Inleidend Recht - 1. Het Recht Flashcards
Vaststellen Rechtregels
(Voortdurend)
Voortdurend inhoudelijke keuzes maken
Doel van Recht (Juridische schrijvers)
Het ordenen van de samenleving en het geven van regels om conflicten op te lossen zodat de orde kan terugkeren.
Recht
(Geheel)
Geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent
Rechtsgebieden
*Doel
Juridische regels in verschillende onderdelen ordenen.
Staatsrecht
*Organisatie
*Beschrijft
*Relatie
*Gaat over de staat, welke onderdelen, verhouding en positie?
Grondregels organisatie van de staat: Het beschrijft de onderlinge verhouding en van de relatie tussen burger en overheid.
Hierbij gaat het over
*de regering,
*de Tweede Kamer,
*hun onderlinge verhouding, *de positie van het staatshoofd, gemeenteraad en van
de burgemeester
*de verhouding tussen landelijke overheid en gemeentelijke overheid *over de rechten van de burgers in de Staat.
Bestuursrecht
*Actie
*Regels .. en ..
*Aanraking met .. van…
*Burgers recht op.. en..
*tegen…en…
*van het … en de…
Overheid in actie
Regels bestuurstaak en uitoefening
In aanraking met de belangen van burgers
Geef burgers recht op bezwaar en beroep tegen handelingen en besluiten van het bestuur en de overheid
Strafrecht
*Beschrijft
*Rolverdeling
*Rol van beslissing, op basis van
*Rol van beoordeling
*Door wie, hoe en wanneer straf bepaalt
*Wie is verantwoordelijk voor de strafvervolging
Beschrijft verboden gedragingen waarop straf staat
Politie, Openbaar Ministerie en de rechter spelen een belangrijke rol
OM beslist op basis van onderzoek of verdachten worden vervolgd
Zaak wordt aan de rechter voorgelegd
Rechter gaat het bewijs beoordelen
Voldoende bewijs over het begaan van een strafbaar feit dan wordt de straf bepaald
OM is verantwoordelijk voor de veroordeelde dat die de straf ondergaat
Burgerlijk Recht
*Wat wordt geregeld
*Kenmerken rechtsrelaties 3x
*Verhouding
*Andere benaming 4x
Regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling
Rechts relaties zijn verschillend van aard
Rechts relaties op geld waardeerbaar
Rechts relaties niet op geld waardeerbaar (familierechtelijk)
Personen en familierecht; verhoudingen in en buiten het gezin
Vermogensrecht /Rechtspersonenrecht / Civiel Recht / Privaatrecht
Publiekrecht
Het staatsrecht, het bestuursrecht en het strafrecht samen`
Burgerlijk Recht (privaatrecht)
Waar gaat het over?
Overheid heeft geen specifieke taak. Gaat om verhoudingen tussen burgers onderling (privaatrecht)
Materieel Recht
beschrijft rechten en plichten van mensen en instellingen.
Formeel Recht
Wordt pas van belang als materiële rechten geschonden worden of als er een redelijk vermoeden bestaat dat een dergelijke schending heeft plaatsgevonden. Juridisch gezegd: het formeel recht beschrijft hoe het materieel recht gehandhaafd wordt. Bevat het procesrecht.
Nationaal Recht
Regels alleen op het grondgebied van het land gelden
Internationaal Recht
Regelt rechtsrelaties tussen verschillende Staten. Deze worden vastgelegd in verdragen. Wetgeving van de Europese Unie.
Objectief Recht
Rechtsregels die onder andere in wetten en verdragen zijn omschreven
Subjectief Recht
De rechten en bevoegdheden die mensen aan dit objectieve recht ontlenen.
Indeling naar rechtsgebied
*4x
Staatsrecht, Bestuursrecht, Strafrecht en Burgerlijk Recht
Publiekrecht:
Indeling naar rol van de overheid
*taak
*anders sprake van
*verdeling
*bestaat uit
Overheid en publiekrecht heeft een eigen taak.
In andere gevallen sprake van privaatrecht.
Het staatsrecht en het bestuursrecht behoren tot het publiekrecht.
