L8 : Dwangmiddelen Flashcards
Belangrijk: - Wie is in de wet bevoegd verklaard om het dwangmiddel toe te passen - Wanneer mag het dwangmiddel worden toegepast - Wat houdt het dwangmiddel precies in?
Geef een omschrijving van een dwangmiddel?
evoegdheden tot het maken van een inbreuk op - in de Gw en/of verdragen omschreven - grondrechten van de burger.
Waar gaat het in ieder geval om?
- Inbreuk op grondrecht van betrokkene
- op grond van een (wettelijke) bevoegdheid
- ten dienste van het strafproces
Verschil tussen bevoegdheden en dwangmiddelen?
Alle dwangmiddelen zijn bevoegdheden maar alle bevoegdheden zijn niet tevens dwangmiddel (bv telefoontaps)
Is een plicht, bv verschijningsplicht voor een getuige, een dwangmiddel?
Nee
Impliceert dwangmiddel iets te doen?
Nee, veeleer iets te dulden, geen verzet te plegen, niet tegen te werken.
Noem hier een uitzondering op?
Meewerken met een ademtest tijdens alcoholcontroles
Wat is de harde kern van dwangmiddelen?
Vasthouden en opsluiten van gevangenen.
Noem 7 dwangmiddelen, oplopend in zwaarte?
- staande houden
- aanhouden
- ophouden voor onderzoek
- inverzekeringstelling
- bewaring
- gevangenhouding
- gevangenneming
Wat is kenmerkend voor zwaardere dwangmiddelen?
- tijdsduur wordt steeds langer
- ‘zwaarte’ van autoriteit neemt toe voor beslissing
Bij oplopende zwaarte van dwangmiddelen worden steeds strengere voorwaarden gesteld. Wat betreft dit?
- zwaarte van het delict waarvan iemand wordt verdacht
- graad van de verdenking
- grond voor toepassing van het dwangmiddel
Wat is de scherpste cesuur voor het wel of niet mogen toepassen van dwangmiddelen?
Zwaarte van het delict
Hoe lang kan voorlopige hechtenis duren?
Afhankelijk van de zwaarte van een delict, maar in beginsel tot zijn berechting
Kan iemand worden aangehouden voor eend elict waarvoor geen voorlopige hechtenis is toegestaan?
ja, indien op heterdaad; 6 uur voor verhoor(langer mag niet, en zeker geen inverzekeringstelling)
Hoe bepaal je of bv aanhouding en inverzekeringstelling mogelijk is?
Vloeit voor uit ‘ enig strafbaar feit’. Het juist bepalen hiervan is reeds bij de aanhouding heel belangrijk.
Wat is de hoofdregel voor voorlopige hechtenis?
Art 67 Sv:
- 4 jaar of meer
- specifiek benoemde delicten
Iemand wordt verdacht van eenvoudige belediging. Is voorlopige hechtenis toegestaan?
Nee, art 266 sr kent slechts een maximumstraf van 3 maanden ( art 67 lid1 sub A, bepaalt dat verhoging of verlaging niet aan de orde is, dus meervoudige belediging geeft nog steeds geen grond voor voorlopige hechtenis.
Iemand wordt verdacht van poging tot diefstal? Is voorlopige hechtenis toegestaan?
wettelijke omschrijving ( zoals gevraagd door art 67 lid 1 sub a Sv) geeft aan 4 jaar. Bij een strafbare poging wordt het maximum verlaagd met max 1/3 (art 45 Sr). Voorlopige hechtenis is toegestaan, het gaat immers om de wettelijke omschrijving van de bijzondere strafbepaling. En art 129 Sv bepaalt dat indien in het WvSv gesproken wordt van een misdrijf, hieronder ook de medeplichtigheid, de poging tot en de voorbereiding van moet worden verstaan
Hoe lang mag de voorlopige in totaal maximaal hechtenis duren?
