Leki Immunostymulujące Teoria Flashcards

1
Q

Podstawowe mechanizmy działania leków immunostymulujących

A
  1. Naśladują funkcjonowanie poszczególnych cytokin
  2. Pobudzają proliferację komórek układu immunologicznego
  3. Nieswoiście stymulują reakcje immunologiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Terapie genowe

A
  1. Już zarejstrowana -> preparat Strimvelis
  2. Do ciężkiego niedoboru odporności związanego z niedoborem deaminazy adenozyny (ADA)
  3. Polega na wyizolowaniu od pacjenta hemopoetycznych komórek pnia -> zakażeniu ich ex vivo γ-retrowirusem zawierającym prawidłowy gen ADA
  4. Następnie wprowadza się je do pacjenta, aby zasiedliły szpik kostny -> poprzedza ją eliminacja pnia w szpiku za pomocą cytostatyków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Interferony - typy

A

-> grupa ok. 10 glikoprotein

  1. Typ I -> działają przez pobudzenie receptora dla INF-α (IFNAR)
    1) IFN-α
    2) IFN-β
    3) IFN-κ
    4) IFN-ε
    5) IFN-ω
    6) IFN-τ
  2. Typ II -> INF-γ, działający przez receptor IFNGR
  3. Typ III -> nazywane IFN-λ, działają przez różne typy receptorów m.in. IL-10R, IL-28R, IL-29R
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Interferony molekularny mechanizm działania

A
  1. Są wydzielane w odpowiedzi na pobudzenie PRR -> zwłaszcza przez wirusy
  2. Pobudzenie receptorów dla IFN -> aktywacja kinaz (głównie JAK) -> fosforylacja czynników transkrypcyjnych STAT 1-6 -> STAT migrują do jądra kom. i łączą się z sekwencjami ISREs (IF-stimulated response elements) lub GAS (Interferon gamma-activated sequence) zlokalizowanych w promotorach różnych genów i stymulują ich transkrypcję
  3. Działają też na inne szlaki wewnątrzkom. np. MAPK, PI3K
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Działanie INF

A
  1. Powstawanie gorączki
  2. Odpowiada za objawy grypopodobne
  3. Indukcja w sąsiednich komórkach białek ograniczających możliwość szerzenia się infekcji
  4. Nasilanie aktywności i proliferacji komórek immunologicznych -> głównie LT cytotoksycznych i LTh, komórek NK, makrofagów
  5. Indukcja PKR (protein kinase R) -> zahamowanie syntezy białek w komórkach (fosforylacja czynników biorących udział w translacji) i indukcji RNAazy L (rozkład dsRNA)
  6. Indukcja deaminazy adenozynowej i białka p53 -> działanie przeciwproliferacyjne i stymulujące apoptozę
  7. Wzmożenie ekspresji MHC II na APC i MHC I na komórkach zakażonych wirusem i nowotworowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Albuferon

A
  1. Połączenie IFN α-2B z albuminą

2. Wydłuża to jego t1/2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Drogi podania IFN-α

A
  1. Dożylnie
  2. Podskórnie
  3. Domięśniowo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

IFN-α wskazania

A
  1. Przewlekłe, aktywne WZW typu B i C
  2. Półpasiec
  3. Opryszczka narządów płciowych
  4. Wiele nowotworów:
    1) Białaczka włochatokomórkowa
    2) Chłoniak skórny T-komórkowy
    3) Szpiczak mnogi
    4) Rakowiak
    5) Czerniak
    6) CML
    7) Mięsak Kaposiego w przebiegu AIDS
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

IFN-α działania niepożądane

A
  • > częste i bd poważne
    1. Zespół grypopodobny -> do 6h od zastosowania leku, u prawie wszystkich
  • > zapobieganie: podanie Paracetamolu
    1) bóle mięśni
    2) gorączka
    2. Nasilenie przebiegu dotychczasowych zaburzeń autoimmunizacyjnych
    3. Zaburzenia psychiatryczne -> długotrwała terapia
    1) zaburzenia nastroju z myślami samobójczymi
    2) depresja
    3) splątanie
    4. Zaburzenia neurologiczne
    1) drgawki
    2) neuropatia obwodowa
    5. Zaburzenia hematologiczne -> mielosupresja
    6. Retinopatia
    7. Zaburzenia słuchu -> ubytek i szum w uszach
    8. Zaburzenia skórne
    1) rumień
    2) wysypki
    3) zespół Stevensa-Johnsona
    9. Tendencja do zakażeń wirusowych (zapalenia gardła)
    10. ↑ ryzyka poronień
    11. Wiele innych, rzadszych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

