Leki Immunosupresyjne 3 Teoria - przeciwcytokinowe i inne Flashcards

1
Q

Połączenie się kompleksu przeciwciało i cytokina -> co się z nim dzieje

A
  1. Usuwany głównie przez komórki żerne w wątrobie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Leki hamujące działanie TNFα wskazania

A
  1. Leczenie RA -> przy braku satysfakcjonującej odpowiedzi na leki klasyczne
  2. Terapia innych chorób schorzeń zapalnych stawów
  3. Leczenie choroby Crohna -> Infliksymab, Etanercept
  4. Leczenie wstrząsu septycznego -> w badaniach Afelimomab
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Leki hamujące działanie TNFα działania niepożądanych

A
  1. ↑ zapadalności lub pogorszenie przebiegu zakażeń, w których główną rolę obronną odgrywają makrofagi (np. gruźlicę)
  2. Mogą nasilić reakcje autoimmunizacyjne (pojawiają się ANA, przeciwciała przeciw dsDNA, przeciwkariolipinowe, toczeń polekowy)
  3. Reakcje uczuleniowe w miejscu wstrzyknięcia -> zapobieganie: blokery H1
    1) obrzęk
    2) zaczerwienienie
    3) ból
  4. Rzadziej:
    1) cechy zapalenia naczyń
    2) leukopenia
  5. Notowano:
    1) zespoły demielizacyjne (przeciwwskazane w MS)
    2) zapalenia nerwu wzrokowego
  6. Są doniesienia, że podanie leków hamujących działanie TNFα może ↑ prawdopodobieństwo czerniaka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Leki hamujące działanie TNFα sposób podania

A
  1. Dożylnie -> Infliksymab

2. Podskórnie -> Etanercept, Adalimumab, Golimumab

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Leki hamujące działanie TNFα przeciwwskazania

A
  1. Gruźlica -> czynna lub utajona
  2. Aktywne zakażenie VZV
  3. Ostra faza zakażenia GDO z gorączką
  4. Ciężka niewydolność krążenia
  5. Choroby demielinizacyjne
  6. Ciąża

-> przed podaniem wskazane zaszczepienie na HBV, grypę, HPV, VZV

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Anakinra i Rylonacept wskazania

A
  1. Leczenie RA opornego na terapię lekami konwencjonalnymi

W badaniach:

  1. Kolagenozy
  2. Dna moczanowa
  3. Schorzenia o podłożu autoimmunizacyjnym i zapalnym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Anakinra i Rylonacept działania niepożądane

A
  1. Reakcje uczuleniowe w miejscu wstrzyknięcia
    1) obrzęk
    2) ból
    3) zaczerwienienie
  2. Bóle głowy
  3. ↑ podatności na zakażenia -> nie powinny być łączone z lekami hamującymi działanie TNFα i nie należy ich podawać w ciąży
  4. Neutropenia -> rzadziej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Kanakinumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Nowe przeciwciało przeciw IL-1β
  2. Zarejestrowane do leczenia grupy schorzeń autoimmunologiczno-zapalnych związanych z działaniem zimna -> tzw. zespołów związanych z kriopiryną (CAPS - Cryopyrin-Associated Periodic Syndromes) -> też Rylonacept
  3. W badaniach do leczenia:
    1) Dny moczanowej
    2) COPD
    3) RA
    4) Miażdżyca -> prewencja i leczenie
    5) Schizofrenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Bazyliksymab czym jest i zastosowanie

A
  1. IgG1 blokujące IL-2R (CD25) na aktywowanych limfocytach T (bo CD25 ulega ekspresji dopiero po kontakcie z APC)
  2. Zapobieganie i leczenie reakcji odrzucania przeszczepu nerki -> razem z GKS i Cyklosporyną
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Daklizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. IgG1 o podobnym wskazaniu i działaniu do Bazyliksymabu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Bazyliksymab działania niepożądane

