se granaju 2-5 puta -> završne arteriole su metaarteriole –> prelaze u kapilare -> promjer 5-9qm
• na mjestu prelaska metaarteriola u kapilare -> prekapilarni sfinkter
  .
• arteriole -> mišićava stijenka
• metaarteriole -> neamju kontinuirani mišićni omotač nego mjestimični

Question 2

građa venula

Answer 2

• šire od arteriola
• slabija mišićna stijenka
• zbog niskog tlaka svejedno se mogu kontrahirat

Question 3

građa kapilare

Answer 3

• jedan sloj endotela -> s vanjske strane bazalna membrana
• međustanična pukotina -> ne rubu endotelnih stanica, povezuje unutrašnjost kapilare i njezinu okolinu

Question 4

građa i uloga kaveola na kapilarama

Answer 4

• na endotelnim stanicama -> plazmalemalni mjehurići -> kaveole
• nastaju od oligomera bjelančevina kaveolina + kolesterol + sfingolipid
  .
• endocitoza i trancitoza makromolekula
• upijaju male količine plazme i izvanstanične tekućine koja sadrži plazmatske bjelančevine -> mjehurići tvari sporo ulaze kroz endotelnu stanicu

Question 5

vrste pora u kapilarama i organi

Answer 5

• mozak - tight junctions - propusno samo za vodu, O2 ili CO2
• jetra - pukotine širom otvorene - prolaze sve tvari otopljene u plazmi
• crijevne kapilare - između građe mišićne i jetrene pore
• bubreg(glomerularne kapilare) - sadrže broje ovalne prozorčiće - fenestre - filtriraju velik broj malih iona i molekula(bez da idu kroz pukotine)

Question 6

vazomocija

Answer 6

• krv u kapilarama ne teče stalno -> nego na mahove -> ovisno o kontrakciji arteriola i prekapilarnih sfinktera
• kontrakcija -> ovisi o konc. kisika u tkivima
• kad treba kisika, razdoblja punjenja su česta i pojedina faza traje dulje

Question 7

difuzija tvari kroz kapilaru

Answer 7

• neprestano miješanje međustanične tekućine i plazme
• posljedica toplinskog kretanja vode i tvari otopljenih u tekućini

Question 8

difuzija tvari topivih u vodi i topivih u lipidima

Answer 8

NEPOLARNE
- O2 i CO2
- izravno difundira kroz membranu
- velika brzina prijenosa
.
POLARNE
- voda, Na, glukoza
- difundiraju kroz pukotine
- sporije od nepolarnih ali dosta brzo s obzirom na odnos pukotina i membrane(80)

Question 9

veličina molekule i prolaz kroz pore kapilare

Answer 9

• širina pora - 6-7nm -> 20 puta veća od vode
• propusnot pora ovisi o promjeru molekule -> što je molekula veća manje je pora propustljiva
• za vodu je 100%, za glukoza 60%, hemoglobin 1%
• propusnost ovisi i o tome gdje se kapilare nalaze -> npr. u jetri su kapilare propusne za albumin kao i za odu(slično u glomerulu) -> ovisi o ulozi organa

Question 10

razlika konc. i netodifuzija u kapilarama

Answer 10

• što je veća razlika u konc. između dvije strane membrane-> veća difuzija
• u kapilarama -> na već male razlike u konc. -> događa se velika difuzija

Question 11

građa međustaničnog prostora ili intersticij

Answer 11

• prostori između stanica
• snopići kolagenskihs vlakana - daju čvrstoću
• proteoglikanske niti - uske, stvaraju podlogu, građene od hijaluronske kiseline i proteina

Question 12

međustanična tekućina

Answer 12

• nastaje filtracijom i difuzijom iz kapilara
• isti sastojci kao i plazma samo manje proteina(zbog nepropusnosti)
• zarobljena između proteoglikanskih niti -> obilježja gela, tkivni gel -> otežava tok tvari pa tekćina difundira(pojedinačno gibanje molekula)

Question 13

slobodna tekućina u međustaničnom prostoru

Answer 13

• 1% od ukupne u međustaničnom prostoru(ostala u gelu)
• nalazi se u potočićima i mjehurićima
• kad je edem -> ti mjehurići i potoćiči se rašire i tam ide tekućina

Question 14

hidrostatski i osmotski tlak i kretanje tekućine

Answer 14

• hidrostatski uzrokuje -> tok iz kapilare kroz pore u međustanični prosotr
• osmotski uzrokuje ->tok iz eđustaničnog prostora u krv

Question 15

Starlingove sile

Answer 15

• 4 sile koje određuju oće se tekućine kretat u ili iz kapilara
  1. kapilarni tlak - tjera van
  2. tlak međustanične tekućine - tjera unutra(tad je +, obrnuto -)
  .
  3. koloidno osmotski tlak plazme - osmoza tekućine prema unutra
  4. koloidno osmotski tlak međustanične tekućine - osmoza tekućine prema van

Question 16

netofiltracijski tlak NFT

Answer 16

• zbroj Starlingovih sila
• kad je + -> tekućina ide iz kapilara
• kad je - -> tekućina ide u kapilare
• u normalnim uvijetma uvijek blago +

Question 17

kapilarni filtracijski koeficijent - Kf

Answer 17

• sve što određuje veličinu filtracije krvi kad ide iz kapilare u tkiva
• sposobnost kapilarni membrana da filtriraju vodu pri određenom NFT
• Starlingove sile
• broj i veličina pora
  .
  filtracija=Kf x NFT

Question 18

kapilarni hidrostatski tlak - mjerenje

Answer 18

• izravno kaniliranje membrana mikropipetom bude cca 25mmHg
• posredno funkcionalno mjerenje - 17mmHg

Question 19

mjerenje hidrostatskog tlaka

Answer 19

• u rahlom potkožnom tkviu i tjelesne šupljine - negativan
• tkiva okružena kapsulom(npr bubreg) - pozitivan
• različite metode mjerenja i tkivo - različiti rezultati
  .
  1. mikropipetom
  2. probušene šuplje kuglice usađene u tkvio
  3. smotuljkom vate

Question 20

iznosi hidrostatskog tlaka

Answer 20

• u tkivima okruženim kapsulama - pozitivan
• tlak međustanične tekućine je niži nego tlaka koji vlada oko tkiva -> npr oko bubrega u kapsuli 13mmHg, u bubregu 6mmHg
• limfni sustav - uklanja višak tekućine, bjelančevine i otpad -> taj višak ulazi u limfne kapilare -> kontrahiraju se i izbacuju tekućinu u krvni protok -> tak se stvara negativni tlak koji mi izmjerimo