Kontrakcija i podraživanje glatkog mišića - poglavlje 8 I Flashcards
razlika glatkog i skeletnog mišića
glatki - promjer 1-5qm
- sto puta kraći
- razlikuje se fizički raspored vlakana
višejedinični i jednojedinični glatki mišić
VIŠEJEDINIČNI
- vlakna su odijeljena, djeluju neovisno jedni o drugima i svako inervira jedan živčani završetak
- vanjska površina - bazalna membrana - kolagen i glikoprotein
- rad nadziru živčani podražaji
- npr. cilijarni mišić
.
JEDNOJEDINIČNI IlI SINCICIJSKI ILI VISCERALNI
- tisuce vlakana kontrahiraju se kao jedno -> vlakna tvore snopove i povezani su gap junctions kroz koje prolaze ioni -> tako putuje ap i svi se kontrahiraju
- glavnu ulogu imaju neživčani podražaji
- više vlakana povezano - sinciciji
- npr. stijenka većine unutarnjih organa: probavni sustav, žučovodi, mokraćni sustav, maternica, žile
fizička građa glatkog mišića
- gusta tjelašca(kao Z ploče u skeletnom) - mogu biti pričvrščena za membranu, razasuta u stanici ili na membranama susjednih stanica -» od tu se aktinske niti zrakasto šire i svojim završecima preklapaju miozinsku nit(smještenu u sredini između tjelašca) == kontraktilna jedinica
. - poprečni mostovi - na jednoj strani nagnuti na jednu, na drugoj strani na suprotnu stranu -> jednu aktinsku nit vuče na jednu stranu drugu na suprotnu -> omogućuje kontrahiranje za 80% svoje veličine(30% u skeletnom)
što se sve odvija sporije u glatkom mišiću u odnosu na skeletni i zašto
- ciklus miozinskih poprečnih mostova - smanjena ATPazna aktivnost glavica -> manje razgradnje ATP -> manje energije za pomicanje glavica(1/10 i 1/300)
. - započinjanje kontrakcije i relaksacije -> počinju se kontrahirati 50 do 100msec nakon podražaja, nakon pola sekunde -> max kontrakcija -> opuštanje za 1,2 sec(30puta sporije nego u skeletnom, može trajat 0.2-30sec) -»»zbog1.
energija kontrakcije glatkog mišića
- 10 do 300puta manje energije za kontrakciju nego u skeletnom -> zbog sporijih ciklusa -> a svaki ciklus treba 1 ATP bez obzira na njegovo trajanje
- dobro za energetik organizma -> jer neki organi stalno izovde kontrakciju
maksimalna sila kontrakcije
40-60 N/cm2
- sila je veća nego u skeletnom jer su dulje povezani aktinske i miozinske niti
mehanizam zasuna
- kad glatki mišić se maksimalno kontrahira -> stupanj aktivacije se može smanjiti na puno niže od početne vrijednosti a da mišić održi punu snagu kontrakcije
- važno jer se tonična kontrakcija može održavati satima s malim utroškom energije
stres relaksacija ili obrnuta stres relaksacija glatkih mišića
- sila mišića kontrakcije se nekoliko sekundi ili minuta nakon produljenja ili skraćenja se vrati na početnu razinu
- npr. mjehur -> velika količina tekućine ulazi -> raste volumen –> raste tlak -> nakon nekoliko sekundi volumen će i dalje rast ali tlak će se vratit na razinu prije istezanja
- važno za održavanje tlaka šupljih organa unatoč promijenama volumena
koja bjelančevina u glatkom mišiću umjesto troponina regulira kontrakciju
kalmodulin
kako kalmodulin regulira kontrakciju
- konc. Ca iona poraste unutar stanice -> Ca se veže za kalmodulin -> kompleks kalomodulin-Ca se spaja i aktivira miozin-kinazu
- miozin kinaza fosforilira jedan od lakih lanaca svake glavice(tzv. regulacijski lanac) -> omogućava vezanje aktinske i miozinske niti -> kontrakcija
. - ak nema fosforilacije nema kontrakcije
podrijetlo Ca iona potrebnih za kontrakciju glatkih mišića
- u glatkom mišiću - oskudna sarkoplazmatska mrežica
- većina Ca iona dolazi iz izvanstanične tekućine putem kalcijskih propusnih kanala -> niz konc gradijent ulaze u stanicu
- vrijeme ulaska u stanicu - vrijeme latencije -200-300milisekundi - 20 puta duže neg u skeletnom
. - snaga kontrakcije glatkih mišića=ovisi o konc. Ca iona izvan stanice
uloga sarkoplazmatske mrežice glatkog mišića
- kaveole - uvrnuća membrane, rudimentarni analog sustavu T cjevčica
- širenje ap niz kaveole -> ap se širi niz sarkoplazmatsku mrežicu -> otpušranje Ca
- što je razvijenija mrežica -> brža kontrakcija
koji kanal je odgovoran za relaksaciju glatkog mišića
- kalcijeva crpka -> izbacuje Ca ione izvan stanice ili u mrežicu
- potreban ATP
- djeluje sporo u odnosu na crpku na sarkoplazmatskoj mrežici -> sporija kontrakcija
relaksacija glatkog mišića
- Ca izbačen iz stanice, konc. dovedena do odrđene razine ->Ca se otpušta sa kalmodulina ->miozin fosfataza oslobađa fosfat s lakog lanca miozina -> odvajanje glavice od aktinske niti -Y relaksacija
neuromuskularni spoj glatkog mišića, difuzni i dodirni spoj
- aksoni autonomnog neurona nemaju završnih grananja nego varikozitete(proširenja), tamo nema Schwannovih stanica
- u proširenjima su mjehurići sa prijenosnom tvari - acetilkolin ili noradrenalin
- akosni nisu u direktnom kontaktu nego oblikuju difuzne spojeve koji izlučuju prijenosnu tvar
. - nekad su proširenja aksona blizu kao i neuromuskularna sinapsa -> dodirni spoj -> brzina veća nego u difuznom spoju