Klinische psychologie H2 Flashcards
Inleiding psychopathologie
Psychopathologie
De wetenschap van het geestelijk of psychisch lijden, het geheel van psychische stoornissen
Klinisch beeld
Beeld dat direct door arts of hulpverlener zichtbaar is
Prevalentie
Frequentie voorkomen
Symptoom
Ziekteteken of uiting, signaal, kenmerk van pathologisch proces
Syndroom
Groep samen optredende symptomen
Diagnose
Beschrijving voorkomen symptomen en syndromen in zin van karakteristieke eigenschappen, ongeacht mogelijke verklaringen
Differentiaal diagnose
Reeks aantal diagnoses die kan gegeven worden aan eenzelfde klinisch beeld
Comorbiditeit
Samen voorkomen van 2+ verschillende stoornissen
Etiologie
Verkenning factoren die stoornis hebben veroorzaakt, uitgelokt, bevorderd of in stand gehouden
Pathogenese
Onderzoek van wijze waarop factoren hun werking uitoefenen en tot deze stoornis hebben geleid
Prognose
Een door onderzoek gefundeerde voorspelling van het mogelijk beloop van stoornis, zonder en met therapeutische ingrijpen
Therapie
Ontwerp en uitvoering van een interventie met door het pathologisch functioneren te doen verdwijnen, verbeteren of de gevolgen ervan te beperken
Ziektebesef
Patiënt beseft dat er een ziekte is
Ziekte-inzicht
Patiënt heeft inzicht in de oorzaken, het verloop, de prognose en de behandeling
Op welke manieren kan je pathologische verschijnselen ordenen?
- categoriale classificatie: psychische stoornissen worden onderverdeeld in duidelijk afgebakende klassen, geen overlap
- dimensionale classificatie: psychisch stoornissen worden gesitueerd op een dimensie/continuüm
- prototypische classificatie: psychische stoornissen worden onderverdeeld naar de mate waarin ze gelijken op een prototypisch voorbeeld
Wat zijn de DSM5 categorieën?
- neurobiologische ontwikkelingsstoornissen
- schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen
- bipolaire stemmingsstoornissen
- depressieve stemmingsstoornissen
- angststoornissen
- obsessief-compulsieve en verwante stoornissen
- psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen
- dissociatieve stoornissen
- somatisch-symptoomstoonis en verwante stoornissen
- voedings- en eetstoornissen
- stoornissen in de zindelijkheid
- slaap-waakstoornissen
- seksuele disfuncties
- genderdysforie
- disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen
- middelgerelateerde en verslavingsstoornissen
- neurocognitieve stoornissen
- persoonlijkheidsstoornissen
- parafiele stoornissen
- overige psychische stoornissen
Wat is er verandert van DSM4 naar DSM 5?
- afschaffing assen
- nieuwe stoornissen
- premenstruele stemmingsstoornis en disruptieve stemmingsregulatiestoornis bij ‘depressieve stemmingsstoornissen’
- binge-eating ‘voedings- en eetstoornissen’
- pesisterende-rouwstoornis bij ‘psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen’
Wat zijn de voordelen van het DSM-systeem?
- beschrijving met specifieke diagnostische criteria
- gemeenschappelijke taal
- stimuleert onderzoek en discussies
Wat zijn de nadelen van het DSM-systeem?
- rationale voor bepaalde criteria onduidelijk
- leunt te sterk op medisch model
- te weinig nadruk op extreme invloed op het gedrag
- stigmatisering & ‘blijvende’ diagnoses
Wat is de opdeling van DSM5?
Sectie 1: ontwikkelingsgerelateerde veranderingen, comorbiditeit, culturele aspecten, geslachtsverschillen
Sectie 2: diagnostische criteria
Sectie 3: nieuwe metingen en modellen
Welke diagnostieken kan je gebruiken voor psychopathologie?
- klinisch interview
- psychologische tests
- neuropsychologisch onderzoek
- gedragsbeoordeling
- fysiologische beoordeling/beeldvorming
Welke classificaties van symptomen zijn er bij psychopathologie?
- expressie & motoriek
- bewustzijn
- zelfbeleving
- waarneming
- denken en geheugen
- gevoelens en verlangens
Wat zijn de symptomen met betrekking tot expressie & motoriek?
lichaamshouding en psychomotoriek
- overactiviteit: hyperkinesie, hypertonie, agitatie
- onderactiviteit: bradykinesie, hypokinesie, akinesie
- disactiviteit: stereotypie, echopraxie, apraxie
spraak
- versneld: logorroe: woordenvloed
- vertraagd: bradyfasie: langzaam spreken
- geremd: stotteren: hortend en stotend spreken
- geblokkeerd: mutisme: niet spreken
- herhalen: echolalie: herhalen wat iemand anders zegt
Wat zijn de symptomen met betrekking tot bewustzijn?
stoornis in helderheid
- verhoogd/verlaagd bewustzijn
- uitgebreidheid van bewustzijn
- vervorming van bewustzijn
stoornis in aandacht of opmerkzaamheid (verhoogd/verlaagd)
stoornis in oriëntatie
- desoriëntatie: chronologisch, topografisch, interpersoonlijk