Het burgerlijk recht onder privaatrecht
Indeling rechten en plichten en manier van handhaving
De rechten en plichten vormen het materieel recht, de handhaving van het materieel recht noemen we het formeel recht
Indeling naar reikwijdte van het recht
Rechtsregels van een land is nationaal recht
internationaal recht beschrijft de rechtsrelaties tussen staten onderling
Indeling naar objectief en subjectief recht
Objectief recht omschreven in wetboeken en verdragen. Subjectief recht, de rechten en bevoegdheden die mensen aan dit objectieve recht ontlenen
Ruim begrip van Recht
- stelsel
- zich moet houden
- gaat om
- voortvloeiend
- vastgelegd
Het is het hele stelsel van regels waaraan zowel de overheid als de burger zich moet houden. Het gaat om rechten en plichten voortvloeiend uit algemeen geldende normen en waarden, vastgelegd in rechtsregels.
Waarin onderscheidt een jurist?
Een jurist onderscheidt zich niet door zijn of haar kennis van regels, maar vooral door de kwaliteit van zijn oordeel
Toelichting over de leer van Recht
Het leren van het recht is dus een zaak van kennis verwerven, ervaring opdoen en inzicht krijgen in mens en maatschappij.
Instrument Recht:
- doel
- brengt aan
- geeft
- gericht
- discussie
- wat biedt een rechtsregel
Doel om onder andere de samenleving te ordenen:
het recht brengt doelmatig ordening aan, het geeft spelregels voor gedragingen tussen burgers onderling en voor overheidshandelen, en het is gericht op rechtvaardigheid.
Dat laatste is overigens nogal voor discussie vatbaar, want wat is rechtvaardig? Dat hangt sterk af van de omstandigheden van het geval en welk of wiens belang ermee wordt gediend.
Voor de een biedt een rechtsregel bescherming, voor de ander is het bestaan ervan alleen maar een lastig.
Publiekrecht, doel
Burger komt zijn verplichting richting de overheid niet na; bestuursrechtelijk en strafrechtelijk handhaven
Privaatrecht
*Verplichting
*Schade
*Bestaat uit 3x
Burger komt zijn verplichting niet contractueel na
Een burger begaat een daad, waaronder een ander schade lijdt (schriftelijke aansprakelijkheidsstelling)
Personen en familierecht
Huurrecht
Arbeidsrecht
Strafrecht, Doel
*vervolgen
*geen actie voor
*indienen van…. en door wie….
*besluit ligt bij….
Niet private partijen (burgers), maar het OM zal het strafbare feit vervolgen
Privaten hoeven geen actie te ondernemen
Een burger kan een klachtdelict indienen, waarbij de verdachte pas vervolgd kan worden als slachtoffer strafrechtelijke vervolging wenst.
OM kan zelf besluiten om niet tot vervolging over te gaan (seponeren)
Wettenbundel, verschillende wettelijke regelingen
Wettenbundel of website: In de Kluwer Collegebundel bijvoorbeeld, vindt u alle wet- en regelgeving die voor u van belang is. Zorg ervoor dat u gebruikmaakt van de meest recente editie.
In de wetbundel(s) kunt u de belangrijkste wetsartikelen markeren met een markeerstift en/of de stickers gebruiken die zijn meegeleverd bij de wettenbundel(s) om belangrijke wetsartikelen aan te geven, zodat u ze snel terug kunt vinden.
Online nationale wettenbank
U kunt overigens ook gebruikmaken van de online nationale wettenbank van de overheid.
De wetboeken hebben niet allemaal dezelfde indeling. Bij de verwijzing naar een wetsartikel in het Burgerlijk Wetboek gebruikt u bijvoorbeeld: artikel 7:617, eerste lid, onder b BW. Hiermee wordt bedoeld: boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, artikel 617, eerste lid en de verdere onderverdeling van dat artikel, sub b. Voor het Wetboek van Strafrecht bijvoorbeeld geldt niet dat het boek erbij wordt vermeld. Dan wordt alleen het artikel vermeld en het wetboek, zoals: artikel 443 Wetboek van Strafrecht (Sr)