Leki przeciwpadaczkowe Flashcards
Leki hamujące dokomórkowy napływ jonów:
ETOSUKSYMID FENYTOINA KARBAMAZEPINA, OKSKARBAZEPINA, ESLIKARBAZEPINA LAMOTRYGINA ZONISAMID LAKOZAMID
leki o mieszanym mechanizmie KWAS WALPROINOWY TOPIRAMAT FELBAMAT GABAPENTYNA PREGABALINA LEWETYRACETAM BRIWARACETAM FENOBARBITAL
ETOSUKSYMID
- hamuje przepływ przez kanały Ca2+ typu T we wzgórzu
- I rzut w napadach uogólnionych typu absence
Niepożądane: - zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- senność, ataksja
FENYTOINA
- hamuje napięciowo-zależne kanały Na+
- w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
- pogarsza przebieg napadów typu absence
- antyarytmiczny - w arytmiach spowodowanych glikozydami naparstnicy
- konieczna terapia monitorowana
Niepożądane: - przerost dziąseł (zaburzenie metabolizmu kolagenu)
- hirsutyzm
- anemia megaloblastyczna i teratogenność (zaburzenie metabolizmu FH4)
- wzrost metabolizmu witaminy K - konieczność suplementacji
- indukcja CYP450
FOSFENYTOINA - lepiej rozpuszczalna pochodna FENYTOINY, można podawać parenteralnie, lepsza kontrola stężenia leku w organizmie
KARBAMAZEPINA
- hamuje napięciowo-zależne kanały Na+
- napady częściowe i wtórnie uogólnione
- w neuralgii nerwu V i afektywnej chorobie dwubiegunowej
- nie można podawać w napadach typu absence
- indukuje enzymy mikrosomalne - zmienia metabolizm innych leków przeciwpadaczkowych
Niepożądane: - ataksja, diplopia, SIADH (rzadko)
- leukopenia
- anemia aplastyczna, agranulocytoza –> nawet śmiertelna
- DRESS syndrome
OKSKARBAMAZEPINA - pochodna, prolek wymagajacy metabolizmu do pochodnej monohydroksylowej i nie indukujący enzymów mikrosomalnych
ESLIKARBAZEPINA - tak jak OKSKARBAMAZEPINA, ale szybciej osiąga maksymalne stężenie we krwi, więc szybszy początek działania
LAMOTRYGINA
- hamuje napięciowo-zależny kanały Na+
- lek dodatkowy w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
Niepożądane: - ataksja, zaburzenia widzenia
- wysypki, rumień wielopostaciowy, z. Stevensa-Johnsona
Częściej powoduje dziąłania niepożądane gdy stosowana razem z KARBAMAZEPINĄ lub KWASEM WALPROINOWYM
ZONISAMID
hamuje kanały Na+ i Ca2+ typu T - długi okres półtrwania - konieczne dobre nawadnianie żeby wydalał się z moczem - lek dodatkowy w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych Niepożądane: - senność - ataksja , splątanie - zaburzenia pamięci - zaburzenia hematopoezy - kamica moczowa
LAKOZAMID
- hamuje napięciowo zależne kanały Na + ale w innym mechanizmie - nie powoduje ich inaktywacji tylko nasila wolną aktywację –> zmniejsza częstotliwość pobudzeń w neuronach szybko pobudzanych, dlatego działa stosunkowo wybiórczo na ogniska epileptogenne
- w napadach częściowych, wtórnie uogólnionych
- w neuropatii cukrzycowej
Niepożądane: - depresja, nudności, zawroty głowy
KWAS WALPROINOWY
- szerokospektralny lek –> napady częściowe, uogólnione toniczno-kloniczne i ich modyfikacje oraz napady typu absence
- hamowanie kanałów Ca2+ typu T, napięciowo-zależnych kanałów Na+ oraz stymulacja szlaków GABAergicznych przez wzrosta aktywności dekarboksylazy kwasu glutaminowego i hamowanie rozkładu GABA
- często u osób z napadami złożonymi
Niepożądane: - zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- wzrost apetytu i masy ciała
- ataksja
- drżenia mięśniowe
- hepatotoksyczność
- wzrost ryzyka wad cewy nerwowej u płodu jeżeli w czasie ciąży
Preparaty:
- DIWALPROEKS - sólo kwasu i kwas w stosunku 1:1; wolniej się wchałnia i ma mniej działań niepożądanych
- WALPROMID - prolek uwalniający kwas, stosowany też w chorobie afektywnej dwubiegunowej
TOPIRAMAT
- hamuje kanały NA+, receptory AMPA i kwasu kainowego - nasila aktywację GABAa przez GABA
- monoterapia napadów częściowych i jako lek dodatkowy w uogólnionych toniczno-klonicznych
NIepożądane: - senność, spowolnienie
- afazja
- zmęczenie
- parestezje
- kamica moczowa
FELBAMAT
- blokuje miejsce dla glicyny na receptorze NMDA
- w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