IFN-α interakcje lekowe

A
  1. Jednoczesne zastosowanie Rybawiryny w terapii WZW C zwiększa skuteczność
  2. ↑ aktywności cytostatyków -> w terapii łączonej trzeba zmniejszyć ich dawki
  3. GKS i NSAIDs osłabiają działanie IFN-α
  4. IFN-α może nasilać efekty leków działających na CNS
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

IFN-β wskazania i drogi podania

A
  1. Leczenie kłykcin kończystych -> miejscowo (Fiblaferon Gel)
  2. MS -> postać ustępująco-nawracająca -> domięśniowo lub podskórnie
    - > mechanizm nieznany -> może wynikać z hamowania nasilającego demielinizację IFN-γ
  3. Terapia raka gardła -> rzadziej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

IFN-β działania niepożądane

A
  1. Takie jak IFN-α, ale nieco łagodniejsze
  2. Często objawy w miejscu podania:
    1) obrzęk
    2) zaczerwienienie
    3) martwica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

IFN-γ wskazania

A
  1. Leczenie przewlekłej choroby ziarniniakowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Aldesleukina działanie

A
  1. Rekombinowana ludzka IL-2 -> różni się od IL-2 dwoma aminokwasami i brakiem reszt cukrowych -> nie jest glikozylowana
  2. Przez IL-2R stymuluje aktywność i proliferację LT, a także aktywuje LB, cytotoksyczne LT i komórki NK
    - > aktywowane przez nią LT CD8+ nabywają zdolności niszczenia komórek nowotworowych (LAK - Lymphokine Activated Killers)
  3. Ostatnie badania pokazują, że jej małe dawki wywierają działanie immunosupresyjne -> wybiórcze pobudzanie LTreg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Aldesleukina wskazania

A
  1. Leczenie zaawansowanych postaci raka nerki
  2. Leczenie nowotworów skóry

W badaniach

  1. Leczenie innych nowotworów
  2. Leczenie ciężkiej postaci trądu
  3. Leczenie RA, SLE, DM1 -> testowana w małej dawce jako lek immunosupresyjny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Aldesleukina działania niepożądane

A
  • > liczne i częste
    1. Capillary Leak Syndrome (= zespół Clarksona)
    1) obrzęki
    2) hipowolemia i ↓ BP
    3) uszkodzenie nerek, płuc oraz wątroby
    2. Zmiany skórne
    1) świąd
    2) rumień
    3) złuszczające zapalenie skóry
    3. Zaburzenia neuropsychiatryczne
    1) neuropatia
    2) depresja
    3) omamy
    4. Zaburzenia z pp
    1) krwawienia
    2) wymioty
    3) biegunka
    5. Zaburzenia ze strony CVS
    1) ↓ BP
    2) tachykardia i arytmie
    3) nasilenie dławicy piersiowej
    6. Zaburzenia ze strony płuc
    1) duszność
    2) obrzęk płuc
    3) ↑ ryzyka zatorowości płucnej
    7. Zaburzenia hematologiczne
    1) anemia
    2) limfopenia, neutropenia
    3) małopłytkowość
    8. Inne:
    1) bóle stawów
    2) gorączka
    3) bóle i zawroty głowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Denileukina Diftytoks wskazania i co to jest

A
  1. Fragment IL-2 połączonej z toksyną krztuśca
  2. Używany w:
    1. Leczeniu białaczek i chłoniaków T-komórkowych
    2. Leczeniu GvHD
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Mielipoetyczne czynniki wzrostu jako leki immunostymulujące wskazania

A
  1. Leczenie anemii
  2. Leczenie agranulocytozy
  3. Leczenie uszkodzenia szpiku w przebiegu chemioterapii przeciwnowotworowej
19
Q

Przeciwciała blokujące CTLA-4 wskazania

A
  1. Leczenie czerniaka

Testowane w:

  1. Terapii raka prostaty
  2. Terapii niedrobnokomórkowego raka płuc
20
Q

Przeciwciała przeciw zlokalizowanej na LT cząsteczce PD-1 (Programmed Cell Death I)