Dat is alleen te zeggen voor de procesfase voorafgaand aan het onderzoek ter terechtzitting:
- 14 dagen bewaring (geen verlenging)
- 90 dagen gevangenhouding (art 66 sv)
- Totaal 104 dagen
Wat is de uitzondering hierop?
Verdacht van terroristische misdrijven. Dan na de negentig dagende mogelijkheid tot additionele 2 jaren, te verdelen in blokken van 90 dagen.
Hoofdlijn art 67 lid 1 & 2 Sv?
Vuistregel:
- Algemeen: een misdrijf waarop minstens 4 jaar staat
- bij een verdachte zonder vaste woon- of verblijfplaats: een misdrijf waarop gevangenisstraf
- specifiek benoemde misdrijven
Wanneer kan iemand worden staande gehouden?
Bij verdenking van elk strafbaar feit, dus ook het lichtste feit
Stelt art 52 Sv bijzondere eisen aan de verdenking voor staande houden?
Nee, gewone verdenking, conform art 27 Sv is genoeg
Kan iedereen iemand staande houden?
Nee, alleen een opsporingsambtenaar
Wat is staande houden feitelijk?
Iemand letterlijk vastpakken om hem te beletten weg te lopen. Dat is het dwangmiddel.
Wat kan de opsporingsambetnaar doen bij staande houden?
Alleen vragen naar personalia
Is iemand verplicht tot het geven van zijn naam bij een staande houding?
Nee, alleen het opgeven van valse naam, geboorteplaats, etc is strafbaar (art 435 sub 4 Sr)
Als de opsporingsambtenaar de verdachte beveelt om stil te staan maar hij rent weg, is hij dan strafbaar ogv art 184 Sr?
Nee, art 52 Sv verschaft de opsporingsambtenaar niet de bevoegdheid tot het geven van een bevel of vordering zoals bedoeld in art 184 Sr
Mag de verdachte zich losrukken bij staande houden?
Nee, dat is wederspannigheid
Wat kan de opsoringsambetenaar doen bij een weigering of vermoeden van een valse naam?
- Identiteitspapieren vorderen (art 8a Politiewet); bij niet voldoen:
- identiteitsfouillering (art 55b lid1 Sv); of indien proportioneel:
- aanhouden (art 477e Sr)
Wat is het doel van fysiek aanhouden?
verdachte geleiden voor een (hulp)OvJ teneinde te worden verhoord
Wat is het verschil tussen aanhouding op heterdaad en aanhouding buiten heterdaad?
Heterdaad: burgers en opsoringsambtenaren zijn tot aanhouding bevoegd
- buiten heterdaad: alleen opsporingsambetnaren zijn bevoegd
- buiten heterdaad is aleen toegestaan bij verdenking van een strafbaar feit waarop voorlopige hechtenis is toegestaan (art 67 Sv)
Moet bij aanhouding aan de gronden genoemd in art 67a Sv en art 67 lid 3 Sv wordt voldaan?
Nee
Wat is de procedure om achter de identiteit van een verdacht te komen als deze zich niet bekend wil maken?
- bevoegd om te vragen naar personalia
- indien nodig het identiteitsbewijs controleren
- (bij misdrijf waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan): art 55c, lid 2 Sv: bevoegdheid tot het nemen van foto’s en vingerafdrukken om achter de identiteit te komen ( indien de identiteit bekend is mag deze bevoegdheid niet gebruikt worden.
Mag een verdacht verhoord worden zonder dat hij is aangehouden?
ja, indien:
- voorlopige hechtenis is toegelaten
- louter om achter de identiteit te komen
- ( voorgeleiding voor een (hulp)OvJ is dan dus niet noodzakelijk
Wat is de termijn voor ophouden voor onderzoek?
- 6 uren (art 61 Sv)
+ 6 uren verlenging: - alleen om achter de identiteit van de verdachte te komen;
- alleen voor een feit waarvoor geen voorlopige hechtenis kan worden opgelegd
- tijd tussen 24 uur en 9 uur telt niet mee
- tijd begint te lopen vanaf het moment dat de (hulp)officier de ophouding beveelt (HR)
Uitzondering bij het stopbevel?
