Leki DOPP Teoria Flashcards
1
Q
Rodzaje biegunki
A
- Wydzielnicza -> zaburzenie wymiany elektrolitów -> nadmierne wydzielanie Cl-, nadmierne wchłanianie Na+
- Osmotyczna -> ↑ ciśnienia osmotycznego w świetle jelita na wskutek ↑ niewchłanialnych substancji
- Zapalna -> występowanie zmian w ścianie jelita
- Motoryczna -> zaburzenia motoryki układu pokarmowego
- Tłuszczowa -> zaburzenia wchłaniania albo trawienia tłuszczów
2
Q
Pierwszy etap leczenia biegunki
A
- Korekta zaburzeń wodno-elektrolitowych-> nawadnianie:
1) doustne -> sole nawadniające np. Gastrolit
2) dożylne
3
Q
Antybiotyki w biegunkach
A
- Najczęściej nie pomagają -> większość ostrych biegunek jest pochodzenia wirusowego
- Stosowanie NIE jest wskazane normalnie
- Stosowanie wskazane w biegunce podróżnych, zwłaszcza w krajach Azji (Azytromycyna, Cyprofloksacyna)
- Stosowane także w oczekiwaniu na posiew, gdy:
1) obecność krwi w stolcu
2) gorączka
3) dodatki test na laktoferrynę w stolcu
4) ciężka biegunka zapalna (obraz Shigelli, Salmonelli, Campylobacter, Yersinii) - PRZECIWWSKAZANE u zakażonych EHEC -> zwiększają wydzielanie toksyny Stx I i II i prawdopodobieństwo wystapienia HUS
4
Q
Łagodne biegunki - postępowanie
A
- Nawadnianie
2. Probiotyki
5
Q
Leki adsorpcyjne i osłaniające działanie
A
- Adsorbują na swojej powierzchni bakterie i ich toksyny
- Pokrywają śluzówkę jelit ochronną wartwą
- Są nierozpuszczalne w wodzie, neutralne chemicznie i biologicznie -> nie ulegają wchłonięciu
6
Q
Leki adsorpcyjne i osłaniające działania niepożądane
A
- > db tolerowane
1. Zaparcia
2. Odbijania
3. Wzdęcia
4. Wiążą wiele substancji leczniczych i zapobiegają ich wchłonięciu - > należy zachować odstęp 2h od podania innych preparatów
7
Q
SS i jej analogi jako leki przeciwbiegunkowe
A
- Blokują wydzielanie większości hormonów pp
- Zmniejszają wydzielanie soków trawiennych
- Hamują motorykę pp
- Powodują ↓ przepływu krwi przez łożysko trzewne
- Blokują wydzielanie niektórych hormonów z przysadki
8
Q
Zastosowanie SS i jej analogów jako leków przeciwbiegunkowych
A
- Leczenie biegunek związanych z guzami czynnymi hormonalnie np. VIPoma, rakowiaki
- Leczenie biegunek u pacjentów z AIDS
- Leczenie biegunek u pacjentów z cukrzycą
- Leczenie biegunek u pacjentów z zespołem poposiłkowym (Dumping Syndrome)
- Używane w krwawieniach z różnych odc. pp
9
Q
Krofelemer działanie
A
- Związek pochodzenia roślinnego, antocyjanidyna
- Hamuje receptory:
1) CFTR
2) anoktamina 1 (kanał chlorkowy aktywowany przez Ca2+) - W efekcie hamuje wydzielanie Na+ i Cl- do światła jelit -> ↓ wody w jelitach
10
Q
Krofelemer zastosowanie
A
- Leczenie biegunek podczas leczenia AIDS spowodowanych NRTI lub PI
- Testowany w leczeniu biegunek w IBS
11
Q
Krofelemer działania niepożądane
A
- Db tolerowany
2. Praktycznie wywołuje DN
12
Q
Leki spazmolityczne działanie
A
- Usuwają nadmierne napięcie mięśniówki okrężnej, lekko hamują ruchy perystaltyczne
- Zmniejszają dolegliwości bólowe z jamy brzusznej i miednicy mniejszej związane ze skurczem mięśni pp oraz zwiększonym napięciem macicy
13
Q
Leki spazmolityczne zastosowanie
A
- Leczenie IBS
2. Dolegliwości związane z krwawieniem miesiączkowym
14
Q
Leki zapierające działanie
A
- Są to słabo przekraczające BBB opioidy (Difenoksylat troche bd przenika niż Loperamid)
