Leki immunosupresyjne 2 Flashcards
Poliklonalne przeciwciała antylimfocytarne - mechanizm działania i zastosowanie.
- ALG (anty-limphocyte globulin) i ATG (anty-thymocyte globulin)
- z krwi zwierząt immunizowanych ludzkimi limfocytami
- silnie zmniejszają liczbę limfocytów T
- stosowane w zapobieganiu odrzuceniu przeszczepu
ALG i ATG - DN
- reakcja w miejscu wstrzyknięcia
- choroba posurowicza (odpowiedź humoralna jest zachowana, powstają przeciwciała, kompleksy immunologiczne)
- zespół uwalniania cytokin
Wymień przeciwciała anty CD3! (4)
Muromonab-CD3 (mysie)
Oteliksyzumab (ludzko-szczurze)
Teplizumab (humanizowane)
Wizylizumab (?)
Muromonab-CD3 - mechanizm działania i zastosowanie.
- przeciwciało mysie anty CD3 na limfocytach T
- blokuje interakcję limfocytów T z antygenami
- powoduje rozpad limfocytów T
- stosowany w zapobieganiu odrzucania przeszczepu
Muromonab-CD3 - DN.
- zespół uwalniania cytokin (gorączka, bóle brzucha, głowy i klatki, niewydolność oddechowa, wymioty, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka)
- zaburzenia hematologiczne (niedokrwistość, leukopenia, neutropenia)
- stopniowe powstawanie przeciwciał anty mysich (zmniejszenie działania leku)
- uczulenie (PRZECIWWSKAZANIE!)
Łagodzenie zespołu uwalniania cytokin.
-wcześniejsze zastosowanie Paracetamolu i leków blokujących receptor H1
Oteliksyzumab i Teplizumab - zastosowanie.
-badane w leczeniu cukrzycy typu I, zmniejszenie destrukcji wysp trzustkowych przez limfocyty T
Wizylizumab - zastosowanie.
- cukrzyca typu I
- szpiczak mnogi
Rytuksymab - mechanizm działania i zastosowanie.
- mysio-ludzkie przeciwciało IgG1 anty CD20 na limfocytach B (wczesnych i zmienionych nowotworowo)
- aktywacja dopełniacza i liza komórek
- zmiany ekspresji antygenów powierzchniowych i indukcja apoptozy
- leczenie nowotworów (chłoniaki z B), w ciężkim RZS
Rytuksymab - DN.
- zespół uwalniania cytokin 50%
- uczulenie
- nasilenie ChNS i NS
- wzrost ryzyka zakażeń i infekcji wirusem JC (może powodować leukoencefalopatię wieloogniskową)
- rzadko skurcz oskrzeli, spadek CTK
Rytuksymab - PW.
- nadwrażliwość na białko mysie
- czynne zakażenia
- cieżka NS
- ciężki niedobór odporności
Wymień przeciwciała anty CD20! (4)
Rytuksymab
Ofatumumab
Obinutuzumab
Okrelizumab
Okrelizumab - zastosowanie.
-leczenie zaawansowanego stwardnienia rozsianego
Blinatumomab - mechanizm działania i zastosowanie.
- humanizowane białko fuzyjne
- 2 pary fragmentów zmiennych (łańcuch leki + ciężki)
- jeden anty CD3 drugi anty CD19
- kieruje limfocyty Tc do niszczenia nowotworowych komórek B
- lek II rzutu w B-ALL
Efalizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- humanizowane anty CD11a (część cząsteczki LFA-1 zlokalizowanej na limfocytach)
- hamuje interakcję z ICAM-1 i migracje limfocytów do skóry
- stosowany podskórnie w leczeniu łuszczycy
Odulimomab.
- mechanizm działania jak Efalizumab
- testowany w chorobach autoimmunologicznych i transplantologii
Lifitegrast - mechanizm działania i zastosowanie.
- drobnocząsteczkowy antagonista LFA-1
- blokuje wiązanie z ICAM-1
- stosowany w zespole suchego oka
Alefacept - mechanizm działania i zastosowanie.
- białko fuzyjne = fragment antygeny LFA3 (łączy się z CD2 limfocytów T) i fragment Fc IgG1
- blokuje CD2 i zmniejsza liczbę limfocytów T
- hamuje proliferację keratynocytów
- stosowany w łuszczycy pod kontrolą liczby CD4+
Daralumumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- ludzkie anty CD38 m.in. na nowotworowych komórkach plazmatycznych
- po połączeniu powoduje apoptozę komórki
- stosowne w leczeniu szpiczaka plazmocytowego
Inhibitory kostymulacji - mechanizm działania.
- hamują aktywacje limfocytów T przez zahamowanie sygnału kostymulacji
- naśladują działanie białka CTLA-4
- łączą się z CD80/86 na APC
- konkurują z CD28 limfocytu
Wymień inhibitory kostymulacji! (2)
Abetacept
Belatacept (2aa różnicy)
Abetacept - mechanizm działania i zastosowanie.
- białko fuzyjne = cząsteczka ludzkiego CTLA-4 i Fc ludzkiego IgG1
- stosowny dożylnie w ciężkim RZS
Abetacept - DN. (3)
- podatność na infekcje (wirusowe zapalenie GDO)
- reakcje w miejscu wstrzyknięcia
- ?ryzyko chłoniaków
Abetacept - PW. (5)
- utajona lub czynna gruźlica
- aktywne zakażenie VZV
- aktywne ciężkie zakażenie grzybicze
- przewlekle aktywne WZW B i C
- ciąża
Wymień leki hamujące działanie TNF-a! (7)
(GAPECIA)
Infliksymab (IgG1 anty-TNF-a)
Adalimumab (IgG1 anty-TNF-a)
Etanercept (2x domena p75 receptora TNF + Fc IgG1)
Golimumab (anty-TNF-a)
Afelimomab (anty-TNF-a, testowane w sepsie)
Pegsunercept (pegylowany receptor TNF-a)
Certolizumab pegol (pegylowany fragment Fab anty-TNF-a)
Leki hamujące działanie TNF-a - zastosowanie i drogi podania.