A
  1. Zapobiegają interakcji PD-1 na LT z białkiem PD-1L, które komórki nowotworowe prezentują na swojej powierzchni -> interakcja taka powoduje apoptozę LT
  2. Jest to tzw. immunologiczny pkt kontrolny (immune checkpoint)
  3. Modulują mikrośrodowisko guza
  4. Używane w leczeniu raka niedrobnokom. płuc
21
Q

Atezolizumab działanie i zastosowanie

A
  1. Przeciwciało przeciw PD-1L

2. Zarejestrowany do leczenia raka pęcherza i niedrobnokom. raka płuc

22
Q

Elotuzumab działanie i zastosowanie

A
  1. Przeciwciało przeciw białku SLAMF7 (Signaling Lymphocytic Activation Molecule Family 7) zlokalizowane głównie na komórkach NK i plazmocytach
  2. Aktywuje komórki NK
  3. Używany w leczeniu szpiczaka plazmocytowego
23
Q

Adjuwanty

A
  1. Są to substancje nasilające w sposób nieswoisty odpowiedź immunologiczną organizmu
24
Q

Adjuwanty bakteryjne zastosowanie

A
  1. Uzupełnianie terapii przeciwnowotworowej prowadzonej typowymi lekami
  2. Leczenie powierzchownego raka pęcherza -> Szczepionka BCG, podawana dopęcherzowo jako terapia uzupełniająca po przezcewkowej resekcji prostaty
25
Q

Imikwimod działanie

A
  1. Niejasny molekularny mechanizm działania
  2. Pobudza komórki układu immunologicznego, nasila ich funkcje cytotoksyczne i wytwarzanie cytokin
  3. Działa przeciwwirusowo i wspomaga eliminację komórek nowotworowych
26
Q

Imikwimod wskazania

A
  1. Leczenie kłykcin kończystych narządów płciowych i odbytu -> miejscowo w kremie 5%
  2. Leczenie powierzchownego raka podstawnokomórkowego nwlk rozmiarów u dorosłych -> miejscowo
  3. Leczenie rogowacenia słonecznego -> rzadko, na twarzy, gdy inne metody są przeciwwskazane
27
Q

Imikwimod działania niepożądane

A
  1. Miejscowe reakcje skórne -> często, przemijają po kilku tygodniach terapii
    1) świąd
    2) zaczerwienienie
    3) nadżerki
  2. Trwałe przebarwienia skóry
  3. Objawy grypopodobne -> rzadko
28
Q

Lewamizol działanie i zastosowanie

A
  1. Wykazuje nwlk działanie immunostymulujące o niejasnym mechaniźmie -> zmniejsza aktywność limfocytów T supresorowych i nasila wytwarzanie IFNów
  2. Zastosowanie:
    1) lek w zakażeniach robakami
    2) leczenie wspomagające niektórych nowotworów np. okrężnicy, czerniak
  3. Niedawno WYCOFANY z użycia u ludzi -> pozostaje w weterynarii
29
Q

Lewamizol działania niepożądane

A
  1. Neutropenia
  2. Zapalenia stawów
  3. Zapalenia naczyń

-> był dodawany nielegalnie do kokainy jako wypełniacz

30
Q

Inozyna Pranobeks czym jest i działanie

A
  1. Zwana tradycyjnie Izoprynozyną
  2. Lek złożony -> zawiera inozynę i 4-acetyloaminobenzoesan 1-dimetykloamino-2-propanolu
  3. Molekularny mechanizm niejasny
  4. Hamuje proliferację wirusów in vitro, pobudza makrofagi i LT -> ma właściwości immunostymulujące i przeciwwirusowe
31
Q

Inozyna Pranobeks wskazania

A
  1. Stany obniżonej odporności
  2. Profilaktyka i leczenie ospy wietrznej, półpaśca oraz nawracającej opryszczki
  3. Inne schorzenia wirusowe:
    1) Podostre Stwardniające Zapalenie Mózgu wywołane wcześniejszymi zakażeniami wirusowymi
32
Q

Inozyna Pranobeks działania niepożądane

A
  1. Hiperurykemia (inozyna jest przekształcana do kwasu moczowego)
    - > ostrożnie u pacjentów z dną moczanową i niewydolnością nerek
  2. Typowo -> dolegliwości z pp (nudności, wymioty i inne)
  3. Zaburzenia nastroju -> depresja -> pojedyncze doniesienia wskazują na możliwość
33
Q