A
  • > takie same ma Daklizumab
  • > db tolerowane
    1. Zaparcia
    2. Infekcje dróg moczowych
    3. Obrzęki
    4. ↑ BP
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Inolimomab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-2R

2. Testowane w leczeniu GvHD

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Rekombinowana IL-2 jako lek immunosupresyjny

A
  1. Niskie dawki IL-2 mogą działać immunosupresyjnie, pobudzając Treg
  2. Testowane w:
    1) cukrzycy typu 1
    2) SLE
    3) RA
    4) innych schorzeniach autoimmunologicznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Dupilumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw podjednostce α IL-4R -> blokuje działanie IL-4 i IL-13 ważne dla rozwoju chorób alergicznych
  2. Stosowane w:
    1) leczeniu AZS
    2) leczeniu ciężkich postaci astmy oskrzelowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Paskolizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig bezpośrednio przeciw IL-4

2. W badaniach klinicznych do stosowania w astmie oskrzelowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Siltuksymab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-6
  2. Stosowane w leczeniu nowotworów:
    1) guza Castlemana
    2) nowotworów z limfocytów B
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Sirukumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-6

2. Stosowane w ciężkich postaciach RA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Elsilimomab, Olokizumab i Klazakizumab czym są i zastosowanie

A
  1. Nowe Ig przeciw IL-6
  2. Testowane w:
    1) RA
    2) chorobie Crohna
    3) niedrobnokomórkowym raku płuca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Tocylizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-6R

2. Stosowany dożylnie w RA w monoterapii lub skojarzeniu z metotreksatem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Mepolizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-5, hamujące jej działanie na dojrzewanie i proliferację eozynofilii
  2. Stosowane w:
    1. Leczeniu astmy o ciężkim przebiegu, ze znaczną eozynofilią
    2. Zespoły hipereozynofilowe -> w badaniach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Benralizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-5R (CD125)

2. Stosowane w zaawansowanych badaniach klinicznych pod kątem leczenia ciężkiej astmy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ustekinumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw podjednostce p40 IL-12 i IL-23

2. Stosowane w leczeniu ciężkich postaci łuszczycy plackowatej -> z bd db efektem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Lebrikizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-13
  2. Stosowane w:
    1) leczeniu ciężkiej astmy
    2) leczeniu ziarnicy złośliwej -> w badaniach klinicznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Iksekizumab i Sekukinumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-17
  2. Stosowane w leczeniu:
    1) ciężkich postaci łuszczycy plackowatej
    2) łuszczycowego zapalenia stawów
    3) wielu chorób zapalnych i autoimmunizacyjnych -> testowany Sekukinumab
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Brodalumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IL-17R

2. Stosowane w leczeniu ciężkich postaci łuszczycy plackowatej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Ustekinumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig hamujące IL-12 i IL-23
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Tildrakizumab i Guselkumab czym są i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw podjednostce p19 IL-23, swoiste tylko dla tej cytokiny
  2. Stosowanie w leczeniu ciężkich postaci łuszczycy plackowatej
28
Q

Rontalizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IFN-α (inaktywuje wszystkie 13 podtypów IFN-α)
  2. W badaniach klinicznych do leczenia:
    1) SLE
29
Q

Sifalimumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw IFN-α

2. Zastosowanie -> w badaniach do leczenia SLE

30
Q

Anifrolumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig neutralizujące wszystkie IFN typu I (IFN-α, β i inne rzadsze)
31
Q

Kinoid interferonu czym jest i zastosowanie

A
  1. IFN-α sprzęgnięty z silnie immunogennym białkiem (keyhole limpet hemocyanin)
  2. Wywołuje to powstanie Ig w organiźmie przejściowo neutralizujących endogenny IFN-α
  3. Testowany w leczeniu SLE
32
Q

Fresolizumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw TGF-β
  2. Testowany w leczeniu:
    1) Idiopatycznego włóknienia płuc
    2) Sklerodermii
    3) Ogniskowego szkliwienia kłębuszków (w przebiegu zespołu nerczycowego)
    4) niektórych nowotworów np. czerniak, rak nerki
33
Q

Belimumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw BAFF/ BLYS -> B-cell activating factor/ B-lymphocyte stimulator -> biorącemu udział w proliferacji i różnicowaniu limfocytów B
  2. Stosowany w leczeniu:
    1) SLE
    2) RA
    3) zespołu Sjogrena
34
Q

Tabalumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Lek o podobnym działaniu do Belimumabu w badaniach klinicznych
35
Q

Bertylimumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw EOTAKSYNIE 1 -> chemokinie uczestniczącej w chemotaksji eozynofilii
  2. Testowane w terapii schorzeń alergicznych
36
Q

Mawrylimumab czym jest i zastosowanie

A
  1. Ig przeciw GM-CSF

2. Testowane z dobrymi rezultatami w leczeniu RA

37
Q

Talidomid działanie

A
  1. Pochodna kwasu glutaminowego
  2. Ma działanie uspokajające, nasenne i przeciwbólowe
  3. Mechanizm działania -> bd złożony i nie do końca poznany -> hamuje angiogenezę i blokuje wydzielanie i działanie TNF-α, IL-2, 4, 6, 8, 12 oraz EPO
  4. W efekcie silnie hamuje wzrost i funkcje plazmocytów i wzmaga przeciwnowotworową odpowiedź Th1 i komórek NK
38
Q

Talidomid farmakokinetyka

A
  1. Jest to mieszanina racemiczna dwóch enancjomerów:
    1) enancjomer R -> silne działanie terapeutyczne
    2) enancjomer S -> silny mutagen uszkadzający płód
    - > ale podawanie samego enancjomeru nie eliminuje działań niepożądanych bo przekształca się on częściowo do enancjomeru S
39
Q

Lenalidomid

A
  1. Nowsza pochodna Talidomidu
  2. Podawana w małych dawkach w niektórych modelach zwierzęcych wykazuje wielokierunkowe działanie odwracające zmiany w układzie immunologicznym związane z wiekiem
40
Q

Talidomid zastosowanie

A
  1. Leczenie szpiczaka mnogiego
  2. Leczenie rumienia guzowatego
  3. Trąd
  4. Zmiany skórne w SLE
41
Q

Talidomid działania niepożądane

A
  1. Teratogenność -> głównie zaburzenia rozwoju kończyn, w czasie terapii -> antykoncepcja
  2. Zakrzepica żylna -> często wskazane leczenie doustnymi antykoagulantami
  3. Niedoczynność tarczycy
  4. Neuropatia obwodowa
  5. Senność
  6. Zaparcia
  7. U kobiet w wieku rozrodczym stosowany niechętnie -> jego użycie podlega specjalnym regulacjom prawno-medycznym
42
Q

IMiDs - Immunomodulatory Derivatives of Thalidomide

A
  1. Nowe pochodne Talidomidu o silniejszym działaniu immunomodulującym i mniejszej toksyczności
  2. Testowane w terapii:
    1) szpiczaka mnogiego
    2) zespołów mielodysplastycznych
    3) raka prostaty
43
Q

CIDs - Selective Cytokine Inhibitory Drugs

A
  1. Wykazują silne działanie przeciw TNFα i hamujące PDE 4

2. Nie stymulują jak Talidomid limfocytów T

44
Q

Bortezomib - czym jest i zastosowanie

A
  1. Inhibitor proteasomu 26S
  2. Nasila apoptozę komórek
  3. Stosowany w leczeniu:
    1) szpiczaka plazmocytowego
    2) odrzucania przeszczepu
    3) ciężkiego SLE
45
Q

