HSO20306 - HC 5 Flashcards
3 klimaatgerelateerde infectieziekten
- Wateroverdraagbare infectieziekten, bijv. Legionella.
- Voedseloverdraagbare infectieziekten, bijv. Salmonella.
- Zoönosen (tussen gewervelde dieren en mensen overdraagbare infectieziekten), bijv. Q koorts.
- Vector overdraagbare infectieziekten.
Vector-borne diseases = …
- = ziekten bij de mens die worden veroorzaakt door parasieten, virussen en bacteriën die door vectoren worden overgedragen.
- Zijn gevolg van infecties die op mensen en andere dieren worden overgedragen door bloedvoedende geleedpotigen, zoals muggen, teken en vlooien.
Vectoren = …
• Levende organismen die ziekten (pathogenen) overdragen.
- Mens > mens. Dier > mens.
- Vectoren ondervinden zelf geen/weinig hinder van de ziekte.
levende organismen die besmettelijke ziekteverwekkers kunnen overbrengen tussen mensen, of van dieren op mensen, die de ziekte dragen zonder het zelf te krijgen.
Agent = …
Er zijn verschillende factoren die van invloed zijn of de vraag of blootstelling aan een organisme zal leiden tot ziekte, waaronder de … (het vermogen om ziekten te veroorzaken) en … Je hebt het over agents als men praat over … (virussen, pathogenen, microorganismen).
- = infectieus micro-organisme of pathogeen.
- Agent is nodig om de ziekte te krijgen, maar meer factoren spelen een rol.
pathogeniteit
de dosis van het organisme
overdraagbare ziekte
Host = …
Reservoir = …
Incidental host = …
- = het levende wezen waarin de parasieten, virussen, bacteriën of andere ziekteverwekkende micro-organismen zich gewoonlijk bevinden.
- Veel door vectoren overgedragen ziekten zijn zoönosen die worden veroorzaakt door pathogenen die niet-menselijke dieren als natuurlijke host hebben.
- Een of meer epidemiologisch samenhangende populaties of omgevingen waarin de ziekteverwekker permanent kan worden gehandhaafd en van waaruit infectie wordt overgedragen naar de gedefinieerde doelpopulatie.
• Een poel waarin de ziekte kan circuleren/overleven en overdraagbaar is op bijv. de vector.
de ziekte is niet overdraagbaar van bijv. mens naar mug
- Interacties vector > … , … , …
- Gedrag mens > … en …
- Klimaatverandering > …
host, agent and environment
broedplaatsen en blootstelling aan vectoren. Bijv. waterpoeltjes achterlaten
(verschuiving) habitat van vectoren en/of host. Bijv. waterpoeltjes door meer regen.
Verandering in temperatuur, neerslag en vochtigheid > …
Andere seizoenen, andere intensiteit van het doorgeven van ziektes, andere verdeling (over landen) > …
heeft invloed op hoe de vector zich gaat ontwikkelen en de ziekte in de vector, habitat, aantal vectors
leidt tot een hoger/lager risico
Resultaten:
• … is een belangrijke (meest) genoemde factor in de literatuur. … zorgt voor een …
• … speelt ook een rol bij de ontwikkeling van pathogenen in vectoren.
• Noord-Europa wordt steeds geschikter voor vectoren om zich te vestigen door de … en …
• Spanje en Sardinië worden daarentegen minder geschikt door …
Temperatuur
Hogere temperatuur
snellere ontwikkeling van vectoren (bijv. larv tot mug)
Temperatuur
hogere temperaturen en meer neerslag tijdens de wintermaanden
droogte
Expert opinion:
• Benadrukt voor de combinatie van … en …
• … e.d. (moderating influences) spelen een rol bij de verplaatsing van vectoren.
• Deze vectoren kunnen zich makkelijker vestigen.
Handel
klimaatverandering
‘moderating factors’
Wat is er nodig voor een muggenziekte:
Pathogeen, … die pathogeen oppakt en doorgeeft, als dat vaak genoeg gebeurt kan je een uitbraak krijgen/ziektelast.
… , … , waar we lopen en zwemmen, heen gaan op vakantie, het weer spelen allemaal een rol.
vector
Ruimtelijke inrichting
handel
4 overwegingen specifiek voor de stad
- Hitte-eiland effect: meer vraag naar water? (ook meer risico op muggen)
- Aanvoer nutriëntrijk water bij laagwater: afstemming met buitengebied? (invloed op leefomgeving van beestjes die muggen opeten of juist niet opeten).
- Meer groen en blauw in stad, bijv. voor klimaatadaptatie: invloed nieuwe omgevingswet?
- Broedplaatsen rondom huis: betrekken burger essentieel? (kleine poeltjes water rondom huis zijn een plek voor muggen om te gaan wonen, hoe betrek je de burger daarbij).
Strategic and institutional uncertainty: • Stakeholders have different: - Problem perceptions - Priorities and preferences - Possible actions - Knowlegde - Language > ambiguity
Doordat veel mensen wat te zeggen hebben, wordt het ingewikkeld om beleid te maken.
4 redenen van fragmentatie van probleem over domeinen
- Probleemeigenaar: Wie is de probleemeigenaar: NVWA, GGD, VDG, het rijk, gemeenten, waterschap?
- Bevoegdheden: Onder welke wetten valt het? (natuurbehoud?)
- Kennis en kunde: De verantwoordelijkheid en expertise gescheiden voor inheemse muggen (wettelijk is de gemeente verantwoordelijk voor muggenbestrijding, maar weten er niks vanaf).
- Stakeholders: Niet iedereen spreekt met elkaar, wat wel belangrijk is.
4 redenen voor geen urgentie
- Andere prioriteiten: Mensen hadden andere prioriteiten dan muggenziekten.
- Geen (bekend mandaat): Gemeenten weten niet dat ze het recht hebben om wat tegen muggenziekten te doen en weten niet hoe.
- Geen kennis: Mensen weten niet dat muggenziekten in Nederland een gezondheidsrisico zijn.
- Lage impact en proportionaliteit: Als muggenziekte een kleine ziektelast hebben dan zijn maatregelen snel niet proportioneel (kan je een hele waterpoel dichtgooien voor zoiets kleins?).
Gevoel van urgentie en gewicht in bevoegdheid/geld netwerk:
Gemeenten en waterschappen doen weinig met muggenbestrijding wat het lastig maakt voor integraal beleid. Dit komt door … (wat houdt het in) en … (wat voor invloed kunnen zij uitoefenen, wat voor gevolg heeft dat voor muggen).
complexiteit
onduidelijkheid