Tymostymulina (TFX - Thymus Factor X) - działanie i drogi podawania

A
  1. Częściowo oczyszczony ekstrakt z grasicy cielęcej zawierający mieszaninę peptydów o postulowanym działaniu stymulującym aktywność LT i wytwarzanie IL-2 i IFN-γ
  2. Jej skuteczność -> kontrowersyjna
  3. Podawana we wstrzyknięciach podskórnych lub domięśniowych
34
Q

Tymostymulina (TFX - Thymus Factor X) - wskazania

A
  • > Stosowana wspomagająco w:
    1) leczeniu pierwotnych i wtórnych niedoborów odporności
    2) aktywnego, przewlekłego WZW
    3) ALS -> we wczesnym etapie
    4) Terapii przeciwnowotworowa -> wspomaganie funkcji szpiku kostnego
35
Q

Tymostymulina (TFX - Thymus Factor X) - działania niepożądane

A
  1. Dobrze tolerowana

2. Mogą się pojawić miejscowe i ogólne reakcje uczuleniowe

36
Q

Ekomer

A
  1. Zawiera standaryzowany olej z wątroby rekina granlandzkiego
  2. Zawarte w nim alkoksyglicerole wykazują wielokierunkowe działania -> przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i immunostymulujące
  3. Stosowany w chemioterapii i radioterapii przeciwnowotworowej -> nieco ogranicza uszkodzenie szpiku
37
Q

Biostymina

A
  1. Wyciąg z aloesu
  2. Wzmacniający wg niektórych badań mechanizmy odporności humoralnej oraz funkcje granulocytów
  3. Stosowana domięśniowo we wspomaganiu leczenia przewlekłych, nawracających zakażeń bakteryjnych
38
Q

Przetwory z jeżówki purpurowej

A
  1. Zawierają wiele substancji o potencjalnym działaniu immunostymulującym i wzmagającym procesu regeneracji
  2. Stosuje się w profilaktyce i leczeniu nawracających infekcji GDO
39
Q

Przetwory z żeń-szenia (Panax)

A
  1. Substancja czynna: ginsenozydy, znajdujące się w korzeniu rośliny
  2. Mogą działać immunostymulująco
  3. Mogą być stosowane we wspomaganiu terapii:
    1) nawracających schorzeń wirusowych i bakteryjnych
    2) w stanach wyniszczenia organizmu
    3) w profilaktyce chorób wieku podeszłego
40
Q

Ginsenozydy działania niepożądane

A
  • > zwłaszcza w nadmiarze
    1. Bezsenność
    2. Pobudzenie CNS
    3. Biegunki
    4. Zmiany skórne
41
Q

Działania niepożądane i drogi podania surowic odpornościowych

A
  • > podanie: domięśniowo, podskórnie lub dożylnie
    1. Objawy w miejscu podania
    1) rumień
    2) ból
    3) obrzęk
    2. Gorączka i dreszcze
    3. Bóle głowy

Rzadziej:

  1. Poważna reakcja uczuleniowa (przy ponownym podaniu surowicy wskazane jest wykonanie próby uczuleniowej)
  2. Choroba posurowicza
42
Q

Działanie terapii IVIG

A
  1. Preparaty Ig nieswoistych od przynajmniej 1000 dawców
  2. Poliklonalne przeciwciała podane dożylnie (IVIG) w dużych dawkach (> 1g/ kg m.c.) wykazują działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne
  3. Nieznany do końca mechanizm -> ale pobudzają hamujące receptory dla fragmentu FC przeciwciał (FcγRIIB) na limfocytach B, makrofagach, neutrofilach i eozynofilach
  4. Także mogą zawierać liczne przeciwciała antyidiotypowe, które neutralizują przeciwciała patogenne
  5. Także zawierają przeciwciała przeciw cytokinom, rozpuszczalne białka CD4 i CD8, cząstki HLA -> mogą w dużych ilosciach wywoływać działanie immunomodulujące
  6. Także podane w dużej ilości IgG stymulują swoiście limfocyty Treg -> przez tregitopy na IgG
43
Q

Zastosowanie terapii IVIG

A
  1. Leczenie samoistnej plamicy małopłytkowej
  2. Leczenie choroby Kawasaki
  3. Leczenie niektórych białaczek
  4. Leczenie schorzeń demielinizacyjnych np. zespołu Guillaina-Barrego