Inleidend Recht 15. Personen en familierecht Flashcards
Personen en familierecht:
*Beschrijft
*Eigenschappen
*Boek
*Soort recht… tussen
*Meeste bepalingen zijn
*Geen afwijking van
Beschrijft familierechtelijke relaties, bijvoorbeeld tussen ouder en kind en tussen echtgenoten.
Niet op geld waardeerbaar en overdraagbaar.
Boek 1 BW.
Regelend recht om verbintenissen tussen personen.
Meeste bepalingen is dwingend recht, mag niet bij overeenkomst worden afgeweken.
Naam
*keuze door
*welk artikel
*verzoek wijziging bij
*keuze sinds…. artikel …
*keuze bij aangifte…
*geen keuze, dan…
*getrouwd en geregistreerd, dan..
Voornaam keuze ouders
artikel 1:4 BW
Verzoek wijziging door rechtbank
Sinds 1998 keuze achternaam vader of moeder, artikel 1:5 BW
Keuze aangifte geboorte oudste kind (achternaam)
Geen keuze, achternaam vader
Getrouwde paren en geregistreerde partners mogen elkaars naam dragen
Verzoek wijziging naam
*gericht aan
*behandeld door
*soort wet
*besluit…
*reden 3x
Gericht aan staatshoofd
Behandeld door ministerie van Justitie en Veiligheid
Algemene maatregel van bestuur
Besluit geslachtsnaamswijziging
Reden:
-bespottelijke achternaam
-te weinig onderscheidend vermogen -wijziging gezinssituatie
Verwantschap
*Familie =
*Afstammelingen =
*Burgerlijk en strafprocesrecht
*Huwelijk of geregistreerd partnerschap
Mensen familie van elkaar > BW bloedverwantschap
Opgaande of neergaande lijn > afstammelingen tussen moeder en zoon of grootvader en kleinzoon
Zijlijn > verwantschap tussen familieleden met minstens één gemeenschappelijke stamouder (broer of zus)
Burgerlijk en strafprocesrecht (verschoningsrecht) = bloedverwantschap van belang
Huwelijk of geregistreerd partnerschap > aanverwantschap schoonfamilie
Berekening bloedverwantschap
*Door geboorte: Kleinzoon > grootvader +/- =
*Door stamouder: broer > broer =
*Door zus moeder > dochter moeder =
Aantal geboorten
Opgaande lijn in de tweede graad: kleinzoon > grootvader
Neergaande lijn in de tweede graad: grootvader > kleinzoon
Berekenen van de bloedverwantschap in de zijlijn verloopt via de gemeenschappelijke stamouder
Zijlijn in de tweede graad: broer > broer
Zijlijn in de derde graad: zus moeder > dochter moeder
De graad van aanverwantschap is gelijk aan de graad van bloedverwantschap van de echtgenoot en of geregistreerd partner
Woonplaats
*recht
*belang
*natuurlijk persoon
*werkelijk verblijf
*minderjarige
*rechtspersoon
Plaats waar iemand voor het recht geacht wordt te wonen.
Van belang uitbrengen van dagvaardingen of andere gerechtelijke stukken
Woonplaats van een natuurlijk persoon is de plaats waar zich de woning bevindt, artikel 1:10 BW
Geen vaste woning, dan geldt als zijn woonplaats de plaats van zijn werkelijk verblijf
Woonplaats minderjarige: Afhankelijk van het gezag die over hem uitoefent
Woonplaats rechtspersoon: Vestiging volgens de statuten
Burgerlijke Stand en Basisregistratie Personen
*gemeente
*taak
*akten
*register
*artikel
Gemeenteregister
Ambtenaren burgerlijke stand maken akten op van geboorten, huwelijken, geregistreerd partnerschappen en overlijden in gemeente
Akten in registers van de burgerlijke stand
Uittreksel register: Wie zijn naam, geboortedatum of huwelijk officieel moet aantonen, artikel 1:17 BW
Basisregistratie Personen (BPR)
*informatie
*doorgeven
Informatie over alle inwoners van de gemeente
Bij verhuizing geeft de gemeente informatie inwoner door aan de nieuwe gemeente.
Afstamming
Wordt gedoeld op de afkomst van een persoon, juridische vader of moeder, artikel 1:97 BW.
Moederschap:
Juridische moeder van een kind is de vrouw uit wie het kind geboren is, artikel 1:198 BW.
Moederschap staat vast. Ook door adoptie is de vrouw de juridische moeder.
Draagmoederschap:
*wie is de moeder
*wensouders
*rechtbank
*procedure omzeilen
*plannen kabinet
Niet in BW geregeld, draagmoeder is de juridische moeder.
Wensouders kunnen door adoptie de juridische ouders van het kind wordt.
Bij de rechtbank wordt de draagmoeder en haar eventuele echtgenoot ontheven uit hun ouderschap.
De ingewikkelde procedure wordt omzeilt door de wensvader aangifte te laten doen van de geboorte van een kind dat zijn vrouw ter wereld zou hebben gebracht. In principe is dit een strafbaar feit.
Kabinet heeft plannen om de invoering van wetgeving over draagmoederschap te bevorderen.
