Inleidend Recht - 9. Strafprocesrecht Flashcards
Strafprocesrecht
Het strafproces recht beschrijft de handhaving van het materieel strafrecht.
Waar bestaat het strafprocesrecht uit
De bevoegdheden van politie en Justitie zodra er een strafbaar feit is gepleegd.
Rechten van de verdachte
Positie van de raadsman
Verloop van de terechtzitting
Tenuitvoerlegging van de straf of maatregel
Hoe is strafproces in de rechtsstaat omschreven?
Een groot deel van het strafproces rechtsstaat in het Wetboek van Strafvordering (Sv).
Formeel Strafrecht, waar bestaat deze uit?
Regulier strafrecht
Bijzondere wetten
Internationale verdragen (EVRM)
Uitgangspunten Strafrecht
- Strafvordering wordt geregeld bij wet in formele zin
- Onschuldig tenzij
- Opportuniteitsbeginsel
- Geen actieve medewerking verdachte
Strafvordering bij wet in formele zin:
Kan diep ingrijpen in het leven van burgers.
Artikel 1 Sv bepaalt dat het totale strafproces wettelijk moet worden. geregeld. Geen ruimte voor gewoonte of analogie. Alleen de hoogste wetgever in formele zin mogen wetten voor strafvordering maken.
Lager overheden hebben de bevoegdheid niet.
Onschuldig tenzij:
Verdachte is onschuldig tot het moment dat een onafhankelijke rechter vaststelt dat hij schuldig is. Onschuldpresumptie is omschreven in artikel 6 lid 2 EVRM.
Opportuniteitsbeginsel:
OM is niet verplicht alle strafbare feiten die ter kennis komen van de politie te vervolgen. Als een officier van justitie besluit van verdere vervolging af te zien wordt de zaak geseponeerd.
Geen actieve medewerking verdachten:
Verdachte hoeft niet aan zijn eigen veroordeling mee te werken. Artikel 29 Sv kent de dader het zwijgrecht toe.
Het strafproces:
Begint op het moment dat de politie vaststelt dat er een strafbaar feit is gepleegd en het eindigt als de straf die de rechter heeft opgelegd ten uitvoer is gelegd.
Strafproces bestaat uit drie fasen
- Vooronderzoek
- Onderzoek ter terechtzitting
- Tenuitvoerlegging van de straf
Vooronderzoek:
Politie en Justitie verzamelen informatie over het strafbaar feit en over de mogelijke dader zodat de rechter zich tijdens de terechtzitting een goed oordeel over de zaak kan vormen.
Officier van Justitie
De officier van justitie leidt het vooronderzoek.
Rechter Commissaris
De Rechter Commissaris heeft een toezichthoudende rol.
Taak Rechter Commissaris
Op verzoek van officier van justitie of van de raadsman van de verdachte en vullen de onderzoek handelingen verrichten tijdens het gehele vooronderzoek.
Bij toepassing gebruik van ingrijpende dwangmiddelen een machtiging afgeven.
Doel van onderzoek ter terechtzitting:
Officier van Justitie besluit of hij de zaak aan de rechter voorlegt. Zodra hij dit besluit stuurt hij de verdachte een dagvaarding waarin de verdachte wordt opgeroepen ter terechtzitting te verschijnen. Hierin staat precies omschreven voor welk strafbaar feit het OM de verdachte ten laste legt.
Hoe ziet het onderzoek van terechtzitting eruit?
Onderzoek van bewijsmaterialen getuigenverklaringen en dergelijke hun standpunt ten aanzien van het te laste gelegde feit aan de rechter kenbaar te maken. De rechter neemt een verantwoorde beslissing over de vraag of het ten laste gelegde feit wettig en overtuigend bewezen is.
Tenuitvoerlegging van de straf:
Bij veroordelingen legt rechter een straf of maatregel op.
Minister van Justitie en veiligheid is verantwoordelijk voor de tenuitvoerlegging van de straf of maatregel.
Waar is het strafproces op gericht?
Gericht op waarheidsvinding. Politie en Justitie kunnen niet onbeperkt over middelen beschikken, geredeneerd vanuit fundamenten van de rechtsstaat kan politie en Justitie niet onbeperkt zijn gang gaan.
Hoe omschrijf je de evenwichtsbalk in het strafproces:
Een nauwkeurig omschrijving van bevoegdheden die politie en Justitie ten dienste staan om de waarheid over een strafbaar feit te achterhalen.
De wetgever balanceert op een evenwichtsbalk hij moet even weg zien te vinden tussen de opsporingsbelang en de rechten van de verdachte.
Vooronderzoek:
Gematigd inquisitoir. Verdachte is eerder voorwerp van onderzoek dan een gelijkwaardige partij tegenover de opsporende en vervolgende instanties.
Wat wordt bedoelt met gematigd in het (voor)onderzoek?
Verdachte heeft een aantal wettelijke rechten en hoeft niet actief aan zijn eigen veroordeling mee te werken (gematigd).
De terechtzitting
Gematigd accusatoir. Officier van justitie en verdachten zijn gelijkwaardige partijen.
Waar heeft de verdachte recht op?
Verdachte heeft recht op inzagen van alle processtukken en mag tijdens het proces laten bijstaan door een raadsman.
Verdachte:
Iemand heeft zich schuldig gemaakt aan een strafbaar feit indien objectieve feiten en omstandigheden erop wijzen. Alleen op verdachten mogen dwangmiddelen worden toegepast.
De politie mag niet een willekeurige Burger aanhouden of goederen in beslag nemen. Artikel 27 Sv
Advocaat van de verdachte:
De verdachte heeft het recht zich te laten bijstaan door een raadsman.
Wanneer heeft de verdachte recht op een advocaat?
Vanaf het moment dat de verdacht in verzekering wordt gesteld heeft hij recht op bijstand van een door de raad voor rechtsbijstand toegevoegde raadsman. Deze behartigt de belangen van de verdachte en ziet er ook toe dat de procedures in een strak proces correct verlopen.
Opsporingsambtenaar:
Functionaris die tot taak heeft en bevoegd is om strafbare feiten en verdachten op te sporen.
En wie zijn de opsporingsambtenaren?
Wat mogen zij uitsluitend toepassen?
Officieren van justitie en politie functionarissen zijn opsporingsambtenaar.
Maar ook ambtenaren die belast zijn met het opsporen van belasting of uitkeringsfraude of van milieudelicten.
Dwangmiddelen mogen uitsluitend door opsporingsambtenaren worden toegepast.
Reclassering en wat verzorgen zij?
Zodra verdacht in verzekering is gesteld waarschuwt de politie de reclassering.
Deze behartigde persoonlijke belangen van de verdachte. Er volgt een rapport op over de sociale achtergronden zodat de rechter zich daarover een goed oordeel kan vormen.
Ze zoeken naar een taakstraf en gebieden hulp aan ex gevangenen bij een terugkeer in de maatschappij.