Wegenverkeerswet
Deze kent ‘toezichthoudende bevoegdheden’
stopbevel in WVW is als bevel bedoeld in art 184 Sr
Waarom mag een burger wel aanhouden op heterdaad maar niet staande houden?
Burger kan een verdachte vasthouden (= aanhouden) tot de politie arriveert maar de burger heeft er niets mee te maken wie het is.
Wat is het verschil tussen staande houden/aanhouden en inverzekeringstelling/bewaring/gevangenhouding?
- opsluiten bij de laatste 3
- bij de laatste 3 geeft een autoriteit het bevel maar voert niet zelf uit (let op: aanhouden kan ook op bevelvan zijn)
Wat is een basisvoorwaarde voor inverzekeringstelling?
- feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten
- zolang het onderzoeksbelang dit vergt (art 57 lid 1 Sv)
Waar is inverzekeringstelling niet voor bedoeld?
Verder plegen van delicten te verhinderen
Noem 3 kanten van het onderzoeksbelang?
- het toepassen van maatregelen in het belang van het onderzoek (art 62 lid 2 Sv) en/of de verdachte op het bureau verder horen
- onmogelijk maken dat hij /buiten’ bewijsmateriaal doet verdwijnen, een eensluidend verhaal fabriceert met anderen, etc
- het uitreiken van mededelingen over de strafzaak aan de verdachte (sinds november 2005), bv dagvaarding of voorstel vergoeden schade aan het slachtoffer
Wie kan de inverzekeringstelling bevelen en voor hoeveel tijd?
- (hulp) OvJ
- max 3 dagen
- max 3 dagen verlengen (door OvJ)
Wat is een eis als er wordt verlengd?
Binnen 3 dagen en 15 uur vanaf het tijdstip van aanhouden moet de verdachte voor de RC worden geleid teneinde te worden gehoord (art 59a Sv)
Wat beoordeelt de RC tijdens het verhoor?
- de rechtmatigheid; NIET de doelmatigheid (opportuniteit)
Wat zijn de opties van de RC tijdens dit onderzoek?
- Rechtmatig is houden conform beleid OvJ
- Niet rechtmatig is onmiddellijke invrijheidstelling
Noem de onderdelen van de rechtmatigheidstoetsing van de RC?
- is er sprake van een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit?
- Is er voor dit strafbare feit voorlopige hechtenis toegelaten?
- Is de inverzekeringstelling in het belang van het onderzoek bevolen?
Wat kan de verdachte verzoeken tijdens het verhoor door de RC?
In vrijheid stelling (art 59a lid 4 Sv)
Wat is voorlopige hechtenis?
1) Bewaring
2) Gevangenhouding
3) Gevangenneming
Waar moet voorlopige hechtenis aan getoetst worden?
- Gevallen (art 67 Sv)
- Gronden (art 67a Sv)
Is normale verdenking voldoende voor voorlopige hechtenis?
Nee, toepassing kan alleen bij een hogere graad van verdenking ( ernstige bezwaren tegen de verdachte)
Is redelijk vermoeden van schuld gelijk aan ernstige bezwaren?
Ernstige bezwaren is zwaarder
Wat is de uitzondering op ernstige bezwaren?
Terrorisme; verdenking, redelijk vermoeden is voldoende
Reden van de uitzondering bij terrorisme?
Belang opsporing, vervolging en het voorkomen van terroristische misdrijven
- Normale termijnen zijn in die situaties te kort
Noem de ‘Gevallen’ waarop inverzekeringstelling mogelijk is?
Art 67 Sv:
- Gevangenisstraf 4 jaar of langer
- zonder vast woon- of verblijfplaats
- specifieke delicten zoals genoemd in het artikel