- Pobudzają receptory opioidowe na presynaptycznych włóknach cholinergicznych i zmniejszają wydzielanie z nich ACh w świetle jelita
- W efekcie:
1) Hamują perystaltykę
2) Zwiększają reabsorpcję wody i elektrolitów z pp
15
Q
Leki zapierające zastosowanie
A
- Stosowane objawowo w leczeniu ciężkich biegunek
- Terapia IBS
- Nie podaje się w łagodnych biegunkach
16
Q
Leki zapierające przeciwwskazania
A
- Zaostrzenie chorób zapalnych jelita grubego -> ryzyko megacolon toxicum
- Rzekomobłoniaste zapalenie jelit
- Wiek poniżej 2 lat
- Laktacja
17
Q
Leki zapierające działania niepożądane
A
- > rzadko
1. Suchość śluzówek jamy ustnej
2. Zaparcia
3. Wzdęcia
4. Bóle brzucha
5. Bóle i zawroty głowy
18
Q
Eluksadolina
A
- Nowy lek stosowany w leczeniu IBS z biegunkami
- Działa głównie miejscowo w jelitach
- Agonista receptorów μ i κ i antagonista δ
19
Q
Nalewka z opium zastosowanie
A
- Leczenie biegunki w przebiegu chemioterapii
20
Q
Probiotyki w leczeniu biegunek
A
- Stosowane zwłaszcza w leczeniu dysbakterioz po stosowaniu antybiotyków
21
Q
Preparaty zawierające laktazę
A
- Rozkładają laktazę do glukozy i galaktozy
- Zapobiegają objawom nietolerancji laktozy
1) wzdęcia
2) biegunka
3) bóle brzucha - Moga pogorszyć glikemię u osób z cukrzycą
- Laktaza jako białko może spowodować pojawienie się odczynów alergicznych
22
Q
Leczenie biegunki na tle neuropatii cukrzycowej
A
- Małe dawki agonistów α2-receptorów
2. Zmniejszają wydzielanie wody i elektrolitów do stolca
23
Q
Leki przeczyszczające
A
- Powodują znaczne przyspieszenie pasażu treści jelitowej
- Działają na drodze:
1) fizycznej -> ↑ masy stolca, ↑ jego uwodnienia, środki zmiękczające np. poślizgowe
2) chemicznej -> drażnienie śluzówki/ splotów śródściennych - Dodatkowo gdy upośledzona jest motoryka -> stosuje się:
1) środki prokinetyczne
2) środki spazmolityczne -> gdy porażenie spastyczne
24
Q
Środki przeczyszczające masowe działanie
A
- Są to nieulegające strwanieniu polisacharydy, pęczniejące w świetle jelita
- W jelicie grubym stają się pożywką dla bakterii -> mogą spowodować wzdęcia
- Przyrost masy treści pokarmowej nasila perystaltykę jelit
- Wymagają użycie dużej ilości płynów
- Działają po kilku dniach
25
Solne środki przeczyszczajace działania niepożądane
1. Powodują przejściowy stan zapalny w ścianie jelit
2. Mogą mieć negatywny wpływ na gospodarkę wodno-elektrolitową -> nasilać zaburzenia elektrolitowe
3. Odwodnienie przy krótkim stosowaniu
4. Zatrzymanie wody w organiźmie i ↑ BP przy dłuższym stosowaniu
26
Przeciwwskazania do podawania solnych środków przeczyszczających
1. Zaawansowany wiek
2. Niewydolność nerek
3. Niewydolność krążenia
27
Solne środki przeczyszczajace czas działania
Działają bd szybko 1-3h po dużych dawkach
28
Alkoholowe i cukrowe środki przeczyszczające działanie
1. Są to nieulegające wchłanianiu i trawieniu w jelicie cienkim związki rozkładane przez bakterie w jelicie grubym do kwasów organicznych (masłowego, propionowego, mlekowego) i CO2
- > które ściąjają wodę do jelita
2. Działanie -> 2-3 dni od przyjęcia
29
Laktuloza i laktitol zastosowanie
1. Leczenie śpiączki wątrobowej -> przyspieszają przekształcanie w jelicie jonów amonowych do amoniaku i zmniejszają jego wchłanianie do krążenia
