Inleidend Recht - 6. Rechtspraak Flashcards
De rechtspraak
Is nodig voor het goed functioneren van een samenleving. De naleving van wetten en andere regels moet kunnen worden afgedwongen anders verliest het zijn kracht.
Rechters
Rechters geven hun oordeel over gedragingen van overheidsorganen. Zij nemen een onafhankelijke positie ten opzichte van de overheid.
Proces van rechtsvinding:
Proces waarin de rechter tot een beslissing komt over een aan hem voorgelegd geval dmv interpretatie methode waaraan een wettekst kan worden uitgelegd.
De rechterlijke macht:
Bestaat uit rechters en uit leden die niet met een rechtspraak zijn belast.
De niet rechtsprekende leden van de rechterlijke mach
Zijn de leden van het openbaar ministerie zoals officieren van justitie advocaten-generaal en procureurs Generaal. Zij vervolgen de verdachte en de door de rechter opgelegde straffen ten uitvoer.
Staande magistratuur:
Het openbaar ministerie
Zittende magistratuur:
De rechters
De leden van het OM, functie?
Werken bij het overheidsapparaat waarvoor de ministerie van Justitie politiek verantwoordelijk is.
De rechtsprekende leden van de rechterlijke macht, functie?
Ze passen de wet toe en zijn onafhankelijk van iedere vorm van overheidsgezag.
De rechtsprekende leden van de rechterlijke macht staan onafhankelijk ten opzichte van de regering.
De onafhankelijkheid is geregeld in de Grondwet.
De rechtbank moet rechtsbescherming bieden ook bij zaken tegen de overheid tegelijkertijd moet ze de vrije beleidsruimte van de overheid respecteren daarom past de rechter terughoudendheid toe.
Benoeming rechters voor het leven, welk artikel en omschrijving:
Artikel 117 lid 1 stelt dat rechters voor het leven worden benoemd ze kunnen uitsluitend worden geschorst of ontslagen door de Hoge raad en dus niet door de regering of door de volksvertegenwoordiging.
Arbeidsvoorwaarden rechtspositie van rechters bij wet, welk artikel en omschrijving:
lid 4 van artikel 117 grondwet geeft aan dat de rechtspositie van de rechters bij wet moet worden geregeld.
Salaris vakantiedagen en promotiemogelijkheden moeten dus allemaal bij wet worden geregeld.
Controle door hoger beroep in cassatie:
de onafhankelijke positie van de rechters betekent niet dat er geen controle op de rechtspraak is. Dat zou in strijd zijn met de belangrijke basisregel van onze staatsinrichting: geen bevoegdheid zonder verantwoordingsplicht.
Controle op rechterlijke macht en uitspraken is aanwezig doordat tegen een uitspraak hoger beroep en cassatie mogelijk is.
Beroep:
hoge rechter bekijk de zaak opnieuw en doet een nieuwe afspraak.
De procureur-generaal bij de Hoge Raad
Is belast met vervolging van ministers en staatssecretarissen als zij worden verdacht van een misdrijf. Ze hebben ook een onafhankelijke positie en een benoeming voor het leven (bij wet geregelde rechtspositie)
Kenmerken van de Nederlandse rechtspraak:
Openbaar
Motivering
Hoger beroep en cassatie
Hoor en wederhoor
Openbaar:
Terechtzittingen vinden in het openbaar plaats behalve tegen minderjarige verdachten en burgerlijke rechtszaken en het personen en familierecht.
Bescherming van de privacy weegt zwaarder dan het uitgangspunt van de openbaarheid.
Ook als een zaak achter gesloten deuren wordt behandeld wordt de rechterlijke uitspraak in het openbaar gedaan.
Motivering:
Rechter moet zijn uitspraken duidelijk motiveren. Deze motivatieplicht betekent dat de rechter in zijn vonnis aan moet geven op grond van welke argumenten hij tot zijn uitspraak is gekomen zodat de procespartijen weten waarom het vonnis zo is uitgevallen.
Hoger beroep en cassatie:
Hoger beroep is in alle gevallen mogelijk. Dit wil zeggen dat de betrokkenen of betrokkene het gewezen vonnis aan Het oordeel van een of meer rechters van een hoge College voorlegt.
Het kan twee kanten opgaan: het bestreden vonnis wordt instant gelaten of het wordt vernietigd.
Een hogerberoepsrechter doet meteen een nieuwe uitspraak.
In burgerlijke zaken en in strafzaken is in veel gevallen naar het beroep ook nog cassatie mogelijk bij de Hoge Raad.
Hoor en wederhoor:
Alle rechtstreeks betrokken partijen in de gelegenheid gesteld om een visie op de zaak te geven zodat daarna de rechter het vonnis kan geven.