- nie działa nasennie i nie powoduje zmian w zachowaniu
Niepożądane:
-anemia aplastyczna - ostra niewydolność wątroby
- fotouczulenie
- zmiany skórne
- zaburzenia chodu
GABAPENTYNA
- analog GABA nie działający bezpośrednio na receptor - zwiększa uwalnianie GABA z OUN
- hamuje też napięciowo-zależne kanały Ca2+
- lek dodatkowy w napadach częściowych
- inne: neuropatia czuciowa, zespół niespokojnych nóg i profilaktyka migreny
NIepożądane: - ataksja
- oczopląs
- drzęnia mięśni
PREGABALINA
- analog GABA, nie działa na receptory ale zwiększa syntezę GABA - stymulacja dekarboksylazy kwasu glutaminowego
- u dorosłych - lek dodatkowy w napadach częściowych i wtórnie uogólnionch
- inne: stany lękowe i bóle neuropatyczne
Niepożądane: - zawroty głowy
- zaburzenia widzenia
- ataksja, drżenia
LEWETYRACETAM
- wiąże się z glikoproteiną pęcherzyków synpatycznych SV2A
- prawdopodobnie hamuje presynaptyczne zależne od potencjału kanały Ca2+
- hamuje powstawanie potencjałów o dużej częstotliwości (>10Hz) a nie wpływa na potencjały fizjologiczne
- lek dodatkowy w napadach częściowych u dzieci
Niepożądane: - senność, zmeczenie
- psychozy
- zaburzenia hematologiczne
BRIWARACETAM - analog LEWETYRACETAMU, też wiąże się z białkiem SV2A. W napadach pierwotnie częściowych, niezależnie od ich późniejszego uogólnienia
Niepożądane:
- zawroty głowy, senność
- zmiany zachowania
FENOBARBITAL
- lek nasenny i anksjolityczny ( barbiturany)
- II rzut w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
- nie można zastosować w padaczkach typu absence
Niepożądane: - senność
- ataksja
- depresja
- spadek libido
- z. Stevensa-Johnsona
- zaburzenia hematologiczne
- uogólniona depresja OUN
PRYMIDON
- zawiera FENOBARBITAL i PEMA.
- działanie fenobarbitalu plus hamowanie napięciowo-zależnych kanałów sodowych
- napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne
- nie można w napadach typu absence
Niepożądane (jak FENOBARBITAL) - senność
- ataksja
- depresja
- spadek libido
- uogólniona depresja OUN
- zaburzenia hematologiczne
- zespół Stevensa-Johnsona
Leki zwiększające transmisję hamującym szlakiem GABA-ergicznym)
1. benzodiazepiny - MIDAZOLAM KLORAZEPAM DIAZEPAM KLONAZEPAM DIPOTASOWY --> w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych, szczególnie w stanach ostrych - przerywanie napadu i.v.
KLONAZEPAM
- dodatkowo hamuje napięciowo-zależne CA2+ T
- skuteczny w napadach typu absence
KLOBAZAM
- lek dodatkowy w padaczce lekoopornej i w napadach w zespole Lennoxa-Gastauta
- barbiturany
- GABAPENTYNA, PREGABALINA
- TIAGABINA
- inhibitor wychwytu GABA przez glej - nasila aktywację receptorów GABA
- w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
- nie można w napadach typu absence
- nie można u dzieci do 12 rz
NIepożądane:
- zawroty głowy, senność
- drżenia
- splątanie
- zaburzenia widzenia - WIGABATRYNA
- analog GABA - hamuje rozkład GABA
- lek dodatkowy w napadach częściowych
- monoterapia napadów zgięciowych u niemowląt
niepożądane:
- zaburzenia koncentracji
- nieodwracalne ubytki pola widzenia
Leki zmniejszające transmisję szlakiem glutaminergicznym:
TOPIRAMAT
FELBAMAT
FENOBARBITAL
oddziałują na receptor NMDA - blokują go
PERAMPANEL - niekompetytywny antagonista receptora AMPA - lek dodatkowy w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych Niepożądane: - zaburzenia psychiatryczne - zaminy w zachowaniu - myśli samobójcze - teratogenny - uzależnia
Terapia napadów częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych:
I rzut:
KARBAMAZEPINA/ FENYTOINA/ KWAS WALPROINOWY
II rzut:
FENOBARBITAL/ PRYMIDON
dodatkowo: LAMOTRYGINA + TOPIRAMAT
Terapia napadów typu absence:
dzieci –> ETOSUKSYMID
dorośli –> KWAS WALPROINOWY
Napady uogólnione miokloniczne i atoniczne
KWAS WALPROINOWY
status epilepticus - terapia
i. v. benzodiazepiny –> DIAZEPAM, LORAZEPAM
potem: FENYTOINA/ FOSFENYTOINA
Których leków nie można podać w napadach typu absence, bo mogą pogarszać przebieg:
- FENYTOINA
- KARBAMAZEPINA
- FENOBARBITAL
- PRYMIDON
