Meðvitund Og Atferli Flashcards

1
Q

Hvað er meðvitund

A

Vísar til árverkn ieins og að vera vakandi, syfjaður eða sofandi.
Tengist tilfinningum, hugsanaferli og hugmyndum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Meðvitundarstig einstaklings skilgreint með tvennskonar hætti:

A
  1. Útfrá atferli, spannar víðfemt svið hegðunar allt frá hámarks árverki til svefndás - coma
  2. Útfrá rafvirkni heilans sem hægt er að mæla með heilaafriti.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvað er Heilarafrit - EEG ?

A

Sýnir rafspennumun milli mismunandi punkta á yfirborði höfuðsins.
Heilarafritið endurspeglar rafspennumun milli tveggja punkta á höfðinu.
Samanlögð forspenna taugafruma í heilaberki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvenær er heilarafrit notað - klínískt notagildi?

A
  • Skurðsjúklingar í svæfingu
  • Flogaveiki
  • Coma og heiladauði
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað er flogaveiki - Hvernig orsakast það?

A

Flog orsakast af samstilltri og stjórnlausri afskautun í taugafrumum heilabarkarins.
Tengist einnig ósjálfráðum vöðvasamdrætti og missi á meðvitund.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hver eru aðal svefnstigin ?

A
  1. NREM
  2. REM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

NREM skiptist í 3 tímabil N1 - N3 (4 svefnstig)

Hvað er N1?

A

Stöku theta bylgjur birtast inn á milli alpha bylgna - milli svefns og vöku - léttur svefn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

NREM skiptist í 3 tímabil N1 - N3 (4 svefnstig)

Hvað er N2?

A

Sveiflu tíðnin eykst, svefnspólur og aukin sveifluvídd, K complexar byrja að koma með reglulegu millibili inn á milli theta bylgna
- öndunin og hjartsláttur regluleg
- líkamshiti lækkar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

NREM skiptist í 3 tímabil N1 - N3 (4 svefnstig)

Hvað er N3 (stig 3 og 4)

A

Delta bylgjur byrja að koma með theta bylgjunum. EFtir því sem svefnstiginu vindur fram verða delta bylgjurnar ráðandi - hægbylgjusvefn
- Djúpsvefn - mest endurnærandi
- BÞ lækkar
- Öndun hægist
- Blóðflæðið til vöðva eykst
- Vöðvar slakir
- Seyting vaxtar- og kynhormóna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvað er REM svefn ?

A

Hraðar augnhreyfingar, hækkað örvinarstig í heila. bylgjur af hærri tíðni.. Aukinn hjartsláttur, öndun

Heilinn er virkur en líkaminn lamaður

Theta verður ríkjandi. mikil virkni í EOG. EMG sýnir enga virkni

Birtist skyndilega eftir um klst í svefn

Paradoxical svefn.

Draumar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

REM vs NREM

A

Hjá fullorðum: 75% svefntímans í NREM og 25% í REM

Hjá börnum: Hlutfall REM svefnsins hæst hjá ungabörnum (40-50%) - svefnhringurinn styttri (50 mín) hjá fullorðnum (90mín)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Svefn er nauðsynlegur fyrir…?

A
  • Starfsemi taugakerfisins
  • Samvægi líkamans
  • Starfsemi ónæmiskerfisins
  • Vitsmunalega virkni

Margar svefnrannsóknir í mönnum hafa beinst að mikilvægi svefns í tengslum við nám og minni. Rannsóknir áheilarafritum sýna að í svefni endurvirkjar heilinn taugabrautir sem voru virkjaðar í vöku fyrir svefninn. Vansvefta einstaklingar eiga erfiðara með að kalla fram upplýsingar úr minninu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvað stýrir meðitundabreytingum / dægursveiflu ?

A

Kjarnar í undirstúku og heilastofni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvað gerir Dreifin (reticular activating system (RAS) í heilastofni?

A
  • Gegnir lykilhutverki í stjórnun á meðvitundarstigi
  • Taugafrumurnar liggja til stúkunnar og áfram til heilabarkarins.
  • Samanstendur af taugum og taugabratuum sem losa mismunandi boðefni.
  • Örvun og hömlun mismunandi taugafruma á þessu svæði miðla breytingum milli svefnstiga og vöku.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvaða heilasvæði koma að stjórn meðvitundar?

A
  • Suprachiasmatic nucleus (SCN) - dægursveifla
  • Monoaminergic RAS nuclei - noradrenalín, serotonin, histamín
  • Orexin - secreting neurons
  • Acetylcholine - secreting neurons
  • Sleep center (GABAergic neurons)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Meðvitundarstig - boðefni í HEILASTOFNI

A
  • Noradrenalín og serotonin: ríkjandi í vöku
  • Acetylcholine (ACh): vaka, ríkjandi í REM svefni
17
Q

Meðvitundarstig - boðefni í UNDIRSTÚKU

A
  • GABA - framhluti undirstúkunnar: svefn - hömlun á taugafrumum sem seyta noradrenalíni, serótónín, histamíni og orexin Aftari hluti undirstúkunnar, stuðlar að vökuástandi með losun á histamíni.
  • HIstamín - aftari hluti undirstúkunnar: vaka
18
Q

Hvað er svefndá (coma)

A

Dá lýsir mikilli skerðingu á andlegri starfsemi vegna byggingar-, lífeðlis- eða efnaskiptaskerðingar í heilanum.

19
Q

Hvað er heiladauði?

A

Heiladauði á sér stað þegar heilinn virkar ekki lengur og virðist ekki hafa möguleika á að starfa aftur.