RZS:
- Infliksymab (dożylnie)
- Etanercept, Adalimumab, Golimumab (podskórnie)
Leśniowski-Crohn
-Infliksymab, Etanercept
Leki hamujące działanie TNF-a - DN. (7)
- podatność na zakażenia (upośledzenie funkcji makrofagów - Gruźlica!)
- nasilenie reakcji autoimmunizacyjnych (sic!) (pojawienie się przeciwciał ANA, anty-dsDNA, anty-kardiolipinowych)
- toczeń polekowy
- zapalenie naczyń i leukopenia
- zespoły demielizacyjne i pozagałkowe zapalenie n. II
- uczulenie w miejscu podania
- ?ryzyko czerniaka
Leki hamujące działanie TNF-a - PW. (5)
- utajona lub czynna gruźlica
- aktywne zakażenie VZV
- ostre zakażenia wirusowe GDO
- ciężka niewydolność krążenia
- ciąża
Wymień leki hamujące działanie IL-1B! (3)
Anakinra
Rylonacept
Kanakinumab
Anakinra, Rylonacept - mechanizm działania i zastosowanie.
- Anakinra to antagonista receptora dla IL-1B
- Rylonacept to białko fuzyjne neutralizujące IL-1B
- hamują prozapalne działanie IL-1B
- stosowne w ciężkim RZS, badane w innych chorobach zapalnych i immunologicznych
Anakinra, Rylonacept - DN. (4)
- reakcje uczuleniowe
- bóle głowy
- neutropenia
- podatność na zakażenia
Anakinra, Rylonacept - PW. (2)
- NIE stosować razem z lekami przeciwko TNF.
- NIE stosować w ciąży
Kanakinumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- przeciwciało anty-IL-1B
- leczenie zaburzeń autoimmunizacyjno-zapalnych związanych z zimnem
- badany w POChP, dnie moczanowej, RZS
- ?może kiedyś w miażdżycy, schizofrenii
Wymień leki blokujące działanie IL-2! (2)
Bazyliksymab
Daklizumab
Bazyliksymab - mechanizm działania i zastosowanie.
- ludzko-mysie przeciwciało IgG1 blokujące receptor dla IL-2 = CD25
- CD25 występuje tylko na aktywowanych przez APC limfocytach T
- razem z GKS i Cyklosporyną w zapobieganiu odrzuceniu nerki
Daklizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
-humanizowane IgG1 działające i stosowane jak Bazyliksymab
Bazyliksymab, Daklizumab - DN. (4)
- zaparcie
- infekcje dróg moczowych
- obrzęki
- wzrost CTK
Ekulizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- humanizowane przeciwciało anty składnik dopełniacza C5
- blokuje aktywację dopełniacza i reakcję cytotoksyczną
- stosowany w nocnej napadowej hemoglobinurii, badany w RZS
Wymień przeciwciała hamujące IgE! (4)
(GROT)
Omalizumab
Reslizumab
Talizumab
Gomiliksymab
Omalizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- humanizowane przeciwciało przeciwko ludzkiej IgE
- blokuje połączenie IgE z receptorem dla fragmentu Fc na bazofilach i mastocytach
- zmniejsza ryzyko anafilaksji
- stosowny w ciężkiej astmie
Reslizumab, Talizumab - zastosowanie.
-próby w uczuleniu na orzeszki
Gomiliksymab - mechanizm działania i zastosowanie.
- zawiera fragmenty ludzkie i makaka (sic!) przeciwko receptorowi dla IgE
- testowana w chorobach alergicznych
Wymień preparaty przeciwko RhD! (3)
- zagęszczony preparat ludzkich IgG anty RhD
- Atorolimumab, Morolimumab
Przeciwciała przeciwko RhD - mechanizm działania i zastosowanie.
- podanie domięśniowe Rh(-) matce do 72h od porodu
- zapobiega powstaniu przeciwciał endogennych i rozwojowi konfliktu serologicznego w następnej ciąży
Natalizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- humanizowane przeciwciało anty integryna a4
- hamowanie diapedazy krwinek białych
- stosowany w ciężkim SM
Natalizumab - DN.
- wymioty, zmęczenie, bóle głowy i stawów
- reakcja alergiczna
- podatnośc na infekcje
- rzadko postępująca leukoencefalopatia wieloogniskowa (uaktywnienie wirusa JC)
Karotegrast - mechanizm działania i zastosowanie.
- doustny inhibitor integryny a4
- badany w leczeniu CU
Wedolizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- przeciwciało przeciwko dimerowi integryn a4B7
- zahamowanie przepuszczalności naczyń jelita dla leukocytów
- dimer ten działa z MadCAM-1 znajdującym się tylko w pp
- stosowany w chorobie Leśniowskiego-Crohna
Wedolizumab - DN.
-tak jak Natalizumab, ale nie ma ryzyko leukoencefalopatii, bo działanie jest ograniczone do pp
Aselizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- przeciwciało anty CD62L
- hamowanie diapedazy i migracji komórek zapalnych
- badana w urazach wielonarządowych