Vaderschap:
*via moeder door
*akte door te
*rechter
*adoptie
*bezwaar
*heterofiele stellen en alleenstaande ouders
*wet adoptie
Huwelijk / geregistreerd partnerschap moeder (artikel 1:99 BW)
Erkennen: door een akte van erkenning door de ambtenaar van de burgerlijke stand, vader wordt dan onderhoudsplichtig en wettig erfgenaam (artikel 1:203 BW)
Gerechtelijke vaststelling van het vaderschap: dwingen tot het juridisch vaderschap, op verzoek van moeder of kind kan de rechtbank het vaderschap van een man vaststellen, als duidelijk is dat hij de verwekker van het kind is.
Het gevolg is dat de man met terugwerkende kracht tot de geboorte wordt aangemerkt als de vader van het kind (artikel 1:207 BW)
Adoptie: Uitspraak rechtbank, worden de adoptiefouders de juridische ouders van het kind en de banden met de biologische ouders doorgesneden. Indien het kind de leeftijd heeft wordt deze over het adoptieverzoek gehoord.
Indien kind bezwaar heeft, dan wordt het verzoek afgewezen.
Ongehuwde heterofiele stellen en alleenstaande ouders kunnen adopteren (artikel 1:227 BW). Adoptie van Nederlandse kinderen komt weinig voor. Interlandelijke adopties worden geregeld in de Wet opneming buitenlandse kinderen ter adoptie.
Erkenning bij kinderen vanaf 12 jaar:
*schriftelijke toestemming
*vervangende toestemming
Schriftelijk toestemming voor de erkenning en schriftelijke toestemming moeder als het kind nog geen 16 jaar oud is.
Is de man de verwekker van het kind, dan kan hij, als moeder en/of kind geen toestemming geven, de rechtbank verzoeken om vervangende toestemming.
Duo-ouderschap van een vrouw:
*met ingang van
*voorwaarde
*in ander geval…
Sinds 1 april 2014 is het mogelijk dat de vrouw om een duo-ouder van een kind te worden. Voorwaarde is dat voor het genetisch materiaal gebruik is gemaakt van een officiële spermabank. Erkennen is ook mogelijk in andere gevallen, waarin een kind slechts één juridische ouder heeft.
Aantal ouders kind
*maximaal
*zaaddoner..
Een kind kan maximaal twee juridische ouders hebben. Indien zaaddonor bekend is, dan moet de moeder kiezen wie ze haar kind laat erkennen.
Het huwelijk
Alleen het burgerlijk huwelijk is geldig, een kerkelijke huwelijkssluiting heeft voor het recht geen betekenis. Deze mag pas worden gesloten na het burgerlijk huwelijk. (1:30 BW, 1:68BW en artikel 449Sr)
Vereisten huwelijk
Gesloten door een man en een vrouw, twee vrouwen of twee manen
Minimumleeftijd 18 jaar
Voldoende geestelijke vermogens bij de aanstaande echtgenoten om hun wil te bepalen en het aangaan van een huwelijk te overzien (artikel 1:32 BW) en monogamie (artikel 1:33 BW)
Aangaan van een huwelijk met een bloedverwant in de opgaande of neergaande lijn met broer of zus is verboden (artikel 1:41 BW)
Neef of nicht horen voorafgaand een verklaring af te leggen dat zij uit vrije wil een huwelijk aangaan
Huwelijksaangifte
Minimaal twee weken voor de huwelijkssluiting horen echtgenoten aangifte te doen van hun voorgenomen huwelijk op het gemeentehuis van hun woonplaatsen
Papieren van de echtgenoten tonen bij de aangifte (artikel 1:44 BW)
Van de aangifte maakt de ambtenaar een burgerlijke stand van akte op
Bestrijding schijnhuwelijken:
Vreemdelingen horen naast de gebruikelijke papieren ook een bewijs te overleggen, waaruit blijkt dat zij legaal in ons land verblijven (zie artikel 1:44 BW en 1:53 BW -
OM geeft de bevoegdheid om het voorgenomen huwelijk te stuiten (beletten) als het meent dat het doel van het huwelijk kennelijk uitsluitend is gericht op de toelating tot het land.
Huwelijkssluiting:
Gemeentehuis gesloten ten overstaan van een ambtenaar van de burgerlijke stand
Aanwezigheid van twee tot vier getuigen
Artikel 1:63 BW
Huwelijkssluiting vindt plaats in de woonplaats of bij de aangifte is een andere gemeente aangewezen.
Bij beperking kunnen echtgenoten elders een huwelijk sluiten, bijv. thuis / gevangenis / ziekenhuis
Feitelijke huwelijkssluiting bestaat uit de verklaring van beide echtgenoten dat zij elkaar aannemen tot echtgenoot en dat zij getrouw alle plichten zullen vervullen, die de wet aan de huwelijkse staat verbindt.
Ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een akte op, die door echtgenoten en getuigen wordt ondertekend.
Rechten en plichten
Echtgenoten zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd (artikel 1:81 BW)
Ten opzichte van elkaar verplicht hun kinderen te verzorgen en op te voeden (artikel 1:82 BW)
Gezamenlijke kosten huishouding dragen (artikel 1:84 BW)