Glatyramer - czym jest i zastosowanie

A
  1. Lek immunomodulujący, mieszanina octanów polipeptydów, w skład których wchodzą 4 aminokwasy (Glu, Ala, Tyr, Liz) w takim samym stosunku jak w MBP
  2. Mechanizm działania nie do końca poznany -> prawdopodobnie wiąże się z MHC II i zaburza prezentację autoantygenu MBP
  3. W efekcie -> wzbudzenie limfocytów supresorowych, supresja LTc i zahamowanie stanu zapalnego w CNS
  4. Stosowany w leczeniu nawrotowej postaci MS we wstrzyknięciach podskórnych
46
Q

Glatyramer działania niepożądane

A
  1. Reakcje w miejscu podania
    1) zaczerwnienie
    2) ból
    3) obrzęk
  2. Ostre reakcje poiniekcyjne:
    1) duszność, uczucie ucisku w klp
    2) tachykardia
    3) ↑ lub ↓ BP
    4) arytmie
  3. Rzadziej:
    1) nudności i wymioty
    2) nadmierna potliwość
47
Q

Fumaran dimetylu działanie i metabolizm

A
  1. Jest to ester metylowy kwasu fumarowego o niejasnym mechaniźmie działania
  2. Pobudza czynnik transkrypcyjny Nrf-2 i indukuje w komórkach ochronną odpowiedź antyoksydacyjną -> ↑ ekspresji ochronnych białek:
    1) oksygenazy hemowej
    2) peroksydazy glutationowej i innych
  3. Zmniejsza aktywność wydzielniczą komórek dendrytycznych, makrofagów i mikrogleju
  4. Silnie lipofilny i elektrofilowy
  5. Metabolizuje się głównie do CO2 -> wydalany przez płuca
48
Q

Fumaran dimetylu zastosowanie

A
  1. Leczenie nawrotowej postaci MS

2. Testowany w terapii łuszczycy

49
Q

Fumaran dimetylu działania niepożądane

A
  1. Zaczerwienienie skóry
  2. Biegunka
  3. Bóle brzucha -> mogą wystąpić zmiany o typie zapalenia jelit
  4. Limfopenia
  5. Neutropenia
  6. Nefrotoksyczność z białkomoczem
  7. Obecność ciał ketonowych w moczu
  8. Rzadko postępująca ogniskowa leukoencefalopatia
50
Q

Gusperymus działanie

A
  1. 15-deoksyspergualina -> pochodna antybiotyku - spergualiny
  2. Hamuje aktywność i proliferację limfocytów T zależną od IL-2 -> w efekcie blokuje różnicowanie się Thp w Th1
  3. Zmniejsza produkcję przeciwciał
  4. Nazwa handlowa: Spanidin
51
Q

Gusperymus wskazania

A
  1. Leczenie ostrego odrzucania przeszczepu (głównie nerki)

2. Testowany w leczeniu białaczek i chłoniaków z komórek T

52
Q

Gusperymus działania niepożądane

A
  1. Nudności i wymioty
  2. Mielosupresja
    1) leukopenia
    2) małopłytkowość
    3) anemia
  3. Neuropatia czuciowa -> drętwienie kończyn i twarzy
  4. Gorączka
53
Q

Abetimus działanie + wskazania

A
  1. Złożony z 4 oligonukleotydów dwuniciowego DNA (dsDNA) połączonych z resztami glikolu polietylenowego
  2. Wiąże receptory dla dsDNA na błonie komórkowej limfocytów B (uczestniczące w kostymulacji) -> zapobiegają kostymulacji -> anergia lub apoptoza LB
  3. Testowane w leczeniu toczniowego zapalenia nerek
54
Q

Fingolimod - czym jest i zastosowanie

A
  1. Drobnocząsteczkowy inhibitor S1PR1 -> receptorów 1-fosforanu sfingozyny typu 1 -> biorących udział w migracji limfocytów T do węzłów chłonnych i CNS
  2. Stosowany w MS -> w monoterapii, w postaci ustępująco-nawracającej o dużym nasileniu, niereagującej na terapię INF-β
55
Q