2. Salmonelloza -> Laktuloza hamuje wzrost Salmonella sp.
30
Działania niepożądane Alkoholi i cukrów przeczyszczających
1. Wzdęcia
| 2. Bóle brzucha
31
Leki osmotyczne przeczyszczające w formie czopków doodbytniczych
1. Wolne działanie osmotyczne
| 2. Szybkie wzbudzanie odruchu defekacji -> po kilku godzinach od użycia
32
Polietylenoglikole działanie
1. Są to polimery tlenku etylenu
2. Nie wchłaniają się z pp, wiążą wodę i przyspieszają pasaż jelitowy
3. Działanie po 1-4 h po podaniu doustnym
33
Polietylenoglikole zastosowanie
1. Oczyszczanie jelita przed badaniem endoskopowym
| - > rozpuszcza się w 2-4 litrach płynu, który należy przyjąć 2-4h przed badaniem
34
Polietylenoglikole działania niepożądane
1. Nudności i wymioty
2. Bóle brzucha
3. Wzdęcia
35
Dokuzan sodu działanie
1. Działanie emulgujące
2. Zmniejsza napięcie powierzchniowe mas kałowych
3. Działa po 1-3 dniach od zastosowania
36
Parafina ciekła
1. Oleisty płyn bez smaku i zapachu
2. Nie wchłania się z jelit
3. Zmniejsza masy kałowe
4. Po doustnym podaniu aktywna po kilkunastu h
37
Parafina ciekła działania niepożądane
1. Zaparcia atoniczne -> nie powinna być stosowana długo
2. Hamuje wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach
3. Trudności w utrzymaniu stolca (plamienie)
4. Refluks oleistego płynu i ryzyko aspiracji -> nie powinna być podawana przed snem
5. Przy wchłonięciu np przy podaniu leków ↑ wchłanianie parafiny np. Dokuzanu sodu -> stany zapalne bł. śluzowej:
1. jelit
2. wątroby
3. śledziony
4. węzłów chłonnych krezki
38
Środki drażniące błonę śluzową jelit działanie
1. Podrażnienie bł. śluzowej jelit -> ↑ wydzielania soków trawiennych i śluzu -> pobudzenie perystaltyki
2. Hamują Na+/K+ ATP-azę -> ↑ elektrolitów w świetle jelita -> nasilają procesy zapalne w ścianie jelit
3. Przez to także powodują przekrwienie narządów miednicy mniejszej -> ↑ skurczów macicy -> nie należy stosować w zaawansowanej ciąży
39
Olej rycynowy
1. W jelicie w obecności żółci i soku trzustkowego ulega zmydleniu -> powstające mydła drażnią błonę śluzową jelita cieńkiego
2. Działa po 4-6 h
3. Nie należy stosować często -> po użyciu wskazana kilkudniowa dieta
40
Glikozydy oksyantrachinonowe - gdzie są obecne
1. Aloes
2. Kora kruszyny
3. Kłącze rzewienia
4. Liście strączyńca wąskolistnego
5. Suszone śliwki
41
Glikozydy oksyantrachinonowe - działanie i drogi podawania
1. Ulegają w jelitach rozkładowi do drażniących glikozydów antronowych
2. Stosowane jako:
1) napary
2) ziółka
3) tabletki ziołowe
3. Działanie po 8-10 h
42
Glikozydy oksyantrachinonowe - działania niepożądane
- > długotrwałe używanie:
1. Zależność psychologiczna
2. Czerniaczka jelita grubego (melanosis coli) -> ściemnienie błony śluzowej o niejasnym znaczeniu patologicznym
3. Cathartic colon -> poszerzenie okrężnicy, nie wykazuje typowych haustracji, zanik bł. śluzowej i splotów nerwowych
43
Syntetyczne leki z grupi difenoli działanie
1. Wchłaniają się i w wątrobie ulegają glukuronidacji
2. Wydalane z żółcią do jelit grubego -> ulegają rozpadowi do difenolu, który drażni śluzówkę
3. Stosowane:
1) doustnie -> aktywne po 6-10 h
2) doodbytniczo -> aktywne po 30-60 min
44
Syntetyczne leki z grupi difenoli działania niepożądane
1. Skurcze jelit
2. Bóle brzucha
3. Hipokaliemia -> rzadziej