Ponesimod - czym jest i zastosowanie

A
  1. Lek o podobnym działaniu do Fingolimodu

2. Testowany w MS

56
Q

Fingolimod - działania niepożądane

A
  1. Zwiększone ryzyko zakażeń, zwłaszcza GDO
  2. Nieswoiste:
    1) bóle głowy
    2) kaszel
    3) biegunka
    4) bóle pleców
    5) ↑ aktywności aminotransferaz
  3. Rzadko
    1) obrzęk plamki żółtej
    2) powikłania krążeniowe -> na początku leczenia:
    1. Bradykardia
    2. blok AV
57
Q

Fingolimod - przeciwwskazania

A
  1. Aktywne zakażenia (WZW, gruźlica)
  2. Czynne choroby nowotworowe (oprócz raka podstawnokomórkowego skóry)
  3. Ciężka niewydolność wątroby
  4. Upośledzona odporność
  5. Ciąża
  6. Laktacja
  7. U pacjentów stosujących β-blokery lub inne leki zmniejszające częstość rytmu serca (wskazana konsultacja kardiologiczna w celu modyfikacji leczenia)
58
Q

Rigerimod (P140) działanie i zastosowania

A
  1. Syntetyczny fosforylowany peptyd oparty na fragmencie rybonukleoproteiny snRNP70 -> biorącej udział w formowaniu się kompleksu białkowego odpowiedzialnego za wycinanie intronów z mRNA
  2. Wykazano także udział tego białka w wytwarzaniu autoprzeciwciał w wielu schorzeniach autoimmunologicznych, a także w reaktywności LT CD4 z antygenami MHC II
  3. Stosowany w ciężkiej postaci SLE
59
Q

Lakwinimod - czym jest i zastosowanie

A
  1. Związek drobnocząsteczkowy o wielokierunkowym działaniu przeciwzapalnym i immunosupresyjnym
  2. Mechanizm -> nie do końca poznany -> hamuje migrację komórek zapalnych do CNS, aktywność LT i LB, zmniejsza wytwarzanie cytoki prozapalnych
  3. Testowany w MS
60
Q

Lakwinimod działania niepożądane

A
  1. Często bóle stawów i ↑ aminotransferaz

2. ↑ częstości występowania nowotworów u zwierząt

61
Q

Benwitimod - czym jest i zastosowanie

A
  1. Drobnocząsteczkowy związek o wielokierunkowym działaniu przeciwzapalnym i immunosupresyjnym
  2. Molekularny mechanizm działania -> niejasny -> m.in. hamuje chemotaksję fagocytów i pobudzenie LT
  3. Stosowany w :
    1) terapii łuszczycy
    2) terapii schorzeń zapalnych -> w badaniach
62
Q

Sotrastauryna - czym jest i zastosowanie

A
  1. Inhibitor kinazy C, hamujący pobudzenie LT i powstawanie w nich IL-2
  2. Testowana w leczeniu DLBCL i w leczeniu chorób autoimmunizacyjnych
63
Q

Edratyd - czym jest i zastosowanie

A
  1. Peptyd tolerogenny będący fragmentem ludzkiego przeciwciała przeciw-dsDNA
  2. Powoduje zahamowanie aktywności autoreaktywnych LT i LB i zwiększa aktywność LTreg
  3. W badaniach klinicznych w terapii SLE
64
Q

Działanie immunosupresyjne opioidów

A
  1. Hamują aktywność LT i LB

2. Jest to działanie niepożądane przy długotrwałej terapii i przy długotrwałym uzależnieniu np. od heroiny

65
Q

1, 25-dihydrocholekalcyferol działanie immunosupresyjne

A
  1. Działa na swoiste receptory w limfocytach -> hamuje ich aktywność (zaburza wewnątrzkomórkowe szlaki sygnałowe dla IL-2R)
  2. Suplementacja witaminą D wskazana jest np. w MS